حسین اکبری در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تالاب بین المللی گاوخونی از منظر تاریخی و موقعیت جغرافیایی در مسیر اصلی پرندگان مهاجر به ویژه پرندگان آبزی و کنار آبریزی قرار دارد.
وی با بیان اینکه پرندگان مهاجر دو بار در طول سال برای زمستان گذرانی و مهاجرت بهاره و تابستان گذرانی از عرضهای شمالی و جنوبی کشور در تالاب گاوخونی مهاجرت دارند، افزود: هر سال اوایل اسفند و فروردین ماه شاهد بازگشت پرندگان آبزی و کنارآبزی از سمت عرصههای جنوبی به شمالی در منطقه غرب آسیا و ایران هستیم.
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: بررسیها نشان میدهد هم اینک ۲۰ بال فلامینگو به همراه گونههای دیگر پرندگان از جمله خانواده اردکها، آبچلیکها، کشیم، اِگرگ، چنگر و سُنقر تالابی در پهنه تالاب بین المللی گاوخونی حضور دارند و مشاهده شدند.
اکبری با اشاره به اینکه این پرندگان مهاجر توقف کوتاهی در تالاب خواهند داشت، افزود: اگر تالاب بینالمللی گاوخونی مانند گذشته تاریخی، آبدار و مرطوب بود، هم به لحاظ جمعیتی و تعداد و هم تنوع گونهها شاهد وضعیت بسیار بسیار بهتری بودیم.
ورود حدود ۴۰ لیتر پساب و زهاب به تالاب
وی ابراز داشت: متأسفانه سطح تالاب گاوخونی خشک است و آبی به سمت آنجا جاری نیست و با مقدار فوقالعاده ناچیز حدود ۳۰ -۴۰ لیتر بر ثانیه پساب و زهاب کشاورزی بخشهایی رطوبت دارد.
اکبری خاطرنشان کرد: آبی که آذر ماه امسال برای تالاب رهاسازی شد اقدام ارزشمندی بود که با حمایت مجموعه مدیریت استان، همکاری مردم و کشاورزان، فرمانداری و شهرداری ورزنه و براساس تفاهم نامه اداره کل محیطزیست با شرکت آب منطقهای استان انجام شد و حدود هفت - هشت میلیون مترمکعب آب به گاوخونی رسید که هنوز هم بقایایی از آن رطوبت در تالاب وجود دارد.
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیطزیست استان اصفهان با اشاره به اینکه تا ابتدای اسفندماه سراسر حوضه زایندهرود بارندگی مناسبی نداشت، ادامه داد: خوشبختانه در اسفندماه چندین بارندگی شد و شرق اصفهان ۲ -سه نوبت بارندگی را شاهد بودیم که اگرچه سیلاب و روان آب برای تالاب نداشت اما بر حفظ رطوبت این منطقه مؤثر بود.
اکبری تصریح کرد: براساس تفاهم نامهای که با شرکت آب منطقهای داشتیم قرار بود پس از اتمام توزیع آب کشاورزی در پاییز امسال ۲۰ میلیون مترمکعب آب برای تالاب رهاسازی شود اما در مجموع حدود هفت- هشت میلیون مترمکعب آب وارد بند شاخ کنار و آن زمان همین مقدار آب برای تالاب محقق شد ولی رسیدن آب به تالاب پس از چندین سال اتفاق مبارکی بود.
پیگیر تأمین حقابه تالاب گاوخونی در بهار پیشرو هستیم
وی ادامه داد: در همان تفاهم نامه برای رهاسازی حقابه تالاب در زمستان و بهار نیز مقرر شد متناسب با ذخیره سد تصمیمگیری شود که زمستان و پاییز به علت نبود بارش مؤثر در سراسر حوضه ذخیره سد به حداقل ممکن رسید و در بازهای کمتر از ۲۰۰ میلیون مترمکعب بود و امکان رهاسازی وجود نداشت و رهاسازی آب کشاورزی قبل از عید هم به دلیل بارندگیهایی که شده به تأخیر افتاد.
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: در بهار پیش رو و ماههای فروردین و اردیبهشت چنانچه رهاسازی برای کشاورزی داشتیم اداره کل محیط زیست نیز برای حقابه محیطزیست پیگیر است تا براساس تفاهم نامه، رهاسازی متناسب با ذخیره سد را داشته باشیم.
اکبری افزود: امید است که بارندگیها در بهار بهتر شود تا امکان رهاسازی آب برای تالاب را داشته باشیم اما باید توجه داشت که تصمیمات این موضوع بر اساس فاکتورهای مختلف از جمله بارشها و ذخیره سد است و در کارگروه سازگاری با کم آبی با حضور ذینفعان بررسی و تصمیم گیری و رهاسازی خروجیها مشخص میشود.
برخورد قانونی با شکارچیان غیرمجاز پرندگان مهاجر در تالاب گاوخونی
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان در واکنش به شکار شدن پرندگان مهاجر در تالاب گاوخونی، گفت: اغلب عموم مردم و افراد محلی در حفظ و حراست تنوع زیستی تالاب همکاری خوبی با محیطزیست دارند اما معمولاً هر جایی معدود افرادی قانون گریز اند و شکارغیرمجاز انجام میدهند و این مساله موردی و اتفاقی بوده و به صورت دائم نیست.
اکبری با بیان اینکه برخی افراد از سر ناآگاهی دست به چنین اقدامی میزنند اما شکار هر نوع پرندهای غیر مجاز است، تصریح کرد: یگان حفاظت اداره کل محیطزیست و محیطبانان در محیط بانی ورزنه به صورت محسوس و نامحسوس منطقه را رصد میکنند ضمن اینکه توسط چهار دوربین برخط تالاب کنترل میشود.
وی ضمن قدردانی از همکاری مردم محلی، فرمانداری و بخشداری ورزنه، تاکید کرد: تلاش میکنیم با مواردی از شکار غیر مجاز برخورد قانونی شود و این تخلفات را با آموزش بیشتر به حداقل ممکن برسانیم.
به گزارش خبرنگار مهر، تالاب بینالمللی گاوخونی در زمان پرآبی خود تا دو دهه پیش سالانه میزبان بیش از ۳۰ هزار بال فلامینگو و صدها هزار انواع پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی بود.
تالاب بین المللی گاوخونی، عروس تالابهای ایران یکی از پُراهمیتترین تالابهای کشور است که در تیر ۱۳۵۲ در کنوانسیون رامسر ثبت جهانی شد.
گاوخونی با وسعت ۴۷ هزار هکتار در نقطه پایانی زایندهرود در جنوب شرقی استان اصفهان و ۲۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد. روند خشکی تالاب گاوخونی از سال ۱۳۷۸ شروع شروع شد و در ۲ دهه اخیر به دلیل نبود آب، بسیاری از زیستمندان این تالاب از جمله ماهیها، وُحوش، خزندگان و انواع پرندگان بومی آن از بین رفتهاند.
کارشناسان همواره در باره تبعات خطرناک خشکی تالاب گاوخونی هشدار دادهاند زیرا اگر این تالاب به صورت کامل خشک شود به کانون خطرناک ریزگردهای سمی تبدیل خواهد شد که تا شعاع یکهزار کیلومتری و ۱۰ استان کشور را درگیر خواهد کرد.
حقابه قانونی محیط زیست، زایندهرود و تالاب گاوخونی ۳۱۳ میلیون مترمکعب آب در سال است که سهم گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سالهای خشکی زاینده رود تعیین شده و تأمین این میزان حقابه میتواند کارکرد اکولوژیک آن را حفظ کند. این در حالی است که تا ۲ دهه پیش، تالاب گاوخونی سالانه با حدود یک تا دو میلیارد مترمکعب آب زایندهرود سیراب میشد.
طبق قانون، پس از آب آشامیدنی، تأمین حقابه محیط زیست در اولویت دوم قرار دارد با این حال، گاوخونی در سالهای اخیر مورد بیمهری قرار گرفته و وزارت نیرو حقابه تالاب را تأمین نمیکند.