به گزارش خبرنگار مهر، هنرهای تجسمی یکی از عرصه‌های هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاق‌ها را دارد اما عموماً نسبت به دیگر هنرها همچون سینما و موسیقی، مهجور واقع می‌شود. در گزارش پیش‌رو درصدد هستیم تا گوشه‌ای از این مهجور بودن را جبران کنیم.
هرچند جمعه‌ها روز تعطیل محسوب می‌شود اما در این روز، نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی آغاز به کار می‌کنند و هنرمندان تجسمی اعم از نقاشان، مجسمهسازان، عکاسان، تصویرسازان، گرافیست‌ها، خوشنویسان و … تلاش‌ها و فعالیت‌های اخیر خود را در قالب یک نمایشگاه هنری به منصه ظهور می‌گذارند. «آدینه» روز نانوشته آغازین بر نمایشگاه‌های هنری است و البته که به دلیل تعطیل بودن اکثر مشاغل، فرصتی مغتنم برای تماشای این آثار هنری توسط اقشار مختلف مردم را فراهم می‌کند. بر این اساس، در سلسله گزارش‌های «هنرهای تجسمی در هفته‌ای که گذشت» نگاهی به اتفاقات هنرهای تجسمی هفته و همچنین برخی نمایشگاه‌ها خواهیم داشت.
در هفته‌ای که گذشت علاوه بر اینکه نمایشگاه‌های هنری در گالری‌های پایتخت برقرار بودند، اتفاقاتی نظیر جلسه شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی و ابلاغ مصوبات جدید، معرفی دبیران بخش‌هایی از شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، تمدید نمایشگاه کارتون و کاریکاتور «آمریکای لاتین»، افتتاحیه فاز نخست «کارستان بهارستان»، درگذشت یک نقاش پیشکسوت و افتتاح نمایشگاه کتاب‌های هنر به مناسبت هفته کتاب را شاهد بودیم. همچنین مجمع عمومی عادی سالانه انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران پنجشنبه دوم آذر در خانه هنرمندان ایران برگزار شد تا نتیجه این مجمع، برگزاری انتخابات هیأت‌مدیره و بازرسان انجمن باشد و اعضای مجمع، هیأت‌مدیره جدید را برای مدت ۲ سال و بازرسان را برای یک سال آینده انتخاب خواهند کرد.
در روز ابتدایی هفته‌ای که گذشت، مراسم افتتاح نمایشگاه کتاب‌های تخصصی آموزش هنر شنبه ۲۷ آبان ماه با حضور محمود سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدحسین اسماعیلی مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و آموزش هنر، محمد خراسانی‌زاده مدیرکل هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران و جمعی از ناشران، مدیران هنرستان‌های هنرهای زیبا و آموزشگاه‌های آزاد هنری و علاقه‌مندان به رشته هنر در طبقه دوم تالار وحدت برگزار شد.
اولین نمایشگاه کتاب‌های تخصصی آموزش هنر (نکته) با حضور ۱۲ ناشر فعال در این عرصه و به همت اداره کل دفتر برنامه‌ریزی و آموزش هنر معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با به نمایش گذاشتن ۱۲ هزار عنوان کتاب افتتاح شد تا بابی تازه برای برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در عرصه‌های گوناگون باشد. این نمایشگاه تا اول آذر ماه یعنی روز پایانی هفته کتاب برقرار بود.
معرفی تعدادی دیگر از دبیران «تجسمی فجر»
سعید فلاح‌فر، محمد زرویی نصرآباد، سید شهاب‌الدین شکیبا و ایرج نعیمایی با حکم دبیرکل شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به عنوان دبیران بخش‌های «تجسم هنر»، «طراحی فرهنگ‌محور» و «دیوارنگاری شهری» و همچنین بخش «کاتبان سوره حمد» این رویداد معرفی شدند.
بر اساس اعلام دبیرخانه جشنواره، بخش «تجسم هنر» در برگیرنده نمایشگاه منتخبی از آثار هنرمندان ساکن استان‌های گوناگون کشور به منظور ارایه تازه‌ترین دستاوردهای هنرهای تجسمی در هر استان است. این بخش به شیوه‌های نمایشگاه‌گردانی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های خلاقانه و نوآورانه در هنرهای تجسمی توجه دارد. بخش «طراحی فرهنگ‌محور» نیز به شناسایی و بهره‌مندی از ظرفیت خلاقانه و نوآورانه طراحان فرهنگ‌محور به‌منظور بروز و ظهور ظرفیت‌های فکری و هنری جامعه طراحان معاصر ایران با رویکرد بازارپردازی (merchandising) می‌پردازد و حمایت از تولید طرح‌های برگزیده بر اساس شرایط و قواعد اعلام شده را مدنظر قرار خواهد داد. همچنین، بخش «دیوارنگاری شهری» به طراحی و اجرای دیوارهای شهری اختصاص دارد و باز اجرای نقاشی‌های پیشکسوتان هنری در ابعاد بزرگ روی دیوار و همچنین کارهای پیمانکاران و گروه‌های اجرایی را شامل نمی‌شود. در این بخش آثار اجرا شده بر دیوارهای شهر تهران طی سه سال اخیر، معرفی و به نمایش گذاشته می‌شود.
بخش «کاتبان سوره حمد» یکی از بخش‌هایی است که در دوره شانزدهم به ساختار جشنواره هنرهای تجسمی فجر اضافه شده است. نگارش و کتابت سوره حمد، یکی از مراتب عالی در هنر خوشنویسی به شمار می‌آید که از روزگار کهن تا دوره معاصر جریان دارد. از یک‌سو قرآن کریم با سوره حمد گشوده شده و از منظری دیگر، این سوره در عبادت روزانه مسلمانان تکرار می‌شود. اهمیت سوره حمد (هم از منظر قرآنی و هم از نگاه هنری) به اندازه‌ای است که برگزاری نمایشگاهی مشتمل بر ۱۱۴ سوره حمد، از قدمای خوشنویس تا استادان صاحب‌نام معاصر و انتشار کتاب نفیس آن به طور مستقل، از منظر هویت ملی، عیار هنری و نگاه تاریخی، گامی ضروری به نظر برسد.
آخرین مهلت ثبت‌نام در شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، روز شنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۲ تعیین شده است.
حضور هنرهای تجسمی ایران در جهان
یکی از اتفاقات خوب در همه عرصه‌های هنری، حضور هنرمندان در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های بین‌الملل و همچنین دریافت جوایز در این حوزه است. در هفته‌ای که گذشت، ۲ هنرمند نقاش نوجوان با نام‌های النا سادات کزازی و درسا همیانی در بیست و هفتمین مسابقه هنری کارت پستال شینهان کره جنوبی موفق به کسب مقام چهارم جهانی و شایسته قدردانی شدند.
موضوع مسابقه هنری کارت پستال شینهان کره جنوبی، «خودت را بکش - بگذار دنیا تو را بشناسد» بود که در رده سنی ۴ تا ۱۸ سال برگزار شد.
همچنین، در رویدادی دیگر، ۱۱ هنرمند ایرانی در بینال هنرهای دیجیتال (هنر گلیچ) در اسپانیا حضور دارند که آثار حاضر در این بینال به صورت آنلاین از ۱۰ آبان تا ۱۱ اسفند ماه ۱۴۰۲ مصادف با اول نوامبر ۲۰۲۳ تا اول مارچ ۲۰۲۴ برای علاقه‌مندان به هنرهای دیجیتال در دسترس است.
پروژه مستقل هنری «پلتفرم ۱۰۱» با آثاری از ۱۱ هنرمند ایرانی و کیوریتوری محمدعلی فاموری در بینال هنرهای دیجیتال در اسپانیا حضور دارد. ۱۱ هنرمند دیجیتال ایرانی متشکل از آرزو رمضانی، آرش معصوم، الناز محمدی، ملیسا ولی‌پور، محمد عبدالله‌زاده، محمدعلی فاموری، نیلوفر بنی‌اسدی، پریسا پاک‌ضمیر، رضا فاموری، صادق مجلسی و یاسمین اصغری زاده و طراحان صدایی چون فربد حامدی، کامران متقی، بابک سپنتا، احسان مسعودیان و وامغ تهرانی هستند.
تمدید نمایشگاه موزه هنرهای معاصر تهران
نمایشگاه آثار کارتون و کاریکاتور هنرمندان «آمریکای لاتین» که از روز ۱۱ آبان ماه در موزه هنرهای معاصر تهران افتتاح شده است به دلیل استقبال علاقه‌مندان، تا پایان روز ۳ دی ماه سال جاری تمدید شد.
در نمایشگاه کارتون و کاریکاتور «آمریکای لاتین» نزدیک به ۴۰۰ اثر از هنرمندان ۱۵ کشور همچون آرژانتین، اکوادور، هندوراس، مکزیک، کوبا، شیلی، کاستاریکا، کلمبیا، جمهوری دومینیکن، پرو، اروگوئه، ونزوئلا، نیکاراگوئه، برزیل و گواتمالا به نمایش درآمده است. خبرگزاری مهر در قالب یک گزارش، به مرور آثار هنرمندان آمریکای لاتینی که در ایران حضور داشتند، پرداخته است که با عنوان «تیغ دو دم کاریکاتور برای مخاطب / آثاری که مرزها را از بین می‌برند» قابل خواندن است.
اعطای طرح «ایران فرهنگ» شورای هنر
جلسه شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس شورای هنر و اعضای شورای هنر صبح دوشنبه ۲۹ آبان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد که بر اساس آن، طرح نشان «ایران فرهنگ» به عنوان طراحی و استقرار نظام ارزیابی و رتبه‌بندی محصولات فرهنگی و هنری ارایه شد و پس از بیان نظرات اعضا مورد تصویب قرار گرفت و مقرر شد با تعیین شورای سیاستگذاری، آیین‌نامه این طرح تدوین شود.
طرح نشان «ایران فرهنگ» با ارزیابی آثار فرهنگی مبتنی بر معیارهای فرهنگی و هنری ایرانی اسلامی برای ایجاد زمینه انتخاب و خرید آگاهانه محصولات فرهنگی و هنری به عنوان حق مصرف کننده و مخاطب تدوین شده است و می‌تواند برای انتخاب محصولات فرهنگی به افراد جامعه کمک کند.
همچنین، در این جلسه به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان رییس شورای هنر و تصویب اعضای شورا، محمدحسین ایمانی خوشخو دوباره به عنوان دبیر شورای هنر انتخاب شد.
«کارستان بهارستان» بزرگ‌ترین پردیس نوآوری فرهنگ و هنر افتتاح شد
فاز اول بزرگ‌ترین پردیس نوآوری فرهنگ و هنر کشور با عنوان «کارستان بهارستان» روز سه شنبه ۳۰ آبان ماه با حضور حجت‌الاسلام قمی رییس سازمان تبلیغات اسلامی و محمدمهدی دادمان رییس حوزه هنری افتتاح شد.
«کارستان بهارستان» که در محله بهارستان تهران قرار دارد، با حدود ۴ هزار و ۸۰۰ مترمربع فضای کار اشتراکی و اختصاصی و امکان میزبانی هم‌زمان بیش از ۴۰۰ نفر، مجهز به زیرساخت‌های عمومی و تخصصی مناسب از جمله فضای استقرار نوآوران، کارگاه ساخت و تولید، استودیو پخش زنده، استودیو کروماکی، پلاتو، گالری و سالن سینما جهت تولید محصول یا ارایه خدمات نوآورانه برای فعالان فرهنگ، هنر و رسانه است.
این مجموعه با تمرکز بر میزبانی و ارایه خدمت به افراد و گروه‌های فعال در زیست‌بوم «کودک و نوجوان» در صدد تقویت جریان نوآوری فرهنگی کشور است.
درگذشت یک نقاش قدیمی
در هفته‌ای که گذشت، متاسفانه خبر رسید که منوچهر صفرزاده هنرمند نقاش پیشکسوت که با نام مش صفر شناخته شده بود، در سن ۸۰ سالگی درگذشت. پیکر این هنرمند قرار است روز یکشنبه ۵ آذر ماه ساعت ۱۰:۳۰ در خانه هنرمندان ایران تشییع شود.