خبرگزاری مهر، گروه بینالملل: آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم صهیونیستی محسوب میشود و همان گونه که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا گفت رژیم نیز مهمترین متحد جهانی این کشور است. این ائتلاف از جنبههای راهبردی بسیاری برخوردار است که یکی از مهمترین آنها، الزام واشنگتن به تأمین امنیت رژیم و ملزومات آن است. در این بین با گسترش حملات گروههای مقاومت از درون نوار غزه، ایالات متحده در یک دهه اخیر هزینههای هنگفتی را به سامانههای دفاعی رژیم از جمله گنبد آهنین و بمبهای هوشمند هدایتپذیر کرده است.
تجهیز گنبد آهنین
افزایش توان موشکی حزبالله لبنان که در دهه ۱۹۹۰ چندین بار مراکز رژیم صهیونیستی را هدف قرار داد، باعث شد تا طرح تولید سامانهای که بتواند موشکهای برد کوتاه را هدف قرار دهد از دهه ۱۹۹۰ در دستور کار رژیم قرار بگیرد. در جنگ ۳۳ روزه ۲۰۰۶ که حدود چهار هزار راکت از لبنان به سرزمینهای اشغالی پرتاب شد، وزارت دفاع رژیم اعلام کرد که سامانهای تحت عنوان «گنبد آهنین» در دستور کار شرکت صنایع نظامی رافائل قرار دارد. ساخت و آزمایشهای نهایی این سامانه تا سال ۲۰۱۱ طول کشید و در آوریل همان سال به کار گرفته شد. این سیستم در طول یک دهه گذشته دائماً در حال توسعه است و رژیم صهیونیستی مدعی موفقیت حدود ۹۰ درصدی آن در رهگیری و انهدام اهداف است.
در حال حاضر گنبد آهنین از سه جز اساسی تشکیل شده است که به صورت مشترک در شرکت رافائل و شرکتهای تابعه ابرشرکت آمریکایی ریتون (Raytheon Technologies) تولید میشود. این اجزا عبارتند از: رادار چندمنظوره EL/M-۲۰۸۴ ساخت شرکت Elta Systems، مرکز کنترل سلاح و مدیریت نبرد ساخت شرکت Mprest Systems و موشکهای رهگیر تامیر ساخت شرکت Rafael Advanced Defense Systems. این سامانه در هر آب و هوا برای هدفگیری پرتابههای کوتاه برد (راکت، موشک و توپخانه) از فاصله ۴۳ مایلی طراحی شده است. رژیم صهیونیستی تا قبل از عملیات طوفان الاقصی ۱۰ فروند از این سامانهها را در سراسر سرزمینهای اشغالی مستقر کرد که هر کدام از آنها ۶۰ مایل مربع را پوشش میدهد.
بر اساس تجزیه و تحلیل اندیشکده مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل (CSIS)، تولید یک مجموعه حدود ۱۰۰ میلیون دلار و هر موشک تامیر نیز حدود ۵۰ هزار دلار هزینه دارد. بر اساس گزارش سرویس تحقیقات کنگره، ایالات متحده از سال ۱۹۴۶ تقریباً ۱۰ میلیارد دلار به سیستمهای دفاع موشکی رژیم صهیونیستی اختصاص داده است که از جمله آن نزدیک به سه میلیارد دلار برای گنبد آهنین است. وزارت دفاع رژیم صهیونیستی به دولت جورج دبلیو بوش رئیس جمهور آمریکا با درخواست صدها میلیون دلار برای این سیستم داد که با استقبال سرد پنتاگون مواجه شد. اما زمانی که اوباما در سال ۲۰۰۹ روی کار آمد، روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی عنوان کرد که مشاوران ارشد دولت اوباما حمایت از گنبد آهنین را فرصتی برای تقویت روابط امنیتی ایالات متحده و اسرائیل دانستهاند.
اوباما همچنین در ماه نوامبر ۲۰۱۴ قانونی را امضا کرد که ۲۲۵ میلیون دلار کمک اضطراری به رژیم اشغالگر برای سیستم گنبد آهنین این رژیم اعطا نمود. مجلس نمایندگان آمریکا نیز که در آن زمان تحت کنترل دموکراتها بود، سیستم دفاعی گنبد آهنین مورد حمایت اوباما را با ۴۱۰ رأی موافق در برابر ۴ رأی مخالف در سال ۲۰۱۰ برای رژیم تصویب کرد. در سال ۲۰۱۸، ایالات متحده و رژیم صهیونیستی یک یادداشت تفاهم ۱۰ ساله امضا کردند که از طریق آن ایالات متحده متعهد شد سالانه ۳.۳ میلیارد دلار بودجه نظامی و ۵۰۰ میلیون دلار بودجه دفاع موشکی (از جمله گنبد آهنین) به این رژیم ارائه کند. از این گذشته، ارتش ایالات متحده چند سال پیش دو سامانه گنبد آهنین را در پایگاه مشترک لوئیس-مککورد در ایالت واشنگتن ایجاد کرد که بر اساس آمارهای کنگره، از حدود ۳۱۲ رهگیر تامیر برخوردار هستند.
بعد از آغاز طوفان الاقصی نیز آمریکا تعهدات مالی خود برای تأمین مهمات مورد نیاز گنبد آهنین را افزایش داده است. جو بایدن رئیس جمهور این کشور تأمین مهمات برای گنبد آهنین را اولویت فوری اسرائیل خواند و گفت: «ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که گنبد آهنین اسرائیل با کمبود این مهمات حیاتی که برای دفاع از شهرها و شهروندانش به آن نیاز دارد مواجه نمیشود.» در میانه این عملیات، بلومبرگ گزارش داده که نمایندگان جمهوریخواه آمریکا لایحه بسته کمکی ۱۴.۳ میلیارد دلاری به رژیم را برای «جنگ علیه حماس» به مجلس نمایندگان این کشور ارائه کردند. طبق این لایحه، آمریکا چهار میلیارد دلار برای سامانههای گنبد آهنین و دیوید اسلینگ اسرائیل و ۱.۲ میلیارد دلار برای سامانه پدافند هوایی پرتو آهنین اختصاص دهد. این کمک شامل بودجه برای ۱۰۰ پرتابگر جدید گنبد آهنین و حدود ۱۴ هزار موشک رهگیر تامیر است که رونق بسیاری به صنایع نظامی رافائل و ریتون میدهد.
بمبهای هوشمند هدایت شونده
بمبهای هوشمند هدایت شونده سنگرشکن (Banker Busters) مهمترین مهمات مورد استفاده هواپیماهای رژیم صهیونیستی برای بمبباران مناطق مختلف غزه در عملیات اخیر است. در طول جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ عراق چندین پناهگاه نظامی زیرزمینی در اختیار داشت که به قدری عمیق بودند که از دسترس مهمات موجود دور بودند. نیروی هوایی ایالات متحده یک فرآیند تحقیق و توسعه شدید را برای ایجاد یک بمب جدید سنگرشکن برای رسیدن و نابود کردن این پناهگاهها آغاز کرد. نمونه اولیه این بمب معروف به GBU-۲۸ یا BLU-۱۱۳، ۱۹ فوت (۵.۸ متر) طول، ۱۴.۵ اینچ (۳۶.۸ سانتی متر) قطر و ۴۴۰۰ پوند (۱۹۹۶ کیلوگرم) وزن دارد. در آزمایشات، GBU-۲۸ به عمق ۱۰۰ فوت (۳۰.۵ متر) زمین یا ۲۰ فوت (۶ متر) بتن نفوذ کرده است. پس از آشکار شدن محل پناهگاه، بمبافکنها بمب را بارگیری و نزدیک هدف پرواز میکنند، هدف روشن میشود و بمب رها میشود. این بمب با یک فیوز تأخیری مجهز به یک ریزپردازنده و شتابسنج مجهز شده تا پس از نفوذ به جای ضربه، در زمان مناسب منفجر شود.
رژیم صهیونیستی به عنوان اولین خریدار خارجی این بمبها محسوب میشود. تلآویو ۱۰۰ فروند از این بمب را در سال ۲۰۰۵ از آمریکا خرید. این بمبها مهمات اولیه و پایه بمبافکنهای اف ۱۵ رژیم صهیونیستی است و همچنین از آن به عنوان سلاح اصلی در حمله احتمالی تلآویو به برنامه هستهای ایران نیز یاد میشود. رژیم چندین بار از این بمبها بر ضد پناهگاهها و تونلهای مهمات حماس و جهاد اسلامی در غزه استفاده کرده است. ارتش رژیم اشغالگر در سال ۲۰۲۱ حدود هزار بمب با قطر کوچک GBU-۳۹/B (SDB) را در سال ۲۰۲۱ به قیمت ۷۳۵ میلیون دلار خریداری کرد. در میانه جنگ کنونی غزه نیز شرکت بوئینگ اعلام کرد که تحویل مهمات هوشمند به رژیم را آغاز کرده است. بلومبرگ به نقل از یک مقام آمریکایی فاش کرد که یک هواپیمای ترابری نیروی هوایی صهیونیستی بمبهای ۲۵۰ پوندی با قطر کوچک را از ایالات متحده به سرزمینهای اشغالی منتقل کرده است. سیستم ناوبری اینرسی پیشرفته در این بمبها کمک میکند تا به اهداف متحرک یا ثابت حمله کند و این توانایی با توجه به در اختیار داشتن چند صد گروگان توسط حماس از اهمیت برخوردار است. رادیو تلویزیون ملی استرالیا نیز به نقل از یک مقام ارشد دفاعی ایالات متحده گفت: «نکته اصلی این است که ما با بیشترین سرعت ممکن برای تهیه مهمات ضروری از انواع مختلف و سایر تجهیزات کار میکنیم.»
نتیجه
سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در دهههای گذشته بر حمایت همهجانبه و هم سویی مطلق با منافع اسرائیل در منطقه خاورمیانه و نظام بینالملل استوار است. واشنگتن در واقع مهمترین شریک سیاسی و نظامی رژیم اشغالگر است و همین حمایتها است که فرصت و فضای کافی را برای جولان نظامی تلآویو در نوار غزه در اختیارش قرار داده است. بعد از انجام موفقیتآمیز عملیات طوفان الاقصی از سوی نیروهای حماس، بخش اعظمی از پاسخ نظامی این رژیم از سوی واشنگتن هدایت میشود. فروش بمبهای هوشمند هدایت شونده و کمکهای نظامی در تقویت سامانههای گنبد آهنین بخش زیادی از توان تهاجمی و تدافعی این رژیم را تشکیل داده است. این در حالی است که واشنگتن در قبال این کمکها جلب و تضمین حمایت همهجانبه رژیم و لابی صهیونیستی را به دست میآورد.
سجاد مرادی کلارده؛ پژوهشگر روابط بینالملل