به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل‌زاده رییس مؤسسه ISC گفت: رتبه بندی کیو اس چهاردهمین دوره رتبه بندی موضوعی دانشگاه های جهان را در سال ۲۰۲۴ منتشر کرد.
رییس مؤسسه ISC گفت: رتبه بندی کیو اس یکی از معتبرترین نظام های رتبه‌بندی بین‌المللی است که توسط موسسه کاکارلی سیموندز انگلستان صورت می گیرد. یکی از رتبه‌بندی‌های مهمی که این پایگاه به صورت سالانه انجام می دهد ارزیابی و سنجش دانشگاه ها در حوزه های موضوعی مختلف است.
فاضل زاده افزود: در نسخه جاری این رتبه بندی، ۱۵۵۹ دانشگاه رتبه‌بندی شده‌اند که ۶۴ دانشگاه جدید نسبت به سال ۲۰۲۳ در این رتبه بندی حضور دارند. دانشگاه علوم پزشکی ایران جزء این دسته از دانشگاه ها است. از کشور جمهوری اسلامی ایران ۶۸ گروه آموزشی از ۱۷ دانشگاه در ۱۷ حوزه موضوعی حضور دارند.
وی اظهار داشت: رتبه‌بندی موضوعی کیو اس بر اساس ۵ شاخص ۱- شهرت دانشگاه، ۲- شهرت کارفرمایان، ۳- تعداد استنادها به ازای هر مقاله، ۴- شاخص اِچ-ایندکس ۵- شبکه همکاری بین‌المللی دانشگاه‌ها (که سه مورد اخیر فعالیت پژوهشی را می سنجد) صورت می پذیرد.
رییس مؤسسه ISC افزود: این شاخص‌ها هر کدام با وزنی متناسب با هر حوزه موضوعی، جهت معرفی بهترین دانشگاه ها مشخص می شوند. بخشی از اطلاعات مورد نیاز رتبه بندی موضوعی کیو اس از طریق پایگاه استنادی اسکوپوس و بخش دیگر نیز از اطلاعات حاصل از نظرسنجی ها به دست می آید.
وی گفت: در این رتبه بندی دانشگاه‌های جهان در ۵۵ موضوع در قالب ۵ حیطه کلان هنر و علوم انسانی، مهندسی و فناوری، علوم زیستی و پزشکی، علوم طبیعی و نیز علوم اجتماعی و مدیریت مورد ارزیابی قرار گرفتند. موضوع موسیقی موضوع جدیدی است که در سال ۲۰۲۴ اضافه شده است و موضوع علم داده به علم داده و هوش مصنوعی گسترش یافته است. حوزه های موضوعی رتبه بندی کیواس ۲۰۲۴ در جدول ۱ نشان داده شده است.
جدول ۱. حوزه‌های موضوعی رتبه‌بندی کیواس ۲۰۲۴
رتبه دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران در ۵ حیطه کلان رتبه بندی کیو اس موضوعی ۲۰۲۴
فاضل زاده خاطرنشان کرد: در رتبه بندی که بر اساس ۵ حیطه کلان هنر و علوم انسانی، مهندسی و فناوری، علوم زیستی و پزشکی، علوم طبیعی و نیز علوم اجتماعی و مدیریت صورت پذیرفته است، دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران همانند سالهای پیش در ۳ حیطه مهندسی و فناوری، پزشکی و علوم زیستی و علوم طبیعی دارای رتبه در بین دانشگاه های برتر دنیا شده اند که نتایج آن در جدول ۲ قابل مشاهده است.
وی گفت: همانطور که در جدول ۲ دیده میشود در حوزه کلان مهندسی و فناوری در رتبه بندی سال ۲۰۲۴ دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف حضور دارند. در حوزه کلان پزشکی و علوم زیستی دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی مشهد، تهران و علوم پزشکی شیراز حضور دارد. در حوزه کلان علوم طبیعی شاهد حضور دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف هستیم که توانسته اند در این رتبه بندی حضور داشته باشند. در حیطه کلان مهندسی و فناوری در سال ۲۰۲۳ تعداد ۴ دانشگاه حضور داشتند که در رتبه بندی جاری به ۲ دانشگاه تقلیل یافته است.
جدول ۲. حضور دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران در ۵ حیطه کلان رتبه بندی موضوعی کیو اس ۲۰۲۴
رییس مؤسسه ISC ادامه داد: در این رتبه بندی بر اساس ۵۵ موضوع مورد ارزیابی ، ۱۷ دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران در ۱۹ حوزه موضوعی حضور دارند، که این تعداد در سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ به ترتیب ۱۳ و ۱۵ و ۱۶ دانشگاه بوده است. جدول ۳ دانشگاه های حاضر در رتبه‌بندی ۲۰۲۴ را نشان می دهد.
جدول ۳. دانشگاه‌های حاضر در رتبه‌بندی کیو اس موضوعی ۲۰۲۴ (به ترتیب الفبا)
جدول ۴ جایگاه دانشگاه های کشور در حوزه های مختلف موضوعی را نشان می دهد:
وی گفت: تعداد گروه‌های آموزشی که از دانشگاه های کشور در حوزه های مختلف رتبه‌بندی موضوعی کیو اس در سال های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ حضور دارند، در جدول ۵ نشان داده شده است. از ایران در رتبه بندی جاری ۱۷ گروه آموزشی حضور دارند که نسبت به سال گذشته به دلیل عدم حضور دو گروه آموزشی مهندسی عمران و سازه و اقتصاد و اقتصادسنجی آمار از ۱۹ به ۱۷ تقلیل پیدا کرده است.
جدول ۵. تعداد گروه‌های آموزشی حاضر از جمهوری اسلامی ایران در حوزه های مختلف رتبه‌بندی موضوعی کیو اس
فاضل زاده افزود: مقایسه نتایج رتبه بندی موضوعی کیواس در سال ۲۰۲۴ با رتبه بندی پیشین نشان از کم شدن حضور گروه های آموزشی دانشگاه های ایران در برخی از حوزه های موضوعی است از جمله تقلیل گروه‌های آموزشی حوزه های مهندسی برق و الکترونیک از ۱۰ به ۴، کشاورزی و جنگل‌داری از ۶ به ۳، مهندسی نفت از ۶ به ۴، فیزیک و علوم نجوم از ۴ به ۲.