یاسو - چالش های فراموشی و محرومیت‌ها، جامعه عشایری کهگیلویه و بویراحمد را عمیق‌تر از هر زمانی در قلب زیست بوم‌های کهن زاگرس فرا گرفته است.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها_ پژمان امیدی: کهگیلویه و بویراحمد سرزمینی با تاریخی بلند است که عشایر در ویترین تمام خاستگاه‌ها و مسیرهای رشد آن در طول سالیان متعدد قرار گرفته است.

عشایر یاری برای جامعه

مردمان سخت کوشی که در همجواری دنای سفید پوش تا آخرین نقاط مرزی استان سفره برکت گسترانیده‌اند.

عشایر، نه تنها باری نیستند بر دوش جامعه، بلکه یاری هستند برای افزایش تولید و اشتغال، اما این روزها چالش‌هایی از جنس محرومیت‌ها را بر گرده توپوگرافی سکونت گاه‌های خود حس می‌کنند.

۱۲ هزار خانوار عشایری کهگیلویه و بویراحمد با جمعیتی ۷٠ هزار نفری ۶٠ درصد تولیدات دامی استان را به خود اختصاص می‌دهد.

جامعه عشایری کهگیلویه و بویراحمد به تنهایی توانسته بخش عمیقی از ضعف‌های جوامع مولد را پوشش دهد و گواه آن صدرنشینی در هنر صنایع دستی، تولیدات دامی و هنرهای سنتی است.

مردمانی که اگر باران و ضعف مسیرهای دسترسی راه را بر آنها نبندند، تاریکی شب و کمبود پنل‌های خورشیدی کورسوی امید زیست شبانه با تکیه بر بافت و تولید صنایع دستی را از آنها می‌گیرد.

سایه شوم پایان کوچ بر جغرافیای ذهن

مردمی که نه دغدغه نام دارند و با پشتوانه همت خود دغدغه نانشان نیز برطرف می‌شود، در سایه کمبودها و محرومیت‌ها، سایه شوم پایان کوچ و شهرنشینی را عمیق‌تر از هر زمانی در جغرافیای ذهنشان متصورند.

کهگیلویه و بویراحمد چهار هزار کیلومتر راه عشایری را به خود اختصاص داده که با کوچک‌ترین بارشی در بسیاری از مناطق ارتباط عشایر با جهان اطراف قطع می‌شود.

چالش دیگر ایل راه‌هایی است که دست تخریب دستگاه‌ها در سال‌های گذشته در مسیر آن پر واضح دیده شده است.

نقشی از امید بر قاب جهان

خشکسالی‌ها نیز بهار و تابستان را برای عشایر سخت می‌کند و اندک خودروهای فرسوده تأمین آب نیز یارای پوشش تمام مناطق را ندارند.

با همه این نیست‌ها، عشایر کهگیلویه و بویراحمد همچنان امیدوار به روشنای خدمت رسانی بهتر، در حوالی طلوع سرخ خورشید «دار» قالی می‌آویزند تا امیدوارانه نقشی از آینده را بر قاب جهان مخابره کنند.

مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد گفت: خشکسالی‌های سال‌های اخیر ضربان جبران ناپذیری بر پیکر جامعه عشایری استان وارد کرد.

فضل الله آذر فر در گفت و گو با خبرنگار مهر، افزود: ۱۲ هزار خانوار با جمعیتی ۷۲ هزار نفری عشایر استان را تشکیل می‌دهد.

وی با بیان اینکه ۱٠ درصد از جمعیت استان عشایری است، ابراز داشت: در بحث تولیدات دامی از ظرفیت ۱۳ هزار تنی شکل گرفته، ۸ هزار تن مربوط به بخش عشایری است.

آذر فر با بیان اینکه تولید گوشت قرمز توسط عشایر، استان را به سمت خودکفایی برده است، عنوان کرد: همچنین بخشی از ظرفیت تولیدی عرصه‌های زراعی و باغی استان به ترتیب با پوشش ۲۷ و ۱۷ درصدی مربوط به عشایر است.

اجرای طرح چهارگانه تولید

آذر فر از اجرای طرح چهارگانه معیشتی برای عشایر استان خبر داد و بیان کرد: تولید گوشت قرمز، صنایع دستی، گردشگری و گیاهان دارویی در این چرخه قرار خواهد گرفت.

مدیرکل امور عشایر استان گفت: سوق عشایر به سمت تولید گیاهان دارویی از دیگر هدفگذاری های انجام شده است.

آذر فر با اشاره به چالش‌های پیش روی جامعه عشایری و مشکلات زیرساختی، اظهار کرد: ۴ هزار کیلومتر راه عشایری در استان داریم که در بارش‌های پاییزی، زمستانه و حتی بهاره چالش مسدودی، تخریب و قطع ارتباط آنها را داریم.

آذر فر افزود: اعتبارات بازگشایی ۴ هزار کیلومتر راه عشایری استان ۴ میلیارد و ۳٠٠ میلیون تومان بوده و این در حالی است که هزینه ساخت یک کیلومتر راه در استان ۴ میلیارد تومان است.

آذرفر تصریح کرد: در بخش تأمین آب عشایر نیز سختی‌هایی وجود دارد و آبرسانی پایدار به ۱٠ منطقه را دنبال می‌کنیم.

وی افزود: طرح مطالعاتی آبرسانی به چند نقطه نیز در دست اقدام است، اما خشکسالی‌های اخیر خسارات زیادی به عشایر استان وارد کرد.

آذر فر به مبحث تأمین پنل‌های خورشیدی اشاره کرد و ابراز داشت: توزیع یکهزار و پنل خورشیدی در بین عشایر برای سال جاری برنامه ریزی شده است.

مدیرکل امور عشایر استان به مصوبات و اعتبارات سفر رئیس جمهوری به استان اشاره کرد و عنوان داشت: تأمین این اعتبار می‌تواند گره گشای توزیع پنل خورشیدی با پوشش تمام عشایر استان شود.

آذر فر همچنین از محرومیت ۸٠ درصد از جمعیت عشایری استان در محور برق پایدار خبر داد.

آذر فر تصریح کرد: با برنامه ریزی‌های انجام شده، طی ۲ سال آینده پنل خورشیدی بین بیش از ۸ هزار خانوار عشایری توزیع خواهد شد.

وی اضافه کرد: در مناطقی که بیش از ۵۰ خانوار عشایری تمرکز داشته باشند از نیروگاه‌های متوسطه خورشیدی برای تأمین برق آن‌ها استفاده خواهد شد.

آذر فر تصریح کرد: تخریب و ضعف راه‌های عشایری، هزینه علوفه، مشکلات تأمین آب و خشکی چشمه از مشکلات جامعه عشایری است.

در شهرستان کهگیلویه با پوشش ۴٠ درصدی عشایر کهگیلویه و بویراحمد مشکلات همچنان هویدا است.

وجود مشکلات زیرساختی در کهگیلویه

رئیس امور عشایر شهرستان کهگیلویه گفت: ۴٠ درصد جمعیت عشایری استان با قریب به ۴ هزار و ۵٠٠ خانوار متعلق به کهگیلویه است.

فریدون پاکباز در گفت و گو با خبرنگار مهر. افزود: خدمات زیادی در بخش عشایری شهرستان ارائه شده، اما تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله داریم.

پاکباز تصریح کرد: چالش‌هایی را در حوزه زندگی عشایری شاهدیم که از مهمترین آنها می‌توان به نبود ظرفیت‌های مستمر فروش تولیدات مانند دام، ضعف زیرساخت، کمبود پنل‌های خورشیدی و کمبود سرانه آرد مصرفی نام برد.

پاکباز بر تأمین اعتباری برای تحقق پروژه‌های عمران عشایر تاکید کرد و ابراز داشت: پیری جمعیت عشایری نیز از مواردی است که باید به آن توجه شود.

پاکباز حمایت برای تهیه و توزیع پنل‌های پر توان در بخش عشایری را یک نیاز مهم برشمرد و ابراز داشت: حمایت و ارتقای زیرساختی برای جامعه عشایری استان هزینه نیست و باید به این مهم توجه شود.

رئیس امور عشایر کهگیلویه گفت: یکهزار و ۲٠٠ کیلومتر راه عشایری در کهگیلویه داریم که در فصل بارش با مشکل مواجه می‌شوند.

وی افزود: تلاش ما بر ترمیم مسیرهایی است که در بارندگی‌ها تخریب می‌شود و تاکنون نیز علیرغم محدودیت اعتبارات تمام توان را به کار برده‌ایم.

هنرهایی در مسیر فراموشی

رئیس حوزه هنری کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: رشد و توسعه این استان در عرصه‌های مختلف عمرانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بدون توجه به بستر هویتی و زیست بوم جامعه استانی قابل تحقق نیست

شریف اسلامی افزود: تعالی و رشد جامعه استانی در گرو توجه به زیست بوم و هویت بومی است که طی قرن‌ها زندگی در این دیار شکل گرفته است.

وی تصریح می‌کند: پالایش نقاط آسیب زای فرهنگی و اجتماعی و تقویت ارزشهای انسانی تجلی یافته در فرهنگ عشایری، درمان بسیاری از دردهای امروز جامعه استانی است.

تدوین نقشه تحول بر مبنای هویت عشایری

اسلامی به رویکرد حوزه هنری در این خصوص اشاره کرد و گفت: حوزه هنری استان نقشه تحول خود را بر مبنای هویت، فرهنگ و هنر عشایری تعریف کرده و تلاش می‌کند مرجع تقویت فرهنگ و هنر عشایری با تاکید بر روحیه حماسی مردم استان باشد.

وی با تاکید بر اینکه به دنبال تقویت و تبیین منش‌های فرهنگ عشایری هستیم نه روش‌ها، بیان کرد: فرهنگ عشایری دارای فضیلت‌هایی انسانی بی شماری است که با آن می‌توان به جنگ بسیاری از آسیب‌ها و مشکلات فرهنگی و اجتماعی کنونی رفت.

رئیس حوزه هنری استان گفت: باید داشته‌ها و نادیده‌های فرهنگ عشایری را با دانش ترکیب کنیم و برای این کار باید دانشگاه‌ها و تحصیل کرده‌ها را برای قدم گذاشتن در این راه سخت آماده کرد.

زیست عشایری هنری دیرینه است که تلفیق آن با تاریخ این مرز و بوم پیوندی ناگسستنی دارد و با کمی توجه بخش‌های متولی می‌توان امید را پر رنگ تر از هر زمانی برای حفظ این گنجینه‌ها ترسیم کرده و با ارتقای زیرساخت‌های جامعه هدف مهر ماندگاری بر این ظرفیت‌ها زده شود.