اسدالله حاتمی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه خاک، منبع عظیم و ثروت گرانقدری است که بسیاری از مسائل حیاتی و نیازهای ضروری انسان و جامعه به آن وابسته است، اظهار کرد: بیش از ۹۵ درصد نیازهای غذایی بشر و درصد قابل توجهی از پوشاک و سایر مایحتاج جمعیت رو به رشد انسان در بستر خاک تولید و تأمین می‌شود.
مدیرکل محیط زیست خراسان جنوبی ادامه داد: به‌منظور ارج نهادن به اهمیت خاک و جلوگیری از نابودی آن در سال ۲۰۰۲ بر اساس پیشنهاد اتحادیه جهانی علوم خاک، روز پنجم دسامبر به‌عنوان روز جهانی خاک نام‌گذاری شد تا دولت‌ها، سیاست‌گذاران و فعالان بخش خصوصی به‌طور جدی به تکاپو افتاده و برای رفع نواقص، اصلاح روش‌ها و بهبود اوضاع کیفی خاک‌ها چاره‌اندیشی کنند.
خاک به مراتب از آب مهم‌تر است
حاتمی با تأکید بر اینکه خاک به مراتب از آب مهم‌تر بوده و در واقع خاک مهمترین بستر مدیریت منابع آب در جهان است، گفت: تأمین آب مورد نیاز از روش‌های مختلف امکان پذیر خواهد بود ولی تهیه خاک بویژه خاک حاصلخیز در زمان کوتاه غیر ممکن است.
وی اظهار کرد: خاک‌های جهان به دلیل توسعه شهرها، جنگل‌زدایی، شیوه‌های مدیریت و کاربری ناپایدار سرزمین، آلودگی، چرای مفرط و پدیده تغییر آب و هوا در معرض خطر نابودی قرار دارند و آثار زیانبار سو مدیریت در بهره برداری از منابع خاک و اراضی پدیدار شده است.
مدیرکل محیط زیست خراسان جنوبی با بیان اینکه علیرغم اینکه خاک از منابع تجدید پذیر بوده لیکن برای تشکیل هر سانتی‌متر خاک در شرایط مختلف آب و هوایی از ۱۰۰ تا ده هزار سال (متوسط حدود ۳۰۰ سال) زمان نیاز است، افزود: امروزه ۳۳ درصد خاک‌های جهان به خاطر خاک‌ورزی‌های شدید، فرسایش خاک، شور شدن، تراکم، اسیدی شدن، آلودگی شیمیایی و کاهش مواد غذایی تخریب شده و یا رو به تخریب بوده است.
۹۷ درصد غذای مورد نیاز بشر از خاک است
حاتمی ادامه داد: در حال حاضر بیش از ۹۷ درصد غذای مورد نیاز بشر از خاک تولید می‌شود که این امر امنیت غذایی جوامع مختلف را به سرنوشت خاک‌ها پیوند داده است.
وی گفت: یکی از عواقب تخریب خاک از بین رفتن فعالیت‌های کشاورزی است که بر تغذیه انسان‌ها تأثیر می‌گذارد و بنابراین، یک تغییر کوچک در خاک می‌تواند در سطح ماکرو و وسیع‌تر بر زندگی جوامع انسانی تأثیر بگذارد.
مدیرکل محیط زیست خراسان جنوبی بیان کرد: در حالی که بسیاری از تغییرات و آلودگی‌های ایجاد شده در زمین توسط انسان قابل مشاهده است، اما آلودگی خاک تقریباً نامرئی اما بسیار خطرناک است و در واقع آلودگی خاک یک تهدید پنهانی و خزنده در زیر پای ماست.
حاتمی ادامه داد: آلودگی خاک از طریق کشاورزی ناپایدار، فعالیت‌های صنعتی و معدنی و زباله‌های مناطق مسکونی به وجود می‌آید.
وی با بیان اینکه فرسایش، به عنوان یکی از انواع تخریب خاک، بزرگترین تهدید موجود برای خاک در بسیاری از نقاط جهان است و با حذف حاصل‌خیزترین لایه خاک، موجب کاهش تنوع زیستی و کاهش کیفیت خاک می‌شود، گفت: میزان فرسایش خاک در کشور ما بالا است، که دلیل آن تغییرات اقلیم و قرار گیری بخش وسیعی از مساحت کشور در کمربند خشک و نیمه خشک، شرایط بارندگی و عدم رعایت برخی اصول فنی است
مدیرکل محیط زیست خراسان جنوبی ادامه داد: قطعاً مدیریت شرایط خشک و نیمه‌خشک بسیار متفاوت و پیچیده‌تر از منطقه‌ای است که شرایط ایده‌آل‌تر دارد و ادامه روند فرسایش خاک، سبب تخلیه عناصر غذایی خاک خواهد شد و در نتیجه خاک زراعی دچار مشکل خواهد شد.
وضعیت نامطلوب فرسایش خاک در ایران
حاتمی اظهار کرد: در سال‌های اخیرانتشار آمارها از میزان فرسایش در کشور و هشدار کارشناسان محیط زیست منجر به تصویب قانون حفاظت از خاک در سال ۹۸ شد که تمامی ابعاد آلودگی فیزیکی، شیمیایی و زیستی و تخریب خاک در آن لحاظ شده است.
وی بیان کرد: مردم با پیشگیری از تخریب و آلودگی خاک به هر بهانه‌ای، در حفاظت از این منبع ارزشمند خدادادی سهیم باشند و دستگاه‌های اجرایی مسئول نیز با رعایت حال طبیعت که به واسطه خشکسالی‌های مستمر آسیب پذیر شده، چاره اندیشی و برنامه ریزی مطلوب برای حفاظت از خاک انجام دهند.