به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره، رژیم اشغالگر صهیونیستی در جریان تجاوزات خود علیه نوار غزه علاوه بر قتل عام بیش از ۲۳ هزار فلسطینی و ارتکاب انواع جنایات ضد بشری در غزه، بسیاری از اماکن باستانی، تاریخی و دینی در این منطقه را عامدانه مورد هدف قرار داده و ویران کرده است.
در اینجا به تعدادی از برجسته‌ترین بناهای دیدنی غزه که در معرض حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی قرار گرفتند، اشاره می‌کنیم:
کلیسای سنت پورفیریوس
این کلیسا در محله الزیتون در شرق شهر غزه واقع شده و سومین کلیسای قدیمی جهان محسوب می‌شود که در آغاز قرن پنجم میلادی ساخته شده است. نام این کلیسا از «سنت پورفیریوس» که دین مسیحیت را در نوار غزه گسترش داد، گرفته شده است.
سنت پورفیریوس در غزه درگذشت و مقبره او در داخل همین کلیساست اما جسدش به زادگاه وی در یونان منتقل شد. این کلیسا با مساحت ۲۱۶ متر مربع با سنگ‌هایی به ضخامت ۱.۸ متر ساخته شده و از دو قسمت اصلی تشکیل شده است. بخش اول گنجایش حضور حدود ۵۰۰ نفر را دارد که برای دعا به کلیسا می‌آیند و بخش دوم سازه‌ای است که برای انجام مناسک دینی در نظر گرفته شده است.
این کلیسا به سبک بیزانسی ساخته شده است و دیوارها و سقف گنبدی آن بر روی ستون‌های مرمر با تصاویر و نقاشی‌هایی از شخصیت‌های مسیحی که تأثیر مهمی در تاریخ داشته‌اند، مانند ملکه هلنا قرار دارد. بخش‌هایی از این کلیسا به مرور زمان فرسایش یافته و در اثر جنگ‌های تاریخی در منطقه از جمله حمله مغول در سال ۱۲۶۰ و زلزله‌ای که در پایان قرن سیزدهم میلادی منطقه را لرزاند، آسیب دید.
در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳، این کلیسا در جریان تجاوز صهیونیست‌ها به نوار غزه توسط هواپیماهای ارتش اشغالگر اسرائیل بمباران شد که منجر به خسارات شدیدی به تالارهای آن شد و در این حمله بیش از ۲۰ نفر شهید و تعداد زیادی زخمی شدند.
گرمابه تاریخی السمره
گرمابه السمره در محله الزیتون در مرکز شهر تاریخی غزه قرار دارد و بعد از مسجد العمری، دومین بنای تاریخی قدیمی در این شهر محسوب می‌گردد و تنها حمام تاریخی باقی مانده در نوار غزه است. این گرمابه در دوره عثمانی در زمینی به مساحت ۵۰۰ متر مربع تأسیس و سپس در عهد ممالیک در زمان پادشاهی سنجر بن عبدالله المؤیدی مرمت و بازسازی شد.
گرمابه السمره یک جاذبه تفریحی، درمانی و توریستی است و اتاق‌های آن سرد و گرم شده و برای درمان برخی بیماری‌ها از آن استفاده می‌شود. علاوه بر آن معماری حمام السمره زیبایی خیره‌کننده‌ای دارد و یک معماری منحصر به فرد است. سالن اصلی این گرمابه شامل یک آب‌نمای هشت ضلعی است که بالای آن گنبدی متشکل از شیشه‌های رنگی قرار دارد که نور خورشید از این شیشه‌ها به داخل حمام می‌تابد.
این گرمابه تاریخی از چند بخش تشکیل شده و ورودی آن با یک پلکان به سمت پایین شروع می‌شود. در جریان تجاوزات وحشیانه ارتش صهیونیستی به نوار غزه این حمام بمباران شد و تقریباً به طور کامل تخریب شده است.
کلیسای بیزانس
این کلیسا در شمال شهر غزه در استان جبالیا قرار دارد و تاریخ ساخت آن به سال ۴۴۴ میلادی می‌رسد و در عهد امپراتوری بیزانس ساخته شده است و یک بار در معرض یک زلزله ویرانگر قرار گرفت. مرمت این کلیسا در سال ۲۰۱۷ آغاز و در سال ۲۰۲۲ تمام شد و یک جاذبه تاریخی گردشگری در نوار غزه به شمار می‌رود.
این کلیسا در دوره ۲۴ امپراتور بیزانسی و ۱۴ خلیفه مسلمان وجود داشته و یک اثر باستانی مهم به شمار می‌رود. کف این کلیسا با پنل‌های موزاییکی حاوی کتیبه‌ها و تزئینات هندسی تزئین شده که داستان‌هایی از زندگی باستانی روی آنها نگاشته شده است. مساحت آن حدود ۸۰۰ متر مربع است و از ۳ راهرو شامل راهرو اصلی، راهرو میانی (برای عبادت) و راهرو غسل تعمید تشکیل شده است.
در جریان حملات هوایی ارتش رژیم اشغالگر به نوار غزه طی ۳ ماه گذشته کلیسای بیزانس به شدت آسیب دیده و زیرساخت‌های آن در معرض خطر قرار گرفته است.
خانه تاریخی السقا
این بنا در محله شجاعیه در شرق شهر غزه واقع شده است و در قرن هفدهم پس از میلاد در سال ۱۶۶۱ توسط احمد السقا که یکی از بازرگانان بزرگ در آن زمان بود ساخته شد. مساحت این خانه حدود ۷۰۰ متر مربع است و دارای در اصلی به طول دو متر و حیاط بدون سقف کاشی مرمری و الحاقیه و چند اتاق دیگر است و پلکانی دارد که ۲ قسمت بوده و هرکدام به یک اتاق نشیمن منتهی می‌شود که با طاق‌های سنگی تزئین شده است.
سقف این خانه کاملاً سفالی است که موجب خنکی آن در تابستان و گرمی خانه در فصل زمستان می‌شود. این خانه در سال ۱۹۴۸ در جریان اتفاقات روز نکبت و آغاز اشغالگری صهیونیست‌ها در معرض حمله قرار گرفت و سپس بازسازی شد.
این خانه پس از مرمت در سال ۲۰۱۴ به یک مرکز فرهنگی تبدیل شد. اشغالگران در ۹ نوامبر ۲۰۲۳ در جریان تجاوز به نوار غزه در تلاش برای تخریب و محو هویت فلسطینی آن را دوباره تخریب کردند.
مسجد سید هاشم
مسجد سید هاشم یکی از برجسته‌ترین مساجد تاریخی نوار غزه است که در محله الدراج در مرکز شهر قدیمی غزه واقع شده و مساحت آن ۲۴۰۰ کیلومتر مربع است و یک کیلومتر با مسجد بزرگ العمری فاصله دارد.
مسجد هاشم در دوران ممالیک تأسیس شد و در سال ۱۹۳۰ میلادی در دوره امپراتوری عثمانی بازسازی شد و به سبک ممالیک خود باقی ماند. این مسجد قبلاً دارای کتابخانه‌ای مملو از کتب ارزشمند و مدرسه‌ای برای آموزش علوم دینی بود.
این مسجد دارای یک حیاط مرکزی باز مربع شکل است که توسط ۳ ایوان احاطه شده و یک تالار اصلی به شکل نیمه مربع، مسقف با طاق‌های متقاطع و دارای محراب رو به قبله دارد.
بخش‌های زیادی از این مسجد پس از اصابت یک بمب در طول جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۷ میلادی تخریب شد، اما در سال ۱۹۲۶ میلادی بازسازی شد.
در جریان جنگ سال ۲۰۱۴ میان مقاومت فلسطین و ارتش صهیونیستی، اشغالگران تلاش زیادی برای تخریب این مسجد انجام دادند اما ناکام ماندند. اما در اثر حملات هوایی که رژیم اشغالگر از ۳ ماه گذشته علیه غزه آغاز کرده، بخش‌هایی از مسجد سید هاشم آسیب دید.
مسجد بزرگ عمری
این مسجد یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین مساجد نوار غزه است که در قلب غزه در محله الدراج واقع شده است. این مسجد در زمان عمر بن الخطاب تأسیس شد و سومین مسجد بزرگ فلسطین به شمار می‌رود.
این مسجد مساحتی در حدود ۱۴۰۰ متر مربع دارد و کتابخانه بزرگی در آن واقع شده که شامل بسیاری از کتب تاریخی و نسخه‌های خطی است.
مسجد بزرگ عمری با طاق‌های مدور احاطه شده است و گنبدهای بلندی دارند که به خیابان‌ها و کوچه‌های باستانی منتهی می‌شوند. مناره‌ای بلند با تزئینات گوناگون به سبک معماری ممالیک در این مسجد وجود دارد.
این مسجد در ۸ دسامبر ۲۰۲۳ توسط جنگنده‌های رژیم اشغالگر بمباران شد و در اثر آن بخش بزرگی از این مسجد به طور کامل ویران شد. بخش‌های از مسجد بزرگ عمری در تجاوز اسرائیل به نوار غزه در سال ۲۰۱۴ تخریب شده بود.