خبرگزاری مهر، گروه استانها- هادی ابراهیمی*: یکی از جدی ترین مصاف‌های غیرفیزیکی منتسب به رقابتهای انتخاباتی، قطع یقین همین سلسله مناظره‌هایی است که در رسانه ملی با حضور کارشناسان و فعالان سیاسی و نیز خود نامزدها به افکار عمومی ارائه شده و می‌شود.
مناظره‌هایی که در پیشینه کوتاه خود، منشأ آثار مثبت وتبعات منفی فراوانی بوده و موافقان و مخالفان جدی را متوجه خود کرده است.
مناظره‌ها که فراتر از مصاحبه‌ها وخوداظهاری ها و حتی مباحثه‌ها، عمدتاً به مجادله‌ها نزدیک بوده و و بخاطر خاصیت شفافیت افزایی و اسرارگشایی، بازتاب‌های بسیار گسترده‌ای در جامعه از خود بجا می‌گذارند!
جدای از زیبایی‌های اینگونه مصاف‌ها که در شرایط برابر و در منظر افکار عمومی بدون واسطه انجام می‌پذیرند، توان فرسایی های فراوانی از مدیران و برنامه سازان رسانه ملی انجام می‌دهد که با توجه به فشارهای اجتماعی پسامناظره، خیلی مقرون به صرفه به نظر نمی‌رسد و عقل متعارف ایجاب می‌کند که مصاحبه‌ها و گزارشات و خوداظهاری های نامزدها را بر مناظره‌ها ترجیح داده و عطای آن بر لقای آن بخشیده شود، اما اصل کار برای مردم، مشکل گریزی و رفاه طلبی نیست، بلکه باید با تفکر بسیجی، به مدیریت جهادی پرداخت و اولین ارکان مدیریت جهادی، سختی پذیری، مسئولیت پذیری و رفاه گریزی است و ما بر این اساس، اینگونه مناظره‌ها را شعبه‌ای از جهاد تبیین دانسته و رسانه ملی را خاکریزهای جدید و مأموریت‌های محوله را تکلیف و نهایتاً اهالی رسانه را رزمندگان جهاد تبیین دانسته و وظیفه گرا عمل می‌کنیم.
مناظره گام بزرگی در جهات ذیل است:
۱- تنویر افکار و اذهان عمومی
۲- شفافیت افزایی مواضع نامزدها
۳- ابهام زدایی در هدفگذاری ها
۴- شبهه زدایی در مسئله آفرینی‌ها
۵- شایعه زدایی از جامعه
۶- اتهام زدایی از نظام و نامزدها
۷- انگیزه آفرینی در جمعیت خاکستری
۸- امیدآفرینی در اقشار مختلف
۹- تحرک آفرینی برنامه گرا در نامزدها
۱۰- بکارگیری صاحب نظران و منتقدان
۱۱- هشیاری افزایی در مخاطبان
۱۲- افزایش منطقی سطوح مطالبات
۱۳- تقویت فرهنگ پاسخگویی به مردم
۱۴- تقویت واقعگرایی در برابر خوش بینی و بدینی های افراط گرایانه
۱۵- خنثی سازی جو انتخابات گریزی
۱۶- تفهیم تشریفاتی نبودن انتخابات
۱۷- معرفت افزایی نسبت به مجلسین
۱۸- بسترسازی برای توانایی سنجی مردم از نامزدها
۱۹- احصاء مشکلات واقعی و راهکارها
۲۰- کمک به ایجاد شیب آمادگی برای حضور در پای صندوقهای رأی
البته همچنان می‌توان به سیاهه آثار مثبت این گونه مناظره‌های هدفمند و هوشمند افزود اما طبق قاعده «اگر در خانه کس است یک حرف بس است» بیش از این نمی‌نویسم.
ضمن اینکه اگر طرفین مناظره به جای محتواگرایی، به شعارزدگی روی آورده و مرزبندی‌های اخلاق را نادیده گرفته و با حقیقت گریزی و استفاده از منابع غیرمستند و دروغ به تاخت و تاز ناپسند و لچار بار کردن لجوجانه پرداخته و به تشویش افکار عمومی و تحریک احساسات اقشار کم تجربه مبادرت ورزند، طبعا” یک مناطره مفید می‌تواند به یک مجادله مضر مبدل شده و موجب تشدید مواضع منفی جریان‌های ناسالم شود.
اما در مجموع جامعه و نظام و مردم از مناظره‌ها سود برده و خیلی راحت و سریع با استفاده از میان برهای مناظره می‌توانند به پشت صحنه‌ها و اخبار پنهان و حتی به اعماق اندیشه‌ها و مواضع پی برده و در انتخاب افراد از چنبره احساسات و فضاسازی‌های مجازی و ستادی رهایی یافته و استقلال رأی آنها محسوس‌تر و ملموس‌تر شود.
مناظره را حتی می‌توان به نوعی جان بخشی به کالبدهای مرده ی سیاست گریز تعبیر کرده و جامعه را از رکود و سستی‌های ناشی از جلوه‌های غلط سیاست زدگی و تهاجم‌های ناروا که منجر به ترور شخصیت مقامات و مدیران زحمتکش و خدوم و نهایتاً اعتبارزدایی عمومی نسبت به آنها می‌شود، به اوج گیری حضور رساند.
در فراز پایانی می‌توان مدعی شد که با هدایت درست مناظره‌ها و بکارگیری ریل گذاری شده طرفین مناظره، امکان تحقق استراتژی‌های موردنظر و ابلاغی مقام معظم رهبری را در چهار محور مشارکت قوی، رقابت واقعی، سلامت حقیقی و امنیت عمومی فراهم کرد.
در پایان شایسته می دانم تا از ظرفیت موسع مدیریتی جناب آقای دکتر جبلی که علیرغم همه فشارها و توصیه‌های محدودکننده، امکان دعوت و حضور افراد مختلف المواضع را در رسانه ملی ابجاد کرده و به مراکز استانی ارائه الگو کرده اند، تقدیر و تشکر ویژه به عمل آورده و موفقیت استانی خویش را مدیون نگاه باز و درهای گشوده به روی نیروهای خودی را در طیف‌های موفق بدانم.
* دانشیار علوم سیاسی دانشگاه و مدیرکل صدا و سیمای مازندران