خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ این روزها موضوع اظهارات قدیمی وزیر میراث فرهنگی پیرامون حریم پاسارگاد و گرفتاری این اثر جهانی برای مردم خبرساز شده است این اتفاق همزمان شد با خبری که چند روز پیش ضرغامی اعلام کرد و آن هم تثبیت مأموریتهای وزارت میراثفرهنگی در حوزه تنظیم آئیننامههای مرتبط با حریمها میراثفرهنگی و پروژههای گردشگری بود.
نمایندگان مجلس ۱۶ آبان امسال در یک جلسه علنی بندهای (پ) و (چ) و (ح) ماده ۸۳ لایحه برنامه هفتم توسعه را به تصویب رساندند. بر اساس جز ۲ بند پ ماده ۸۳ این لایحه، بازنگری حریمهای آثار ثبتی پیشین و تعیین حریم آثار ثبتی جدید، توسط وزارت راه انجام میشود.
نمایندگان نوشتند: «بازنگری حریمهای آثار ثبتی پیشین و تعیین حریم آثار ثبتی جدید به موجب آئین نامهای است که با رعایت همزمان حفظ اثر، عدم اعمال محدودیتهای نابجا و جبران محدودیتهای به وجود آمده برای مالکان در چارچوب قوانین توسط وزارت راه و شهرسازی (شورای عالی شهرسازی) با همکاری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حداکثر ۶ ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد.»
این درحالی است که ه تصریح بند ۱۲ ماده ۳ قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی که به تأیید شورای نگهبان نیز رسیده است، موضوع «تعیین حریم بناها، مجموعهها، محوطهها و تپههای تاریخی ثبت شده و ضوابط آن» از وظایف و تکالیف اصلی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی است.
این موضوع با مخالفت کارشناسان میراث فرهنگی و باستان شناسان رو به رو شد حتی انجمن صنفی سراسری مرمتگران آثار فرهنگی و هنری درخصوص تجدید نظر در بند ب، ماده ۸۳، فصل ۱۷، سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه بیانیهای صادر و نسبت به این اقدام اعتراض کرد.
به همین سبب وزیر میراثفرهنگی ۲۳ آبانماه در نامهای به رؤسای مجلس، تشخیص مصلحت نظام و دبیر شورای نگهبان درخواست کرد، به منظور جلوگیری از تداخل امور دستگاهها، نسبت به اصلاح بند پ ماده ۸۳ قانون برنامه هفتم توسعه اقدامات لازم انجام شود.
مخالفت مجمع تشخیص مصلحت نظام با مصوبه
پیگیریها برای لغو این مصوبه ادامه داشت تا اینکه سید عزتالله ضرغامی با انتشار متنی در صفحه شخصی خود نوشت: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مصوبات مجلس در مورد تشکیل شورای عالی زیارت و تنظیم آئیننامههای مرتبط با حریمها میراثفرهنگی و پروژههای گردشگری با کاربری ترکیبی با مسئولیت وزارت راه را لغو کرد. مأموریتهای وزارت میراث، تثبیت شد.
اما پس از آن، ویدئویی قدیمی از وزیر منتشر شد که، بار دیگر صحبتهای جنجالی وزیر را در زمانی که تازه به پاسارگاد رفته بود درباره حریم آثار تاریخی یادآوری میکرد همان موقع که وزیر، حریم آثار تاریخی را مشکلی بزرگ و نیازمند برطرف شدن خواند و گفته بود اهالی شهر پاسارگاد به دلیل وجود مقبره کوروش و قوانین حفاظتی، نمیتوانند خانه دو طبقه بسازند، چاه بزنند و کشاورزی کنند.
همان زمان هم موضع گیری های بسیاری به اظهارات او شد حتی وقتی این اظهارات در سفرش به کرمانشاه ادامه داشت، نیز باز هم کارشناسان مخالفتهایی با او کردند و در تلاش بودند تا او را نسبت به حریم آثار توجیه کنند. تا اینکه امروزه کمتر چنین اظهاراتی از سوی او شنیده میشود.
آیا واقعاً منافعی به خطر افتاد؟
در همین حین مدیر روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی چینش، آن کلیپ و مصوبه اخیر را تلاش برای رفع خطر از سر میراث فرهنگی کشور دانست و اعلام کرد: سیاست وزارت میراث فرهنگی در ۲ سال گذشته برای آثار و بافتهای تاریخی (مانند شیراز) روشن است: حفظ میراث ارزشمند و همزمان پیدا کردن بهترین راهکار برای جلوگیری از بن بست در زندگی مردم.
مدیر روابط عمومی کنایهای نیز به منتشر کنندگان دوباره این ویدئو زد و این طور نوشت که «احتمالا منافعی به خطر افتاده که ویدئوی قدیمی دوباره میشود خبر جعلی!»
روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی همچنین در ویدئویی اعلام کرد که واگذاری این بخش از مأموریت وزارت میتوانسته به تهدید تبدیل شود اما اینکه به فرصتی تبدیل شده تا کارها همچنان با نظارت کارشناسان و خبرگان این حوزه انجام شود.
به نظر میرسد، با این مصوبه و تلاش برای بازپس گیری مأموریت وزارت میراث فرهنگی از وزارت راه و کاهش اظهارات وزیر درباره حریمها آثار تاریخی باید خیال کارشناسان از بابت آثار ملی که به گفته مرکز پژوهشهای مجلس ۵۶۸ سال زمان لازم است تا تعیین حریم شوند، راحت شود. اما همچنان حقوق مالکانه و درگیری سازمانها با مشکل حریمها وجود دارد و نمیتوان منکر آن بود که عدهای برای منافع خود هم که شده، تلاش میکنند آثار تاریخی حریم نداشته باشد.