به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، محسن خجسته مهر در آئین امضای موافقت‌نامه‌های مرکز راهبردی هوش مصنوعی و میدان‌های نفت و گاز دیجیتال و امضای قرارداد کسب فناوری حفر چاه‌های افقی طویل و چند شاخه با بومی‌سازی تجهیز آراس‌اس، به بهره‌مندی از شرکت‌های دانش‌بنیان برای اجرای طرح‌های پیشرفته و فناوری‌محور حوزه نفت اشاره کرد و افزود: امروز برای اینکه بخش مهمی از افزایش تولید نفت محقق شود باید از تجهیزات فناوری محور حفاری استفاده کنیم و ساخت تجهیز حفاری هدایت‌پذیر دورانی ما را به این هدف نزدیک می‌کند.
وی افزود: طی دوره فعالیت دولت سیزدهم، راهبردی‌ترین موضوعات فناورانه دانش‌محور صنعت نفت را با حمایت و همکاری معاونت علمی پیش برده‌ایم و اقدامات دولت، نشان‌دهنده عزم جدی برای استفاده از فناوری، نوآوری و راهکارهای دانش‌بنیان برای حل مهم‌ترین مسائل و نیازهای کشور است.
معاون وزیر نفت، امضای موافقت‌نامه مرکز راهبردی هوش مصنوعی و میدان‌های نفت و گاز دیجیتال و امضای قرارداد کسب فناوری حفر چاه‌های افقی طویل و چند شاخه با بومی‌سازی تجهیز RSS را گامی در راستای این رویکرد، عمل به منویات مقام معظم رهبری و تحقق دانش‌بنیان شدن اقتصاد کشور دانست و گفت: در این دو موافقت‌نامه و قرارداد همکاری که با حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و نقش آفرینی شرکت‌های دانش‌بنیان به مرحله اجرا رسیده، دو پروژه مهم و لبه دانش صنعت نفت در مسیر اجرا قرار می‌گیرد و شرکت ملی نفت به مدت ۱۰ سال بهره‌برداری و خرید این تجهیز مهم را تضمین می‌کند.
خجسته‌مهر همچنین در گفت و گو با خبرنگاران با اشاره به اینکه برداشت نفت از برخی چاه‌ها و میادین نفتی، بدون استفاده از این ابزار پیشرفته و مهم (RSS) امکان‌پذیر نیست، اظهار کرد: به نظر می‌رسد با تولید و بهره برداری این محصول دانش‌بنیان به افزایش ۱۰۰ درصدی تولید در برخی از میادین و چاه‌ها و برداشت دوبرابری از برخی میادین برسیم. پیشرفت فناوری‌ها، پیچیدگی برداشت از میادین عظیم نفتی و ضرورت رسیدن به حدأکثر بهره‌وری، ایجاب می‌کند که روش‌های فناورانه، تجهیزات پیشرفته و راهکارهای جدید همچون استفاده از حفاری‌های افقی و هدایت‌شونده حرکت کنیم و تجهیز حفاری هدایت‌پذیر دورانی (RSS) که قرار است توسط شرکتی دانش‌بنیان ساخته شود، یکی از ابزارهای مهم وراهبردی برای اکتشاف، برداشت و تولید به شمار می‌رود.
وی با تاکید بر اینکه در راستای دانش‌بنیان‌کردن تولید نفت و گاز تصمیم گرفته شده این ابزار راهبردی با راهبری و هدایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در داخل کشور ساخته شود، ادامه داد: اعتبار مورد نیاز برای ساخت اولین نمونه این ابزار حدود ۵۰۰ میلیارد تومان است و شرکت ملی نفت ایران تضمین ۱۰ ساله خرید خدمت را به سازنده این ابزار داده است.
خجسته‌مهر با اشاره به اینکه یکی از دستاوردهای حفاری افقی این است که اجازه می‌دهد حداکثر دسترسی را به لایه‌های نفتی داشته باشیم و افزایش تولید را محقق کنیم، گفت: در لایه‌های نفتی بسیار نازک، حفاری عمودی مشکل و غیرممکن است و باید به سمت حفاری افقی برویم؛ بنابراین باید از ابزاری استفاده کنیم که حداکثر تماس افقی را با لایه نفتی داشته باشد و در پیشرفته‌ترین حالت حفاری‌های افقی چند کیلومتری را به ثبت برسانیم.
وی افزود: ابزار حفاری هدایت‌پذیر دورانی راندمان حفاری جهت‌دار را افزایش می‌دهد و سرعت کار را بالا می‌برد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: در حفاری سرعت فاکتور بسیار مهمی است زیرا حدود ۵۰ درصد هزینه‌های توسعه یک میدان مربوط به حفاری است. باید تلاش کنیم با استفاده از ابزارهای جدید، حفاری چاه که ۱۱۰ روز زمان می‌برد را به ۷۰ روز برسانیم تا تولید نفت اقتصادی شود. از سوی دیگر عمده حفاری‌های جدید جهت‌دار است و از این ابزار استفاده خواهد شد.
وی با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه، افزایش تولید، ازدیاد برداشت و خلق ارزش افزوده مد نظر قرار گرفته است و برای تحقق این مهم، باید از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کنیم، ادامه داد: اجرای طرح‌های نیمه تمام و پروژه‌های در حال اجرا به ارزش ۲۱ میلیون دلار با جدیت دنبال شده است. تمامی طرح‌هایی که با همکاری معاونت علمی و شرکت‌های دانش‌بنیان اجرا و پیگیری می‌شوند، در راستای رشد تولید و خلق ارزش افزوده حداکثری هستند و از توانمندی کلیه بازیگرانی که در زیست بوم فناوری ونوآوری فعال برای رسیدن به این مهم استفاده می‌کنیم.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران عنوان کرد: استفاده از روش‌های نوآورانه و محصولات فناورانه دانش بنیان ضمن کاهش زمان تولید، افزایش تولید و رشد بهره‌وری را به همراه دارد و شرکت ملی نفت ایران در این راستا، اقداماتی را در تکمیل زنجیره‌های ارزش حلقه‌های بالادستی و پایین‌دستی صنعت نفت از اکتشاف، استحصال، تولید، فرآوری و صادرات، اجرای پایلوت فناورانه مرکز راهبردی هوش مصنوعی و میدان‌های نفت و گاز دیجیتال دیجیتال گامی در همین راستا به شمار می‌رود. دومین کار احیای چاه‌های بسته یا کم بازده است که ۲۵ قرارداد را در این راستا با شرکت‌های دانش بنیان منعقد کردیم و از معاونت علمی برای شناسایی، بهره‌مندی از ظرفیت‌ها و همکاری با این شرکت‌ها بهره بردیم. همچنین استفاده از روش‌های نوآورانه برای بهره برداری از هیدروژن به عنوان انژی پاک، استفاده از تجهیزات پیشرفته و فناورانه برای استفاده و بهره وری حداکثری از دیگر گام‌هایی است که شرکت ملی نفت با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان دنبال می‌کند.
وی با بیان اینکه امروزه کلان‌روندهای دنیا به هوش مصنوعی تکیه دارد و باید بنا به ضرورت توسعه این فناوری و تأکیدات مقام معظم رهبری جزو ۱۰ کشور برتر از حیث بهره‌برداری و تسلط بر عناصر و مؤلفه‌های هوش مصنوعی باشیم، ادامه داد: در حوزه نفت باید از ظرفیت‌های هوش مصنوعی برای افزایش تولید، ارتقای بهره‌وری و رشد تولید در حداقل زمان از میادین مشترک استفاده کنیم. ایجاد میادین نفت، گاز و معادن هیدروکربوری دیجیتال را با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان پیاده سازی می‌کنیم. در گام اول، استقرار و ایجاد میادین نفت وگاز هیدروکربوری به صورت دیجیتال با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، به صورت پایلوت و با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان در ۱۵ میدان نفتی پیاده سازی خواهد شد.
خجسته مهر ادامه داد: ایجاد این ۱۵ میدان دیجیتال ضمن کاهش هزینه‌ها، تولید پایدار، ایجاد امکان پیش بینی میزان تولید و فراهم آوردن امکان کنترل مشکلات به صورت لحظه‌ای، زمینه را برای صرفه جویی و خلق ارزش افزوده حدأکثری به کمک فناوری هوش مصنوعی فراهم خواهد کرد.
وی با اشاره به ضرورت انجام ۳ اقدام مهم و کلیدی در مسیر اجرای پایلوت میدان‌های نفت و گاز دیجیتال و مرکز راهبری به کمک هوش مصنوعی گفت: در گام نخست کارگروه‌هایی در سطح شرکت ملی نفت ایران متشکل از متخصصان، نخبگان دانشگاهی، شرکت‌های دانش بنیان و شرکت‌های اکتشاف شکل خواهد گرفت تا اهداف مختلف، برنامه‌ها و مشکلاتی که قرار است این میادین نفت و گاز حل کنند تبیین شود؛ در گام دوم باید زمینه تشکیل کنسرسیوم‌های بزرگ فناوری به کمک معاونت علمی در حوزه اطلاعات و ارتباطات، هوش مصنوعی و سایر حوزه‌هایی که می‌توانند به فرآیندهای صنعت نفت کمک کنند، شکل بگیرند و در گام سوم ایجاد نهاد تنظیم‌گری، هدایتگری و تنظیم استانداردهای لازم برای صحه گذاری روی تجهیزاتی است که قرار است تولید شود، صورت بگیرد.
معاون وزیر نفت بیان کرد: اخیراً حفاری ۳۵ حلقه چاه در پارس جنوبی به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار به پیمانکاران بخش خصوصی واگذار شده و به زودی ۳۵ حلقه چاه دیگر نیز به سایر پیمانکاران واکذار خواهد شد.
خجسته‌مهر تاکید کرد: در حال حاضر هفت میدان نفتی ایران توسط شرکت‌های روسی در حال توسعه هستند که بخش قابل توجهی از خدمات فنی و مهندسی توسط شرکت‌های ایرانی انجام می‌شود. بر اساس قانون حداکثر استفاده از توان تخصصی داخل، شرکت‌های ایرانی همگام با شرکت‌های روسی در امر توسعه این هفت میدان نفتی در جنوب و شمال‌غرب کشور در حال فعالیت هستند.