علی هژبری کارشناس پژوهشکده باستان شناسی در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: یکی از محوطههای مهم شهر تفرش کار کردیم که بعد از ثبت ملی آن برای تعیین حریم علی خورنده و گاوخور حضور پیدا کردیم و برای تعیین این عرصه و حریم اقداماتی از جمله هشت گمانه در محوطه غار زدیم.
وی افزود: در برسیهای باستان شناسی تعداد زیادی محوطه پیدا شد و علاوه بر این دو غار ۵ غار دیگر نیز اضافه شد. البته بررسی کتیبه یونانی نشان میدهد که اینجا ۹ نیایشگاه داشته است. تصور میشد که غار علی خورنده دو طبقه است ولی با همکاری گروه غارنورد متوجه شدیم این غار سه طبقه دارد و هر سه طبقه زیستی بوده و انسانها در آن زندگی می کرده اند.
وی بیان کرد: مردم شناس گروه متوجه شد که ور یا آزمایشهای دوران باستان را به صورت گرم و سرد میشناسیم و در این منطقه آن را داریم ولی وَرِ انسانی است مثل قربانی گوسفند به جای انسان. دقیقاً مشابه به آن را در یکی از این غارها داریم زمین شناس هم متوجه شد که کارست مهمی در اینجا هست که منابع آب منطقه را تأمین میکند.
هژبری گفت: امیدوارم یافتهها درباره این دو غار در روز تفرش در ۲۰ اردیبهشت به صورت مجموعه مقاله در شهر تفرش رونمایی شود. تا کنون بررسیهای باستان شناسی در تفرش خیلی دقیق نبوده است.
وی افزود: یک اشکفت یا تخت حسن عسگری در این منطقه وجود دارد که مردم شبهای جمعه قرآن در آنجا تلاوت میکردند و خواستههایشان را از خدا میخواستند در همینجا بقایای انسان پیش از تاریخ کشف شده است. این یافتهها اهمیت کوه خشه را در جنوب تفرش دو چندان میکند.