به گزارش خبرنگار مهر، پس از آنکه تیم ملی فوتبال ایران در مرحله نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا برابر قطر تن به شکست داد موجی از انتقادات علیه عملکرد فنی تیم ملی به وجود آمد. مربیان تیم ملی ایران اما اعتقادی به وجود ضعف فنی در تیم نداشتند و امیر قلعه نویی در اظهار نظری در خصوص عملکرد تیم ملی، وجود نواقص را انکار کرد و نتیجه به دست آمده در این بازی را به شانس و اتفاقات فوتبالی پیوند زد.
هرچند شاید در لحظاتی از هر بازی بتوان برخی اتفاقات را به شانس پیوند زد اما وقتی این بررسی در روندی طولانی‌تر انجام شود موضوعاتی همچون شانس، به وضوح کمرنگ می‌شود و علت و معلول جای آن را می‌گیرد.
امیر قلعه نویی معتقد است گل‌های قطر به ایران از روی شانس رقم خورد چرا که برای مثال در گل اول، توپ پس از بلوکه شدن با پای مدافع تیم ملی برخورد کرد و «شانسی» وارد دروازه شد. بررسی این گل‌ها اما نشان می‌دهد چند اشتباه متعدد موجب شد بازیکنان قطر به گل برسند.
بررسی گل اول قطر (۶۰ ثانیه زمان و ۴ اشتباه)
یکی از تاکتیک‌هایی که تیم ملی ایران در فاز دفاعی برابر قطر دنبال کرد پرس سریع از میانه‌های میدان بود که با حضور مهاجمان و هافبک‌های تیم شامل آزمون، طارمی، جهانبخش و قدوس در جلوی زمین انجام می‌شد و با فشار بیشتر از سوی عزت اللهی و امید ابراهیمی در یک خط عقب تر تقویت می‌شد.
گل نخست تیم قطر در دقیقه ۱۶:۴۵ به ثمر رسید اما فرایند دستیابی به این گل از دقیقه ۱۵:۴۷ آغاز شد جایی که مدافع قطری توپ بلوکه شده جهانبخش را به شکل بلند دفع کرد و آن را به پشت خط دفاعی ایران رساند و بیرانوند هم این توپ را متقابلاً به میانه‌های میدان دفع کرد. ضربه سر هافبک ایران موجب شد توپ در موقعیتی خطرناک به طارمی برسد اما او در دقیقه ۱۶:۰۰ در پشت محوطه جریمه با تکل سالم و بی نقص مدافع قطری متوقف و از همین لحظه زنجیره اشتباهات تیم ملی آغاز شد.
اشتباه اول را کادر فنی و نیمکت نشینان مرتکب شدند. بلافاصله پس از این خطا امیر قلعه نویی و نیمکت تیم ملی به نشانه اعتراض بلند شدند و در کنار خط شروع به اعتراض کردند. مسأله‌ای که نه قرار بود تأثیری روی عملکرد داور بگذارد و نه موجب بررسی مجدد صحنه شود.
همانطور که گفته شد یکی از تاکتیک‌های دفاعی تیم ملی بهره گیری از پرس‌های فشرده و سریع در میانه میدان بود. توپ دفع شده از مهدی طارمی در فرایندی به خط دفاعی ایران رسید و برگشت داده شد و در تمام این مدت کادر فنی و نیمکت نشینان تیم مشغول اعتراض بودند و بدون شک روی حفظ تمرکز بازیکنان داخل زمین اثر منفی گذاشته بود. این رفت و برگشت ۳۰ ثانیه طول کشید و مهدی طارمی در دقیقه ۱۶:۳۵ خود را به میانه میدان رساند. مسأله‌ای که موجب شد پرس تیم ملی ایران شکل نگیرد.
سپس بازیکن شماره ۲ قطر در میانه میدان توپ بلندی را به محوطه جریمه ایران ارسال کرد تا سومین خطای پیاپی تیم ملی را شجاع خلیل زاده با دفع اشتباه خود مرتکب شود.
چهارمین خطای تیم ملی هم یک خطای تیمی بود و زمانی اتفاق افتاد که تمرکز تمام بازیکنان روی بازیکن قطری صاحب توپ یعنی اکرم عفیف بود و از بازیکن شماره ۲۴ این تیم که در پشت محوطه جریمه جایگیری کرده بود و درخواست توپ کرد غافل شدند.
پس از این ماجراها، ضربه مهاجم قطری به پای مدافع تیم ملی برخورد می‌کند و روانه دروازه تیم ملی ایران می‌شود تا گل نخست تیم ملی قطر به ثمر برسد.
بررسی گل دوم (۳۵ ثانیه زمان و ۵ فرصت برای نجات دروازه)
گل دومی هم که تیم ملی ایران دریافت کرد شرایط مشابهی دارد. فرایند دریافت این گل را می‌توان از دقیقه ۴۲:۱۷ در نظر گرفت. جایی که علیرضا بیرانوند با یک ارسال اشتباه، توپ را به دروازه بان قطر رساند و باعث شد مالکیت توپ برای ایران از دست برود.
یکی از تفاوت‌های تاکتیکی دو تیم را می‌توان در همین صحنه مشاهده کرد. بیرانوند در این دیدار حدود ۳۰ بار بازی مستقیم را در دستور کار قرار داد و در تقریباً تمام موارد حاصلی به همراه نداشت و موجب از دست رفتن توپ می‌شد.
در همین صحنه، دروازه بان قطر برخلاف بیرانوند توپ را به مدافع خود سپرد و پس از رد و بدل شدن یک پاس، مدافع قطری توپ را با یک ارسال بلند به جناح چپ ارسال کرد و دومین خطای تیم ملی ایران در این صحنه رقم خورد. جایی که رامین رضائیان در دفع توپ اشتباه کرد و در حالی که شرایط مسلط‌تری نسبت به رقیب داشت نتوانست مانع از رسیدن توپ به بازیکن قطر بشود.
اشتباه سوم در تیم ملی را امید ابراهیمی انجام داد. پس از اینکه بازیکن قطری توپ را در اختیار گرفت و رامین رضائیان مأمور مهار او بود ابراهیمی تصمیم گرفت یارگیری با اکرم عفیف را رها کند و خود را به توپی که بین رضائیان و بازیکن قطر بود برساند. همین مساله موجب شد اکرم عفیف به بازیکن آزاد تبدیل شود بازیکن صاحب توپ قطر با هوشمندی و دید بالا توپ را به عفیف که در فضای خالی قرار داشت برساند.
اشتباه چهارم تیم ملی زمانی بود که وقتی پاس اشتباه اکرم عفیف به بازیکن این تیم رسید علیرضا جهانبخش به خوبی قطع توپ را انجام داد اما بلافاصله با یک پاس اشتباه توپ را تلاش کرد به طارمی برساند اما حضور بازیکن قطر در نزدیکی طارمی موجب شد با یک تکل دقیق توپ را از مقابل پای طارمی دفع کند و باز هم اکرم عفیف صاحب توپ شود.
اکرم عفیف هم پس از صاحب توپ شدن موفق شد از بین ۴ مدافع تیم ملی ضربه خود را روانه دروازه کند تا گل دوم قطر به ثمر برسد.
بررسی گل سوم قطر (۱۷ ثانیه زمان و ۳ فرصت برای نجات دروازه)
گل سوم قطر هم در شرایطی رقم خورد که عملکرد بهتر بازیکنان تیم ملی می‌توانست مانع از به ثمر رسیدن آن شود. فرایند آغاز این گل از دقیقه ۸۱:۲۰ آغاز شد جایی که مدافع قطر توپ را به سمت اکرم عفیف دفع می‌کند.
وقتی توپ در حال رسیدن به اکرم عفیف بود رامین رضائیان می‌توانست عملکرد بهتری به نمایش بگذارد و مانع از حرکت حریف شود اما تکنیک بالای عفیف موجب شد رضائیان ناکام بماند و از جریان بازی محو شود.
در ادامه، اکرم عفیف در شرایطی که عزت اللهی و جهانبخش هم خود را به او رسانده بودند توانست توپ را ارسال کند و به دنبال این ارسال، دومین اشتباه صورت گرفت. این ارسال در حالی به شجاع خلیل زاده رسید که او از سوی هیچ کدام از مهاجمان قطری تحت فشار نبود و فضا و فرصت کافی برای دفع توپ داشت اما مدافع تیم ملی ایران ابتدایی‌ترین اصول دفاعی را رعایت نکرد و توپ با به جای اینکه به کم خطر ترین جای زمین یعنی کناره‌های زمین دفع کند به پرخطرترین جای زمین یعنی پشت محوطه جریمه و جایی که بازیکن قطر آزادانه حضور داشت دفع کرد.
در ادامه هم ضربه او و خالی بودن معز علی در محوطه جریمه ایران موجب شد توپ به این بازیکن برسد و او هم باید ضربه دقیقه به کنج دروازه ایران، گل برتری قطر را به ثمر برساند.
در ادامه هم اگر شجاع خلیل زاده و میلاد محمدی به جای آنکه دست خود را برای آفساید بلند کنند و با یک یورش سریع تلاش می‌کردند برای معز علی ایجاد مزاحمت کنند شاید در همین ۲ ثانیه‌ای که از کنترل توپ تا ضربه زمان داشت اتفاقات دیگری رقم می‌خورد.
هر اتفاقی در فوتبال علت و معلول دارد
این دیدار در نهایت با نتیجه ۳ بر ۲ به سود قطر به پایان رسید و آنچه را که می‌توان با قاطعیت ذکر کرد این است که هر اتفاقی در فوتبال دلیلی دارد و شانس و اقبال آخرین چیزی است که باید مورد بررسی قرار داد.
بررسی این ۳ گل نشان می‌دهد در هر کدام از اتفاقاتی که تا پیش از گل شدن این توپ‌ها رقم خورد اگر عملکرد فنی بهتری از سوی بازیکنان و کادر فنی تیم ملی رخ می‌داد حداقل در این صحنه‌ها گلی به ثمر نمی‌رسید. فوتبال بازی لحظه‌ها است اما این لحظات با شانس رقم نمی‌خورد و هر اتفاقی بدون شک دلیلی دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد.
هواداران تیم ملی و اهالی فوتبال ایران که برای موفقیت این تیم دغدغه دارند و در طول بازی‌ها استرس داشتند و با حذف تیم ملی اشک ریختند انتظار ندارند سرمربی این تیم پس از این ناکامی، به جای آنکه اشتباهات خودش و کادر فنی و بازیکنانش را بپذیرد و برای بهتر شدن در آینده، برنامه ریزی کند با نسبت دادن این ناکامی به «شانس» بر اشتباهات موجود سرپوش بگذارد و آن‌ها را نادیده بگیرد.
شاید هم این طفره رفتن و نپذیرفتن آگاهانه و برای توجیه نقایص فنی و مدیریتی سرمربی و به نوعی فرار به جلو است تا قلعه نویی و دستیارانش بتوانند با جلب اعتماد فدراسیون و برخی کارشناسان به فعالیت شأن در تیم ملی ادامه دهند.
---------------------
گزارش: میثم احمدی