خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: «هازار وورال جین»، استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه آیدین استانبول در گفتوگو با گروه رسانهای مهر، به حمله اخیر رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق اشاره کرد و ضمن تاکید بر مغایرت این حمله با کنوانسیون ۱۹۶۱ وین، گفت که تلآویو با این اقدام سعی دارد تا تمرکز جامعه بینالملل را از غزه منحرف کند.
هازار در این گفتوگوی اختصاصی به ابعاد مختلف حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق پرداخت. مشروح این گفتگو را در ادامه میخوانیم.
این اقدام (رژیم صهیونیستی) را از لحاظ قوانین بینالمللی چطور ارزیابی میکنید؟
براساس کنوانسیون ۱۹۶۱ وین، کنسولگری کشورها از مصونیت برخوردارند. از لحاظ قوانین بینالمللی این مساله در سراسر جهان به رسمیت شناخته و در این سند (کنوانسیون) بارها به آن تاکید شده است. هر رفتاری مغایر با آن، نادیده انگاشتن قانون است. حمله اسرائیل به سفارت ایران در دمشق، پایتخت سوریه در اول آوریل ۲۰۲۴، در کشور ثالث صورت گرفت و اقدامی غیرقانونی است.
رژیم صهیونیستی که به دلیل اقدامات و جنایاتش در جنگ جاری در غزه، هماکنون در دیوان بینالمللی دادگستری در حال محاکمه است، در این حمله هفت نفر را در داخل سفارت ایران از جمله سردار محمدرضا زاهدی، از فرماندهان سپاه پاسداران جمهوری اسلامی و سردار محمدهادی حاحرحیمی، معاون وی را به شهادت رساند.
هرچند که قوانین بینالمللی بهواسطه کاربردهای پیچیده و دردسرآفرین، عملاً بازدارندگی چندانی ندارند اما باید برای تمام ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل، در همان چهارچوب پاسخگوسازی عمل کنند. با این حال، شرایط در برخی موارد متفاوت است. اسرائیل همچنان به اقدامات خودسرانه، خصمانه و غیرقانونیاش ادامه میدهد. هر کشوری که چنین تجاوزی مرتکب شود، مطابق اصل «برابری حاکمیتی»، باید بلافاصله با محکومیت جهانی روبهرو شود. تاکنون کشورهایی از جمله روسیه، قطر، پاکستان، عمان، اردن، عراق و عربستان سعودی، اسرائیل را محکوم کردهاند.
پشت پرده و توجیه این اقدام مجرمانه چیست و تا چه اندازه با هدف دستکاری و انحراف افکار عمومی از شکست رژیم صهیونیستی در غزه آن هم پس از ۶ ماه نسلکشی بیوقفه علیه فلسطینیان، صورت گرفته است؟
اسرائیل حدود ۶ ماه در غزه جنگافروزی کرده و در تلاش است تا هرچندوقت یکبار با نمایش دندان به کشورهای مجاور، موجودیت خود را با تقلا به تصویر بکشد. از لحاظ روانشناسی، مدیریت یک جنگ برای این مدت طولانی خیلی دشوار است. در سوی دیگر، اعتراضهای داخلی علیه نخست وزیر (رژیم صهیونیستی) همچنان جریان دارد. گرچه حملههای گاهوبیگاه به متحدان و حامیان حماس در منطقه را میتوان تلاش اسرائیل برای قدرتنمایی تفسیر کرد اما میتوان گفت که این حمله مستقیم علیه ایران، اشاره به شرایطی خطرناک در منطقه دارد. تشدید تنش بین آمریکا و ایران که در ماههای اخیر از طریق نیروهای نیابتی با یکدیگر مواجه شدهاند، حالا بین اسرائیل و ایران به جریان افتاده که باتوجه به روابط چندگانهای که در منطقه وجود دارد، همان مخاطرات را در پی دارد.
با نگاهی گستردهتر به منطقه، بازیگران مختلفی در حال تجربه رویارویی مشابهی هستند که از هفتم اکتبر (۱۵ مهر) در منطقه جریان دارد. رویارویی کنونی ایران و «محور مقاومت» با اسرائیل و آمریکا، موضوع تازهای نیست بلکه ادامه جنگی است که از عراق تا لبنان و یمن تا دریای سرخ در جریان است. با این حال، به گفته مقامات عالیرتبه ایران، مسئولیت حمله دوشنبه و عواقب آن از حیث هدف و موقعیت مکانی برعهده اسرائیل است. در سوی مقابل، اسرائیل، ایران را مسئول تشدید تنشهای منطقه میداند. سخنگوی ارتش اسرائیل میگوید که ایران بالاتر از تمام نیروهای نیابتی، بازیگر اصلی منطقه است. با این حال، صرف نظر از انتظاری که از ایران برای پاسخ به این حمله میرود، تمرکز افکار عمومی نباید از غزه منحرف شود. کشتار و نسلکشی اسرائیل در نوار غزه هر روز ادامه دارد و در چنین شرایطی، تمرکز جامعه بینالملل نباید از این باریکه منحرف شود.