خبرگزاری مهر -گروه هنر-آزاده فضلی؛ هنرهای تجسمی یکی از عرصه‌های هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاق‌ها را دارد اما عموماً نسبت به دیگر هنرها همچون سینما و موسیقی، مهجور واقع می‌شود. در گزارش پیش‌رو درصدد هستیم تا گوشه‌ای از این مهجور بودن را جبران کنیم. هرچند جمعه‌ها روز تعطیل محسوب می‌شود اما در این روز، نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی آغاز به کار می‌کنند و هنرمندان تجسمی اعم از نقاشان، مجسمهسازان، عکاسان، تصویرسازان، گرافیست‌ها، خوشنویسان و … تلاش‌ها و فعالیت‌های اخیر خود را در قالب یک نمایشگاه هنری به منصه ظهور می‌گذارند.
«آدینه» روز نانوشته آغازین بر نمایشگاه‌های هنری است و البته که به دلیل تعطیل بودن اکثر مشاغل، فرصتی مغتنم برای تماشای این آثار هنری توسط اقشار مختلف مردم را فراهم می‌کند. بر این اساس، در سلسله گزارش‌های «هنرهای تجسمی در هفته‌ای که گذشت» نگاهی به اتفاقات هنرهای تجسمی هفته و همچنین برخی نمایشگاه‌ها و رویدادهای هفته خواهیم داشت.
آغاز ۲ نمایشگاه خوشنویسی و نقاشی در موزه هنرهای معاصر تهران
در هفته‌ای که گذشت نمایشگاه آثار برگزیده رضا مافی، با حضور استادان خوشنویسی و مدیرکل اداره هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هنرمندان در موزه هنرهای معاصر تهران افتتاح شد.
در این نمایشگاه، ۱۰۴ اثر از رضا مافی به همراه لوازم شخصی‌اش، از جمله آخرین قلمی که مورداستفاده او بوده، آخرین مرکب خشک شده، آخرین برگه‌هایی که نیمه‌کاره مانده و فرصت امضاکردن آنها را پیدا نکرده است، عکس‌ها و مستندات مربوط به این هنرمند در معرض بازدید قرار گرفته است.
از اولین بزرگداشت رضا مافی که در سال ۱۳۶۲ در موزه هنرهای معاصر برگزار شد، ۴۱ سال می‌گذرد و تا به حال هیچ مراسمی برای معرفی و بزرگداشت این هنرمند و معرفی دیدگاه‌های او برگزار نشده است.
در این هفته همچنین، نمایشگاه منتخبی از آثار منظره‌پردازی ادهم ضرغام با عنوان «خاطرات طبیعت» در موزه هنرهای معاصر تهران افتتاح شد. ادهم ضرغام از آن دست نقاشان است که طبیعت را به اعتبار جهان بیرونی و قرار گرفتن در برابر آن به‌عنوان دستاویزی برای کشف عالم معنا موضوع کار خویش کرده است. او در این راه، اگرچه همواره با حضور مستقیم در طبیعت برای گفت‌وگو با آن و نیز هستی و دریافت صفات صوری و معنوی منبعث از این گفتمان و مکاشفه که هدایت‌گر نقاش و سازنده ساختار اثر هنری هستند، دست به خلاقیت هنری می‌زند، اما آن‌چه روشن است آمیختگی خیال و واقعیت در آثار این هنرمند است؛ یعنی حضور مستقیم و بی‌واسطه در طبیعت، او را محدود و محصور به ظواهر عناصر طبیعت نمی‌کند.
در نمایشگاه «خاطرات طبیعت» که به صورت همزمان با نمایشگاه آثار رضا مافی افتتاح شد، بیش از ۱۲۵ اثر از ادهم ضرغام روی دیوار رفته است.
نمایشگاه «خاطرات طبیعت» با ارایه بیش از ۱۲۵ اثر در ۳ نگارخانه موزه هنرهای معاصر تهران و نمایشگاه برگزیده‌ای از آثار رضا مافی با ارایه بیش از ۱۰۰ اثر، در ۶ نگارخانه موزه هنرهای معاصر تهران، تا ۱۰ تیر همه روزه به جز دوشنبه‌ها، از ساعت ۱۰ تا ۱۸ پذیرای بازدیدکنندگان است.
حال‌وهوای غزه روی جلد مجلات خارجی رفت
نمایشگاه گروهی عکس‌گرافیک «تیترها را دوباره بخوان!» ۲۰ اردیبهشت ماه به کیوریتوری زینب زندپور و افسانه قربانی در گالری‌های بهار و نامی خانه هنرمندان ایران آغاز به کار کرد.
زینب زندپور در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره این نمایشگاه توضیح داد: بعد از اتفاقات تلخ هفتم اکتبر و آغاز حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه، یعنی تقریباً سه هفته بعد از حملات، گروهی را در هیأت هنر تشکیل دادیم و در قالب رویدادی با عنوان «فلسطین و نقش من» از رشته‌های مختلف هنری دور هم جمع شدیم و ایده اولیه نمایشگاه «تیترها را دوباره بخوان!» نیز همان‌جا شکل گرفت.
زندپور درباره قابلیت استفاده از عکس در این نمایشگاه بیان کرد: عکس این قابلیت را دارد که مونتاژ شود و به صورت کلاژ در کنار گرافیک دلخواه جای بگیرد. ما تصمیم گرفتیم نعل به نعل با جلد مجلات خارجی جلو برویم تا تأثیرگذاری از لحاظ فرم و محتوا را توأمان داشته باشد.
در گالری بهار خانه هنرمندان ایران، مجلات فتوگرافیکی که بیشترین آنها مجله تایم است، قرار داده شده و به جای تصاویر افراد و سلبریتی‌های مشهور هالیوودی و جهانی همچون آنجلینا جولی و آرنولد شوارتزنگر، تصاویری از خبرنگاران و رزمندگان غزه‌ای و شهدای غزه جایگزین شده‌اند.
در گالری نامی، بخش ادبیات ارایه شده که یک رمان نویس آمریکایی روی جلد قرار دارد که به جای آن از رمان‌نویس‌ها و شاعران غزه‌ای همچون هبه ابو ندا و هبه زقوت استفاده شده است که در جریان این جنگ، به شهادت رسیدند.
«مائده» حسن روح الامین تماشایی شد
به مناسبت ولادت حضرت علی ابن موسی الرضا علیه السلام، از جدیدترین نقاشی حسن روح الامین هنرمند نقاش با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیران هنری رونمایی به عمل آمد. همچنین به فاصله یک روز پس از رونمایی رسمی، این نقاشی روی دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) نقش بست.
حسن روح الامین در مراسم رونمایی از این نقاشی که تصویری از امام رئوف و همسفرگی ایشان با غلامان است، گفت: زمانی که تابلو «مضطر» را کار کردم، احساس کردم مخاطبان خیلی اذیت شدند. احساس می‌کنم هر جراحتی که از غم سیدالشهدا علیه الاسلام به شیعیان وارد می‌شود، تنها توسط امام رضا (ع) التیام پیدا می‌کند پس از خدا خواستم کار جدیدم کاری باشد تا به قلب مجروح شیعیان آرامش دهد از این رو در این کار جدید، فقط جمله «هوالکریم ابن الکریم» در ذهنم بود.
معرفی اعضای جدید شورای سیاست‌گذاری دوازدهمین دوسالانه ملی سرامیک
نخستین نشست شورای سیاست‌گذاری دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران با حضور محمد خراسانی‌زاده، مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس شورای سیاست‌گذاری دوسالانه دوازدهم، احسان عابدی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، جعفر واحدی رییس موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر، مجتبی قربانی شاه‌کوچکی مدیرعامل انجمن هنرمندان سفال‌گر و اعضای شورای سیاست‌گذاری این رویداد هنری، در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
در جریان این نشست که با هدف معرفی اعضا، هم‌اندیشی و تبادل نظر در باب برگزاری شایسته دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران برپا شده بود، محمد خراسانی‌زاده رییس شورای سیاست‌گذاری دوسالانه دوازدهم، احکام صادره برای هر یک از اعضای شورای سیاست‌گذاری این رویداد هنری را به آنها اعطا کرد.
جعفر نجیبی، مهران هوشیار، هیربد همت‌آزاد، فرزاد فرجی، کورش آریش و احسان عابدی به عنوان اعضای شورای سیاست‌گذاری دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران معرفی شدند.
دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران به همت اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با مشارکت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، انجمن هنرمندان سفال‌گر و موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر، پاییز سال جاری در استان یزد برگزار می‌شود.
آیا جایگاه ایران در «بینال هنر ونیز» حفظ شده؟
امیر عبدالحسینی کیوریتور ارشد پاویون ایران در شصتمین بینال هنری ونیز، در این هفته گفت‌وگویی با خبرنگار مهر داشته است که در آن علاوه بر توصیف حال و هوای این بینال، درباره فضای اختصاص داده شده به غرفه ایران صحبت کرد و معتقد بود فضایی که در اختیار ایران گذاشته شده است در شأن و جایگاه کشور ایران نیست.
وی در این زمینه عنوان کرد: فضای نمایشگاهی که کشورهای دیگر در اختیار دارند سال‌هاست که در اختیارشان است و در آن مکان‌ها که در «آرسناله» و «جیاردینی» قرار دارند، تثبیت شده‌اند. غرفه ایران در شصتمین بینال هنر ونیز در منطقه «سن ساموئل» قرار دارد این در حالی است که در دوره پنجاه و هشتم که ایران حضور داشت، در میدان «سن مارکو» در اصلی‌ترین بخش شهر قرار داشت.
عبدالحسینی درباره شرایط غرفه ایران گفت: ایران در آن ۲ منطقه اصلی، پاویونی نداشته و غرفه فعلی داخل یک ساختمان مسکونی در ایستگاه سن‌ساموئل قرار دارد. این محل از نظر جغرافیایی منطقه پرترددی است اما به لحاظ امکان نمایشگاهی فضای مناسبی نیست. اینکه غرفه ایران در یک ساختمان مسکونی قدیمی واقع شده، زیبنده نیست. اگرچه این فضا در ۲ دوره از بینال به عنوان غرفه رسمی ایران معرفی شده بود اما شاید در آن زمان تصوری وجود داشته که تنها چند اثر روی دیوارها نصب خواهد شد. ولی در رویکردهای نمایشگاهی معاصر، نصب چند اثر روی دیوار، معنای چندانی را متبادر نمی‌کند و چگونگی ارایه آثار و روایت نمایشگاهی اهمیت مضاعفی دارد. در پاویون کشورهای دیگر هم علاوه بر طرح و ایده و روند آثار، جنبه‌های روایتی نمایشگاه اهمیت داشت و نصب و ارایه آثار با روایت مفهومی که در اطراف آنها شکل می‌گرفت، معنا پیدا می‌کرد.
وی یادآور شد: از همین منظر به امکانات صوتی، تصویری، نورپردازی و بهره‌مندی از رسانه‌های هنری جدید در کنار قابلیت‌های نمایشگاهی توجه شده بود. اگرچه سناریو و روایت مفهومی ارایه شده در پاویون ایران قابل توجه بود اما فضای محدود و نامناسب غرفه، سبب شد که در اجرای روایت با چالش مواجه شویم. اگر غرفه ایران در ونیز با همین مشخصات، در منطقه خوبی شکل می‌گرفت و اگر فضای معماری و ساختمان آن به جای یک مکان مسکونی، در یک محل نمایشگاهی بود و این اجازه را می‌داد که روایت در فضای مناسب‌تری اجرا شود، حتماً در زمره غرفه‌های برگزیده شصتمین دوسالانه ونیز قرار می‌گرفت.
آغاز نمایشگاه‌های هنری در آدینه
نمایشگاه آثار آلفرد یعقوب زاده با عنوان «منطقه برخورد» در کارخانه آرگو، نمایشگاه آنلاین نقاشی‌های آرزو صفوی پور در گالری گلستان، نمایشگاه «گیلگمش» در گالری پروژه‌های آران، نمایشگاه‌های «تیره روز» و «ناپدری قبلی» در گالری اُ، نمایشگاه «زمین بازی» در گالری شریف، نمایشگاه کلاژهای پارچه‌ای با عنوان «گشایش» در گالری ویستا و نمایشگاه گروهی «در خط» در گالری آتبین، از جمله نمایشگاه‌هایی است که عصر روز جمعه ۲۸ اردیبهشت ماه افتتاح می‌شوند.