خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: پس از یک هفته آتش‌بس، رژیم صهیونیستی از روز ۱۰ آذر دور دوم جنگ علیه غزه را آغاز کرده است. در این دور از جنگ، رژیم صهیونیستی علاوه بر شمال، بر جنوب غزه نیز متمرکز شده است. پرسش مهم این است که اهداف رژیم صهیونیستی از انتقال جنگ به جنوب غزه چیست؟
«هرتزی هالوی»، رییس ستاد ارتش اسراییل پس از نقض آتش‌بس و آغاز دور جدید حملات، عنوان کرد که ارتش اسراییل عملیات زمینی خود در جنوب غزه را آغاز کرده و عملیات در بخش شمالی این باریکه نیز ادامه خواهد یافت. هالوی افزود «این توانایی را داریم که جنگ را به طور کامل و همان‌طور که با قدرت و دقت در شمال نوار غزه انجام دادیم، در جنوب نیز انجام دهیم. عملیات خود را در جنوب غزه انجام خواهیم داد و به عملیات برای تعمیق دستاوردها در شمال نوار غزه نیز ادامه می‌دهیم.» «دانیل هاگاری»، سخنگوی ارتش اسراییل نیز گفت که عملیات نظامیان این کشور علیه حماس به تمام غزه گسترش یافته است. سناریوی صهیونیست‌ها در بحث جنوب غزه همچون سناریوی بیمارستان شفا است. صهیونیست‌ها در بحث بیمارستان شفا اعلام کردند که مرکز فرماندهی حماس در زیر این بیمارستان است و با اشغال آن متوجه شدند که شکست اطلاعاتی خورده‌اند. اکنون نیز اعلام کرده‌اند که رهبران حماس در جنوب غزه هستند و برای آن نیز ادله‌ای عنوان نکرده‌اند. به چند دلیل رژیم صهیونیستی پس از پایان آتش‌بس ۷ روزه و در دور دوم جنگ علیه غزه تمرکز عملیاتی خود را بر جنوب نوار غزه نیز قرار داده است. این دلایل عبارتند از:
ناکامی در دستیابی به اهداف تعیین شده در شمال غزه
صهیونیست‌ها در دور اول جنگ دو هدف مهم برای خود تعیین کرده بودند: الف) نابودی حماس که در مراحل بعد به تضعیف حماس رسید؛ ب) آزادی کلیه اسرای صهیونیستی اعم از غیرنظامیها و نظامی‌ها. صهیونیست‌ها در هر دو هدف شکست خوردند و عامل اصلی در توقف جنگ بعد از ۴۷ روز نرسیدن به این دو هدف بود. استنباط و برداشت رژیم صهیونیستی این است که هم اسراء و هم رزمندگان حماس در جنوب غزه حضور دارند و به همین دلیل نیز جنگ علیه جنوب غزه را نیز آغاز کرده‌اند. «دانیل هاگاری»، سخنگوی ارتش اسراییل با بیان اینکه برای حمایت از نیروهای زمینی از نیروهای هوایی استفاده می‌شود و هنوز ۱۳۷ اسیر در نوار غزه وجود دارد، تاکید کرد که اسراء مدام در ذهن‌شان بوده و در این زمینه اطلاعات رسیده را مورد ارزیابی قرار می‌دهند.
نیاز به دستاوردسازی از جنگ غزه
یکی از دلایل تمرکز عملیات نظامی بر جنوب غزه این است که رژیم صهیونیستی با ناکامی در ۴۷ روز از جنگ در دور نخست، نیاز به این دارد که دستاوردی برای خود رقم زند. در جنوب نوار غزه نیز دو شهر یا منطقه مهم وجود دارد که یکی از آنها خان یونس است و دیگری رفح است. خان یونس شهری است که نامش با حماس و قسام گره خورده است. در همین زمینه، صهیونیست‌ها اطلاعاتی را منتشر کرده و مدعی شدند که اکثر رهبران حماس در جنوب نوار غزه هستند. صهیونیست‌ها که در از بین بردن حماس ناکام بودند، تضعیف حماس را از طریق ترور رهبران آن پیگیری می‌کنند تا برای خود دستاوردسازی کنند.
اجماع‌سازی علیه حماس در شمال و جنوب غزه
یکی از اهداف رژیم اشغال‌گر قدس در آغاز جنگ علیه غزه پس از عملیات ۷ اکتبر این بود که اجماع‌سازی جهانی علیه جنبش حماس انجام دهد، اما این رژیم در جنگ روایت‌ها نیز با شکست مواجه شد. با این حال، تل‌آویو سعی کرد با نسل‌کشی و تخریب کامل زیرساخت‌ها در شمال غزه، افکار عمومی در این منطقه از غزه را علیه جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) بسیج کند. حتی طرح کوچ اجباری مردم شمال به جنوب غزه نیز با همین هدف انجام شد. با این حال، تقریباً نیمی از مردم شمال غزه حاضر به کوچ اجباری نشدند و بعد از اعلام آتش‌بس نیز بخش زیادی از آوارگان به شمال غزه بازگشتند. اکنون رژیم صهیونیستی با عملیات نظامی علیه جنوب غزه سعی دارد با افزایش خرابی‌ها، بمباران‌ها و بالا بردن هزینه مقاومت، هم در شمال و هم در جنوب غزه علیه حماس اجماع ایجاد کند. تخریب وجهه حماس به خصوص نزد مردم فلسطین یکی از اهداف مهم رژیم صهیونیستی است. در واقع، رژیم صهیونیستی از این طریق در تلاش است حماس را برای تبادل اسراء به ویژه نظامی‌ها تحت فشار قرار دهد. در عین حال، این پیام را نیز به حماس منتقل میکند که در صورت عدم موافقت با مطالبات صهیونیست‌ها، جنگ را به کل غزه تسری خواهد داد.
کوچاندن مردم جنوب غزه به مصر
دلیل دیگر عملیات نظامی در جنوب غزه این است که رژیم صهیونیستی قصد دارد مردم مناطق جنوب غزه را به مصر کوچ دهد. این گزاره در راهبردهای این رژیم از همان ابتدای جنگ وجود داشته است، اما با مخالفت قاطع مصر و همچنین مقاومت مردم غزه مواجه شده بود. اکنون از آنجایی که شهر رفح به گذرگاه رفح نزدیک است، رژیم صهیونیستی با بمباران این شهر همچنان تلاش میکند انتقال مردم فلسطین به مصر را پیگیری کند. در این صورت، رژیم صهیونیستی بمباران غزه اعم از شمال و جنوب را همچنان افزایش خواهد داد و حتی اهداف اشغال‌گرایانه خود را نیز پیگیری خواهد کرد.
نتانیاهو برای بقا به تداوم و حتی گسترش جنگ نیاز دارد
واقعیت این است که این جنگ برای نتانیاهو به منزله مرگ و حیات است. ادامه آن می‌تواند بقای سیاسی نتانیاهو و پایان جنگ نیز پایان عمر سیاسی نتانیاهو را در پی داشته باشد. از این رو، بنیامین نتانیاهو به دنبال آن است که یک دستاورد برای خود ولو با گزاره واهی به نام حذف حماس ثبت کند. این مساله خود را در مذاکرات با آنتونی بلینکن نیز نشان داد که نتانیاهو به دنبال جلب نظر آمریکا و موافقت واشنگتن برای ادامه جنگ با گزاره حذف حماس بود. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در حالی بر گزاره حذف حماس تاکید دارد که بسیاری از مقامات صهیونیستی و آمریکایی و حتی اروپایی با این سخنان نتانیاهو مخالف هستند و آن را غیرممکن می‌دانند. ریچارد هاس، رییس شورای روابط خارجی آمریکا صریحاً اعلام کرد حذف حماس ممکن نیست زیرا حماس را نباید صرفاً یک سازمان دید بلکه حماس یک تفکر است. در عین حال، نمود کامل شکست صهیونیست‌ها مبنی بر حذف حماس در مرحله سوم تبادل اسرا بود که حماس اسرا را در منطقه شمالی غزه تحویل داد. این امر نشان داد که سخنان صهیونیست‌ها مبنی بر حذف حماس در شمال غزه دروغی بیش نبوده و اکنون نیز با القای دروغ شکست حماس در جنوب عملیات‌های خود را آغاز کردند. نتانیاهو با گزاره حذف حماس سعی دارد مانع حذف خود از صحنه سیاسی فلسطین اشغالی شود.
نتیجه‌گیری
جنگ علیه غزه پس از آتش‌بس ۷ روزه در شرایطی ادامه دارد که کابینه جنگ رژیم صهیونیستی علاوه بر شمال غزه، عملیات نظامی علیه جنوب غزه را نیز افزایش داده است. دو شهر خان یونس به عنوان شهری که نامش با حماس گره خورده و شهر رفح که در نزدیکی گذرگاه رفح قرار دارد، شاهد افزایش عملیات نظامی رژیم صهیونیستی هستند. دلایل متعددی در خصوص تمرکز رژیم صهیونیستی بر جنوب غزه وجود دارد، اما عملیات نظامی در جنوب غزه بیش از همه ناشی از نیاز کابینه نتانیاهو برای دستاوردسازی در جنگ و نیاز رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از فروپاشی اعتبار خود در سطح منطقه است. با این حال، همان‌گونه که ۴۷ روز جنگ علیه شمال غزه سبب بازگشت اعتبار از بین رفته صهیونیست‌ها نشد، دور جدید جنگ نیز این هدف آنها را تامین نخواهد کرد بلکه سبب افزایش فشارهای جهانی علیه تل‌آویو خواهد شد، همان‌گونه که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد برای متوقف کردن جنگ علیه غزه به ماده ۹۹ منشور ملل متحد متوسل شده است.
سید رضی عمادی؛ کارشناس مسائل غرب آسیا