خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: هوش مصنوعی پدیده‌ای است که در یک دهه اخیر علوم مختلف از جمله علوم نظامی را تحت تاثیر قرار داده است. بعد از آغاز جنگ غزه، رژیم اشغالگر از تمامی ابزارهای در اختیار خود برای هدف قرار دادن مردم استفاده کرده است. در این بین، هوش مصنوعی یکی از گزینه‌هایی است که در میان تجهیزات و سلاح‌هایی که آمریکا در اختیار این رژیم قرار داد، دیده می‌شود.
هوش مصنوعی در حوزه نظامی
قدمت هوش مصنوعی به دهه ۱۹۴۰ م برمی‌گردد و این پدیده از همان زمان در حوزه‌های نظامی و امنیتی کاربرد فراوان یافته است. نسل جدید تسلیحات نظامی، از جنگ‌افزارهای ثابت در نیروی دفاعی کشورها هستند. در عصر حاضر بسیاری از کشورها به دنبال تقویت زرادخانه روباتیک خود هستند. برای مثال چین با رونمایی از ۲۷ مدل مختلف روبات‌های مسلح تا سال ۲۰۱۲ مقام اول را داشت. بسته به میزان خودمختاری، روبات‌ها به کنترل از راه دور (نمونه‌های ابتدایی پهپادها)، نیمه خودمختار (پهپاد MQ-۹ Reaper ) و کاملاً خودمختار تقسیم می‌شود. هوش مصنوعی بیشتر در نوع سوم پدیدار شده است. این سلاح‌ها توانایی دارند در محیط از پیش تعریف شده به جست و جو، شناسایی، انتخاب و حمله به اهداف بپردازند. بدون این که کنترل همزمان توسط اپراتور انجام پذیرد. در حال حاضر تسلیحات خودمختار با احتیاط به کار می‌رود. انستیتو بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم موشک هدایت‌شونده دو حالته بریمستون را در زمره مهمات هدایت شونده عملیاتی با خودمختاری انتخاب هدف قرار داده است.
استفاده از هوش مصنوعی در فرماندهی و کنترل به ویژه برای افزایش عملکردهای شناختی، بیولوژیکی و تحلیلی در حال تقویت است. هوش مصنوعی همچنین باعث می‌شود تا سیستم‌های هدف‌گیری الکترونیکی کمتر مستعد آسیب در برابر عملیات دشمن شوند. هدف هوش مصنوعی در شناسایی، پیداکردن استراتژیک‌ترین هدفی است که ارزش تمرکز برای شلیک را داشته باشد. هوش مصنوعی در صنایع نظامی قادر است تا یک استراتژی برای سلاح‌های خود کنترل شونده ایجاد کند است. کاربرد دیگر هوش مصنوعی در صنایع نظامی، شناسایی و توصیف تهدیدات ارتباطی جدید، یادگیری نحوه پارازیت کردن آن و ارزیابی اثربخشی پارازیت در میدان دارد. با این سیستم می‌توان ارتباطات بی‌سیم را در میدان جنگ غیرفعال کرد. هوش مصنوعی همچنین در پردازش حجم زیاد داده بسیار موثر است. هوش مصنوعی برای پیش‌بینی احتمال وقوع و زمان وقوع مجدد برخی روندها استفاده می‌شود. برای مثال ارتش آمریکا از سال ۲۰۱۱ نرم‌افزار Palantir را در جنگ در افغانستان به کار گرفت تا لیستی از سازندگان بمب را که به تروریست‌ها کمک می‌کنند تهیه نمایند.
آمریکا و هوش مصنوعی نظامی
توانایی هوش مصنوعی برای بهبود کارایی و افزایش بهره‌وری در حوزه نظامی، برای دولت آمریکا از اهمیت راهبردی برخوردار است. سیاست‌گذاران آمریکایی بر این باورند که پیشرفت‌های هوش مصنوعی و استفاده از آن برای برتری در ساخت نیمه‌رساناها و محاسبات کوانتومی، عرصه‌های سنتی رقابت نظامی مانند انبارهای موشک و تعداد نیروها را به هم می‌زند. طبق یک نظرسنجی توسط اتاق بازرگانی آمریکا، ۸۰ درصد آمریکایی‌ها معتقدند که رهبری این کشور در هوش مصنوعی یک امر ضروری است و این گزاره کاملاً روشن است که هر کس در پیشرفت هوش مصنوعی پیشرو باشد، اقتصاد جهان را رهبری خواهد کرد. گزارش Tortoise Intelligence نشان می‌دهد که کل سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۱ به ۷۷.۵ میلیارد دلار رسید که نسبت به رکورد قبلی ۳۶ میلیارد دلار سال ۲۰۲۰ بیانگر افزایش قابل توجه بود. آمریکا در این زمینه کشور پیشرو در جهان است و بیشترین سرمایه‌گذاری را در این حوزه دارد.
افزایش سرمایه‌گذاری آمریکا در این زمینه از دوره اوباما افزایش یافت و در دوره ترامپ اوج گرفت. در دوره ترامپ در سند راهبرد امنیت ملی ۲۰۱۷ هم جهت حفظ مزیت رقابتی واشنگتن از فناوری‌های نوظهور برای رشد امنیت مانند هوش مصنوعی به ویژه برای سلاح‌های خودکار نام برد و هم به خطراتی که از ناحیه رقبا با جمع‌آوری اطلاعات و قابلیت آنها در تجزیه و تحلیل داده‌ها بر اساس هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی علیه آمریکا، اشاره داشت. ترامپ همچنین در فوریه ۲۰۱۹ یک فرمان اجرایی تحت عنوان حفظ رهبری آمریکا در هوش مصنوعی صادر کرد که در آن به نقش این فناوری در امنیت ملی و محافظت از ارزش‌های آمریکایی اشاره شده است. در دوره بایدن نیز سند راهبرد امنیت ملی ۲۰۲۱، فناوری‌های هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی مورد رقابت قدرت‌های بزرگ را برشمرده که توان تغییر موازنه اقتصادی و نظامی بین کشورها را دارند.
کمک‌های آمریکا و استفاده رژیم از هوش مصنوعی در جنگ ۲۰۲۳ غزه
همکاری‌های ایالات متحده با رژیم صهیونیستی به عنوان متحد راهبردی آن همچون سایر زمینه‌های در حوزه هوش مصنوعی نیز در جریان است. در ابتدا، کاخ سفید اعلام کرد که دو طرف قصد دارند از تحقیقات برای فعال کردن هوش مصنوعی در زمینه مراقبت‌های بهداشتی حمایت کنند. در ادامه نیز در سال ۲۰۲۲ و در آستانه ورود جو بایدن رییس جمهوری آمریکا به تل‌آویو؛ یائیر لاپید نخست‌وزیر این رژیم اظهار کرد که: «اسراییل و آمریکا آغاز همکاری‌های راهبردی در زمینه فناوری‌های پیشرفته هوش مصنوعی و کوانتوم را اعلام می‌کنند.» استفاده رژیم صهیونیستی از هوش مصنوعی در جنگ با غزه از سوی منابع مختلف اشاره شده است.
روزنامه گاردین در گزارشی در اول دسامبر ۲۰۲۳ با عنوان «انجیل: چگونه اسراییل از هوش مصنوعی برای انتخاب اهداف بمباران در غزه استفاده می‌کند» استفاده رژیم از هوش مصنوعی را به دوره جنگ ۱۱ روزه سال ۲۰۲۱ غزه ۲۰۲۱ مربوط دانست که اولین جنگ هوش مصنوعی خود را با استفاده از یادگیری ماشینی و محاسبات پیشرفته انجام داد. اما جنگ اکتبر ۲۰۲۳ فرصت بی‌سابقه‌ای به ارتش رژیم داد تا از چنین ابزارهایی در صحنه عملیاتی بسیار گسترده‌تر و به ویژه برای استقرار یک پلتفرم ایجاد هدف هوش مصنوعی به نام «انجیل» که سرعت مرگ‌آوری را افزایش داده، استفاده کند. در عین حال استفاده از این فناوری در جنگ غزه دارای ابعاد مختلف است:
شناسایی و پیگرد افراد
یکی از موارد استفاده رژیم از هوش مصنوعی برای شناسایی افراد تحت پیگرد و مظنون عنوان شده است. طبق اطلاعات متشر شده از سوی برخی مقامات رژیم صهیونیستی در نشریه ۹۷۲+، ابزار هوش مصنوعی شناسایی هدف را در غزه آسان کرده و این ابزار می‌تواند قبل از حمله اهداف را در دسته‌بندی‌های خاص تعیین و قبل از صدور دستور حمله تعداد غیرنظامیانی را که ممکن است کشته شوند، تحلیل و برآورد کند. آنها همچنین اظهار کردند که در این روند از برنامه‌ای به نام لاوندر استفاده می‌کنند. به گفته آنها ارتش رژیم در هفته‌های نخستین جنگ پس از هفتم اکتبر به طور کامل به نرم‌افزار لاوندر متکی بوده است و افسران ارتش می‌توانستند با دست باز برای هدف قرار دادن افراد به فهرست لاوندر اتکا کنند بی‌آنکه مجبور باشند دلیل انتخاب افراد در این لیست را مجدداً ارزیابی کنند یا داده‌های خامی را که به این انتخاب منجر شده، مجدداً بررسی کنند.
گاردین در گزارشی با بررسی این موضوع اعلام کرد که «استفاده اسراییل از سیستم‌های هوش مصنوعی قدرتمند در جنگ با حماس انبوهی از پرسش‌های حقوقی و اخلاقی را ایجاد کرده و رابطه بین پرسنل نظامی و ماشین‌آلات را متحول کرده است.» بلافاصله بعد از انتشار این اطلاعات، سخنگوی امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که این کشور در حال بررسی این گزارش‌ها است. در طرف دیگر ارتش رژیم صهیونیستی نیز استفاده از هوش مصنوعی به منظور پیگرد افراد را تکذیب و در بیانیه‌ای اعلام کرد که ارتش از هیچ سیستم هوش مصنوعی برای شناسایی فعالان تروریستی یا تلاش برای پیش‌بینی تروریست بودن یا نبودن یک فرد استفاده نمی‌کند.
صنایع پهپادی
پهپادهای نسل جدید از مهم‌ترین تسلیحاتی هستند که در آنها از هوش مصنوعی استفاده می‌شود. برخی منابع نظامی معتقدند که در جنگ حال حاضر غزه، رژیم صهیونیستی بیش از ۱۱ هزار خانه مسکونی را با استفاده از هوش مصنوعی هدف قرار داده است. این در حالی است که سران تل‌آویو که از پهپادهای هوشمند تنها برای نظارت و شناسایی پایگاه‌های نظامی استفاده می‌کنند. براندون تسنگ بنیان‌گذار آمریکایی هوش مصنوعی Shield معتقد است که کاربران می‌توانند پهپادهای NOVA-۲ را که ارتش رژیم برای جستجوی تیراندازان و غیرنظامیان در اماکن متعلق به حماس استفاده می‌کند، شخصی‌سازی کنند.
هوش مصنوعی در جنگنده‌ها
جنگنده‌های نسل جدید آمریکایی که به رژیم تحویل داده شده‌اند، مجهز به سیستم‌های هوش مصنوعی هستند. بخش عمده‌ای از حملات مبتنی بر هوش مصنوعی در ارتش صهیونیستی از سوی این جنگنده‌های دارای این فناوری از جمله اف ۱۶ های آمریکایی انجام می‌شوند. بنا بر گفته‌های مقامات رژیم، یکی از مهم‌ترین اهدافی در غزه که توسط هواپیماهای رژیم مورد اصابت قرار گرفته‌اند، اهداف تاکتیکی است. چنین اهدافی شامل اهداف نظامی استاندارد مانند مقرهای نظامی، انبارهای تسلیحات، سکوهای پرتاب موشک، پرتاب کننده‌های موشک ضد تانک، چاله‌های پرتاب، بمب‌های خمپاره‌ای و پست‌های دیده‌بانی هستند.
نتیجه
هوش مصنوعی یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین تجهیزات در دهه‌های اخیر در حوزه نظامی است که ایالات متحده یکی از کشورهای سرآمد آن در جهان محسوب می‌شود. به رغم این به نظر می‌رسد واشنگتن در ادامه حمایت‌های گسترده از رژیم صهیونیستی، تلاش کرده است تا فناوری‌های مبتنی بر این فناوری را در اختیار این رژیم قرار دهد. به نظر می‌رسد که این امر بالاخص بعد از سفر بایدن به این رژیم گسترش یافته است. در عین حال بسیاری از تسلیحات صادر شده از جمله برخی از هواپیماها و بسیاری از پهپادهای این کشور به سرزمین‌های اشغالی که در جریان جنگ کنونی غزه، روند صعودی نیز داشته از این فناوری برخوردار هستند.
سجاد مرادی کلارده؛ پژوهشگر روابط بین‌الملل