خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ لوکیشن ها یا اماکن فیلمبرداری به خصوص مکان‌هایی که فیلمهای معروفی در آنها تهیه و فیلمبرداری شده است و بازیگران مشهوری در آن تردد داشته‌اند همواره مورد توجه مردم بوده است.
این اماکن فیلمبرداری اگر به همان شکل زمان فیلمسازی باقی بماند، همیشه جزو مقاصد گردشگری مهم به شمار می آیند. در واقع لوکیشن‌های فیلم یک از عواملی هستند که می‌توانند در جذب گردشگران و تبدیل شدن به جاذبه‌های گردشگری کمک کنند.
وقتی یک مکان_رویدادی در فیلمی نمایش داده می‌شود؛ گردشگران به طور طبیعی به آن مکان جذب می‌شوند مانند اماکنی که در فیلمهای معروف «تعطیلات رُمی» یا «گادفادر» دیده شدند.
حضور در لوکیشن‌های فیلم، مخاطب را به کمک حواس خود با تمام وجود به جنبه‌های دیگری از ساخت فیلم می‌برد. گردشگری فیلم به عنوان یک ژانر گردشگری، مخاطب را جذب لوکیشن هایی می‌کند که در فیلم دیده است.
مبادله افکار، احساسات و تجارب گردشگران در جمع‌های خود، می‌تواند عاملی برای تشکیل گروههای متنوع گردشگری شود همچنین گردشگری فیلم دروازه‌ای برای ایجاد شیوه‌های جدید و جدی تر برای بازدید از یک مقصد گردشگری است.
لوکیشن فیلم پیامبر اعظم، شهرک سینمایی نور نیز نامیده می‌شود این شهرک در ۵۵ کیلومتری جاده تهران-قم قرار دارد. ماکت شهرهای مکه و مدینه با مشخصات ۱۴۰۰ سال قبل را در مقیاس یک به یک در خود دارد.
این شهرک، پرهزینه‌ترین و بزرگ‌ترین پروژه فیلمسازی تاریخ سینمای ایران محسوب می‌شود و بیش از ۶۳ میلیارد تومان برای ساخت آن هزینه شده است. فیلم محمد رسول الله در آن ساخته شد همچنین فیلمهای دیگری از جمله سلمان فارسی و نامیرا نیز مدتی در آن فیلمبرداری شده است. به این مجموعه؛ شهرهای بصرا، بحیرا و خرابه‌های شام نیز اضافه شد. همچنین کلیسایی دارد که در نوع خود جذاب و دیدنی است.
این شهرک سینمایی، پس از پایان فیلمبرداری فیلمهای محدود در آن، برای عموم مورد بازدید قرار نگرفته است. شاید به این دلیل که کارگردان‌های فیلم از لوکیشن‌های فیلمبرداری خود حفاظت می‌کنند و حاضر نیستند تا زمانی که فیلم‌ها جای خود را پیش مخاطب باز نکرده‌اند، لو بروند و برای مردم تکراری شوند.
مجموعه شهرک سینمایی نور با همکاری یک شرکت ایتالیایی به نام Cinecittà World ساخته شده است که یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین شرکت‌های تولید فیلم و دکورسازی در جهان است. این شرکت، در گذشته، برای ساخت فیلمهای مشهوری مانند بن هور، کلئوپاترا، گلادیاتور و رم افسانه‌ای مسئولیت طراحی و ساخت دکور را بر عهده داشته است.
همچنین نیروهای زیادی از معماران و طراحان دکورهای سینمایی در این پروژه ایرانی حضور داشتند و ماه‌ها تلاش کردند تا خانه، المان‌ها دقیقاً همان چیزی باشد که ۱۴۰۰ سال قبل بوده است. همچنین این شرکت ایتالیایی در وب سایت خود، پروژه سینمایی پیامبر را یکی از مهمترین و بهترین پروژه‌های سینمایی خود می‌داند.
چرا که آنها حتی به جزئیات معماری نیز پرداخته‌اند. در و پنجره‌های چوبی در هر خانه متفاوت از خانه دیگر است. خیلی از خانه‌ها رو به کعبه قرار دارند که نشان دهنده جایگاه صاحب آن خانه بوده است. مانند خانه آمنه مادر پیامبر که رو به کعبه باز می شده است.
خیلی از این خانه‌ها خشتی و گلی هستند و در و پنجره‌ها چوبی ساخته شده‌اند ولی برخی از آنها هم طراحی شده و اسباب زندگی سنتی آن زمان مکه در خانه قرار داده شده است مانند خانه عبدالمطلب. خانه‌هایی هم هستند که تمام اجزای یک خانه را از جمله آشپزخانه، اتاق خواب و… دارند.
این خانه‌ها در سکانس‌های بیشتری نمایش داده شده‌اند. در کنار این مجموعه از خانه‌های مکه، در شهر مدینه نیز، خانه‌ها به سبک خشتی و گلی ساخته شده است و پشت بام همه آنها به هم راه دارد. خانه‌های مدینه المان کمتری از تزئینات دارد اما چون شهر سرسبزتری بوده، در این شهر، گیاهان بیشتری می‌توان لابه لای خانه‌های خشتی دید.
در کنار مجموعه این دو شهر، سالنی برای نمایش عکس‌های پروژه سینمایی تدارک دیده شده است. تصاویری که نشان می‌دهد در نزدیکی روستای الهیار قم محدوده وسیعی بین کوه‌ها قرار داشته و رفته رفته با کمک افرادی که متخصص بوده‌اند به شهرک تبدیل شده است.
تصاویری از فعالیت‌های انجام گرفته، بازیگران، نحوه تهیه وسایل و ابزارآلات همگی یک موزه از فعالیت‌های پروژه‌های سینمایی در این محدوده است. این شهرک اکنون در اختیار یکی از شرکت‌های زیرمجموعه بنیاد مستضعفان قرار دارد شرکتی که مسئولیت پروژه‌های سینمایی را به عهده گرفته است.
محسن فرخی مدیرعامل این شرکت در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تبدیل این محدوده به جاذبه گردشگری و فراهم شدن امکان بازدید از این مجموعه گفت: تا کنون به فکر استفاده از این محدوده برای تورهای گردشگری نبوده‌ایم. چون فیلمهای سینمایی متعددی در آن ساخته می شده و در اختیار گروههای فیلمبرداری قرار گرفته است. البته گروههای محدود و خاصی از این مجموعه دیدن کرده‌اند.
وی افزود: باید نحوه استفاده از این شهرک به عنوان مکان گردشگری مورد مطالعه قرار گیرد این کار یکی از اقدامات ما در سال آینده خواهد بود. چون هزینه نگهداری از این مجموعه بالاست اما خوشبختانه مجموعه به نحوی ساخته شده است که امکان تخریب وجود ندارد فقط گاهی هزینه‌ای برای مرمت‌های جزئی پس از بارش باران یا فرسودگی انجام می‌شود.
فرخی با بیان اینکه ما باید به فکر جلوگیری از تخریب این مجموعه در پی حضور افراد باشیم گفت: برخی از افراد تمایل دارند به پشت بام خانه‌ها بروند درحالی که این خانه‌ها خیلی محکم نیستند و رفت و آمدهای زیاد به آن آسیب می‌زند. باید نحوه حضور افراد کارشناسی شود.
آن طور که فرخی گفت این مجموعه می‌تواند با کمی رسیدگی به یک مکان گردشگری تبدیل شود. کافی است برخی از خانه‌ها به وسایل مورد نیاز گردشگران تجهیز شود. شاید امکان شب مانی در این محدوده هنوز وجود نداشته باشد چون باید بتوان خدماتی داخل هر خانه ایجاد کرد، اما می‌توان تورهای یک روزه گردشگری را برای آن تعریف کرد.
محل‌های فیلمبرداری همیشه به عنوان یک جاذبه گردشگری و فرهنگی شناخته می‌شوند چه در ایران و چه در خارج از کشور. این لوکیشن ها یا یک منطقه گردشگری و تاریخی هستند که فیلمبرداری در آن به معرفی بیشتر آن منطقه کمک می‌کند یا اینکه از اول ساخته می‌شود و در آن صورت باز هم می‌تواند به عنوان ماکت مورد اقبال قرار گیرد همچنان که در فیلم معروف هابیت ها، خانه‌های به نمایش داده شده، این قابلیت را دارند.
شهرک سینمایی غزالی یکی از مهمترین شهرک‌های سینمایی در نزدیکی تهران است که همیشه به عنوان یک جاذبه گردشگری نیز از آن استفاده می‌شود در کنارش گروههای فیلمبرداری نیز به انجام فعالیت‌های خود می پردارند. شهرک سینمایی دفاع مقدس نیز نمونه‌های دیگری از شهرک‌های سینمایی هستند که در نزدیکی تهران قرار دارد و توانسته‌اند به مکان‌های گردشگری تهران اضافه شوند.
در شهرها و روستاهای مختلف نیز این لوکیشن‌های فیلمبرداری همیشه مورد توجه بوده است از جمله لوکیشن فیلم محمد رسول الله که در روستای بنود عسلویه نیز مدتی مورد توجه گردشگران بوده است و با تخریب این لوکیشن، افراد زیادی در فضاهای مجازی از آن انتقاد کرده و اعلام کردند که نباید تخریب می‌شد. لوکیشن فیلم یوسف پیامبر در بخش از فرهنگسرای خاوران یا تعدادی از لوکیشن‌های فیلم مختار که تخریب شأن واکنش‌های منفی در پی داشت، نشان از اهمیت این مکان‌های ساخته شده می‌دهد.
به طور کلی لوکیشن‌های فیلم، می‌توانند به جاذبه گردشگری تبدیل شوند اگر دارای ویژگی‌های زیر باشند:
منحصر به فرد و خاص باشند و باعث تعجب و کنجکاوی مخاطبان شوند.
با تاریخ، فرهنگ، طبیعت یا افسانه‌های محلی ارتباط داشته باشند و اطلاعات جدیدی به مخاطبان ارائه کنند.
دسترسی آسان و امکانات مناسب برای بازدیدکنندگان داشته باشند و از نظر امنیتی و بهداشتی مشکلی نداشته باشند.
تبلیغات و اطلاع‌رسانی مناسبی برای آنها انجام شود و با همکاری مسئولان محلی و گردشگری، ارزش‌گذاری و حفاظت شوند.
منحصر به فرد و خاص بودن لوکیشن‌های فیلم، می‌تواند چندین فایده داشته باشد:
اولاً، می‌تواند تفاوت و اصالت فیلم را نشان دهد و از تکراری شدن آن جلوگیری کند. اگر یک فیلم از لوکیشن‌هایی استفاده کند که قبلاً در فیلمهای دیگر دیده شده‌اند، ممکن است مخاطبان احساس کنند که فیلم جدیدی نیست و از تماشای آن خسته شوند.
اما اگر یک فیلم از لوکیشن‌هایی استفاده کند که کمتر یا هرگز دیده نشده‌اند، ممکن است مخاطبان احساس کنند که فیلم جدید و متفاوتی است و از تماشای آن لذت ببرند.
دوماً، می‌تواند داستان و شخصیت‌های فیلم را تقویت کند و از جذابیت آنها بیافزاید. اگر یک فیلم از لوکیشن‌هایی استفاده کند که با موضوع و احساسات فیلم هماهنگ باشند، ممکن است مخاطبان بیشتر با فیلم همدلی کنند و درک بهتری از داستان و شخصیت‌ها داشته باشند. اما اگر یک فیلم از لوکیشن‌هایی استفاده کند که با موضوع و احساسات فیلم سازگار نباشند، ممکن است مخاطبان از فیلم دور شوند و از آن سردرگم شوند.
سوماً، می‌تواند مخاطبان را به کشف و یادگیری تشویق کند و از دانش آنها بیافزاید. اگر یک فیلم از لوکیشن‌هایی استفاده کند که برای مخاطبان ناشناخته یا کم‌شناخته باشند، ممکن است مخاطبان کنجکاو شوند و بخواهند بیشتر درباره آنها بدانند.
این می‌تواند منجر به جستجوی اطلاعات، مطالعه کتاب‌ها، مشاهده مستندها، یا حتی سفر به آن لوکیشن‌ها شود. اما اگر یک فیلم از لوکیشن‌هایی استفاده کند که برای مخاطبان آشنا یا بی‌اهمیت باشند، ممکن است مخاطبان از آنها بی‌توجه شوند و از آنها چیزی یاد نگیرند.