خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: ۹ کشور بزرگ تأمین‌کننده آنروا - آژانس امدادرسانی و کاریابی سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی - اعلام کردند تخصیص بودجه خود برای این آژانس را به حالت تعلیق درمی‌آورند. کشورهای آمریکا، انگلستان، آلمان، ایتالیا، هلند، سوئیس، فنلاند، استرالیا و کانادا که حدود ۶۰ درصد از بودجه سالانه آنروا به‌وسیله آنها تأمین می‌شود در اقدامی عجیب آن هم به فاصله تنها دو روز پس از رأی دیوان لاهه در رابطه‌با نسل‌کشی فلسطینیان توسط اسراییل تصمیم گرفتند از ارائه کمک به مردم غزه توسط آنروا خودداری کنند.
دیوان بین‌المللی دادگستری روز جمعه گذشته به دنبال شکایت آفریقا جنوبی از رژیم صهیونیستی علیه اسراییل رأی داد و مجموعه اقداماتی را برای تل‌آویو لازم‌الاجرا دانست، این اقدامات عبارت‌اند از؛ خودداری از فعالیت‌های نسل‌کشی، جلوگیری از ارتکاب آنها و مجازات کسانی که به تحریک نسل‌کشی دامن می‌زنند، همچنین گام‌های فوری و مؤثر برای تسهیل ارائه خدمات و کمک‌های بشردوستانه ضروری برای مقابله با شرایط نامطلوب زندگی فلسطینیان.
توجه به این نکته ضروری است که دادگاه لاهه دستوری برای تعلیق فوری حملات نظامی اسراییل علیه فلسطینیان صادر نکرد؛ بلکه مهم‌ترین مسأله‌ای که مورد تأکید قضات دیوان قرار داشت اطمینان از دسترسی مردم غزه به نمک‌های بشردوستانه بود؛ لذا تصمیم کشورها برای تعلیق اختصاص بودجه به نهادی که حامی آوارگان فلسطینی است پس از صدور این رأی عجیب و البته غیرانسانی است.
قضات دادگاه لاهه در رابطه‌با بحران ایجاد شده در غزه معتقد بودند نسل‌کشی نه فقط طی حملات مستقیم نظامی اسراییل بلکه باتوجه به شرایط بهداشتی و غذایی وخیم در غزه نیز وجود دارد، در کنوانسیون ۱۹۴۸ نیز تعریف نسل‌کشی نه‌تنها شامل کشتن اعضای یک گروه خاص یا ایجاد صدمات جدی به آنها می‌شود؛ بلکه در برگیرنده تحمیل عمدی شرایط زندگی که به‌منظور ایجاد نابودی فیزیکی افراد انجام‌گرفته نیز می‌شود. در چنین شرایطی قطع بودجه مهم‌ترین سازمان حمایت از مردم فلسطین در غزه گامی در جهت تسهیل نسل‌کشی به‌حساب می‌آید و این در حالی است که جهان انتظار داشت پس از حکم دیوان لاهه دیگر کشورها در حمایت از اسراییل تجدیدنظر کنند.
چرا آنروا اهمیت دارد؟
یک سال پس از آنکه دست‌کم ۷۰۰ هزار فلسطینی در جریان جنگ ۱۹۴۸ آواره شدند آژانس امدادرسانی و کاریابی سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی (آنروا) تأسیس شد. در طی سال‌های اخیر این آژانس مدارس، درمانگاه‌های بهداشتی، پروژه‌های زیربنایی و برنامه‌های کمکی را در اردوگاه پناهندگان اداره کرده و در حال حاضر از بیش از ۵ میلیون‌نفری که از حمایت‌های آنروا بهره می‌برند حدود ۲ میلیون نفر آنها برای زنده‌ماندن متکی به این آژانس هستند.
کمیسر آنروا، فیلیپ لازارینی پس از اعلام خبر قطع بودجه این آژانس از جانب آمریکا و کشورهای اروپایی اظهار کرد که چنین اقدامی وجهه همه ما را در تاریخ لکه‌دار خواهد کرد. در حال حاضر بیش از دو سوم پناهندگان غزه وابسته به کمک‌های آنروا بوده و در شرایط که فعلی که احتمال قحطی و بیماری بیش از هر زمانی وجود دارد قطع کمک مالی به آنها بسیار خطرناک است.
دلیل تعلیق در تخصیص بودجه به آنروا چیست؟
با آغاز جنگ سال گذشته در فلسطین آنروا فعالیت خود را گسترش داد؛ اما حتی پیش از آن هم اسراییل به‌صورت مداوم از این آژانس انتقاد کرده و آن را بازوی غیرنظامی حماس معرفی می‌کرد.
اکنون نیز مقامات اسراییلی ادعا کردند برخی از کارکنان این آژانس در جریان حملات حماس در ۷ اکتبر بوده و در عملیات طوفان الاقصی مشارکت داشته‌اند. تل‌آویو همچنین برای اثبات ادعای خود اسنادی از نقش داشتن ۱۲ کارمند آنروا در حملات حماس علیه اسراییل ارائه کرده است.
درحالی‌که هنوز تحقیقات مستقلی در این باره انجام نشده آنروا ۹ کارمند خود را به دلیل اتهامات اسراییل مبنی بر کمک به حماس در عملیات روز ۷ اکتبر اخراج کرد. بلافاصله پس از ادعاهای تل‌آویو متحدان غربی اسراییل تخصیص بودجه به آنروا را متوقف کردند.
هرچند چنین اقداماتی نیز در دیدگاه تل‌آویو به‌هیچ‌وجه کافی نیست؛ اسراییل ضمن محکوم‌کردن آنروا خواستار استعفای لازارینی کمیسر این آژانس شده، همچنین گیلعاد اردان سفیر اسراییل در سازمان ملل متحد در واکنش به سخنان آنتیو گوترش که توقف تخصیص بودجه به آنروا را بی‌عدالتی در قبال فلسطینیان توصیف کرد اظهار داشت که نباید به یک نهاد قاتل کمک مالی کرد.
اهداف اسراییل در این مساله مشخص است؛ کمک به پناهندگان فلسطینی همواره درصدی از احتمال برای بازگشت آنان را حفظ کرده و تهدیدی بالقوه به شمار می‌رود. در صورت بازگشت آوارگان فلسطینی ترکیب جمعیتی به ضرر اسراییل تغییر خواهد کرد و این همان چیزی است که تل‌آویو در طی این سال‌ها با آن مقابله کرده است.
حمایت آنروا از آوارگان فلسطینی همچنین سبب شده تا آنها در شرایطی نه‌چندان وخیم قادر به افزایش جمعیت باشند و از ۷۰۰ هزار فلسطینی سال ۱۹۴۸ به ۵ و نیم میلیون نفر در حال حاضر برسند که بخشی از این افزایش جمعیت حاصل زادوولد افرادی است که از جانب آنروا مورد حمایت قرار گرفته‌اند. به‌علاوه آنروا با آموزش‌های خود در مدارس آوارگان این ایده را در ذهن کوکان فلسطینی تقویت می‌کند که آنها حق بازگشت به سرزمینشان را دارند.
اسراییل از یک سو به دنبال مقابله با چنین نهادی است که اقداماتش هم در بعد اقتصادی و هم فرهنگی در بلندمدت به زیان منافع تل‌آویو خواهد بود و از سوی دیگر معتقد است اگر هزینه‌های بحران انسانی در غزه را یک نهاد بین‌المللی بپردازد، حماس دیگر دراین‌رابطه احساس نگرانی نخواهد داشت و تمام بودجه خود را صرف ارتقای توان نظامی خود خواهد کرد.
آنچه موجب شگفتی بسیاری از تحلیلگران و افکار عمومی در جهان شده نه اهداف اسراییل بلکه اقدام ۹ کشوری است که دست به تعلیق حمایت از آنروا زده‌اند. در جریان جنگ غزه حداقل ۱۵۲ کارمند آنروا در حملات اسراییل کشته شدند و این در حالی است که آمار مصدومان بسیار بیشتر است. کشورهای حامی این آژانس از چنین رویدادی چشم‌پوشی کرده و به‌جای محکوم کردن اقدامات تل‌آویو دست از حمایت مهم‌ترین نهاد حقوق بشری در فلسطین کشیدند. چنین اقدامی یک تصمیم سیاسی بوده و از آنجاکه جان صدها هزار فلسطینی را در خطر قرار می‌دهد مصداق بارز همدست شدن در نسل‌کشی اسراییل علیه مردم غزه است.
بهره سخن
آمریکا، بزرگ‌ترین کشور تأمین‌کننده آنروا که سالانه بالغ بر ۳۴۰ میلیون دلار به این آژانس اهدا می‌کرد تنها دو روز پس از رأی دیوان بین‌المللی دادگستری اعلام کرد کمک‌های مالی خود از آژانس را به حالت تعلیق در می‌آورد و به‌تبع آن هشت کشور دیگر نیز دست به چنین اقدامی زدند.
در شرایطی که بحران انسانی در غزه وخیم‌تر از هر زمان دیگری است، کمک‌رسانی به مردم به‌سختی و از طریق تنها یک گذرگاه مرزی انجام می‌پذیرد و باتوجه‌به محدودیت در ارسال کمک‌های غذایی و دارویی و نیز نابودی زیرساخت‌های بهداشتی که احتمال افزایش تلفات به دلیل بیماری و گرسنگی را نیز به‌موازات سیر صعودی تعداد قربانیان حملات مستقیم نظامی بالا می‌برد چنین اقدامی از جانب کشورهایی که حمایت مالی خود از آنروا را به حالت تعلیق درآورده‌اند تنها منجر به تسهیل شرایط برای نسل‌کشی فلسطینیان خواهد شد.
هدی یوسفی، کارشناس مسائل غرب آسیا