دبیر مرجع ملی حقوق کودک توضیحاتی در خصوص شیوه‌نامه مراقبت موقت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست و آیین نامه قانون حمایت از این کودکان ارایه کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، سیدعلی کاظمی درباره آئین نامه قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست گفت: این آئین‌نامه در فروردین ماه سال جاری با همکاری وزارت کشور، وزارت رفاه و تلاش وزیر دادگستری تصویب شد و پس از تصویب این آئین نامه، شرایط واگذاری کودکان بی سرپرست و بدسرپرست به نوشتن یک شیوه نامه در وزارت دادگستری منوط شد.

وی افزود: برای نوشتن این شیوه نامه به موجب آئین نامه مذکور سه ماه وقت داشتیم ولی با توجه به اینکه اختلاف نظر زیاد بود در تاریخ اول شهریورماه به بهزیستی و سایر دستگاه‌های مرتبط ابلاغ شد. از تاریخی که ابلاغ شد سازمان بهزیستی مقدماتی را انجام داد، از جمله اینکه سامانه خود را طبق شیوه نامه اصلاح کرد. ما کارگاه‌های آموزشی و جلسات توجیهی را با کارشناسان مسؤول و بهزیستی تشکیل دادیم. مراکز بهزیستی می‌توانند از طریق شیوه نامه مراقبت موقت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست برای واگذاری این کودکان استفاده کنند.

معاون وزیر دادگستری ادامه داد: حدود ۱۰ هزار کودک در مراکز بهزیستی و مراکز غیردولتی تحت نظارت بهزیستی نگهداری می‌شوند. ما امیدواریم با اقدامات انجام شده شاهد این باشیم که مراکز بهزیستی تخلیه شود و کودکان بی سرپرست و بدسرپرست به خانواده‌های متقاضی واگذار شوند. از طرفی هم کودکان دیگری که متقاضی حمایت هستند را در این چرخه قرار بدهیم. با اجرای این شیوه نامه مراکز نگهداری از حالت نگهداری محض خارج می‌شوند و به یک پل ارتباطی بین خانواده مراقب و مراکز بهزیستی تبدیل می‌شوند.

کاظمی با بیان اینکه واگذاری موقت کودکان بی سرپرست و بدسرپرست به فرزندخواندگی منجر می‌شود، گفت: در ۷۰ درصد موارد این واگذاری‌ها به فرزندخواندگی منتهی می‌شود؛ البته شاید در همان ابتدای کار به فرزندخواندگی منتهی نشود ولی زمانی که کودک به خانواده سپرده می‌شود و شرایط خوب بین خانواده و کودک برقرار می‌شود خانواده متقاضی فرزندخواندگی می‌شود. تلاش این است که اقدام نگهداری موقت زمینه‌ای باشد که یا باعث بازگرداندن کودک به خانواده اصلی‌اش شود و خانواده‌اش اصلاح شوند یا اینکه شرایط واگذاری به فرزندخواندگی و مراقبت‌های جایگزین دراز مدت تر فراهم شود.

وی در پاسخ به سوالی درباره حمایت‌های قانونی برای تشویق زوجین در خصوص پذیرش کودکان دچار معلولیت یا کودکان خاص، گفت: طبق تبصره ۱۰ ماده یک شیوه نامه مراقبت موقت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست، (کودکان و نوجوان دارای شرایط ویژه) کودک و نوجوانی که به جهت داشتن معلولیت، ابتلاء به بیماری‌های نیازمند پیگیری درمان که هر سال از سوی سازمان تعیین می‌شوند بروز حادثه یا آسیب برای او، سابقه مصرف مواد اعتیادآور یا موارد خاص دیگر یا تشخیص کارگروه استان، در شرایط ویژه قرار می‌گیرند و نیازمند خدمات ویژه حمایتی هستند.

کاظمی ادامه داد: این کودکان شرایط ویژه ای دارند که ما نسبت به انتخاب خانواده‌ها هم دقت بیشتری می‌کنیم و در عین حال مساعدت‌های بیشتری به خانواده‌های مراقب از این کودکان داریم. در شیوه نامه مذکور پیش بینی شده که برنامه‌های مراقبتی و امدادی ویژه برای این خانواده‌ها در نظر گرفته شود. ما الان خانواده‌ای داریم که جزو خانواده متوسط جامعه‌اند ولی کودک HIV مثبت و یا کودک معلول و یک کودک دچار بیماری‌های سخت را انتخاب کردند و هیچ کمکی را دریافت نمی‌کنند و معتقدند که این کار را به عنوان وظیفه انسانی خود تلقی می‌کنند اما ممکن است یک خانواده برای درمان و مراقبت از این کودکان نیاز به مراقبت‌هایی داشته باشد که در این موارد خاص نوشته می‌شود که در ماه مبلغی امداد ماهانه شوند یا برخی داروها و تجهیزات و … را برای آنها فراهم می‌کنیم.

وی درباره مجتمع‌های شوق زندگی در پایان گفت: این مجتمع‌ها با الهام از الگوی موفق در مشهد و با ابتکار قضات این شهر درباره گردهم آوردن نهادهای مختلف، ایجاد شد که پس از آن یک مجتمع شوق زندگی هم در شیرخوارگاه آمنه تهران دایر شد که مدل آن اجتماع محور و بهزیستی محور است و نهادهای دیگر هم به آن کمک می‌کنند. فرایندهای حمایت از کودکان در آن طراحی شده است. از قضات و نهادهای مردمی هم در آن حضور دارند و در مورد کودکان بی سرپرست و بدسرپرست فعالیت می‌کند. سرعت واگذاری کودکان با این مجتمع‌ها زیاد شده است. پیگیریم که دومین مجتمع با کودکان کار و خیابان هم در تهران ایجاد شود. به‌زودی در استان‌های دیگر هم مجتمع‌های شوق زندگی را راه‌اندازی می‌کنیم. در استان مرکزی و خراسان هم در دو سه ماه اخیر این مجتمع‌ها ایجاد شده است.