خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: «من ویران شده‌ام. نمی‌توانم بیان کنم که دریافت این خبر چقدر سخت بود.» این اولین واکنش معتز به شهادت ۱۵ نفر از اعضای خانواده خود بود. آنها در یکی از بمباران‌های کور رژیم صهیونیستی در غزه زیر آوار ماندند و به شهادت رسیدند.
«معتز عزیزه» جملاتی را به مردم دنیا می‌گوید که معنای کامل درد را تعریف می‌کند. همان دردی که با زندگی پررنج خودش و اطرافیانش عجین شده است. زمانی که چشمانش را به دنیا باز کرد در اردوگاه آوارگان فلسطینی بود؛ اردوگاهی شامل ده‌ها هزار خانواده که باید از تلویزیون، خانه‌های مخروبه خود را تماشا کنند و نتوانند آه سرد خود را دم بزنند. غاصبان سرزمین آنها، طوری در جهان نطق‌کشی کرده‌اند که به جز چند کشور صدای اعتراضی از جهان بلند نمی‌شود. زندگی معتز مانند دیگر آواره‌های فلسطینی که در اردوگاه‌ها یا مخروبه‌ها بزرگ شده‌اند، در ناامیدکننده‌ترین و بی‌آینده‌ترین حالت ممکن سر شده است.
حالا نفس غزه و اهالی آن، تنگ‌تر از همیشه است. جایی برای در امان ماندن وجود ندارد. معتز و فلسطینی‌ها از دقایق پیش رویشان هیچ خبر ندارند. خون با غزه در آمیخته است. گویی زمین، خونِ انسان با اصالت را طلب می‌کند. این روزها معتز زندگی در فلسطین را توصیف می‌کند. گویی زندگی با طعم مرگ، بهای فلسطینی بودن است.
جهان، از او می‌بیند
«هیچکس در امنیت نیست، هیچ جا امن نیست و ترس همه جا هست. یا باید در خانه بمانم یا بیرون بروم. چرا باید در خانه بمانم؟ باید بایستم و حقیقت را از دریچه دوربینم به دنیا نشان دهم.»
تحصیل تا سال ۲۰۲۱ در دانشگاه «الازهر» غزه باعث نشد که معتز از علاقه اصلی خود، یعنی عکاسی دست بکشد. او مدتی برای Abc news کار می‌کرد و بعد از آن، «اونروا» که آژانس امدادرسانی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی است این جوان را برای روایت آنچه در غزه اتفاق می‌افتد به خدمت گرفت. با اینکه معتز به صورت حرفه‌ای عکاسی خبری را دنبال می‌کرد اما به واسطه فعالیت هفته‌های اخیر در غزه، حالا او را به عنوان خبرنگار بین‌المللی می‌شناسند.
بعد از حملات بی‌وقفه اخیر رژیم اسراییل به نوار غزه، در سایه فشار و محاصره بسیار شدید این منطقه توسط صهیونیست‌ها تعداد خبرنگاران انگلیسی‌زبان کم شده و به تعداد محدودی رسید. همین باعث شد معتز، جوان عکاسی که تازه از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده به سرآمدی در پوشش حوادث تبدیل شود. حالا حساب کاربری اینستاگرام او بعد از ۸۰ روز حمله صهیونیست‌ها، ۱۷ میلیون و هشتصد هزار نفری شده است و هم اکنون می‌توان این عکاس- خبرنگار را پرطرفدارتر از جو بایدن رییس‌جمهور آمریکا که حدود ۱۷ میلیون و دویست هزار نفر دنبال‌کننده دارد، در اینستاگرام مشاهده کرد.
توجه ویژه کاربران شبکه‌های اجتماعی به اخبار فلسطین و نوار غزه به صورت بی‌سابقه‌ای افزایش داشته است و نکته قابل توجه آن است که بیشتر کسانی که در کشورهای مختلف خود را «Pro Palestine» یا حامی فلسطین معرفی می‌کنند جوانان و نوجوانان هستند. برخی کارشناسان معتقدند موجی از توجهات به اخبار فلسطین به واسطه حضور پررنگ شبکه‌های اجتماعی به وجود آمده است و دیگر زمانی که دسترسی به اخبار به شبکه‌های تلویزیونی محدود نمی‌شود.
تماس قاتل با مقتول
در چند دهه اشغالگری رژیم صهیونیستی در فلسطین، دولت‌های مختلف با سانسور جنایت‌های اسراییل اجازه انعکاس حقیقت را نمی‌دادند و بسیاری از مردم دنیا چیز زیادی درباره آنچه در حال وقوع بود نمی‌دانستند؛ اما حالا به واسطه گسترش و تنوع شبکه‌های اجتماعی و انتشار اخبار بی‌واسطه توسط مردم، دست آنها برای حذف واقعیت یا مخدوش کردن آن بسته شده است. «واشنگتن‌پست» نیز در گزارشی این موضوع را مورد بررسی قرار داد و اعلام کرد که گرایش جوانان آمریکایی به شبکه‌های اجتماعی باعث شده بخش زیادی از آنها درباره این جنگ اطلاعات دقیقی داشته باشند و از فلسطین حمایت کنند. این در حالی است که کسی به یاد ندارد این حجم از حمایت از فلسطین و نفرت از اسراییل در ایالات متحده غلیان داشته باشد.
این روزنامه همچنین در این باره عنوان کرد که شکاف بین دیدگاه‌های نسل پیر و جوان آمریکایی در هفته‌های اخیر بسیار آشکار و ملموس شده است؛ البته واشنگتن پست چند عامل دیگر را نیز در این نوع تغییر تفکر نسلی نام برد؛ اما در میان همه آنها تقابل شبکه‌های اجتماعی با رسانه‌های سنتی یکی از مهم‌ترین دلایل برشمرده شد. روشن است که همه این‌ها مدیون خبرنگارانی مثل معتز است که در این مدت از انتشار مداوم تصاویر و اخبار نوار غزه دست نکشیده‌اند.
گرچه معتز و اغلب اهالی رسانه در غزه علناً اعلام کرده‌اند که با نیروهای حماس ارتباطی ندارند؛ اما رسانه‌های غربی تمایل ندارند این واقعیت را بپذیرند که آنها به عنوان خبرنگار در غزه حضور دارند و مدام برچسب‌های سیاسی به این افراد می‌چسبانند. معتز در صفحه اینستاگرامی خود ویدیویی منتشر کرد که در آن جواب یک تماس با شماره خصوصی و پنهان شده را می‌دهد. فردی که با معتز تماس گرفته اسراییلی است و از او می‌خواهد در صفحه خود علیه حماس و حمله هفتم اکتبر صحبت کند؛ اما معتز در پاسخ او یادآوری می‌کند که این حمله را اسراییل سال ۱۹۴۸ میلادی آغاز کرده است. فرد اسراییلی معتز را تهدید می‌کند اما او در پاسخ می‌گوید که بعد از چیزهایی که درغزه دیده دیگر به زندگی خودش اهمیتی نمی‌دهد. معتز ادامه می‌دهد: «شما بهترین سلاح‌ها را در اختیار دارید اگر باز هم از همین میزان کار ما می‌ترسید، خیلی ضعیف هستید. شما در حال نسل کشی هستید!»
فردی که از اسراییل تماس گرفته سعی دارد وانمود کند فعالیت معتز و دیگر کاربران شبکه‌های اجتماعی و تمام راهپیمایی‌های مردم دنیا، یک جور سر و صدا است که نتیجه‌ای به دنبال ندارد اما این خبرنگار در پاسخ به او می‌گوید: «صادقانه، اول که با من تماس گرفتید خیلی ترسیدم چون روزنامه‌نگاران و خبرنگاران زیادی کشته شدند، اما حالا کوچک‌ترین اهمیتی به حرف‌هایت نمی‌دهم چون همه ما… همه انسان‌ها بالاخره یک روز می‌میریم؛ حداقل اگر من اینجا بمیرم کار مفیدی برای مردمم انجام داده‌ام!»
دست‌های بسته آزادی بیان
برخلاف بسیاری از خبرنگارانی که خودشان جلوی دوربین می‌ایستند و به شرح اتفاقات می‌پردازند، در صفحه اینستاگرامی معتز، مردم غزه نقش اصلی قاب تصاویر هستند، خودشان همه‌چیز را روایت می‌کنند و از تمام نشدن یک کابوس می‌گویند. معتز این روزها پر تکرار و با جزییات از عدم وجود منابع غذایی و بهداشتی در غزه حرف می‌زند و مدام یادآوری می‌کند که بسته بودن مرز رفح و حملات مکرر اسراییل، چگونه باعث شده غزه از پیش پا افتاده‌ترین استانداردهای زندگی دست‌خالی بماند و حتی شرایطی بدتر از برخی کشورهای آفریقایی را تجربه کند.
در چنین شرایطی او به مخاطبان خود می‌گوید که مهم نیست چه کسی هستید یا اهل کجایید، این مردان و زنان دنیا هستند که قدرت اعمال فشار به رژیم کودک‌کش صهیونیستی را دارند تا غزه از این تنگنا خارج شود. دعوت او از کاربران شبکه‌های اجتماعی برای شکستن سکوت بارها باعث شده موج‌های اعتراضی در فضای مجازی به راه بیفتد. دور از انتظار نبود که اینستاگرام فعالیت او را نیز مانند بسیاری از صفحه‌های دیگر که محتوای مربوط به فلسطین را منتشر می‌کردند محدود کند. معتز هم درگیر محدودیت‌های «متا» شد و در استوری‌های روزهای اخیر خود بارها بابت این حذف پست‌ها و استوری‌هایش از مدیران اینستاگرام سوال پرسیده است.
جالب اینجاست که بسیاری از ویدیوهای او با برچسب «محتوای جنسی» حذف شده درحالی که تصاویر کودکان کشته شده در بمباران‌های غزه در آنها منتشر شده بود. کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتقاد شدید از مدیران متا و اینستاگرام، خواستار توضیح این شرکت در قبال عدم مسوولیت‌پذیری و نقض روشن آزادی بیان شدند.
از شادی تا غم
کافی است به پست‌های قدیمی صفحه معتز سر بزنید؛ عکس‌های زندگی پر جوش و خروش را تماشا می‌کنید که در میان آنها چهره‌های پیر و جوان فلسطینی خودنمایی می‌کند. البته در همان پرتره‌های خوش رنگ و لعاب هم، لبخند سوژه‌های فلسطینی همراه با غمی است که زیر سایه دهه‌ها مظلومیت ناگفته‌های زیادی دارد. حالا از هفتم اکتبر، مقاومت جوانان فلسطینی که سنگ پرتاب می‌کردند به یک قیام مبدل شده و همه چیز در این منطقه را زیر و رو کرده است؛ حتی صفحه معتز را.
هفته‌ها روز به شب نرسید بدون آن که مادر و فرزندی در آغوش هم جان دهند و شب به روز نرسید مگر آن که خانه‌ای با اهلش به خاک فرو روند و در این مدت معتز ۲۴ ساله از آن عکاسانی بود که عرق وطن را به زندگی مرفه در کشوری دیگر ترجیح داد و لنز خود را، پل ارتباط مردم غزه با جهانیان کرد. حالا نه فقط خود معتز بلکه هفده میلیون دنبال‌کننده او نیز باید شجاعت داشته باشند تا تصاویر این روزهای غزه را تماشا کنند. استوری‌های صفحه این خبرنگار بمب است و خون؛ مرگ است و کودک؛ مادر است و غم؛ پدر است و نومیدی؛ خانه است و ویرانی؛ مردم است و آوارگی.
بعد از این اتفاق، بسیاری از فعالان فضای مجازی نگران سلامتی معتز بودند. آنها خواستار در امان بودن او از حملات اسراییل شدند. عزیزه بارها اعلام کرده که معلوم نیست پایان زندگی او چقدر نزدیک باشد. او می‌گوید: «بسیاری از ما از بین رفته‌اند، خیلی چیزها را از دست داده‌ایم. فلسطینی‌ها ۷۵ سال است تحت ستم اسراییل قرار گرفته‌اند. من نمی‌خواهم غزه محل تجاوز این رژیم باقی بماند.»
رژیم صهیونیستی تا به حال بیش از ۶۰ خبرنگار را برخلاف قوانین بین‌المللی و مصونیت آنها، به شهادت رسانده است.