به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شبکه خبری آب ایران، عیسی بزرگ‌زاده سخنگوی صنعت آب کشور در دومین نشست «گفتگوهای آبی» در تشریح اقدامات انجام شده در اجرای طرح مدیریت توأمان آب و برق، اصلی‌ترین تهدید مشترکان بد مصرف و پرمصرف چاه‌های آب را متوجه کشاورزی پایدار کشور دانست و اظهار داشت: وقتی در یک آبخوان که هزار کشاورز مشغول به کار هستند، درصد کمی از مشترکان با بد مصرفی موجب می‌شوند که آب پایدار برای کشاورزی در آینده نزدیک در دست نباشد. بنابراین کشاورزی پایدار و زندگی کشاورز با ادامه دادن این بد مصرفی و آسیبی که به آبخوان وارد می‌شود، مورد تهدید قرار می‌گیرد.
وی افزود: همچنین بد مصرفی آب، در ابعاد ملی نیز سیاست اصولی امنیت غذایی را در معرض تهدید قرار می‌دهد. چرا که اگر کشاورزی پایدار به دلیل بد مصرفی و پرمصرفی از دست برود، امنیت غذایی نیز از دست می‌رود.
بزرگ‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود گفت: تاکنون طرح تعادل‌بخشی را با پروژه‌های ۱۵ گانه آن برای مهار بد مصرفی و پرمصرفی در چاه‌های کشاورزی مدنظر قرار داده‌ایم.
سخنگوی صنعت آب با تأکید بر اینکه وضعیت آب زیرزمینی مناسب نیست، بیان داشت: به همین دلیل نیاز است که اقدامات بیشتری در این خصوص انجام بدهیم. ما علاوه بر اینکه پروژه‌های ۱۵ گانه تعادل‌بخشی را ادامه خواهیم داد، در این دولت چند کار اساسی دیگر نیز در دست اقدام است.
وی نهادسازی را یکی از این اقدامات خواند و اضافه کرد: ما چاره‌ای نداریم جز اینکه کار مردم را به خود مردم واگذار کنیم. بنابراین ماده‌ای در برنامه هفتم توسعه کشور پیش‌بینی شده که از تشکل‌های مردمی برای مدیریت آبخوان و انجام برخی از وظایف تصدی‌گری وزارت نیرو استفاده می‌شود.
بزرگ‌زاده گفت: با این کار به جای اینکه با هزاران مشترک چاه و میلیون‌ها کشاورز مستقیماً روبرو باشیم، با چند صد تشکل مردم‌نهاد کار خواهیم کرد و این تشکل‌ها هستند که طی قراردادها و چارچوب‌هایی که تدوین می‌شود وظیفه پایش و حفاظت و حراست از آبخوان را برعهده خواهند داشت.
وی خاطرنشان کرد: البته در این مسیر وزارت نیرو نظارت‌های لازم را اعمال خواهد کرد و به این ترتیب با مشارکت مردم، در مسیر حل مشکلات مردم گام خواهیم برداشت.
سخنگوی صنعت آب در بخش دیگری از سخنان خود به طرح مهم مدیریت توأمان آب و برق اشاره کرد و گفت: حدود ۵۳ درصد چاه‌های کشاورزی برقی و ۴۷ درصد دیزلی است؛ اما چاه‌های دیزلی در چاه‌هایی عمدتاً استفاده شده که آبدهی آنها کمتر است.
مشاهده‌پذیر شدن و کنترل‌پذیر شدن کنتور چاه‌های کشاورزی
بزرگ‌زاده اظهار داشت: نقش اصلی در برداشت آب از مخازن آب‌های زیرزمینی را حدود ۲۲۰ هزار برق‌دار و مجهز به کنتور فهام کشاورزی است. به جز کنتورهای فهام، ۱۲۰ هزار کنتور از انواع دیگر نیز نصب شده که همپوشانی نیز دارند. از نظر حجم برداشت، حدود ۷۷ درصد از برداشت‌های آب کشاورزی مربوط به چاه‌هایی است که مجهز به کنتورهای فهام هستند. این کنتورها اکنون هم مشاهده‌پذیر هستند و هم کنترل‌پذیر.
وی با تشریح امکان مشاهده‌پذیری و کنترل‌پذیری کنتورها بیان داشت: اکنون می‌توانیم در تهران متوجه شویم که کدام چاه در کدام نقطه از کشور چه میزان برداشت آب و نحوه مصرف انرژی آن چگونه بوده است. چرا که میان مصرف انرژی برق توسط پمپ آب و حجم آبی که برداشت می‌شود رابطه ریاضی برقرار است. البته یک ضریب رواداری در این مسئله در نظر گرفته شده است تا خدایی ناکرده حق کشاورز ضایع نشود.
بزرگ‌زاده تصریح کرد: در گام بعدی نیز با توجه به اینکه که پروانه بهره‌برداری هر چاه مشخص است، با توجه به سند ملی آب و الگوی کشت تعیین می‌کنیم که حجم آب مجاز و قابل برداشت و همچنین انرژی مورد نیاز برای کشاورز در هر ماه چه میزان است.
وی اضافه کرد: اگر کشاورز در یک ماه از سهم انرژی خود بیشتر مصرف کند، با پیامک او را از شرایطش مطلع می‌کنیم. اگر بیش از دو بار در هشت ماه گذشته این کار را کرده باشد، به عنوان پرمصرف شناسایی شده و برق چاه او را به ۵ کیلووات محدود می‌شود. به گونه‌ای که برق خانگی را دارد ولی برق مورد نیاز برای برداشت از چاه را در اختیار نخواهد داشت.
سخنگوی صنعت آب اظهار داشت: این کشاورزی باید به شرکت آب منطقه‌ای استان یا اداره امور منابع آب شهرستان مراجعه کند و پس از آنکه توسط کارشناسان توجیه و راهنمایی شد، با سپردن تعهد مجدداً برق چاه او از محدودیت خارج می‌شود چرا که هنوز از سقف تعیین شده سالانه انرژی تجاوز نکرده است. تاکنون ۲۸ هزار مشترک پرمصرف که در این دسته قرار می‌گیرند، پیامک اخطار را دریافت کرده‌اند.
بزرگ‌زاده به تشریح وضعیت مشترکان بد مصرف پرداخت و ادامه داد: دسته دیگری از مشترکان که حدود ۸ هزار نفر هستند، در هشت ماه گذشته کل سهمیه سالانه خود را با اعمال ضریب رواداری مصرف کرده‌اند و بنابراین برق آنها به ۵ کیلووات محدود شده و تا پایان سال وصل نخواهد شد.
وی با بیان اینکه حدود ۲ درصد از مشترکان بد مصرف و ۶ درصد پرمصرف هستند، افزود: با این اقدام هم کشاورز به سوی استفاده بهینه از آب و برق راهنمایی می‌شود و هم کنترل برداشت‌های غیرمجاز صورت می‌گیرد.
بزرگ‌زاده در پایان خاطرنشان کرد: در این خصوص هماهنگی‌های لازم با وزارت جهاد کشاورزی به عمل آمده و جلساتی در سطح وزرا و معاونان وزرا برگزار شده و آیت‌الله رئیسی نیز که روز گذشته از مجموعه وزارت نیرو بازدید کرد، در جریان کامل این طرح قرار گرفتند که مورد استقبال و تشویق رئیس جمهور قرار گرفت.
سخنگوی صنعت آب با بیان اینکه امید است وزارت نیرو با همکاری وزارت جهاد کشاورزی در زمینه مدیریت توأمان آب و برق با جدیت پیش ببرد، گفت: بخشنامه‌های لازم نیز در این خصوص تدوین و ابلاغ شده است که در دست انجام است.