خبرگزاری مهر، گروه استانها: رسمهای ماه رمضان در مازندران ریشه در فرهنگ دیرینه منطقه دارد و در کنار بسیاری از آئینها، برپایی سفرههای ساده افطار و اطعام معنوی و دستگیری از نیازمندان در این ماه پررنگتر از گذشته است.
مهرورزی و نوع دوستی مردم مازندران در ماه رمضان بیش از دیگر ماهها و روزهای سال به چشم میآید و با برپایی آئین هایی نظیر گلریزان و لذت لبخند در تلاش هستند تا به یاری نیازمندان و خانوادههای مستمند بشتابند.
علاوه براین به رغم توسعه شهرنشینی و فراموشی برخی سنتها، همچنان میتوان آداب و رسوم کهن نظیر سحرخوانی در سحرهای ماه مبارک رمضان را به نظاره نشست. سحری خوانان با حرکت در کوچه پس کوچههای روستا، مردم را برای سحر بیدار میکنند.
آداب و رسوم ماه مبارک رمضان یکی از مباحث مهم فرهنگ مردم است که به واسطه قدمت خود، از قداست ویژه ای برخوردار است و متأسفانه در زندگی شهری و ماشینی، بسیاری از این سنتهای زیبا به فراموشی سپرده شده و بسیاری نیز کم رنگ تر شدهاند و از آنجا که این رسوم با باورهای اعتقادی و فرهنگی آمیخته شده اهمیت فراوانی نیز دارند.
آداب، رسوم و عقاید مردم هر منطقه از کشور، ریشه در عقاید دینی و ملی آنها دارد که بارزترین عنصر هویت بخشی مردمان یک ناحیه محسوب میشود و باید در حفظ و انتقال آن به آیندگان کوشا بود اما متأسفانه به آداب و رسوم، توجه چندانی نمیشود و غباری از فراموشی بر آنها نشسته است.
سحری خوانی
سحریخوانی از آئین رایج میان مردم در اکثر مناطق است که البته با توجه به توسعه تجهیزات ارتباطی رو به فراموشی رفته است اما از معدود مناطقی که همچنان میتوان برپایی این سنت جالب را به تماشا نشست، قسمتهایی از شمال کشور به ویژه بخشهای کوهستانی استان مازندران و گیلان است. هنوز هم طبق سنتهای پیشینیان، برخی از اهالی محل دو ساعت قبل از اذان صبح، با در دست گرفتن چراغ و نواختن بر طبل و سر دادن اشعار مذهبی و نوای «سحر برخیز»، «سحر برخیز که صبح صادق آمد»، از رسیدن سحر خبر میدهند.
یکی از رسوم از بین رفته در این منطقه انجام سنت سحریخوانی با نیت پسرخواهی است. فردی که آرزوی داشتن پسری داشت، وقت سحر با آویختن حلبی بر گردن و نواختن بر آن اهالی محله را برای سحر بیدار میکرد.
غذا در رمضان مازندرانیها
شیر آش، راغون دشو، شکر پلا، اوحلوا، آش ساک، کوکو، شامی سبزی، تخم مرغ و برنج و در قدیم نیز قرقناق از غذاهای محلی مازندران بود که اعتقاد داشتند خوردن این غذاها در طول روز مانع گرسنگی و ضعف میشود.
مازندرانیها ترجیح میدهند افطارشان را هر قدر هم که ساده باشد، با خانواده و فامیل شریک شوند و بنابراین در خانوادههای گسترده مازندرانی، تقریباً هر شب مهمانی افطار برپاست.
بومیان ساکن مازندران میدانستند با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی و با توجه به کار سخت کشاورزی، دامداری و طولانی بودن روز در زمان روزه داری از کدام مواد طبیعی با چه ترکیبی خوراک تهیه کنند تا تحمل این ایام برای آنان آسان شود.
موسیقی ماه رمضان
علی حسن نژاد کارشناس فرهنگ عامه در مازندران با بیان اینکه آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در استان مازندران متفاوت است، مدیریت زمان را در این ماه مساله مهمی بیان کرد و گفت: در برخی مناطق مازندران با سُرنا یا دُهل ورود به رمضان اطلاع داده میشد در برخی مناطق نیز با چاووشخوانی آمدن ماه رمضان را اعلام میکردند.
وی در گفت وگو با خبرنگار مهر موسیقی، شعر و آداب ماه رمضان را نیز خاص دانست و گفت: در طول ماه رمضان تشخیص درست ساعت شرعی صبح، ظهر و غروب و دعوت مردم به مدیریت زمان به دلیل تغییرات در زندگی و خلق و خوی مردم به صورت یک آئین درآمده و افراد به عنوان نماینده مذهبی و آئینی مردم این کار را انجام میدادند و در برخی خانوادهها نسل به نسل وجود دارد.
در خصوص عزاداری مردم مازندران از شب نوزدهم تا آخر ماه رمضان میتوان گفت که مردم استان در این شبها در مدح امام علی (ع) شعر میگویند و مردم نذورات خود را به صورت پول داخل کشکول میگذارند، در آن شب خرما، شربت زعفرانی و فرنی به عنوان نذورات به روزهداران داده میشود.
برپایی مراسمهای افطاری ساده از دیگر رسمهای مردم مازندران است که همزمان با نوروز در گوشه و کنار استان جریان دارد.