سیدعلی موسویان کارگردان نمایش «خارشتر» نوشته هدی آهنگر که این روزها در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است، درباره ایده شکلگیری این اثر نمایشی و موضوع آن به خبرنگار مهر گفت: نمایشنامه «خارشتر» توسط همسرم هدی آهنگر نوشته شده است. چند سال پیش در حال تماشای مسابقه فوتبال تیم ملی ایران و ژاپن در جام ملتهای آسیا بودیم. در آن مسابقه بازیکنان ایران به تصور بیرون رفتن توپ به سمت داور رفتند و ژاپنیها از این فرصت استفاده و توپ را وارد دروازه ایران کردند و ما آن مسابقه را باختیم. همسرم از من پرسید که چرا این اتفاق افتاد و من در پاسخ گفتم چون ما ایرانیها به جای متن به دنبال حاشیه هستیم.
وی یادآور شد: ما ایرانیها علیرغم اینکه میگوییم از حاشیه خوشمان نمیآید و به دنبال آن نیستیم، اکثرا به سراغ اخبار زرد و حاشیهها میرویم. این موضوع ایده نگارش و شکلگیری «خارشتر» شد.
موسویان درباره روند تولید «خارشتر» توضیح داد: متن «خارشتر» حدود ۴ سال پیش و در دوران کرونا نوشته شد. اول قرار بود نمایش در همان زمان اجرا شود ولی به دلیل اینکه شرایط و تعداد اجراها مناسب نبود و گاهی نمایشها ۱۰ تا ۱۵ اجرا آن هم با حفظ پروتکلهای بهداشتی و محدودیت ظرفیت روی صحنه میرفتند، اجرای نمایش را به زمان دیگری موکول کردیم و حالا نمایش را روی صحنه بردهایم.
وی درباره زمان شروع تمرینهای نمایش، گفت: به علتهایی تمرینهای «خارشتر» را دیر شروع کردیم. پیش از عید نوروز ۱۴۰۳ سرمایهگذار داشتیم ولی متاسفانه به دلایلی قطع همکاری کردیم. سپس از عزیز دیگری دعوت به همکاری کردیم و کار شروع شد. اوایل فروردین سال جاری تمرینها را شروع کردیم و علیرغم اینکه زمانی کمی تا شروع اجرا داشتیم و در عین حال کار سنگین بود، طول ساعت تمرینها را زیاد کردیم و خدا را شکر به دلیل اینکه بازیگران حرفهای بودند به خروجی مناسبی رسیدیم.
کارگردان نمایش «خارشتر» درباره ویژگیهای این اثر نمایشی در شیوه اجرا، بازیها و طراحیهای صحنه و لباس، اظهار کرد: همه چیز در نمایش «خارشتر» به مینیمالترین حالت ممکن در صحنه و میزانسنها اتفاق میافتد. میزانسنها کاملا خطکشی شدهاند و خبری از میزانسنهای رئالیستی نیست. صحنه و بازیها هم از همین امر تبعیت میکنند.
موسویان ادامه داد: چون قصه در یک خانه مشترک بین سه نسل در دوران قاجار، پهلوی و حال حاضر اتفاق میافتد طراحی صحنهای را انجام دادم که در خدمت کارگردانی است. ما در نمایش «خارشتر» صحنه شلوغی نداریم و هر آنچه در صحنه است، استفاده می شود، دکور کاربردی است و خبری از دکور تزیینی نیست.
وی در ادامه سخنان خود بر چالشهای اقتصادی که برای تولید «خارشتر» وجود داشت، تاکید کرد و گفت: باید وقتی یک سرمایهگذار در تئاتر حضور پیدا میکند به وی دستمریزاد بگوییم. هزینه های کار بسیار بالا است و خوشخبتانه در ۴ اجرای ابتدایی نمایش فروش خوبی داشتهایم. ولی برای تامین هزینههای تولید لاجرم باید به اجراهای دوباره این کار در سالنهای دیگر نیز فکر کنیم وگرنه سرمایهگذار متضرر میشود. سرمایه گذاری در تئاتر توجیه اقتصادی ندارد مگر اینکه فردی عاشق تئاتر باشد. البته هستند کسانی که برای پولشویی در تئاتر سرمایهگذاری میکنند.
این کارگردان تئاتر تصریح کرد: سرمایهگذاری در تئاتر یک قمار بزرگ است و بازدهی و سود مالی ندارد زیرا بضاعت و جمعیت تماشاگر تئاتر کم است. ما چالش بزرگی به لحاظ مالی داشتیم و نهایتا امیدوارم تجربه حضور در «خارشتر» آخرین تجربه تئاتری سرمایهگذار ما نباشد.
موسویان اظهار امیدواری کرد شرایط خوبی برای همه تئاترها ایجاد شود تا تئاتر به چرخه اقتصادی خود برگردد و اگر این اتفاق بیافتد فعالان در این عرصه میتوانند از طریق تئاتر امرار معاش کنند.
وی در پایان سخنان خود متذکر شد: به دلیل نبود حمایت و بودجه حمایتی گروههای تئاتری متضرر میشوند زیرا هزینههای تولید یک اثر نمایشی بالا است و در مقابل فروش گیشه پاسخگوی تامین هزینهها نیست.
نمایش «خارشتر» با حضور (به ترتیب حروف الفبا) هدی آهنگر، لیلا بلوکات، هامون سیدی، الهام شعبانی، یزدان فتوحی، وحید کریمی، اتابک نادری، تا ۸ تیر، ساعت ۲۰:۴۵ در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجرا میشود.
عکس از رضا معطریان است.