خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: بعد از آغاز عملیات طوفان الاقصی و اوج‌گیری جنگ در غزه، گروه‌های عراقی که به عنوان بخشی از محور مقاومت محسوب می‌شوند اعلام آمادگی کردند تا به حمایت از حماس از طریق هدف قرار دادن منافع و مواضع رژیم اشغالگر صهیونیستی و ایالات متحده بپردازند. به طور کلی این گروه‌ها از ظرفیت‌هایی برخوردارند که می‌تواند در صورت بالا گرفتن عرصه جنگ و فراگیری آن خارج از محدوده سرزمین‌های اشغالی در خدمت محور مقاومت قرار بگیرد.
گروه‌های عراقی؛ بخشی از محور مقاومت
در بین گروه‌های مقاومت اسلامی در منطقه غرب آسیا، گروه‌های عراقی از اهمیت خاصی برخوردار هستند. این گروه‌ها که از سال ۲۰۱۴ بر اساس نیازهای دولت مرکزی عراق برای بسیج نیروها علیه گروه‌های تروریستی تکفیری و همچنین تحت تاثیر فتوای جهادی آیت‌الله سیستانی شکل گرفتند و در سال‌های بعد در قالب نیروهای تحت فرماندهی نخست وزیری از کیان کشور و منافع ملی حفاظت کردند، در چارچوب اهداف مقاومت عمل می‌کنند. در بین گروه‌های عراقی، چهار گروه گردان‌های حزب‌الله، عصائب اهل‌الحق، جنبش نجباء و گردان‌های امام علی (ع) به دلیل نقش‌آفرینی علیه اشغالگران آمریکایی و برخورداری از ارتباط شبکه‌ای در این مسیر جایگاه ویژه‌ای دارند و هسته مرکزی مقاومت عراق را تشکیل داده‌اند.
آن چه گروه‌های عراقی را در کنار سایر گروه‌های مقاومت در منطقه قرار می‌دهد، چند نکته است. آنها همانند حماس و حزب‌الله در پی ایجاد شرایط لازم برای آزادی کشور از ظلم و ستمگری و تجاوز به صحنه مبارزه ورود پیدا کردند. همچنین این گروه‌ها از حمایت توده‌های مردمی در عراق نیز برخوردار هستند. آنها پیوند عمیقی با انقلاب اسلامی ایران دارند. این گروه‌ها دشمنان برون‌مرزی مشترکی مانند آمریکا دارند و با گستردگی فعالیت و نفوذ خود، حتی در معرض حملات واشنگتن قرار گرفته‌اند. آمریکایی‌ها با هدف تحدید راهبردی حشدالشعبی، سال‌ها گزینه انحلال این گروه را در دستور کار داشتند. از این گذشته کارنامه آمریکا در عراق چه در حمایت داعش و چه در ضربه وارد کردن به نیروهای حشدالشعبی و شهادت تعداد زیادی از آنها، به اندازه‌ای منفی است که این گروه‌ها به عناصر نفوذی در عراق، اجازه تحرک‌های مد نظرشان را نمی‌دهند. در سوی دیگر عملکرد نیروهای حشدالشعبی در حذف و سرکوب نیروهای داعش و کمک رسانی به مردم عراق در دوره‌های مختلف به اندازه‌ای تحسین‌برانگیز است که هیچ کس در عراق توان تضعیف و حذف آنها را از صحنه این کشور ندارد.
ظرفیت‌های گروه‌های عراقی در کمک به حماس
به نظر می‌رسد که با گذشت حدود چهار هفته از جنگ غزه و اقداماتی که گروه‌های عراقی در حمایت از مقاومت فلسطین انجام داده‌اند، ظرفیت‌های آنها در درون مجموعه مقاومت بیشتر مشخص شده است.
تشکیل اتاق عملیات مشترک
بعد از آغاز طوفان الاقصی، گروه‌های مقاومت عراقی با تشکیل اتاق عملیات مشترک در قالب «مقاومت اسلامی عراق» از این عملیات حمایت کردند. کتائب حزب‌الله بلافاصله در روز اول عملیات طوفان اعلام کرد که این عملیات «راه را برای قابلیت‌های بازدارندگی راهبردی علیه محور صهیونیستی-آمریکایی هموار خواهد کرد.» قیس الخزعلی، رئیس عصائب اهل‌الحق نیز اظهار داشت که به دقت تحولات میدانی را رصد می‌کند. اکرم الکعبی فرمانده گروه النجبا در روز سوم عملیات اعلام کرد که «هر گونه مداخله آمریکا یا سایر کشورها در حمایت از اسرائیل با پاسخ نظامی قاطعانه مواجه خواهد شد. «هادی العامری رئیس ائتلاف فتح و از فرماندهان باسابقه مقاومت عراق اعلام کرد که «اگر آنها (ایالات متحده) مداخله کنند، ما مداخله می‌کنیم و همه اهداف آمریکایی را مشروع در نظر خواهیم گرفت».
هدف قرار دادن پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق
ایالات متحده به طور کلی مهم‌ترین حامی رژیم صهیونیستی از جمله در غرب آسیا است و با توجه به نیروهای میدانی که در منطقه دارد و همچنین پایگاه‌های نظامی در عراق و سوریه و سایر مناطق، توانایی بالایی در حمایت از رژیم تل آویو دارد. به همین دلیل یکی از مهم‌ترین ابعاد بازدارندگی گروه‌های مقاومت، مشغول کردن ایالات متحده بوده است. در همین راستا بود که ابوالاء الولائی دبیرکل کتائب سیدالشهدای عراق در هشتم اکتبر هشدار داد که هر گونه دخالت مستقیم ایالات متحده در غزه در حمایت از اسرائیل، پایگاه‌های آمریکا در منطقه را تماماً به اهداف مشروع محور مقاومت تبدیل خواهد کرد. در همین راستا گروه‌های مقاومت عراقی در ابتدای حملات خود، مواضع نیروهای نظامی آمریکا در فرودگاه الحریر در استان اربیل و پایگاه عین‌الاسد را که در استان الانبار واقع است، هدف حملات خود قرار دادند. این حملات بیشتر جنبه بازدارندگی دارند و سعی شده است تا احتمال آسیب دیدن سربازان آمریکایی کاهش یافته و خطر تشدید تنش را مدیریت کنند.
گسترش عملیات علیه آمریکا در سوریه
در فاز دوم حمایت از حماس و هم زمان با تشدید عملیات رژیم در بمباران غزه، گروه‌های عراقی علاوه بر پوشش پایگاه‌های آمریکا در عراق، پایگاه‌های آمریکا در سوریه از جمله در منطقه التنف در استان حمص، خراب الجیر و الشدادی واقع در استان حسکه سوریه را نیز مورد حملات موشکی قرار دادند. گروه مقاومت عراقی موسوم به «مجاهدین مقاومت اسلامی عراق» با انتشار بیانیه‌ای در دوم آبان ماه اعلام کرد که با استفاده از پهپادهای تهاجمی به پایگاه‌های اشغالگران آمریکایی در العمر و الشدادی حمله کرده است. بر اساس اعلام ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده این حملات تعدادی زیاد تلفات به همراه داشت؛ به گونه‌ای که بیش از ۲۰ نظامی این کشور در عراق و سوریه زخمی شدند. البته به نظر می‌رسد که هدف اصلی در این حملات، نه گرفتن تلفات بلکه افزایش فشار بر این کشور به عنوان مهم‌ترین نیروهای اشغالگران بوده است. این حملات در واقع هشداری برای واشنگتن بود که در صورت گسترش ژئوپلیتیک جنگ، مقاومت ذیل «سیستم مدیریت یکپارچه جنگ» به تدریج و متناسب با تحولات میدانی و حجم حملات متقابل، شدت درگیری را افزایش خواهد داد. در مقابل، آمریکا نیز برخی اماکن این گروه‌ها به ویژه در مرز عراق و سوریه را هدف حملات قرار داده است.
حمله مستقیم به سرزمین‌های اشغالی
بعد از تشکیل اتاق مشترک عملیاتی و حملات به پایگاه‌های آمریکایی در عراق و سوریه، گروه‌های مقاومت عراقی در صبح دوازدهم آبان یکی از مواضع رژیم صهیونیستی در دریاچه المیت در شرق فلسطین اشغالی را مورد حمله قرار داد. به فاصله چند ساعت بعد از این حملات، مجدداً مواضع رژیم در منطقه ام الرشاش در شهر ایلات در جنوب فلسطین اشغالی مورد هجوم این گروه‌ها قرار گرفت. در بیانیه این گروه‌ها آمده است: «در راستای یاری و حمایت از مردم غزه و در پاسخ به جنایاتی که رژیم غاصب علیه غیرنظامیان فلسطینی اعم از زنان و کودکان و سالخوردگان مرتکب می‌شود، رزمندگان مقاومت اسلامی عراق نقطه‌ای را در منطقه ام الرشاش در شهر ایلات مورد هدف قرار دادند.»
جلوگیری از گسترش میدان نبرد
به نظر می‌رسد مهم‌ترین وظیفه گروه‌های مقاومت عراقی در شرایط کنونی، جلوگیری از گسترش میدان نبرد است. هر چند رژیم صهیونیستی همواره ایالات متحده را به عنوان حامی اصلی خود دیده است، اما به نظر می‌رسد که این رژیم به دلیل زمین گیر شدن در مقابل حماس در باریکه غزه، تمایلی به گسترش میدان نبرد و قرار گرفتن در برابر حزب‌الله، انصارالله و گروه‌های عراقی ندارد و یا در بهترین حالت امیدوار است که در صورت تحقق این موضوع، حملاتش با پاسخ‌های متناسبی از سوی این گروه‌ها همراه نشود. اکرم الکعبی دبیرکل نجبا در تماس با رهبران حماس و جهاد اعلام کرد که اگر اسرائیل میدان نبرد را گسترش دهد، با پهپادها و موشک‌های مقاومت مواجه خواهد شد. وی همچنین آمادگی کامل جنبش نجبا برای حمایت از مقاومت فلسطین را اعلام نمود.
نتیجه
گروه‌های عراقی در هفته‌های گذشته ظرفیت‌های بالایی را در حمایت از مقاومت فلسطین به نمایش گذاشتند و حملاتی به پایگاه‌های آمریکا در عراق و سوریه و حتی حملات مستقیمی به سرزمین‌های اشغالی انجام دادند. به رغم این وظیفه اصلی این گروه‌ها، جلوگیری از گسترش میدان نبرد و به بیان دیگر مقابله با پشتیبانی از رژیم صهیونیستی است. در عین حال نمی‌توان این نکته را از نظر دور داشت که این گروه‌ها در مرحله کنونی که سایر گروه‌های مقاومت وارد جنگ فراگیر با رژیم نشده‌اند، سعی می‌کنند تا در چارچوب حاکمیت دولت عمل نماید. هر چند دولت عراق در یک سال گذشته به دنبال بهبود روابط با ایالات متحده بوده است، اما با فشار نخبگان و افکار عمومی در حمایت از فلسطین مواجه است. به همین دلیل سودانی نخست وزیر عراق یکی از قوی‌ترین سخنرانی‌ها در محکومیت اقدامات رژیم در غزه را در اجلاس سران کشورهای عربی در قاهره ارائه داد. بنابراین در شرایطی که دولت از فلسطین حمایت می‌کند، این گروه‌ها نیز در حال حاضر مایل نیستند قدرت حاکمیتی را به خطر بیندازد و اقدام تلافی‌جویانه ایالات متحده و رژیم صهیونیستی را برانگیزند.
سجاد مرادی کلارده؛ پژوهشگر روابط بین‌الملل