به گزارش خبرنگار مهر، محمدعلی حضرتی‌ها در آئین اختتامیه همایش بین‌المللی قزوین شناسی پیش از اسلام که شامگاه سه‌شنبه ۲۳ آبان ماه در سالن جلسات بوستان دانشگاه بین المللی امام خمینی برگزار شد با اشاره به گستره سرزمینی قزوین و به خصوص دشت قزوین اظهار کرد: حد شمالی قزوین به رشته کوه البرز و محدوده جنوبی به ساوه ختم می‌شود و با عبور از تنگه هجیم دشتی که آن سوی سانیداغ است کارگرد نزدیک به قزوین دارد و در جهت شرقی به ساوجبلاغ و از غرب تا ابهر میرسیم.
این قزوین شناس عنوان کرد: این محدوده یک درصد مساحت کل کشور است و ١١۶٠ محوطه ثبت شده در فهرست ملی کشور و همین تعداد در دست ثبت و یا در انتظار برای کارهای مستند سازی دارد و از آن به عنوان بهشت باستان شناسان یاد می‌کنند که مبالغه‌آمیز نیست.
وی گفت: ممکن است فراوانی یک جانشینی و دیرینه آن نسبت به قزوین در نقاط دیگری بیشتر باشد اما این بس آمد بسیار کم نظیر است و فواصل آنها فواصل معنا دار است که می‌شود از همین مجرا چگونگی گذار از دوره شکارورزی تا دوره یکجا نشینی و کشاورزی را در این محدوده با دقت بیشتری بررسی کرد.
حضرتی‌ها عنوان کرد: به نظر من آب و خاک و اقلیم در شکل‌گیری تمدن اثر گذار است ولی راه‌ها هم نقش بسزا در شکل‌گیری تمدن دارند و قزوین در مرکز کریدور شمال و جنوب و شرق و غرب روزگاران بوده که کمک کرده که انبوهی محوطه‌ها را شاهد باشیم و هر چه جلوتر می آییم اهمیت راه‌ها بیشتر هم می‌شود.
وی بیان کرد: در تاریخ پیش از اسلام در قزوین, یک قدری بخش دوران ماد که در میانه دوران پیش از تاریخ و تاریخی است مورد غفلت قرار گرفته، علی رقم اینکه داده‌های خوب باستان شناسی در این موضوع بوده است، برای مثال بسیاری از آثار دوره ماد در محوطه تحقیقاتی مسجد جامع موجود است در حالی که همه فکر می‌کنند قدمت قزوین به دوره ساسانی می‌رسد در کنار کاوش آقای میرفتاح قدمت بیشتری به نظر می‌آید و در کاوش دکتر داوودی در خله کوه داده‌های فراوانی از دوره مادها به دست آمد.
این قزوین شناس تشریح کرد: به نظر می‌رسد اگر این داده‌ها را در کنار الواح آشوری و اطلاعات جزئی فراوانی که داریم و تهاجم مکرر آشورها به سرزمین مادای بنگریم، همه اینها کمک می‌کند به درک چگونگی عبور قزوین از دوران پیش از تاریخ به دوران تاریخی پیش از اسلام برسیم.
حضرتی‌ها یادآور شد: در گزارشی در مورد محدوده حکمرانی هخامنشیان آنها در مورد سواحل دریای کاسپین بخش‌هایی از این دامنه‌ها را با عنوان دروازه‌های کاسپین یاد می‌کنند که مهمترین آنها و نقطه ثقل جمعیت قزوین فعلی و ادامه اش در ورامین، ایوان که، گرمسار و فیروزکوه می‌رسد و این جمعیت نیز قابل مطالعه است.