خبرگزاری مهر، گروه استانها- علیرضا نوری کجوریان: در حال حاضر ۱۲۱ کتابخانه در استان مازندران فعالیت میکند که از این تعداد ۳۷ کتابخانه روستایی و مابقی شهری است و با توجه به جمعیت بیش از ۳ میلیون نفری استان و پراکندگی روستاها، شمار کتابخانههای فعال در استان مازندران کم و نامناسب است.
از سوی دیگر پروژههای قدیمی و نیمه کاره متعددی مانند کتابخانه مرکزی ساری با قدمت بیش از یک دههای در استان وجود دارد که اعتبارات قطره چکانی برای تکمیل آن پاسخگوی نیازها نیست.
با این حال و به رغم همه مشکلات طی سالهای اخیر کتابخانههای مازندران نیز با حمایت از کسب و کارهای کوچک فاز جدیدی از فعالیت را آغاز کرده و کارکرد جدیدی را به کتابخانه ها بخشیده است تا از این طریق بین یار مهربان و دوستداران کتاب و کارآفرینان پیوند ایجاد کند.
ترویج خلاقانه کتابخوانی با آموزش کسب وکار
حمایت از کسب کارهای کوچک در کتابخانه روستایی در نوشهر نیز اجرا شده است و به گفته سپیده عبادی کتابدار این روستا حمایت از تولید کننده و فروش ترویج فرهنگ کارآفرینی از جمله اهداف راهاندازی این طرح به شمار میرود.
وی در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه کارگاههای آموزشی کسب و کار برای حمایت از کارآفرینان و مربیان با هدف توسعه کسب و کار در کتابخانهها برگزار میشود، گفت: اجرای این طرح در این کتابخانه با استقبال خوبی روبرو شده است.
وی گفت: این طرح بر مبنای فرهنگ بومی و محلی و نیازهای جامعه در رشتههای نظیر قالی بافی، خیاطی، چرم دوزی و غیره اجرا شده است و اجرای طرحهای خلاقانه میتواند استقبال مردم از فضای کتابخانهای کمک کند.
کم بودن فضای کتابخانه در مازندران با توجه به گستردگی استان، ضرورت توجه به طرحهای خلاقانه نظیر آموزش کسب و کارهای کوچک و راهاندازی کتابخانههای سیار را در استان الزامی میسازد.
در حال حاضر ۵۲ کتابخانه سیار در کشور راهاندازی شد که سهم مازندران از این میزان هیچ است در حالی که میتوان با حمایت خیرین برای اجرای این طرح در استان برنامهریزی کرد.
کمبود کتابخانههای روستایی و تمرکز و استقرار کتابخانهها در مرکز شهرها و بخشها سبب شده تا فرهنگ دوستان برای تهیه کتاب و تغذیه فکری و روحی کیلومترها طی کنند تا خود را به این مراکز برسانند درحالی به تاکید کارشناسان و فرهنگ دوستان، راهاندازی کتابخانههای سیار میتواند به ارتقای فرهنگ کتابخانهای کمک کند.
مازندران با همه کاستیها در حوزه کتاب کتابخوانی هر ساله نامزد پایتخت کتاب ایران میشود و طی سال جاری نیز آمل به عنوان شهر دوستدار کتاب و نامزد نهایی پایتخت کتاب ایران انتخاب شد.
نامگذاری دو خیابان، نصب دو المان کتاب، اجرای طرح «ک مثل کتاب» توسط سازمان پسماند شهرداری آمل در قبال تحویل زبالههای خشک به ایستگاههای بازیافت و تحویل کتاب به عنوان جایزه، کالسکه کتاب توسط مهد کودکها، اجرای طرحهای خلاقانه دیگر در کسب عنوان پایتخت کتاب مؤثر بوده است.
مدیرکل کتابخانه های عمومی مازندران با بیان اینکه خیلی از کتابخانههای ما خیرساز هستند، گفت: این کتابخانهها توسط خیرین ساخته شد و ما آن را تجهیز کردیم.
در حال حاضر ۵۲ کتابخانه سیار در کشور فعالیت میکنند ولی در استان مازندران حتی یک کتابخانه سیار نیز وجود ندارد
سکینه مهدیان در گفت وگو با خبرنگار مهر کتابخانههای سیار را نسل جدیدی از کتابخانهها دانست و گفت: در حال حاضر ۵۲ کتابخانه سیار در کشور فعالیت میکنند ولی در استان مازندران حتی یک کتابخانه سیار نیز وجود ندارد و زمینهها برای ایجاد راهاندازی کتابخانهها فراهم شده است.
وی اجرای طرح «همکلاسی کتابخوان» را از جمله طرحها برای بهرهگیری از ظرفیتهای مدارس و ترویج فرهنگ کتابخوانی ذکر کرد و گفت: آموزش کسب و کارهای کوچک در کتابخانههای عمومی نیز از دیگر طرحهای خلاقانه برای ترویج کتابخوانی است و این برنامه در راستای کمک به اقتصاد خانوارها بوده و کارآفرینان و مربیان میتوانند از ظرفیت کتابخانه برای آموزش استفاده کند و نهمین رویداد کسب و کارهای کوچک نیز در استان مازندران اجرا شده است.
مدیرکل کتابخانه های عمومی مازندران با اشاره به کم بودن شمار کتابخانه های استان گفت: طبق آمایش سرزمینی فضای کتابخانههای استان مازندران باید افزایش پیدا کند زیرا تعداد کتابخانهها با توجه به جمعیت استان و سرانهای کم است.
وی با بیان اینکه در ساری سه کتابخانه شامل ابن شهرآشوب و آزادگان فعالیت میکند، گفت: این نشان میدهد که فضای کتابخانه استان کم است از سوی دیگر به دلیل شرایط زمین در استان مازندران باید به سمت راه اندازی کتابخانههای سیار در استان پیش برویم.
مهدیان راه اندازی پیشخوان کتاب و بهره گیری از ظرفیت خیران برای ساخت کتابخانه ها را از جمله اقدامات برای ترویج فرهنگ کتابخوانی ذکر کرد و گفت: باید از ظرفیتهای خیرین برای ساخت کتابخانهها استفاده کنیم از این رو در پی آن هستیم تا انجمن خیرین کتابخانه ساز را برای ترویج فرهنگ کتابخانه راه اندازی کنیم.
وی با بیان اینکه در سال جاری میزان مشارکت خیران ۵ میلیارد تومان بوده است، افزود: در حال حاضر ۱۲۱ کتابخانه در استان مازندران وجود دارد و از این تعداد ۳۷ کتابخانه روستایی ۸۴ کتابخانه شهری است.
مهدیان سطح فضای کتابخانه ای استان را ۵۵۲ هزار مترمربع ذکر کرد و گفت: رویکرد مادر راستای عدالت فرهنگی، توجه ویژه به مناطق محروم است فعالیتها را به سمت کتابخانههای روستایی سوق دادهایم از آنجا که ۴۰ درصد مردم مازندران در روستاها زندگی میکنند کتابخانههای موجود کفاف نیازهای مردم را نمیکند.
آمارهای مراجعه و امانت کتاب در استان مازندران هرچند رشد یافته اما نمیتوان از ضعف زیرساختی استان در حوزه کتاب و کتابخوانی غفلت کرد و رفع آن مستلزم حمایتهای مسؤولان و خیران است.