به گزارش خبرنگار مهر، شهاب طلایی مدیرعامل صندوق توسعه، احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی در اولین نشست خبری خود که پیش از ظهر یکشنبه در عمارت مسعودیه برگزار شد، درباره فعالیت‌های این صندوق گفت: بسته‌های مزایده استانی را فعال کرده ایم و از این به بعد مزایده در استان انجام می‌شود. استان‌ها از ابتدا تا انتهای مشارکت مردم در جریان امور واگذاری بناها هست. این رویه در استان اصفهان و زنجان انجام شده و ادامه پیدا می‌کند.
وی تصریح کرد: سرمایه گذاری که برای احیای بناهای تاریخی پیش قدم می‌شود در تمام مراحل چه آنجا که درگیر شهرداری‌ها هست چه مکاتباتی که باید با استان‌ها انجام دهد در کنار سرمایه گذار هستیم و مطالبات آنها را از دستگاه‌های مختلف پیگیری می‌کنیم. همکاری با دستگاه‌هایی مختلف در حال انجام است بیش از سه هزار بنا در اختیار دستگاه‌ها و مؤسسات دولتی قرار دارند که صندوق تعامل خوبی را با این دستگاه شروع کرده که در یک ماه آینده نتیجه این همکاری با یکی از دستگاه‌ها که بناهای تاریخی دارد، رسانه‌ای می‌شود.
وی ادامه داد: صنایع دستی در قانون حمایت از هنرمندان به وظایف صندوق اضافه شده است جلسات متعددی با معاون صنایع دستی برگزار کردیم که از موازی کاری‌هایی که بعدها به وجود می‌آید جلوگیری شود و کاری را انجام دهیم که با هماهنگی معاونت صنایع دستی باشد تا بتواند هم افزایی ایجاد کند. از ابتدای تأسیس صندوق ۱۰۸ بنا به صورت واقعی واگذار شده است یعنی سالی ۸ بنا. اما در ۶ ماه اخیر ۳۶ بنا در ۱۲ استان کشور توسط مردم جذب سرمایه شده است و مردم ۲۷۰ میلیارد تومان در این بناها سرمایه گذاری می‌کنند.
وی گفت: ۱۹۲ شهر در کشور دارای بافت تاریخی است و صندوق باید بتوانند برای بناهای دولتی و مالکیت خصوصی ابتکار عمل به خرج دهد. برای ساماندهی این بناها طراحی را داریم و می‌توانیم برای بناهای با مالکیت خصوصی ورود کند. بحث تعیین تکلیف بناهایی که در دوران کرونا مشمول استمهال شده بودند را پیگیری کردیم. ۴۲ بنا را تعیین تکلیف کردیم یا اجاره دوران کرونا بخشیده شد یا این دوران به زمان بهره برداری آنها اضافه شد. بناهایی که به بن بست خورده بودند، هم تعیین تکلیف شدند. امیدواریم بتوانیم امسال ۲۰ بنا را افتتاح کنیم.
طلایی گفت: صندوق با رویکردی که دارد به دنبال حفاظت پایدار هست ولی در سنوات قبل شناسایی بیشتر روی ثبت بوده است. یکی از کارهایی که دوستان ما انجام داده اند کار خیرخواهانه برای میراث‌فرهنگی است.
وی در ادامه این نشست که به مناسبت هجدهمین سالروز تأسیس صندوق برگزار شده بود، گفت: ۵۰ بنا در حال بهره برداری و ۵۰ بنای دیگر در حال احیا و مرمت هستند. با اداره کل استان‌ها صحبت می‌کنیم حدود ۸۰ بنا در لیست مزایده قرار گیرد. استان‌هایی که تاریخی هستند بناهای بیشتری برای واگذاری دارند. این بناها تعیین نفاست شده اند. نفیس بودن یک بنا به این معنی نیست که مردم را از مشارکت محروم کنید. نفیس بودن را به این معنا گرفته ایم که دیگر هیچ کاری نکنیم آنچه در قانون آمده موضوع فروش آنهاست نه اینکه اصلاً در آن بناها کاری نشود و احیا نکنیم. ما هیچ کدام از بناها را نمی‌فروشیم.
طلایی افزود: مشروح قانون اساسی این نیست که مشارکت مردم را برای بهره برداری یا مرمت نگیرید. آنها براساس شاخص‌هایی که نخبگان قبول دارند ثبت ملی شوند همه این بناها نفیس هستند. بنای نفس با ضوابط خودش می‌تواند مشارکت مردم را برای احیا داشته باشد.
وی بیان کرد: بخش زیادی از بناها برای اوقاف هستند شاید دغدغه‌ای که ما داریم الزاماً اولویت اوقاف نباشد اگر در بنایی مرمت اشتباه انجام شده باشد شورای فنی مرمت باید نظر دهد و به حالت قبل برگردد. سعی می‌کنیم بناهایی واگذار شود که دعوای حقوقی نداشته باشند.
طلایی گفت: خانه صنایع دستی و خانه فرهنگ از جمله کاربری‌های مختلفی است که برای بناهای تاریخی در نظر گرفته ایم. قبلاً به حمام هم کاربری پذیرایی داده اند. ولی الان کاربری‌ها مختلف است. کاربری‌ها صرفاً بحث اقامتی پذیرایی نیست بلکه طیفی از آنها مورد بحث قرار می‌گیرد در این باره اداره‌های کل میراث فرهنگی استانی نیز دارای رأی هستند.
وی درباره اینکه چه زمانی صندوق احیا عمارت مسعودیه را تخلیه خواهد کرد گفت: پیگیر هستیم برای صندوق، جایی را بگیریم تا کل عمارت مسعودیه در اختیار سرمایه گذار قرار گیرد. ما اگر امروز یک بنای جدید را پیدا کنیم از مسعودیه بیرون می‌رویم. برای ما در اولویت هست که در منطقه ۱۲ و بافت تاریخی تهران بمانیم.
مدیرعامل صندوق احیا گفت: مدیران استان‌ها باید احصا کنند که کدام بناهای ثبتی در اختیار دستگاه‌های دولتی است. همچنین وزیر میراث فرهنگی به دستگاه‌ها نامه زده با این مضمون که مشخص کنند چه برنامه‌ای با بناها دارند. البته بخش زیادی از بناها، مالکیت خصوصی دارند.
وی درباره فعالیت‌های صندوق در حوزه صنایع دستی هم گفت: از سال ۹۶ تا به حال به وظایف صندوق، موضوع صنایع دستی هم اضافه شده ولی هیچ وقت ندیدیم که یک نفر بیاید در این حوزه کار کند. ما در ۶ ماه اخیر ساختار صندوق متناسب با اهداف جدیدش که صنایع دستی است را تعریف کردیم و تا آخر سال به تأیید هیأت امنا خواهد رسید. ساختار فعلی صندوق جایی برای صنایع دستی ندارد.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره اینکه چطور صندوق احیا قصد دارد به حوزه بناهایی که مالکیت خصوصی دارند وارد شود توضیح داد: یک بنایی متعلق به بخش خصوصی بوده و بر اساس شاخص‌هایی که داشته آن را ثبت کرده ایم ولی به بعد از ثبت فکر نکرده ایم حتی مالک را رها کردیم. صندوق بر اساس اختیارات قانونی که دارد می‌تواند برای مالکان طرحی داشته باشد. ارائه طرح‌های تهیه مرمت، بسته‌های سرمایه گذاری و کاربری، حتی انتقال به غیر از جمله کمک‌هایی است که صندوق بر اساس اختیارات قانونی می‌تواند انجام دهد. صندوق درگیر بناهایی با مالکیت وزارت میراث فرهنگی بوده است ولی می‌توانیم به حوزه بخش خصوصی نیز ورود کرده و به مالکان در نگهداری این بناها کمک کنیم.
وی افزود: امنیت سرمایه گذاری در حوزه میراث فرهنگی مخدوش است. عمارت مسعودیه آینه عبرتی برای همه سرمایه گذاران است. گاهی اذیت ما از روی دوست داشتن میراث فرهنگی بوده است ولی اینها سرمایه گذار را اذیت کرده است. گاهی هم می‌بینیم که صندوق بنایی را واگذار کرده اما استان تحویل نداده است. الان ۵ بنا در استان محروم هست که تحویل سرمایه گذار نشده است. در حالی که مزایده برگزار شده به همین دلیل گفتیم که باید مزایده‌ها استانی شود.
طلایی بیان کرد: گاهی شهرداری به قانون عمل می‌کند شهرداری شهری به قانون دیگر عمل نمی‌کند و سرمایه گذار درگیر نهادهای دیگر می‌شود این وظیفه ماست تا امنیت سرمایه گذار را تأمین کنیم. همچنین باید نرخ‌های واقعی سرمایه گذاری را بررسی کنیم این موضوع با مسئول حقوقی صندوق صحبت شده است. ما برای هزینه‌های غیرقابل پیش بینی باید چاره اندیشی کنیم. کمیته فنی بررسی می‌کند هزینه‌هایی که سرمایه گذار کرده و مشمول تورم شده را صورت وضعیت می‌کند و ممکن است در اجاره بهای آن بنا لحاظ شود. رویکرد ما این نیست که خرج کشور را با هزینه‌های صندوق بدهیم هدف ما احیاست.