محمدحسین باغبان‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به بایسته‌های فرهنگ و مسائل فرهنگی در استان قزوین اظهار کرد: بیش از ۱۰ ارگان فرهنگی داریم که به طور مستقیم نام فرهنگ را به یدک می‌کشند و علاوه بر این خیلی از سازمان‌های دیگر نیز قسمت‌هایی با عنوان معاونت یا مدیریت فرهنگی و همچنین بودجه فرهنگی دارند.
وی افزود: این سازمان‌ها با این بهانه که مأموریت ما خاص و جدا است به سمت کار پارتیزانی و جزیره‌ای می‌روند و خود را همراه با دیگر ارگان‌ها تعریف نمی‌کنند.
این فعال فرهنگی ادامه داد: این در حالی است که ما همیشه شاهد بوده‌ایم که اگر یک کار فرهنگی با همکاری چند ارگان و مجموعه مختلف انجام شود نتیجه آن ضریب خورده و تأثیرگذاری آن بیشتر می‌شود.
وی اضافه کرد: هرچند در دهه ۷۰ و یا ۸۰ همیشه نسبت به ناهماهنگی ارگان‌های فرهنگی در جامعه صحبت کردیم اما باید بپذیریم که در دهه ۹۰ و دهه فعلی تا حدودی به سمت هماهنگی بین این ارگان‌ها حرکت کرده‌ایم.
ارتباط بیش از حد نهادهای فرهنگی یک آفت است
باغبان‌ها عنوان کرد: امروز در برخی مواقع بیش از حد ارتباط گرفتن ارگان‌های فرهنگی با همدیگر برای انجام مأموریت‌ها باعث شده تا تشتت کارها و زیادی عملیات‌ها و برنامه‌ها برای این ارگان‌ها خسته کننده شود و این خود به یک آفت فرهنگی تبدیل شده است.
وی تصریح کرد: در فرهنگ و هنر نیازمند یک نگاه کلان و اساسی هستیم تا رابطه هر سازمان با سازمان دیگری را در آن تعریف شده و علاوه بر تعریف نقش سازمان، کار و خروجی‌ها نیز رصد شود.
این فعال فرهنگی تاکید کرد: اعتقاد دارم اگر هر سازمان فرهنگی به مأموریت‌های تعریف شده خود به صورت تخصصی و غیر نمایشی پرداخته و نقش خود را در کنار سازمان‌های دیگر به درستی ایفا کند، کار هرگز به صورت جداگانه و پارتیزانی نخواهد بود.
مهمترین اولویت فرهنگی استان قزوین توجه به موضوع خانواده است
وی با بیان اینکه مهمترین اولویت امروز جامعه ما مخصوصاً در استان قزوین توجه به فضای خانواده است، بیان کرد: در حوزه خانواده و مسائلی مانند ازدواج و طلاق در کشور وضعیت خوبی نداریم و متأسفانه به نهاد خانواده در استان قزوین توجه نشده است.
باغبان‌ها توجه به کارکرد اماکن فرهنگی را از دیگر اولویت‌های استان قزوین دانست و گفت: در استفاده از ظرفیت‌های اماکن دینی مانند مسجد و بقاع متبرکه و یا حتی موزه‌ها و فرهنگسرا و دیگر فضاهای مرتبط با فرهنگ و هنر علاوه بر اینکه سرانه خوبی نداریم، کارکردهای خوبی نیز برای آنها تعریف نکرده‌ایم.
وی اظهار کرد: پرداختن جدی به این مکان‌ها و ظرفیت‌های فرهنگی و تنظیم آنها بر روی کارکرد دقیق و تلاش برای تأثیرگذاری جدی در شهر و استان از ضرورت‌ها محسوب می‌شود.
خیلی از مکان‌های دینی و فرهنگی ما تعطیل است
مدیر سابق ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد استان قزوین ادامه داد: در استان‌های دیگر دقت به مکان‌ها و ظرفیت‌های دینی به نسبت استان قزوین خیلی بیشتر است و در نتیجه تأثیرگذاری آن در فضای جامعه نیز مشهود است.
وی افزود: خیلی از مکان‌های دینی و فرهنگی ما تعطیل است و در طرف دیگر خیلی از مجموعه‌های فرهنگی دنبال مکان و ساختمان هستند و به دلیل عدم ارتباط و وجود حلقه وصل این بسترها به هم لینک نمی‌شوند.
باغبان‌ها گردشگری و توجه به فضای تاریخی قزوین را یکی دیگر از اولویت‌های استان قزوین دانست و بیان کرد: ظرفیت‌های قزوین در این حوزه بسیار زیاد است و باید در کنار توسعه‌ای که برای گردشگری داریم یک برنامه ریزی جدی برای مدیریت فرهنگی گردشگران در این اماکن هم داشته باشیم تا خیلی از تهدیدهای این حوزه را به فرصت تبدیل کنیم.
در دهه هشتاد به تربیت نوجوانان دقت نکرده‌ایم
وی با اشاره به اینکه حوزه تربیت یکی دیگر از مباحث دارای اولویت است، خاطرنشان کرد: در دهه ۸۰ به تربیت نسل نوجوان مخصوصاً دختران جامعه در مدارس و دیگر فضاهای فرهنگی توجه زیادی نکرده‌ایم و امروز اثرات آن را مشاهده می‌کنیم.
این فعال فرهنگی اضافه کرد: امروز به تربیت عمیق اعتقادی و فکری برای دانش آموزان نیاز داریم و باید به سوالات و شبهات این نسل در محیط‌های مختلف و البته با استفاده از شیوه‌های نوین پاسخ دهیم.
وی گفت: ارتباط با نسل جدید در حوزه‌های مختلف و قرار دادن این نسل در یک مسیر تربیتی درست نیازمند استفاده از شیوه‌های نوین و حتی بازی محور است.
باغبان‌ها در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به ارتباط دولت و مجموعه‌های مردمی در فضای فرهنگی اظهار کرد: مقام معظم رهبری در خرداد ماه سال ۹۸ تئوری حلقه‌های میانی و کارکرد این حلقه‌ها را به صورت جدی و با ادبیاتی جدید مطرح کردند.
وی تاکید کرد: مقام معظم رهبری در این سخنرانی ارائه راهکارها در زمینه‌های مختلف را به حلقه‌های میانی سپردند و فرمودند حلقه‌های میانی باید راهکارهای عملی ارائه داده و باعث حرکت عمومی در جامعه شوند.
این فعال فرهنگی تصریح کرد: حلقه‌های میانی مجموعه‌هایی از خود ملت است و با توجه به اینکه نخبگان زیادی در کشور داریم باید مسائل کشور توسط این نخبگان و جوانان کشور هدایت و حل شود.
وی عنوان کرد: نقش مردم ذیل این حلقه‌های میانی تعریف می‌شود و این حلقه‌های میانی می‌توانند زمینه نقش آفرینی مردم برای حل مسائل کشور از جمله مسائل فرهنگی را فراهم کنند.
باغبان‌ها بیان کرد: نقش دولت در این میان حمایت و سیاستگذاری است و دولت باید تا حد ممکن باید به این سمت حرکت کند که تنها نقش سیاستگذاری و حمایت داشته باشد.
ارگان‌های دولتی در کار مجموعه‌های مردمی خلل ایجاد نکنند
وی با بیان اینکه ورود دولت به حوزه اجرا کار را به سمت نمایشی و گزارشی سوق می‌دهد، تاکید کرد: با ورود مجموعه‌های مردمی و حلقه‌های میانی کار به سمتی که شایسته است حرکت می‌کند.
این فعال فرهنگی ادامه داد: خیلی از مجموعه‌های فرهنگی توقع حمایت مالی از دولت ندارند اما این توقع را دارند که ارگان‌های دولتی به آنها توجه کرده و سنگ اندازی نکنند.
وی گفت: مهمترین انتظار مجموعه‌های مردمی فرهنگی این است که دستگاه‌های دولتی در طی مسیر برای حل مشکلات فرهنگی آنها را یاری کنند نه اینکه خود به مانعی برای پیشبرد اهداف تبدیل شوند.
وجود مدیران فرهنگی جوان در استان قزوین تحول زا است
باغبان‌ها اظهار کرد: یک ویژگی خیلی مثبتی که در سال‌های اخیر شاهد بودیم جایگزینی مدیران جوان و خوش فکر در فضاهای مختلف فرهنگی با مدیران پیشکسوتی بود که خلاقیت و بداعت لازم را در انجام امورات فرهنگی نداشته و می‌خواستند با مدل‌های فرهنگی دهه ۷۰ فضای فرهنگی استان را پیش ببرند.
وی افزود: امروز در فضاهای مخالف فرهنگی استان شاهد فعالیت نیروهای جوانی هستیم و قضاوت در مورد خروجی این مدیران زود است اما نفس اینکه یک جوان سکاندار مجموعه فرهنگی شده و از پختگی با تجربه‌ها استفاده کند حرکتی مثبت و تحول زا است.
این فعال فرهنگی تاکید کرد: امروز بیش از هر زمانی به هماهنگی بیشتر بین ارگان‌های فرهنگی و کلان‌برنامه ای که به صورت کمی و کیفی قابلیت رصد و ارزیابی باشد هستیم.
وی ادامه داد: احساس من بر این است که این هماهنگی وجود ندارد و آن استفاده‌ای که باید از مجموعه‌های مردمی بشود با ایده آل فاصله دارد.
ارگان‌های فرهنگی اسیر آزمایش و خطا شده‌اند
باغبان‌ها گفت: در اولویت‌های فرهنگی استان قزوین اشراف وجود دارد و خیلی از ارگان‌های فرهنگی می‌دانند که چه کاری باید انجام دهند اما در روش انجام با سردرگمی همراه بوده و اسیر آزمایش و خطا و از دست دادن فرصت می‌شوند.
وی اظهار کرد: از سوی دیگر ساز و کاری برای استفاده از تجربیات گذشته و نیروهای متخصص تعریف نشده و از این جهت ضربه‌های زیادی می‌خوریم و باعث می‌شود خیلی از ارگان‌ها در این فضا به سمت مسائل بدون اولویت و گزارش محور حرکت می‌کنند.
این مسئول فرهنگی با بیان اینکه در استان قزوین با فضای مسئله محوری در حوزه فرهنگ فاصله داریم، ادامه داد: خیلی از اوقات برای پیدا کردن صورت مسئله مدت‌ها تلاش می‌کنیم و وقتی صورت مسئله را پیدا می‌کنیم که به دلیل گذشت زمان صورت مسئله تغییر کرده است.
وی افزود: به طور مثال برای بحث تبیین و عمق دادن فکری به جامعه، روش‌هایی را در دهه ۷۰ و ۸۰ استفاده می‌کردیم و امروز خیلی از مدیران ما در همان فضا مانده و سراغ شیوه‌های جدیدی که بتواند بحث‌های تبیینی و انتقال عمق اندیشه فکری به نسل جدید را داشته باشد نرفته‌اند.
باغبان‌ها با بیان اینکه خلاهایی در سیستم‌های جامع وجود دارد، عنوان کرد: از سمت سیستم‌های بالادستی فشاری روی ارگان‌های فرهنگی وجود دارد که برای حل یک مسئله بومی، این سیستم‌ها دست آنها را بسته و چارچوب‌های تعیین شده برای حل مسئله نتیجه بخش نیست.
خلاقیت عنصر اصلی حل مسائل فرهنگی است
وی گفت: برای اینکه نگاه ما در استان قزوین مسئله محور تر شود لازم است مسائل را به اندازه‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و سرعت حل مسئله را بالا ببریم.
این فعال فرهنگی افزود: خلاقیت عنصر اصلی حل مسائل فرهنگی ما و عامل ایجاد تأثیر روی مخاطب است.
شورای فرهنگ عمومی استان قزوین خروجی لازم را ندارد
وی با اشاره به نقش شورای فرهنگی عمومی در استان قزوین بیان کرد: شورای فرهنگ عمومی نقش خیلی جدی در حل مسائل فرهنگی استان می‌تواند داشته باشد.
باغبان‌ها با بیان اینکه شورای فرهنگ عمومی اصلی‌ترین شورای تصمیم‌گیری برای مسائل فرهنگی استان قزوین است، اضافه کرد: در سال‌های اخیر این شورا در استان قزوین تشریفاتی و بدون خروجی عملیاتی و سیاستگذاری‌های کلان پیش رفته است.
وی با بیان اینکه یکی از اصلی‌ترین دلایل خروجی نداشتن این شورا کم بودن جلسات آن است، گفت: در چند سال اخیر سالانه سه الی ۴ جلسه شورای فرهنگ عمومی در استان قزوین برگزار شده اما در برخی استانها هر دو هفته یک بار این جلسات به صورت منظم برگزار شده و بر روی مسائل فرهنگی استان تمرکز می‌کنند و بر اساس مسائل استان تصمیم‌گیری کرده و راحت تر خروجی تصمیمات را رصد می‌کنند.
این فعال فرهنگی تاکید کرد: در قزوین به دلایل مختلفی از جمله تغییرات مستمر مدیریتی استان و عدم هماهنگی بین دستگاه‌های فرهنگی، شورای فرهنگ عمومی خروجی لازم را نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: نقش شورای فرهنگ عمومی می‌تواند در سیاستگذاری، هماهنگی و در توجیه و آموزش ارگان‌های فرهنگی دستگاه فرهنگی جدی تر باشد.
جلسات شورای فرهنگ عمومی باید منظم برگزار شود
باغبان‌ها اضافه کرد: اگر جلسات شورای فرهنگ عمومی به طور منظم و نزدیک تر و با حضور مدیران اصلی ارگان‌ها برگزار شود در بلند می‌تواند دستاوردی جدی و اساسی برای استان داشته باشد.
وی با بیان اینکه این فرهنگ که از ان صحبت می‌کنیم تعاریف مختلفی در دنیا و کشور ما دارد و حتی بیش از ۴۰۰ تعریف مختلف برای آن داریم، گفت: ما در کشور فرهنگ را باید مساوی دین ببینیم و اگر کار دینی را در اولویت بدانیم خیلی از مشکلات فرهنگی که حتی ارتباط مستقیمی با دین ندارند نیز حل خواهد شد.
این فعال فرهنگی در پایان یادآور شد: کار دینی و تقویت دینداری مردم می‌تواند بسیاری از مشکلات فرهنگی در جامعه را رفع کند.