خبرگزاری مهر، گروه استانها؛ آزاده صفی: صنایع‌دستی و هنرهای سنتی یکی از پیوست‌های فرهنگی در حوزه میراث‌فرهنگی است که در معرفی آئین، سنت و پیشینه فرهنگی یک منطقه نقش بسزایی دارد. صنایع‌دستی پویایی و نمادهای فرهنگی یک منطقه را به منصه ظهور می‌گذارد و ظرفیت‌های این هنر-صنعت که ریشه در آداب و رسوم هر منطقه دارد می‌تواند توسعه پایدار اقتصادی به همراه داشته باشد.
در همدان بیش از ۸۵ رشته صنایع‌دستی فعال وجود دارد که می‌تواند تمام فضاهای عرضه این هنر-صنعت را هم‌پوشانی کند، اهمیت صنایع‌دستی با مطرح شدن پرونده ثبت جهانی «همدان و مرکز تاریخی همدان» دوچندان شد و پیوند عمیق داشته‌های فرهنگی و تاریخی به طور قطع می‌تواند در این پرونده نقش مثبتی داشته باشد.
تبدیل بناهای تاریخی به بازار صنایع‌دستی گامی مثبت در ثبت جهانی هگمتانه در این راستا، تبدیل برخی از بناهای تاریخی واقع در محدوده پرونده مانند سراها، کاروانسراها و حتی پیاده‌راه اکباتان به مرکز یا بازار صنایع‌دستی یک گام مثبت در ثبت جهانی خواهد بود و این امر باید با جدیت دنبال شود.
استقبال از کارهای ما بیشتر شده است
نوشین سیدی بانوی هنرمندی است که حدود پنج سال است در راسته آهنگران در حوزه صنایع‌دستی مشغول به کار است، وی در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: اوایل که در یک راسته و محیط کاملاً مردانه کار خود را آغاز کردم با فراز و نشیب‌های فراوان روبرو بودم.
این بانوی هنرمند اضافه کرد: گروه ما، کار صنایع‌دستی را وارد ساختمان‌سازی کرد و با خلاقیت و نوآوری یک کار خاص را راهی بازار کرد، ما کاشی دست‌ساز، تابلوهای نقش برجسته، گره چینی چوب و… تولید می‌کنیم.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در ابتدای مسیر کسی در همدان ما را نمی‌شناخت و این موضوع تا مدت‌ها ادامه داشت، افزود: هنوز پس از گذشت پنج سال از شروع فعالیتم در استان‌های دیگر نسبت به همدان شناخته شده‌تر هستم.
سیدی با بیان اینکه تقریباً از تمام استان‌های کشور سفارش داریم، گفت: چابهار، بوشهر، خرم‌آباد، ایلام، کاشان، یزد و شهرهای شمالی بیشترین متقاضی کارهای ما هستند.
این بانوی هنرمند عنوان کرد: در حال حاضر، در کارگاه صنایع‌دستی خود برای ۷ بانو به طور مستقیم اشتغال‌زایی ایجاد کرده و تعدادی از بانوان نیز در منازل به صورت دورکاری کار انجام می‌دهند.
وی در ادامه توضیح داد: ابتدا در فنی‌وحرفه‌ای دوره آموزش میناکاری را گذراندم و در حد ابتدایی با لعاب آشنا شدم، سپس با خطر کردن کارها را ادامه دادم و با آزمون و خطا به اینجا رسیدم.
سیدی با اشاره به اینکه بسیاری از کارهایی که در حال حاضر، در کارگاه انجام می‌شود به صورت خودآموز است، اظهار کرد: دوره لعاب پایه را در فرهنگستان هنر تهران آموزش دیدم چرا که کسی در همدان این دوره را آموزش نداد و آنجا لعاب پایه را یاد گرفتم، پس از آن یک دوره آموزشی در اصفهان و یک دوره دیگر در تهران گذراندم.
این بانوی هنرمند با بیان اینکه کاری که ما انجام می‌دهیم یک سبک خاص با متریال خاص است، مطرح کرد: همدانی‌ها ترجیح می‌دهند کار من را با واسطه به مبلغ بالاتری به طور غیرمستقیم خریداری کنند و این موضوع چالشی است که ما سال‌ها در همدان با آن مواجه بودیم اما اخیراً استقبال از کارهای ما بیشتر شده و گویا به‌این نتیجه رسیده‌اند که می‌توانند مستقیم با ما در ارتباط باشند.
صنایع‌دستی یکی از پیوست‌های فرهنگی در حوزه میراث‌فرهنگی است
محمدرضا خلجی نیز به خبرنگار مهر گفت: هنرهای سنتی و صنایع‌دستی یکی از بسته‌های تکمیلی ثبت جهانی هگمتانه و از ظرفیت‌های فرهنگی همدان است.
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان ادامه داد: با توجه به غنای صنایع‌دستی همدان و رشته‌هایی مثل چرم، سفال، منبت چوب و… می‌تواند به فرآیند ثبت جهانی به عنوان یک مقوله فرهنگی کمک کند.
وی با اشاره به اینکه صنایع‌دستی یکی از پیوست‌های فرهنگی در حوزه میراث‌فرهنگی و در راستای معرفی آئین، سنت و پیشینه فرهنگی یک منطقه است، افزود: یکی از مصوبات سفر ریاست جمهوری احداث بازارچه دائمی صنایع‌دستی در سه شهرستان همدان، ملایر و نهاوند است.
خلجی با اعلام اینکه برای بازارچه دائمی صنایع‌دستی در همدان کاروانسرای جلدی انتخاب شده است، تصریح کرد: این کاروانسرا در مجاورت محوطه تاریخی هگمتانه و در محوریت ثبت جهانی هگمتانه و مرکز تاریخی همدان قرار دارد.
وی اضافه کرد: در چند ماه گذشته، اعتبارات حوزه میراث‌فرهنگی نیز به این سمت سوق داده شد و ۵۰ درصد از مرمت کاروانسرای جلدی انجام شد، برای تکمیل مرمت هم منتظر اعتبارات مرحله دوم هستیم.
خلجی با بیان اینکه صنایع‌دستی پویایی و نمادهای فرهنگی یک منطقه را به منصه ظهور می‌گذارد، گفت: تبدیل کاروانسرای جلدی به مرکز صنایع‌دستی همدان، یک گام مثبت در ثبت جهانی همدان خواهد بود چراکه یکی از پیوست‌های فرهنگی هر تمدن، صنایع‌دستی آن است.
وی ادامه داد: این قضیه به طور قطع در نگاه یونسکو به پرونده تأثیر مثبتی دارد و آنها با دیدن بستر مشخص و معین در حوزه صنایع دستی در کنار مجموعه تاریخی هگمتانه و بازار همدان به ظرفیت‌های فرهنگی و قدمت تاریخی ما پی می‌برند.
معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان در ادامه عنوان کرد: برای احداث بازارچه دائمی صنایع‌دستی در شهرستان ملایر، عمارت مصدقی با فضایی بالغ بر ۷۰۰ متر در نظر گرفته شد و بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
خلجی اضافه کرد: در نهاوند نیز ملکی در مجاورت حمام حاج آقا تراب برای تبدیل به بازارچه دائمی صنایع‌دستی اختصاص داده شده که تاکنون ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و برای تکمیل آن منتظر اعتبارات مرحله بعد هستیم.
تبدیل کاروانسراها، سراها و مراکز تاریخی همدان به بازار صنایع‌دستی علاوه بر اینکه جانی دوباره به بناها می‌دهد به رونق هنرهای سنتی نیز کمک می‌کند، علاوه بر این اگر صنایع دستی در این مسیرها باب شود، خاموشی از پیاده‌راه اکباتان رخت می‌بندد و این نقطه از شهر از رکود خارج می‌شود.