حسن علیزاده فرد تهیه کننده و کارگردان مستند «شکارچی مجازی» که قرار است امشب از شبکه سه سیما پخش شود درباره فرایند تولید این مستند و موضوع آن به خبرنگار مهر بیان کرد: این مستند در گروه مستند شبکه سه تولید شده است و به نوعی سفارش از طرف شبکه بود. سوژه هم درباره آزار دختران نوجوان است؛ روایت دختران و زنان نوجوانی که در فضای مجازی مورد آزار و اذیت های شکارچیان قرار می گیرند.
وی اضافه کرد: بعد از اینکه گروه مستند شبکه سه درباره این موضوع سخن گفت چند ماهی پژوهش داشتیم و با اداره کل مشاوره و مددکاری نیروی انتظامی صحبت کردیم که چند پرونده به ما داد. البته پژوهش های ما فقط محدود به تهران نشد و به چهار یا پنج استان رفتیم و اداره کل مشاوره و مددکارهای مربوطه سوژه ها را معرفی می کردند. مثلاً یکی از سوژه ها درباره دختری نوجوان بود که از تلگرام با مردی آشنا می شود و بعد سواستفاده هایی از او صورت می گیرد. حتی پرونده هایی داشتیم که برای پسرها هم در فضای مجازی اتفاقات بدی می افتاد و عکس و فیلم از آنها می گرفتند. نوجوان ها سر قرار می روند و اتفاقاتی رخ می دهد که خودشان هم نمی خواستند اما با تهدید مواجه می شوند.
علیزاده با اشاره به ۲ سوژه اصلی مستند اظهار کرد: این مستند درباره ۲ سوژه است یکی پرونده ای است درباره دختری ۱۱ ساله و اتفاقاتی که برایش رخ می دهد و دیگری درباره دختری حدوداً ۱۶ ساله که به تهران می آید. من البته دوست دارم این مستند ادامه پیدا کند و فکر می کنم جای زیادی برای پرداخت دارد.
این مستندساز درباره اینکه ممکن است تصور شود چنین مستندهایی برای مسدود کردن شبکه های اجتماعی ساخته شده است، توضیح داد: این مستندها برای آگاهی بخشی نسبت به نحوه صحیح و درست استفاده کردن از فضای مجازی است. خود من هم از شبکه های اجتماعی استفاده می کنم. اگر برخی از کلیدواژه ها را جست و جو کنید کلی گروه و چیزهای منفی بالا می آید که باید خانواده ها نسبت به آنچه فرزندشان می تواند جست و جو کند آگاه باشند.
وی ادامه داد: یکی از همین سوژه ها با آقای ۱۸ ساله ای آشنا شده بود که از او سواستفاده کرده و بعد هم گفته بود مثل فلان فیلم پدرت را می کشم و خودت را تیکه تیکه می کنم و دختر هم ترسیده بود. مستند «شکارچی مجازی» برای آگاه سازی خانواده هاست. خانواده باید با فرزندش رفیق باشد. اصلی ترین مساله این است که رفاقت بین والدین و فرزندان وجود داشته باشد اما مثلا مادر یا پدر درباره موضوعی فرزند را تهدید می کند و دیگر او می ترسد هر مساله ای را بیان کند.
علیزاده درباره ویژگی مستند نیز توضیح داد: این مستند تولیدی است و برخی از صحنه ها بازسازی شده است. تهدید دختر و نحوه ارتباط با شکارچیان از جمله مواردی است که بازسازی شده است. مصاحبه هایی هم داریم که با مشاور نیروی انتظامی درباره این پرونده ها گفت‌وگو شده است و توضیحاتی می دهد.
وی درباره اینکه چرا سراغ روان شناسان نرفته اند، بیان کرد: ما سراغ مشاوری رفته ایم که خودش در نیروی انتظامی است و در جریان کامل پرونده ها قرار دارد. یا سراغ مددکار رفته ایم که بیشتر این سوژه ها را درک می کند، با سوژه ارتباط درستی گرفته اند و حتی مواردی بوده که اگر سوژه خواسته خودکشی کند اینها جلوگیری کرده اند. من با یک روان شناس صحبت می کردم متاسفانه برخی چون به نظریات غربی اعتقاد دارند سخنانشان با فرهنگ ما دچار چالش است.
کارگردان «شکارچی مجازی» درباره فرایند ساخت نیز عنوان کرد: ساخت مستند حدود ۸ ماه طول کشید که از زمان تحقیق تا تولید را در بر می گرفت. فیلمبرداری ۲ ماه به طول انجامید چون سفری هم به استان ها داشتیم. ما در این مستند توانستیم پدر و مادر واقعی یکی از سوژه ها را داشته باشیم و آنها در مستند حضور دارند. راضی کردنشان سخت بود اما خدا را شکر خود پدر می خواست درباره این پرونده سخن بگوید که این اتفاقات برای خانواده دیگری رخ ندهد.
علیزاده با اشاره به گفت و گوی لایو در فضای مجازی با افراد سواستفاده گر گفت: ما لایوی به شکل مخفیانه داشتیم که طی آن یک نفر با شکارچیان مجازی حرف می زند تا نشان دهیم که این افراد به دنبال عکس و فیلم هستند. بخش هایی از این لایو هم در مستند موجود است.
وی درباره نتایج این لایو و اینکه اگر آن افراد متهم هستند چه برخوردی با آنها شده است، بیان کرد: ما می خواستیم بگوییم چنین حرف هایی در فضای مجازی بیان می شود. نیروی انتظامی هم در جریان بود اما گفت نمی توانیم وارد پرونده شویم چون هنوز جرمی رخ نداده است.
این تهیه کننده و کارگردان با اشاره به موضوع چالشی مستند یادآور شد: این اولین بار است در تلویزیون چنین مواردی پخش می شود. ما با شبکه های دیگر صحبت می کردیم حتی نگران بودند چنین محتوایی را پخش کنند.
علیزاده درباره اینکه آماری هم از این مزاحمت ها و سواستفاده های مجازی دارد یا خیر، عنوان کرد: در هر استانی که می رفتیم طی یک هفته ۲۰ تا ۳۰ نفر را می آوردند و برایشان پرونده تشکیل می دادند که این عدد در تهران خیلی بیشتر است.
وی در پایان درباره اینکه این افراد همه حرفه ای هستند یا به دلیل نبود فرهنگسازی وارد چنین کاری می شوند، مطرح کرد: کسی که از یک نوجوان عکس و فیلم می گیرد و تهدید می کند قطعاً حرفه ای است. یکی از افرادی که پرونده داشت و با دختران ارتباط گرفته بود خودش زن و بچه داشت. برخی هم از روی فیلم ها یاد می گیرند و وارد چنین فضایی می شوند.
مستند «شکارچی مجازی» جمعه ۲۱ اردیبهشت ماه حوالی ساعت ۲۳:۳۰ از شبکه سه سیما پخش می شود.