خبرگزاری مهر، گروه استانها- هادی ابراهیمی: گاهی اوقات، فرهیختگی یک اثر هنری، از منظر نگاه کارشناسان زبده و یا فرهیختگان جامعه، کشف شده و ارج و قرب پیدا می‌کند و گاهی اوقات هم بخاطر حضور چهره‌های محبوب و کاریزما، در اولویت توجه قرار گرفته و در سکوی مدال‌ها ترازبندی می‌شود!
اما سریال «ن. خ» که در چرخه تولید، به عدد پنجمین فصل ساخت هم رسیده و فرصت‌های زیادی را برای طنزپردازی مسائل مختلف جامعه یافته، از معدود سریال‌های دهه اخیر است که بدون سقوط در ورطه لودگی و ابتذال و یا آلودگی‌های ناشی از سفارش‌ها و حساب و کتاب‌ها و باندبازی‌های پشت صحنه، در چشم انداز تلویزیونی مردم قرار گرفته و با آمار محیرالعقول ۳۷ میلیونی، مورد بازدید قرار گرفته است!
سریال ن. خ نه وامدار چهره‌های سلبریتی و نامدار است و نه سوگلی دست اندرکاران رسانه ملی بوده و نه کاسب دوپهلوگویی ها و متلک‌های سیاسی و جناحی است، بلکه برنده صفا و سادگی و خلوصی است که با بی انهای ساده و موقعیت‌های جذاب و مبتلابه، صیاد نگاه‌های تنوع طلبی شده است که البته بسیار هم سخت سلیقه هستند.
برگ برنده سریال ن. خ حفاظت هوشمندانه از وجهه تاریخی و قومیتی و پرهیز از عبور از خط قرمزهای باورمند و مهمتر از همه استمرار حرفه‌ای «با هم بخندیم» به جای «به هم بخندیم» است! برجستگی سریال ن. خ پیوند ماهرانه فرهنگی و قومیت سازندگانش با سایر اقوام ایرانی است که در ن. خ ۵ با سفر به کرمان و چابهار، تجلی بیشتری یافته است.
نکات برجسته سریال ن. خ عبارتند از:
۱- توجه به سرمایه‌های زیست محیطی
۲- توجه به تولید و توانمندیهای مردم
۳- توجه به ارزش اقتصادی صنایع دستی
۴- توجه به گردشگری و زیست بوم‌ها
۵- توجه به روستاها و آبادی‌های مولد
۶- توجه به موضوع ازدواج و آموزش‌ها
۷- توجه به غذاها و ورزشهای محلی
۸- توجه به پرنده‌ها و حیوانات در خطر انقراض
۹- توجه به همدلی‌ها و دورهمی ها
۱۰- توجه به مرزبندی‌های خانواده محور در عین حفظ صمیمتهای فرافامیلی
۱۱- توجه و تقبیح مصرف مواد مخدر
۱۲- توجه به اتحاد و روحیه کار تعاونی
۱۳- توجه به اقتصاد مردمی و آلودگی‌های حوزه اقتصاد و طرد مفاسد مالی
۱۴- توجه قومی به مشکلات خانوادگی
۱۵- توجه به جایگاه جانبازان و آزادگان
۱۶- توجه و تقبیح سیئات اخلاقی و رفتاری مثل دروغ، نفاق، پنهان کاری و …
۱۷- توجه و میدان دادن عملی به بانوان جوان و سالمند در متن زندگی اجتماعی
۱۸- توجه به دفینه جویی های کاذب
۱۹- توجه به فقر و محرومیت مناطق دور
۲۰- توجه به قانون و تأکید بر رعایت آن
۲۱- توجه به ریش سفیدان و پیشکسوتان
۲۲- توجه به دعا و مناجات و روضه و …
۲۳- توجه به دلاوری‌های اقوام ایرانی
۲۴- توجه به تذکرات تلویحی به مدیران خام و ناتوان
۲۵- توجه به شور و مشورت در امور مهم
۲۶- توجه به منفعت طلبان کژدست
۲۷- توجه به میراث فرهنگی ایران
۲۸- توجه به مطالبات مردم از نظام
۲۹- توجه به استعدادهای خام هنری
۳۰- توجه به ناکافی بودن رفاهیات و امکانات معیشتی مردم
سریال ن. خ سریال ادامه داری است که با توجه به استمرار پایان ناپذیر زندگی انسان‌ها و اقوام، تا بی نهایت می‌تواند در چرخه دوره‌ای تولید، پایداری و ماندگاری را تجربه کند.
سنت گرایی با پرهیز از تجدد ستیزی
سنت گرایی و در عین حال پرهیز از تجددستیزی، گام بزرگی در مسیر تمدن سازی و استفاده بهینه از موقعیت‌های ناشی از تغییرات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ده‌ها موضوع دیگر، خاصیت دوگانه حفظ آداب و رسوم و در عین حال، استقبال هوشمندانه از مدرنیته از مختصات مستتر در موقعیت‌های پردازشی سریال ن. خ است.
اعتقاد بنده و بسیاری از کارشناسان زبده بر این است که سریال ن. خ به قابلیت الگوشدن برای سریال سازی به خصوص سریال‌های طنز رسیده و حتی به راحتی می‌توان موضوعات مورد توجه در این سریال را در قالب‌های جدید، جداگانه تجزیه و پردازش کرد.
سریال ن. خ ادا و اطوار و یا به تمسخر کشیدن قوم خاصی نیست و خودزنی و دگرزنی هم نداشته است، بلکه هدف از آن به تصویر کشیدن آداب و عادات و رسوم و سنن و باورهای موجود در فولکور اقوام و تزریق آن به باورهای همگانی برای کمک‌به فرهنگ ملی در آشفته بازار فرهنگی ناشی از تهاجم و شبیخون فرهنگی است.
اتفاق بزرگی که در ن. خ اتفاق افتاده، اصرار بر تحقق اصل استقلال و خوداتکایی از تحقیقات و پیش تولیدها گرفته تا نگارش سناریوها و انتخاب بازیگرها و نیز محیط‌ها و لوگوها و قصه‌ها و سرودها و اتفاقات و استنادات و ارتباطات و حتی نامگذاری‌ها، همه و همه، برگرفته شده از قومیت اصیل کرد است که بدون ترویج ضد فرهنگ ناسیونالیستی و تحقیر سایر اقوام، روی پای خود ایستاده و با وفاداری به داشته‌های خود، از داشته‌های دیگران نیز گدایی نکرده و ناخنک نیز نمی‌زند!
همچنین علاوه بر آن از ابتدا تا انتهای سریال ن. خ در فصل‌های پنجگانه، هرگز سرقت هنری و یا مصادره فرهنگی انجام نگرفته و برای افزایش جاذبه، از سریال‌های کره‌ای که با اسطوره دزدی از سایر ملت‌ها برای خود تاریخ سازی کرده، تقلیدی به عمل نیاورده است. از این رو مخاطب، جذب صداقت و صفای این اثر ارزشمند شده و در کنار سریال‌های بسیار پرهزینه، عنوان برخورداری از بیشترین مخاطب را به خود اختصاص داده و این افتخار بزرگ را به نام خود سند زده است!
در فراز پایانی تأکید می‌کنم که جامعه و فرهنگ غنی ایران و ایرانی به تفکیک اقوامی مانند فارس و کرد و ترک و ترکمن و بلوچ و گیلک و لر و لک و قشقایی و عرب و … و نیز برخورداری از فرهنگ اصیل دینی، بزرگترین بستر برای پیدا کردن قصه‌ها و غصه‌ها و باورها و اتفاقات ریز و درشتی است که به درازای تاریخ و به پهنای جغرافیای ایران، فراتر از شهرک‌های مصنوعی و ساختگی هالیوود و بالیوود و غیره در ژانرهای مختلف قابلیت ساخت فیلم‌ها و سریال‌ها و تله فیلم‌ها را داشته و اتفاقا” مخاطب ایرانی با ذائقه ایرانی به راحتی و تکثر از آنها اقبال خواهد کرد.
در پایان شایسته است تا از ریاست محترم رسانه ملی که با تشخیص درست مخاطبان، رأسا پیشنهاد ساخت فصل پنجم این سریال را داده و از اینگونه آثار فرهنگی مثل سریال‌های دیگر که به‌گشت و گذار در موضوعات فرهنگی استانها می‌پردازد، حمایت به عمل می‌آورند، نهایت تقدیر را به عمل آورم.
* عضو هیأت علمی دانشگاه