خبرگزاری مهر، گروه استانها: زمستان به نیمه نزدیک می‌شود و پرونده کشت پاییزه و قراردادی در مزارع و کشتزارهای مازندران به پایان رسید و کشاورزان مازنی آماده می‌شوند تا فصل جدیدی از شالیکاری را شروع کنند.
طرح کشت قراردادی چندسالی است که در مزارع استان مازندران اجرا می‌شود و کشاورزان کم و بیش از این طرح استقبال کرده‌اند و با این حال هنوز اثرات و ثمرات این پروژه ملی در سفره کشاورز چندان اثرگذار نیست.
کشاورز همچنان سنتی می‌کارد و به صورت سنتی به فروش می‌رساند و برای تأمین نهاده‌ها و بازار فروش با مشکل روبرو بوده و در تابستان و پاییز نگران فروش برنج و زمستان و بهار نگران فروختن محصولات باغی و مرکبات است.
کشت قراردادی برنج در دو سال گذشته نتوانسته دردی از کشاورزان و شالیکاران دوا کند و بخش قابل توجهی از محصولات آنان در شالیکوبی ها ماند و اجرای این طرح در گندمزارها نیز یار نبوده است.
زمزمه‌هایی از تولید قراردادی مرکبات، گوشت و دیگر محصولات هم به گوش می‌رسد اما برای اجرای طرح‌های حمایتی باید زیرساخت‌های مورد نیاز تأمین و فراهم شود و در حال حاضر بیشترین مشکل فراروی اجرای این طرح، خدمات فروش و بازاریابی محصولات است.
عقد قرارداد با کشاورزان گندمکار و کلزا
با این حال با گذشت چندماه از پایان کشت قراردادی گندم و کلزا، غله و خدمات بازرگانی استان مازندران از استقبال کشاورزان از طرح کشت قراردادی خبر داد و مدیرکل این دستگاه معتقد است، دو هزار و ۶۳۰ قرارداد تاکنون با کشاورزان حوزه کشت گندم و کلزا بسته شده است.
عباسعلی وفایی نژاد در گفت وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران در راستای سیاست‌های حمایتی دولت و اجرای برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی، طرح کشاورزی قراردادی محصولات گندم و دانه‌های روغنی را آغاز کرده است، افزود: تأمین نهاده‌های تولید مانند کود، سم و دیگر نهاده‌ها و آموزش کشاورزان توسط سازمان جهاد کشاورزی و خرید محصول تولیدی از کشاورزان توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران موجب کاهش ریسک تولید و بازار و ثبات درآمد برای کشاورزان است که سود حاصل از اجرای این طرح نیز در راستای حفظ امنیت غذایی برای مردم است.
وفایی نژاد همچنین در خصوص هزینه کرایه حمل محصولات کشاورزی اظهار کرد: در این طرح به ازای تحویل هر تن محصول به مراکز خرید تضمینی مبلغ ۱۵۰ هزار تومان به عنوان کمک هزینه کرایه حمل محصول به کشاورز تخصیص می‌یابد.
وی از دیگر مزایای اجرای این طرح به معرفی کارشناس به کشاورزان طرف قرارداد اشاره کرد و افزود: سازمان جهاد کشاورزی، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی نیز به منظور تسهیل، هدایت و نظارت، اقدام به معرفی کارشناس به کشاورزان طرف قرارداد و ارایه مشاوره‌های فنی در طول دوره کاشت، داشت و برداشت محصول خواهند داشت.
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان مازندران همچنین اظهار کرد: در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ با اجرای این طرح در زمینه تولید گندم، ۲۱ هزار هکتار از مزارع گندم استان به صورت قراردادی زیر کشت رفت و با توجه به ۵۸ هزار هکتار سطح زیرکشت گندم شاهد افزایش ۴۲ درصدی برداشت گندم در استان بودیم.
با توجه به ۵۸ هزار هکتار سطح زیرکشت گندم شاهد افزایش ۴۲ درصدی برداشت گندم در استان بودیم
وی افزود: در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ نیز انتظار می‌رود با توجه به اجرای طرح کشاورزی قراردادی در کشت محصولات گندم و دانه‌های روغنی، شاهد استمرار و ادامه خوداتکایی و دستیابی به جهش در رشد تولید محصولات اساسی کشاورزی باشیم.
با آنکه کشاورزان تجربه خوبی از کشت قراردادی در سال‌های قبل نداشتند اما آمار و ارقام نشان از افزایش شمار ثبت نام کنندگان در طرح کشت‌های پاییزه دارد و نبود بازار فروش مناسب از جمله دلایلی است که کشاورز و زارع در تلاش است با کشت قراردادی، بازار فروشی را برای محصولات کسب کند.
سرپرست مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان سوادکوه گفت: از شروع فصل کشت پاییزه در این شهرستان یک هزار و ۳۸۵ هکتار از مزارع سوادکوه کشت شده است که این میزان نسبت به مشابه سال گذشته رشد ۵ درصدی را نشان می‌دهد.
محمد سلیمانی در گفت وگو با خبرنگار مهر گفت: تاکنون در زمین‌های کشاورزی این شهرستان ۲۳۵ هکتار گندم، ۷۴۱ هکتار جو، ۳۷۴ هکتار علوفه، ۲۷ هکتار گیاهان دارویی و ۱۲ هکتار کاملینا کشت شده است.
سلیمانی با اشاره به اجرای طرح کشت قراردادی در شهرستان بیان کرد: در این طرح نهاده‌های کشاورزی به صورت یارانه‌ای به کشاورزان ارایه می‌شود و در صورت استفاده صحیح از مواد ریزمغذی، مبارزه با بیماری‌ها و آفات به خوبی انجام شود شاهد افزایش سطح تولید محصولات خواهیم بود.
ارایه مشوق‌های حمایتی و بیمه‌ای
در کنار کشت قراردادی، مشوق‌های حمایتی و بیمه‌ای برای اجرای طرح کشت قراردادی و جهش دیمزارها و حمایت از کشاورزان در نظر گرفته شده و تخفیف ۲۰ درصدی و پرداخت ۱۲۵ هزار تومان حق بیمه به کشاورزانی در رغبت کشاورزان مؤثر بوده است.
علاوه براین، کشاورزان با پیوستن به کشاورزی قراردادی از مزایای تخفیف در حق بیمه محصول و دریافت کمک هزینه حمل گندم و کلزا بهره مند می‌شوند و با انجام قرارداد به ازای تحویل هر یک تن گندم یا کلزا مبلغ ۱۵۰ هزار تومان کرایه دریافت خواهند کرد و در ازای عقد قرار داد ۲۰ درصد حق بیمه محصولات خود را با دولت پرداخت خواهند کرد.
تأمین بذر و بازار فروش مشکل فراروی کشت قراردادی
بیشتر مشکلات فراروی کشت قراردادی محصولات پاییزه و زراعی در مازندران تأمین بذر و نهاده است و در فصل زراعت پاییزه امسال نیز نامناسب بودن بذر خسارت‌هایی را به کشاورزان وارد کرده است.
بابک مؤمنی سرپرست سازمان جهاد کشاورزی مازندران از نظام مهندسی کشاورزی خواست برای تولید و تأمین بذر استان پای کار بیاید و شرکت‌های توانمند در این حوزه را شناسایی و معرفی کند و افزود: همچنین شرکت‌های تولیدکننده بذر باید به کشت قراردادی هم بپردازند و در این بخش ورود کرده و چرخه بذر تا بذر را کامل کنند.
وی با اشاره به اینکه اگر بر اساس سیاست‌ها و توصیه‌های فنی مؤسسه تحقیقات برنج حرکت کنیم می‌توانیم در تولید برنج به خودکفایی برسیم و حتی به صادرکننده برنج هم باشیم، اظهار کرد: تلاش ما بر این است ارقام برنج معرفی شده از مؤسسه تحقیقات برنج را احیا و در جریان تولید انبوه قرار دهیم.
مؤمنی گفت: جهاد کشاورزی به شرطی از شرکت‌های تولیدکننده بذر حمایت می‌کند که در راستای سیاست‌های جهاد کشاورزی حرکت کنند.
مازندران سالانه ۷.۵ میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می‌کند و بخشی از محصولات به دلیل نبود بازار فروش و حمایت نشدن روی دست کشاورزان و باغداران می‌ماند و این تجربه تلخ سال‌های اخیر در زمینه برنج و مرکبات تکرار شده است.