خبرگزاری مهر -گروه هنر؛ از سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هنرمندان عرصه موسیقی، گروههای سرود را برای مقابله با رژیم پهلوی شکل دادند. شرایطی که در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی نمادی برای ابراز علاقه مردم به بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) و بعدها در هشت سال جنگ تحمیلی شد. ابزاری با کارکرد اجتماعی بالا که عامل وحدت، همبستگی و افزایش روحیه به رزمندگان و مردم شد.
در این فرصت بود که سرودهای متعددی تولید و خاطرههای بسیاری را برای مردم آن زمان ساخت که هنوز هم با شنیدن آن قطعات شور و هیجانی وصف ناشدنی را در مخاطب به وجود میآورد. شرایطی که در روزگار معاصر شکل و شمایل دیگری به خود گرفت و موجب شد تا سرودهای مختلف با جذابیتها و ظرافتهای خاص این زمان تولید شوند. اتفاقاً از این منظر است که میتوان از «سرود» به عنوان یک نماد ملی یاد کرد که عاملی برای تقویت هویت ملی و مذهبی است.
در چند سال اخیر هم ویژه برنامههایی به صورت اجتماع در میادین اصلی یا مکانهای مهم شهرهای مختلف کشور برگزار و در آن از گروههای مختلف سرود دعوت میشود تا در قالب اجراهای رایگان ویژه برنامههایی را برای مردم اجرا کنند. پروژههای موسیقایی که طی ماههای اخیر رونق بیشتری به خود گرفته و تبدیل به رویدادهایی شدند که به لحاظ جذب مخاطب، تنه به تنه جمعیت کنسرتهایی میزند که خواننده معروف دارد و باید برای ورود به آن کنسرت، بلیتهای چند صدهزار تومانی خرید.
اما فارغ از اینکه محل برگزاری سرود کجا میتواند باشد، خود قالب سرود، گونهای از موسیقی است که مخاطب خاص خود را دارد و از همان دهه ۵۰ به عنوان یک رسانه تأثیرگذار برای بیان احساسات جمعی، حماسی، قومیتی و ملی جدی گرفته شد و از آن به مثابه یک فرصت برای بیان شعائری که متناسب زمان خود بود به کار گرفته میشد. شرایطی که از قبل از انقلاب تا زمان حاضر پابه پای حوادث و برهههای مهم تاریخی ایران جلو آمد و جای خود را تا حدودی در میان مردم پیدا و توجهات رسانهای را به خود جلب کرد.
از آنجایی که آئینها و مناسبتها جایگاه مهمی در تقویت هویت ملی دارند، سرود هم ظرف مناسبی است که مظروفش به اقتضای زمانها و موضوعات متفاوت است و شاعران و برنامه سازان در مناسبتهای مختلف تقویم به سراغ این ظرف میروند تا برای رساندن بهتر پیام به مخاطب، از آن استفاده کاربردی داشته باشند. مناسبتهایی که هرکدام ممکن است برای قشر خاصی تعریف و مخاطب خاص خود را هم داشته باشند.
یکی از این مناسبتها، گرامیداشت روزدختر به مناسبت ولادت با سعادت حضرت فاطمه معصومه (س) است که برای مخاطبان جذابیت و لطافتهای خاصی دارد. مسیری که باعث شده است تا شاعران و خوانندگان و دوستداران اهل بیت (ع) به سراغ این رویداد مبارک رفته و آثار مختلفی را به همین مناسبت پیش روی مخاطبان قرار دهند. چرا که معتقدند سرود کارکردهای زیادی دارد که میتواند در خاطره سازی نسلهای مختلف نقش مؤثری ایفا کند.
امسال هم به مناسبت روز دختر گروههای سرود مختلفی هر کدام جداگانه دور هم جمع شدند و با تولید نماهنگهای مختلف، محور اصلی رویدادها و اجتماعاتی شدند که در نوع خود دربرگیرنده ویژگیهای ارزشمندی بود. یکی از همین نمونهها برگزاری جشن بزرگ روز دختر در میدان امام حسین (ع) تهران با رونمایی از نماهنگ «دختر ایران ۲» با شعرمحمد اسدالهی، کارگردانی مهران علوی و اجرای گروه سرود «هوران» و «نغمه سپیدار» بود.
اثری دیگری که به همین مناسبت منتشر شد، نماهنگ «مثل ستاره» کاری از گروه سرود «اسوه» با صدای عبدالرضا هلالی بود؛ اثری که براساس پویش «ایران حرم است» در مرکز هنری رسانهای نهضت تهیه و در اولین اجرای میدانی خود با همراهی داوران برنامه تلویزیونی محفل در شهر قم و حرم حضرت معصومه (س) میزبان دوستداران و مشتاقان اهل بیت در قالب یک جمع ۴۰ هزار نفری از دختران ایران زمین بود. در همین چارچوب این گروه سرود برای اجرای پروژه «مثل ستاره» به شهر سنندج رهسپار شد و در جشن روز دختر که با استقبال بیش از ۱۵ هزار نفر از مردم در ورزشگاه گولان این شهر برگزار شد، شرکت کرد.
جشن سنندج مصداق عینی کارکرد رسانهای سرود است که توانست به عنوان یک مؤلفه کاربردی در ایجاد همبستگی و وفاق ملی نقش ایفا کند. مسیری که گردهم آورنده دختران اهل تشیع و اهل تسنن عزیز ایران زمین بود تا در یک رویداد ملی - میهنی که در جهت تقویت هویت دینی و ملی تدارک دیده شده بود، یاد و خاطره اتحاد و هم دلی نسل کودک و نوجوان دوران دفاع مقدس را به واسطه کلید واژه «سرود» زنده کند.