خبرگزاری مهر، گروه استانها - نسرین آذرکیش: وجود پربرکت کوهستان آتشفشانی سبلان در دامنه‌های ییلاقی، چشمه‌های معدنی بسیار زیادی را تشکیل داده است، این چشمه‌ها در نقاط مختلف سر از خاک بیرون زده و آبی گرم و معدنی سرشار از خواص مفید را تشکیل داده‌اند به طوری که در ادوار گذشته عشایر و ییلاق نشینان با تشکیل استخرهای محلی کوچک همواره از چشمه‌های معدنی دامنه سبلان به عنوان آبگرم برای استحمام و البته درمان امراض استفاده می‌کردند.
امروزه چشمه‌ها کارایی خود را بهتر و بیشتر نشان داده‌اند که شهرستان مشگین‌شهر نیز با وجود کوه سبلان و بیش از ۱۰ چشمه معدنی و مجتمع مدرن و سنتی آبگرم یکی از مهمترین منطقه توریستی در سطح کشور به حساب می‌آید و توانسته سالانه پذیرای خیل عظیمی از مسافران و گردشگران از نقاط مختلف کشور باشد.
آبگرم‌های شهرستان مشگین‌شهر به دلیل خاصیت‌های درمانی که دارند یکی از پرجاذبه‌ترین مقاصد سفر برای مسافران در ایام تعطیل محسوب می‌شود.
قینرجه؛ اولین و داغ‌ترین آب گرم مشگین‌شهر
از مهمترین جاذبه‌های گردشگری که باعث رونق صنعت اکوتوریسم مشگین‌شهر شده، چشمه آبگرم «قینرجه» است که به داغ‌ترین چشمه آبگرم جهان نیز مشهور بوده به طوری که در مظهر اصلی چشمه دمای آن به ۸۲ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و در دامنه کوه سبلان واقع شده است به صورت مجتمع آب درمانی مدرن با تمام امکانات جانبی ارائه خدمات می‌کند.
این آبگرم در جنوب مشگین‌شهر و در ارتفاع یک هزار و ۲۴۰ متری دامنه شمالی سبلان در مجاورت چهار چشمه معدنی دیگر قرار دارد. چشمه معدنی «قینرجه»، در سوی راست بستر رود کوچک «قینرجه‌چای» قرار گرفته و آب آن بسیار گرم و سوزان است. آب گرم این چشمه، تخم مرغ را در ۳ دقیقه می‌پزد. برای جلوگیری از خطر آب جوشان، بر روی سرچشمه آن، شبکه فلزی کار گذاشته‌اند.
برای اینکه از حرارت آب کم کنند تا قابل شنا کردن و حمام گرفتن باشد، باریکه‌ای از آب چشمه را با رود سرد سبلان آمیخته و در استخری جمع می‌کنند. این آب ۲ یا ۳ چشمه دارد و بانوان شاهسون برای شستن پوشاک، کنار آن گرد می‌آیند. آب پس از خروج از زمین، پس از چند متر به رودخانه می‌ریزد و آثار اکسید آهن در سطح پراکندگی جریان آب دیده می‌شود. روی این رسوب‌ها، «آلگو باکتری سیانو فیسه» رشد کرده‌اند.
آب چشمه قینرجه در ردیف آب‌های معدنی کلروسدیک یا کلروهیپوتونیک و گازدار قرار دارد و نوشیدن این آب صفراآور و زیادکننده ترشحات معده بوده و به خاطر دمای بالا به عنوان تسکین‌دهنده درد و ضد تورم مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین برای درمان لنفاتیسم، راشیتیسم و روماتیسم‌های مزمن سودمند است، همچنین به سبب دارا بودن گاز در زمینه بیماری‌های تنفسی کاربرد دارد.
آبگرم قینرجه جز اولین آب‌های گرم منطقه مشگین‌شهر به حساب می‌آید و در ۲۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان مشکین شهر قرار دارد که با وجود سراشیبی و سربالایی راه آن بسیار هموار بوده و مسیر حرکت به آن مسیر روستاهای «آغبلاغ» و «موئیل» بوده و دسترسی به این آبگرم با ماشین در کمتر از ۲۰ دقیقه میسر است.
بهترین زمان بازدید در طول کل سال بوده و هر فصل جذابیت خاص خودش را دارد، بهار طبیعت بی نظیر، تابستان هوای بسیار خنک، پاییز و زمستان هم با توجه به سردی هوا، دمای استخر بسیار مناسب است.
قوتورسویی؛ معروف‌ترین آبگرم دارای گوگرد مشگین‌شهر
از آبگرم‌های استان اردبیل که به آبگرم گوگرد دار معروف است و در دامنه کوه سبلان واقع شده می‌توان از «قوتورسویی» نام برد که استخر آبدرمانی سنتی و کاملاً طبیعی قوتورسویی یکی از مشهورترین و قدیمی ترین چشمه‌های استان اردبیل واقع در شهرستان مشگین‌شهر و دامنه سرسبز سبلان است که در ۲۵ کیلومتری جنوب لاهرود و ۴۸ کیلومتری جنوب مشگین‌شهر واقع شده است.
این آبدرمانی در زبان ترکی، به زخم‌های ژرف روی بدن، «قوتور» می‌گویند و شاید دلیل نام گذاری این آب گرم به چنین نامی نیز همین باشد که این آب اسیدی، زخم‌های ژرف را درمان می‌کند و فضای سنتی و کاملاً طبیعی خود را حفظ کرده است و استخر آن به طور نوبتی برای آقایان و بانوان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سرچشمه قوتورسویی از دیرباز محل بحث و جدل بوده اما با انجام عملیات آواربرداری مشخص شد که مظهر اصلی چشمه در فاصله حدود ۱۵ متری از محل استخر قرار داشته است که با حفاری مسیر و رسیدن به محل اصلی مظهر چشمه علاوه بر تشخیص قطعی موجب جمع‌آوری و افزایش آبدهی چشمه شد چنانچه کلیه اهالی محل بر این موضوع تاکید داشتند.
آب «قوتورسویی» در ردیف آب‌های معدنی سولفاته کلیسیک سدیک و گوگرد خیلی گرم است که آثار اسید سولفوریک آزاد دارد. آبگرم قوتورسویی به علت داشتن گوگرد خالص خاصیت درمانی ویژه‌ای برای از بین بردن امراض مختلف پوستی دارد. دمای چشمه آن ۴۲ درجه سانتی‌گراد و دبی آن ۱۳ لیتر در ثانیه است. البته به علت وجود گوگرد زیاد در آب قوتورسویی توصیه می‌شود از استنشاق مستقیم گاز آن خودداری شود.
به علت شهرت بسیار بالای «قوتورسویی» در درمان امراض، از سال‌های بسیار دور این آبگرم همه ساله و در اکثر فصول سال، علی‌الخصوص فصول گرم میزبان علاقمندان زیادی از منطقه، سراسر ایران و حتی جهان است.
همچنین این آب گرم به علت گشادگی رگ‌های ستون فقرات، زانو و شانه‌ها، خون به شدت جریان پیدا می‌کرده و به طور خلاصه اثر درمانی خود را به علت جریان شدید خون در این نواحی که قبلاً کم بوده، ایجاد می‌کند و نهایتاً در مفصل‌ها ایجاد کم دردی یا بی دردی می‌کند.
این آبگرم در ۲۵ کیلومتری جنوب لاهرود و ۴۸ کیلومتری جنوب مشگین‌شهر واقع شده و در مسیر آبگرم «شابیل» قرار دارد که شروع حرکت آن از شهر لاهرود صورت می‌گیرد، ضمناً با وجود سربالایی‌ها و سراشیبی‌های کوهستانی جاده این آبگرمها بسیار هموار و قابل تردد برای انواع وسایل نقلیه است.
شابیل؛ مبدا صعود به ساوالان
دامن ساوالان پر از چشمه‌های خروشان و جوشان است که هر یک ابهت و زیبایی این استان را بیش از بیش بالا می‌برد یکی از این آبگرمها می‌توان به آبدرمانی شابیل اشاره کرد، جایی که می‌توانید روح و تنتان را به آب چشمه بزنید و خستگی را از تنتان دور کنید.
مجتمع شابیل حدوداً در ۵۰ کیلومتری مشگین‌شهر و ۲۵ کیلومتری شهر لاهرود به روی چشمه «شابیل» قرار گرفته است.
دمای آب «شابیل» در مظهر چشمه ۴۸ درجه سانتی گراد است، ظاهر آب زلال، کمی ترش مزه، بی رنگ و نیز کمی بودار است. آب این چشمه در ردیف آب‌های معدنی «اسید بی کربنات» یا «بی کربناته سدیم» قرار دارد، نتایج بهبود بخش استفاده از چشمه آبگرم «شابیل» ارزش این را خواهد داشت که مسافتی را برای رسیدن به آن طی کنید.
دسترسی آسان به چشمه‌ی آبگرم شابیل موجب شده تا این چشمه از محبوبیت بسیاری در بین مسافران برخوردار شود. فاصله‌ی کمتر از یک ساعته نسبت به مرکزیت مشگین‌شهر و قرارگیری در نزدیکی روستای لاهرود باعث شده تا چشمه‌ی آبگرم «شابیل» مکانی مناسب برای تفریح‌های خانوادگی و دوستانه باشد.
قرارگیری چشمه آبگرم «شابیل» در دامنه کوه سبلان آب و هوایی معتدل و دلچسب را ایجاد کرده است که برای کمپ و چادر زدن بسیار مناسب است.
آخارباخار؛ آبدرمانی با ویژگی منحصر به فرد
مجتمع آبدرمانی «آخارباخار» در شهرستان مشگین شهر به واسطه قرار گرفتن در پایین دست رشته کوه سبلان بسیار مورد توجه گردشگران است.
چشمه اصلی «آخار باخار» معروف به «دودو» و «عصربار سوئی» بر بالای دره عمیقی قرار گرفته و در ته دره رودخانه خیاوچای در جریان است، این منطقه که دارای چندین مجتمع آب درمانی است به یکی از قطب‌های گردشگری شهرستان مشگین‌شهر تبدیل شده است.
آب دهی چشمه «دودو» حدود ۴.۵ لیتر در ثانیه است و آب آن در ردیف آب‌های معدنی «کلرو سولفات» و «بیکربنات دار گرم» به حساب می‌آید که برای درمان دردهای اعصاب، کاهش درد و گرفتگی عضلانی آرتروز و مفاصل و زانو، حفظ و افزایش دامنه حرکتی اندام‌ها، رفع محدودیت حرکتی و یا پیشگیری از آن، افزایش حجم تنفسی و کارکرد بهتر ریه‌ها، ایجاد روحیه اعتماد به نفس و نیز ارتقا بهداشت پوست و مو بسیار مفید است.
تونل مه مکانی است استثنایی، که فضای درون آن از اکسیژن خالی است. اگر از بیماری‌های تنفسی و آسم دچار مشکل شده‌اید و رنج می‌برید، می‌توانید با استفاده از تونل مه به سلامت بدن خود کمک کنید، به طور قطع می‌توان گفت که تونل باران یک ویژگی منحصر به فردی است که شما کمتر در مکان‌های دیگر قادر به تجربه کردن آن هستید که در آبدرمانی آخار باخار موجود است.
سقف باران که در مرکز استخر بزرگ نصب شده است، علاوه بر زیبایی و صدای دلنشین باران به اکسیژن رسانی و تصفیه آب داخل استخر نیز کمک می‌کند. با قرار گرفتن زیر سقف باران حس متفاوتی را تجربه خواهید کرد.
این آبدرمانی در استان اردبیل شهرستان مشگین‌شهر مسیر گردشگری «قینرجه» بالاتر از منبع آب در فاصله ۱۲ کیلومتری از مشگین شهر در قسمت شرقی منطقه گردشگری «قینرجه» قرار دارد و مابین این مجتمع، «ایلاندو» و «موئیل سویی» واقع شده است.
آیقار قینرجه؛ آبدرمانی برگرفته از داغ‌ترین چشمه جهان
آبدرمانی آیقار قینرجه که آب آن نیز از چشمه قینرجه تأمین می‌شود کمی بالاتر از چشمه طبیعی داغ‌ترین آب جهانت قرار دارد که سفر به این آبدرمانی نیز خالی از لطف نیست.
آبدرمانی آیقار قینرجه که در چند سال اخیر به آبدرمانی های مشگین شهر افزوده شده است و کمی بالاتر از آبدرمانی قینرجه قرار دارد آب آن نیز از چشمه قینرجه تأمین می‌شود ولی محیط بیرونی آن با طراحی زیبایی که دارد مکان خوبی را برای اقامت در شب را رقم میزند.
آب این مجتمع همانند مجتمع قینرجه، از چشمه آب معدنی قینرجه که به عنوان داغ‌ترین چشمه آب معدنی ایران و دومین چشمه آبگرم جهان به شمار می‌رود، تأمین می‌شود و دارای امکانات استخر مجزای زنانه و مردانه، ماهی درمانی، آفتاب درمانی، استخر ورزشی، سونای خشک و تر، جکوزی، وان‌های تک نفره، استخر خصوصی، اتاق ماساژ. اتاق بخار طبیعی با دمای ۸۷ درجه است.
مسیر دسترسی این آبگرم در استان اردبیل، شهرستان مشگین شهر، مسیر گردشگری قینرجه نرسیده به آبگرم قینرجه بالاتر از روستای ناصرآباد یا همان دیزو قرار دارد.
چشمه اسیدی قینرجه از نوع کلرو سدیک است که با دمای ۸۲ درجه و دبی ۹ لیتر در ثانیه برای درمان لنفاتیسم، راشیتیسم و روماتیسم‌های مزمن سودمند است.
آبدرمانی وله زیر؛ تسکین دهنده دردهای رماتیسمی
مجتمع آبدرمانی «وله زیر» یا «ایلاندو» در روستای زیبا و سرسبزی به همین نام قرار گرفته، چشمه «ایلاندو» یکی از پرطرفدارترین چشمه‌های آبگرم کشور است که آبگرم این مجتمع آبدرمانی از آن تأمین می‌شود.
اقامتگاه بوم گردی «وله زیر» در نزدیکی روستایی زیبا به همین نام در ۸ کیلومتری جاده مشگین شهر به قینرجه واقع شده است.
آب این مجتمع با لوله کشی از چشمه «ایلاندو» که یکی از محبوب‌ترین چشمه‌های آبگرم شهرستان است، تأمین می‌شود که از آب‌های معدنی «بی کربنات» و «سولفات» است و به دلیل دمای بالای آب، تسکین دهنده تمامی دردهای رماتیسمی و بسیاری از بیماری‌های تنفسی و گوارشی، آرام بخش اعصاب و تقویت کننده حالت عمومی بدن است.
در ساخت آن سعی شده که معماری فضای آن کاملاً سنتی باشد و محیط مجتمع حالت طبیعی خود را از دست ندهد، دارای استخرهای مجزا برای بانوان و آقایان می‌باشد که در فصول بهار و تابستان رو باز بود و در فصول سرد مسقف می‌شود تا در این مدت دمای آبگرم حفظ شود.
از دیگر امکانات موجود در این مجتمع می‌توان به آلاچیق، چادرهای عشایر (آلاچیق) برای تجربه زندگی به سبک عشایر، پرسنل مسلط به زبان انگلیسی، راهنمای تورهای گردشگری، سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی، سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی، سرویس تخت خواب و کف خواب، استخر خصوصی، اتاق ماساژ، سونا و پارکینگ اختصاصی برای رفاه و آسایش گردشگران اشاره کرد. کافی شاپ موجود این این مجتمع تفریحی اقامتی ارائه دهنده انواع دمنوش های گیاهی و نوشیدنی‌های سنتی و محلی است.
برای اقامت گردشگران این مجتمع ۷ سوئیت مدرن و سنتی در نظر گرفته شده است که در مجموع ظرفیت اسکان و پذیرایی از ۷۰ گردشگر را دارد.
ملک سویی؛ آبگرمی ۱۰۰ در صد طبیعی
چشم انداز زیبا و هوای ییلاقی دامنه زیبای سبلان آغوش خود را بر روی میهمانان گشوده و سرمایه گذاران مشگین شهر برای توسعه و پیشرفت صنعت توریسم و طبیعت گردی آستین‌های خود را بالا زده‌اند تا با همت والای خود کاری ماندگار برای گردشگری و معرفی مشکین شهر به یادگار بگذارند.
آبگرم‌های این منطقه نیز کمک بسیاری به صنعت گردشگری می‌کند از این آبگرمها می‌توان به آبگرم ملک سویی نیز اشاره کرد، از همه زیبایی‌های منطقه ملک سویی که بگذریم مطمئناً نمی‌شود از چشمه آب گرم گذشت که محلی‌ها در چله زمستان تن به آب گرمش می‌سپارند و حالا شهرتی در آب گرم درمانی به هم زده است. آب این مجتمع ۱۰۰ درصد طبیعی بوده و از محبوبیت خاصی بین اهالی منطقه برخوردار می‌باشد.
از خواص این آب می‌توان به درمان رماتیسم، دیسک کمر و گردن، درد مفاصل و استخوان، تسکین اعصاب و روان و نیز سفیدکنندگی و شفافیت پوست اشاره کرد.
منطقه نمونه گردشگری ملک سویی در دامنه سرسبز سبلان در مجاورت ۸۰۰ متری آبشار «گورگور» و آبگرم ملک سویی که از معروف‌ترین جاذبه‌های شهرستان است.
در کنار این آبگرم می‌توان از «اکوکمپ دورنا» نیز دیدن کرد، این کمپ عشایری مطابق با فرهنگ یکی از غنی‌ترین ایل‌های ایران یعنی ایل شاهسون شکل گرفته و با اقامت در این کمپ می‌توانید با آداب و رسوم و فرهنگ غنی این ایل آذری زبان آشنا شوید.
یل سویی؛ بروزترین آبدرمانی مشگین‌شهر
آبدرمانی‌های شهرستان مشگین‌شهر از نظر کارشناسان بهترین آبدرمانی‌ها به حساب می‌آید، یل سویی نیز به دلیل بروز بودن مجتمع مورد استقبال بسیاری از مسافران است.
مجتمع آبدرمانی یل سویی که برای اولین بار دارای استخر معطر به گیاهان خوش بو دامنه سبلان و مجهز به دستگاه بدنسازی می‌باشد از چشمه آبگرم «یل سویی» واقع در دامنه سبلان تأمین می‌شود.
این آبدرمانی در نزدیکی روستای توریستی «موئیل» در منطقه‌ای بسته به صورت یک محوطه خصوصی محصور در بین تپه‌ها در شهرستان مشگین شهر واقع شده است.
آبگرم معدنی صددرصد طبیعی دارای دو استخر مجزای آقایان و بانوان استخر آبگرم، جکوزی، استخر کودکان استخر آب سرد، سونای خشک و بخار، تونل مه، نمک درمانی ماساژ زیر نظر کارشناس ارشد تربیت بدنی انجام می‌شود. از جمله خاصیت‌های درمانی این آبگرم رماتیسم، درد مفاصل، استخوان است.
آبگرم موئیل؛ چشمه‌ای جوشیده از دل دامنه پربرکت سبلان
استخر آبگرم سنتی روستای نمونه گردشگری موئیل در شهرستان مشگین‌شهر، با بیش از ۸ دهنه در ارتفاع ۲۳۰۰ متری و درجه اسیدی حدود ۵ و درجه حرارتی حدود ۴۵ قرار دارد.
این آبگرم معدنی، که از دل دامنه پربرکت سبلان خروشان می‌باشد، برای ناراحتی‌های عصبی، امراض جلدی و بسیاری از امراض دیگر آرام بخش و مفید است آب این استخر از چشمه اصلی آبگرم تأمین شده و شامل استخرهای سنتی مردانه و زنانه است.
امکانات این مجتمع محدود بوده و تنها شامل استخر آبگرم و دوش‌های حمام است و از ویژگی‌های بارز آن، دسترسی به چشمه اصلی آبگرم و ورودی ارزان است.
قاینار ساوالان؛ آبگرم هاوارسویی سابق
مجتمع آبگرم و استخر «قاینار ساوالان» در قسمت جنوب شرقی منطقه گردشگری قینرجه و کمی بالاتر از روستای ناصرآباد که به دیزو مشهور بوده، قرار گرفته است. نام سابق این مجتمع، هاوار سویی، برگرفته از چشمه آبگرم معدنی به همین نام در اطراف روستای توریستی موئیل است.
آب این چشمه که بخش زیاد استخرهای مجتمع قاینار ساوالان را تأمین می‌کند، همانند سایر چشمه‌های معدنی موجود در این منطقه برای امراض مختلف مفید است.
به گزارش خبرنگار مهر، خانواده‌هایی که چند هفته‌ای است بار و بندیل سفر را بسته و دل به جاده‌های زیبای کشورمان زده‌اند، مقصد هر کجای ایران زیبا که باشد قطعاً طبیعتی بکر و خاطره‌ای به یاد ماندنی برایشان رقم میزند اما «نگین گردشگری ایران» یعنی استان اردبیل علاوه بر طبیعتی بکر و کم نظیر، هوایی خنک دارد که هر ساله در فصل تابستان میزبان هزاران گردشگر داخلی و خارجی است.
چشمه‌های آبگرم فرح بخش همگی جز جذابیت‌های این استان هستند که امیدواریم گردشگران از سفر به آن‌ها غافل نشوند.