به گزارش خبرنگار مهر، به رغم آنکه سازمان هواشناسی از ماه‌ها قبل اعلام کرده بود که امسال به دلیل بازگشت پدیده جوی النینو (جریانات گرم اقیانوس آرام) بارش‌های پاییزی زودهنگام و فراتر از نرمال خواهد بود اما در کشور و به ویژه استان اصفهان و سرچشمه‌های حوضه آبریز زاینده رود بارندگی مؤثری تا نیمه دوم آبان ماه رخ نداده و تنها ره‌آورد النینو برای کشورمان گرم شدن هوا در پاییز بوده است.
امسال همچنین وضعیت آلودگی هوا در کلان شهرها و مناطق صنعتی از جمله شهر اصفهان به علت تشدید سکون جوی از اواسط آبان ماه شدت گرفته است که علت آن پدیده بلاکینگ است.
پدیده بلاکینگ (Blocking) سامانه‌هایی که از گردش بادهای غربی بریده شوند، گفته می‌شود. بلاکینگ شدن سامانه‌های جوی ممکن است به توقف حرکت الگوهای حرکتی جو منجر شود که طی آن الگوهای حاکم بر جو نیز روزها یا هفته‌ها در محل خود به صورت کم حرکت ساکن می‌شوند. در این وضعیت، وقوع پدیده‌هایی مانند سیلاب و طغیان رودخانه‌ها بر اثر بارش طولانی مدت، خشکسالی و ترسالی، دماهای حدی سرد یا گرم و دیگر فرین های اقلیمی ظهور و بروز می‌یابند. علت و منشأ اصلی بلاکینگ هنوز به روشنی معلوم نشده است.
زور النینو به بلاکینگ نرسید
در همین پیوند نوید حاجی بابایی معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بارندگی‌ها از ابتدای سال زراعی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ به دلیل بلاکینگ در سراسر کشور مطلوب نبوده است، اظهار داشت: این پدیده جوی از امروز در کشور و استان اصفهان تضعیف می‌شود.
وی توضیح داد: بلاکینگ پدیده‌ای است که در فصول مختلف سال اتفاق می‌افتد و سبب توقف و تغییر جریانات جوی در یک منطقه می‌شود؛ طبق الگوها انتظار این بود که با نفوذ جریانات النینو پدیده بلاکینگ در ماه آبان‌ماه شکسته شود اما اثر جریانات النینو در این ماه بر روی کشور و استان ما خیلی مثمر ثمر نبود و نتوانست بلاکینگ را بشکند.
پدیده بلاکینگ از امروز شکسته می‌شود
معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی استان اصفهان خاطرنشان کرد: بررسی آخرین الگوهای هواشناسی نشان می‌دهد که از هفته چهارم آبان‌ماه پدیده بلاکینگ تضعیف و به مرور شکسته می‌شود و امکان گذر و فعالیت سامانه‌های جوی بر روی استان و کشور فراهم می‌شود.
به گفته حاجی بابایی، شدت فعالیت سامانه‌های بارشی به طور عمده از هفته اول آذر ماه خواهد بود و شرایط برای بارش‌های مؤثر بر استان و منابع آبی مهیا می‌شود.
وی با اشاره به اینکه میانگین بارندگی سال زراعی امسال تا ۲۲ آبان ماه در مناطق غرب و جنوب اصفهان و سرچشمه‌های حوضه آبریز زاینده رود نسبت به بلند مدت کاهش قابل توجهی داشته است، خاطرنشان کرد: وضعیت بارندگی در سطح استان اصفهان تاکنون در حد نرمال بوده است زیرا در مناطق شرق و شمال استان بارش‌ها مناسب بوده است.
کاهش ۲۴ درصدی بارش‌های اصفهان در ۵۲ روز ابتدایی سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳
معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی استان اصفهان افزود: میانگین بارندگی استان اصفهان از ابتدای سال زراعی (مهرماه) تاکنون ۷.۵ میلیمتر بوده است که نسبت به دوره بلند مدت ۲۴ درصد و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود ۵۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.
حاجی بابایی در خصوص تأثیر پدیده بلاکینگ بر تشدید سکون جوی و آلودگی هوا در اصفهان، ابراز داشت: در نظر بگیرید که شهر اصفهان به دلیل وجود منابع آلاینده صنعتی و خودروها و کانون‌های گردوغبار مانند یک فرد دارای بیماری زمینه‌ای است که حتی عاملی مانند سرماخوردگی می‌تواند شرایط وخیمی برای آن ایجاد کند.
تأثیر بلاکینگ بر تشدید آلودگی هوای اصفهان
وی ادامه داد: باید توجه داشت که ریزگردها و میزان انتشار آلاینده‌ها در شهر اصفهان در حالت طبیعی بسیار بالا است و شاخص AQI هوا در این کلان‌شهر در یک روز نرمال ۱۰۰ است و سکون جوی و رکود هوا می‌تواند شرایط بدتری ایجاد کند.
معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی استان اصفهان به وضعیت آلودگی هوا در یک هفته اخیر اشاره کرد و گفت: شهر اصفهان از هفته گذشته تاکنون یک روز وزش باد نداشته و این درحالی است که تنها عامل از بین برنده آلودگی وزش باد و جریانات جوی است.
حاجی بابایی افزود: اگر بارندگی نیز قابل توجه نباشد تأثیر چندانی بر بهبود کیفیت هوای شهر ندارد و این در حالی است که بارش‌های اخیر در شهر اصفهان در حد دو- سه میلیمتر و محدود بود و توان شست و شوی جو را نداشت.
وی خاطرنشان کرد: آلودگی هوای اصفهان به دلیل وجود منابع آلاینده و تالاب گاوخونی و کانون‌های گردوغبار بالفعل است و طی یک هفته اخیر عوامل جوی مانند بلاکینگ به افزایش انباشت آلاینده‌ها کمک کرده است به طوری که در این چند روز شاخص آلودگی گاهی بسیار ناسالم و عدد شاخص‌های آلودگی بالا بودند.