به گزارش خبرگزاری مهر، آئین کتابخانهگردی به مناسبت سالروز تأسیس نهاد کتابخانههای عمومی کشور در استان در کتابخانه آزادی به میزبانی اداره کتابخانههای عمومی شهرستان همدان آغاز شد. در این آئین نشست ادبی گنجینههای گنجه با موضوع بزرگداشت شاعر بزرگ ایران، نظامی گنجوی به همت محفل ادبی تمدن اداره کتابخانههای عمومی شهرستان همدان نیز با حضور عاطفه زارعی، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان؛ مسعود معتمدی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان؛ لیلا عبهری، دبیرمحفل ادبی کتابخانه مرکزی همدان؛ فتح الله اوجی، دبیر محفل ادبی کتابخانه سیار یار مهربان؛ سیدعلیاصغر طباطبایی، رئیس اداره کتابخانههای عمومی شهرستان همدان؛ اعضای محفل ادبی تمدن و اعضای کتابخانههای عمومی شهرستان همدان برگزار شد.
عاطفه زارعی، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان در این آئین اظهار کرد: ابتدا جا دارد از حضور گسترده مردم در انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی قدردانی کنیم که بار دیگر با حماسه حضور خود برگ زرینی بر تاریخ پر افتخار این کشور افزودند و پاسخ محکمی به بدخواهان این نظام و کشور دادند.
وی با بیان اینکه کتابخانههای عمومی وظیفه دارند در حوزههای فرهنگی، علمی، اجتماعی سیاسی و … مشارکت گسترده داشته باشد، اظهار کرد: بزرگترین شبکه مویرگی فرهنگی در سطح استان کتابخانههای عمومی هستند که در بحث تعالی بخشی و بازنمود اندیشه بسیار مؤثر هستند. برای داشتن جامعه خرد ورز باید به پیشینههای خود افتخار کنیم و نسلی را تربیت کنیم که به گنجینه این دیار بیفزاید. تمامی منابع علمی و دانشی در کتابخانههای عمومی که دانشگاه مردمی است و به یادگیری مادالعمر انسان کمک میکند.
وی با اشاره به اینکه امروز در آستانه سالروز تأسیس نهاد کتابخانههای عمومی کشور هستیم و برنامه کتابخانه گردی در همدان همزمان با سایر نقاط کشور برگزار میشود تصریح کرد: در ۳۴ کتابخانه عمومی استان همدان ویژه برنامه کتابخانههای گردی با حضور مسئولان، کتابخوانان، نویسندگان، محققان و … برگزار میشود و برنامههای متعددی در نظر گرفته شده است.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان با بیان اینکه از اقدامات بسیار خوبی که نهاد کتابخانههای عمومی کشور در پیش گرفته، مباحث فرهنگی است و تشکیل محافل ادبی است اظهار کرد: یکی از نکات بسیار مهم این است که داشتههای خود را به نسل جدید معرفی کنیم و صدای خود را به گوش همه برسانیم. این آثار تمدن ما را نشان میدهد و نظامی گنجوی به عنوان یکی از این داشتههای مؤثر رویکردهای متفاوتی در آثار خود ارائه میدهد. در آثار نظامی نشانهای بسیاری از انسان شناسی و در نهایت خداشناسی وجود دارد.
زارعی با اشاره به اینکه نظامی گنجوی یکی از پنج ستون کاخ ادب پارسی است که هر کدام وجهی از ادبیات را به کمال رساندهاند، اظهار کرد: اگر فردوسی روح حماسی ادبیات را زنده کرد و مولانا، زبانی برای شرح اسرار معرفت پدید آورد، و اگر سعدی فصاحت و شیوایی را در رود سخن جاری نمود و حافظ، غزل را به منتهای درجهی کمال رساند، نظامی هم راه داستان پردازی را گشود و شیوه صحنه پردازی و بزم آرایی در شعر را پایه گذاشت.
وی با بیان اینکه آثار نظامی گنجوی بی شک از غنیترین میراث ادبیات جهان به حساب میآید و به چندین زبان دنیا نیز ترجمه شده است، افزود: نظامی با سرودن مخزن الاسرار مجموعهای از بیست عنوان مطلب و حکایت در باب حکت و معرفت را بازتاب میدهد که حدود ۲۴۰۰ بیت است و پس از آن با خسرو و شیرین زیباترین نظم عاشقانه را میآفریند. به عبارت دیگر او با مخزن الاسرار معارف الهی را بازگو کرده و با خسرو و شیرین (حدود ۷۷۰۰ بیت) از عشق میگوید. اما هنر او وقتی تکامل میآید و بیش از پیش خودنمایی میکند که داستان لیلی و مجنون (۴۷۰۰ بیت) را به فرمان شاهانه (پادشاه شروان) به نظم در میآورد. او از جوانی دیوانه، عاشق کم نظیری میسازد و مجنون را در عالم ماندگار میکند.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان تصریح کرد: در داستانهای عاشقانه نظامی حجب و حیا، عفت و پاکدامنی اصلی اساسی است، خسرو اگرچه پادشاه است اما اجازه هتک حرمت به خود نمیدهد و این درس بزرگ حکیم نظامی به انسان است. نظامی که معارف الهی را به خوبی میداند، عشق را به تصویر میکشد و روایت از عاشقی ارائه میدهد که به روایتی ماندگار بدل میشود که برداشت امروزیان را نیز تحت تأثیر قرار میدهد به طوری که قرنهاست، سخن او، روایت اول دیوان عاشقی است. او عاشقی را با تمام جوانبش از خوب و بد به تصویر میکشد و معایب عاشقانی چون خسرو و مجنون و معشوقهایی چون لیلی و شیرین را نیز میگوید. او تصویر گر بی بدیل رنجی است که باید عشاق تحمل کنند تا راه را بر خود هموار سازند.
وی خاطرنشان کرد: اثر دیگر نظامی، هفت یپکر (۵۶۰۰ بیت) که با نامهای «بهرام نامه و هفت گنبد» نیز شناخته میشود، نام دارد. این اثر ضمن بیان سرگذشت افسانهای بهرام گور (پادشاه ساسانی) مباحثی عرفانی را مطرح میکند. نظامی در اسکندرنامه (۷۱۰۰ بیت) آخرین مثنوی را با دیدگاهی عرفانی به تشریح ماجرای زندگی و فتوحات اسکندر که در دو بخش شرف نامه و اقبال نامه گردآوری شده، میپردازد. در مجموع خمسه نظامی مجموعه کاملی است که انسان نیاز دارد تا پلههای زمینی و آسمانی را برای رسیدن به خدا و دست یافتن به تکامل طی کند.
زارعی گفت: از مفاهیم که بگذریم، نظامی داستان پردازی چیره دست و قصه گویی بی بدیل است که صحنهها و حرکات قهرمانان را استادانه و کاملاً طبیعی به تصویر کشیده و با ذوق انسان همخوانی دارد و حس هنردوستی، انسان را وادار میکند که او را تشویق کند. نظامی حال و هوای دو محیط متفاوت در دو داستان عاشقانه را که از جنس هم نیستند در دو منظومه ماندگارش یعنی خسرو و شیرین و لیلی و مجنون به خوبی به تصویر میکشد، چنانکه خواننده مجذوب ظرافتهایی میشود که حکیم نظامی به آن توجه داشت است. به عبارت دیگر تسلط بی چون و چرای نظامی در فنون نظم و داستانسرایی خیره کننده است.
مسعود معتمدی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این نشست موضوع صحبت خود را به شخصیت فرهاد اختصاص داد و گفت: بیستون بخشی به نام فرهاد تراش دارد. جای تیشههای بسیاری بر روی بیستون وجود دارد که گمان میرود اثر فرهاد است، البته مهدی رهبر، باستانشناس برجسته ایرانی معتقد است که این بخش معدن بوده است و از سنگهای آن قصری در بیستون ساخته شده است. از نگاه تاریخی این باور وجود دارد که یکی از شاهان ساسانی در برابر کتیبه داریوش بنا داشته که معادلی بسازد و اگر نقشه او محقق میشد بزرگترین کتیبه جهان به وجود میآمد.
وی با بیان اینکه به هر دلیلی، این عظمت در بیستون، نشان و نماد عشق است، خاطرنشان کرد: اما واقعاً فرهاد که بود؟ هیچ شخصی به نام فرهاد در تاریخ نداریم. پیش از نظامی نیز، شعرا و نویسندگان از داستان شیرین و فرهاد یاد کردند و گفتند. حتی در تاریخ بلعمی یعنی پیش از نظامی، شیرین را کنیزک میداند. فرخی سیستانی نیز اشاراتی دارد. مسعود سعد و سوزنی سمرقندی هم به این عشق اشاره کردند. به هر حال نمیشود شخصیت واقعی برای فرهاد تصور کرد اما نظامی او را با آب و تاب فراوان تعریف کرده است.
معتمدی تأکید کرد: فرهاد در کوه کنی بسیار ماهر و پیکر تراشی استاد بوده است. اصلیترین ویژگی او عاشق بودن است و نظامی به آن میپردازند و با زبان استادانه خود او را معرفی میکند. از ویژگی دیگر فرهاد این است که چشم داشتی به مال و منال شیرین ندارد. وقتی شیرین از او که در حال ایجاد جوی شیر برای قصر است، بازدید میکند و گوشوارههای خود را هدیه میدهد، فرهاد قبول نمیکند و نشان میدهد که طمعی ندارد. حتی پیشنهاد خسرو هم برای گرفتن طلا و ثروت قبول نمیکند.
وی افزود: او هرگز به وصال شیرین نمیرسد و عشق واقعی نیز همین است. خسرو به وصال شیرین میرسد اما فرهاد نمیرسد و راز ماندگاری عشق فرهاد به شیرین به همین دلیل است. فرهاد بسیارتنومند است و نظامی این قدرت را بیان میکند. فرهاد با چنین توان بدنی در برابر عشق بسیار زبون میشود، ذات عشق این است که آدمهای بزرگ را کوچک میکند، چنان که وقتی خبر جعلی مرگ شیرین را به او میدهند، جان میسپارد.
وی در پایان تأکید کرد: پیشنهاد میکنم که مقاله سفر به ناکجا آباد عبدالحسین زرینکوب را بخوانید. در این سفر استاد با فرهاد هم دیدار دارد کا بسیار خواندنی است.
در این آئین گروه نمایش اعضای محفل ادبی تمدن یعنی یسنا شهسواری، نگار نظری دبیر، زهرا نظری دبیر، هدیه عبدی نژاد و آیناز رضایی به مربیگری الهام همایینژاد به اجرای نمایشی با موضوع داستان پادشاه ظالم با مرد راستگوی کتاب مخزن الاسرار نظامی پرداختند.
همچنین زهرا آقامیرزایی، دبیر محفل ادبی تمدن؛ یاسی کوثری و محسن مهری اعضای این محفل به خوانش اشعاری از آثار نظامی پرداختند.
پایان بخش این برنامه تقدیر از دو پیشکسوت عرصه کتابداری اسدالله حسینی و نیره ساغرچی بود که توسط مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان انجام شد. همچنین برگزیدگان مسابقات کتابخوانی میثاق آسمانی به مناسبت چهارمین سالگرد شهادت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی با محوریت وصیت نامه سردار دلها سمیه مولایی عضو کتابخانه شهید مدرس و ریحانه پورشکیبا عضو کتابخانه حماسه سی مهر معرفی و جوایز خود را دریافت کردند. همچنین یوسف غمخوار حسینی عضو کتابخانه آزادی و حدیث سعیدی عضو کتابخانه امام حسین (ع) به عنوان برگزیدگان مسابقه کتابخوانی به مناسبت چهل و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با محوریت کتاب صعود چهل ساله برگزار شد، معرفی و مورد تقدیر قرار گرفتند.