خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: بعد از عملیات طوفان الاقصی که با غافلگیری رژیم اشغالگر همراه بود، حزب‌الله به عنوان یک بازیگر عمده محور مقاومت در مرزهای لبنان درگیر مقابله با رژیم صهیونیستی شده است. حزب‌الله در هشت ماه گذشته با انجام حملات مستمر علیه مواضع ارتش صهیونیستی، موازنه را در شمال سرزمین‌های اشغالی بر هم زده است. دو پیامد عمده این حملات، مشکلات اقتصادی از جمله در بخش‌های کشاورزی و تخلیه شهرک‌های صهیونیست‌نشین و فرار تعداد زیادی از جمعیت این مناطق است.
تاثیر حملات حزب‌الله بر اقتصاد شمال سرزمین‌های اشغالی
مرز لبنان با سرزمین‌های اشغالی حدود ۷۹ کیلومتر طول دارد که قسمتی از آن در مزارع شبعا، چند دهه است که در اشغال رژیم صهیونیستی قرار دارد. نقاط مرزی لبنان شهرهای ایت الشعب، رمیم، ادضحیره، ناقوره و لبنیه واقع شده و مرز سرزمین‌های اشغالی نیز شامل برخی شهرها مانند عکا، کریات شیمونه، ناصره و ... است. رژیم صهیونیستی از ابتدای جنگ غزه بیش از ۱۰۰ نفر نیروی نظامی را در این منطقه مستقر کرده است. طبق آمار ارائه شده توسط مرکز تحقیقات و آموزش آلما (ALMA Research and Education Center) در ماه می ۲۰۲۴، حزب‌الله با آغاز حملات خود از هشتم اکتبر ۲۰۲۳ تا ۳۱ می ۲۰۲۴ حدود ۱۹۵۴ حمله به مرز شمالی سرزمین‌های اشغالی انجام داده است. این حملات بیشتر به وسیله موشک‌های ضد تانک و پهپاد انجام شده است.
این حملات علاوه بر مراکز نظامی، تاثیرات جدی بر مراکز اقتصادی منطقه شمالی رژیم صهیونیستی بر جا گذاشته است. مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی رژیم صهیونیستی شامل فناوری، ساخت و پرداخت الماس و برش است. تولید ناخالص داخلی اسرائیل در سال ۲۰۲۲ به ۵۰۱.۴ میلیارد دلار رسید و سرکردگان رژیم صهیونیستی امیدوار بودند تا سال ۲۰۲۶ به ۶۱۱.۸ میلیارد دلار برسد. اما آغاز طوفان الاقصی و حملات متعدد حزب‌الله به منطقه شمالی، این محاسبات را برهم زد. بخش عمده‌ای از مزارع کشاورزی، کارخانه‌های شراب‌سازی و مرغداری‌ها در این منطقه قرار دارند.
حملات حزب‌الله باعث توقف فعالیت هزاران واحد تجاری در شهرک‌های مختلف این منطقه شده است. روزنامه یدیعوت آهارونوت نیز در گزارشی در فوریه ۲۰۲۳ اعلام کرد که این حملات خساراتی به میزان تقریبی ۵۰۰ میلیون شکل به کشاورزان صهیونیست در شهرک‌ها وارد کرده است. روزنامه مارکر نیز که در درون سرزمین‌های اشغالی به چاپ می‌رسد نوشت که ده‌ها کارخانه در شمال اسرائیل تعطیل و بسیاری نیز با کاهش تولید ۷۰ درصدی روبرو هستند. بسیاری از رسانه‌های صهیونیستی نیز در توصیف وضعیت مناطق شمالی نوشتند که شهرها از مردم خالی شده، مشاغل تعطیل شده، مزارع از جمله تاکستان‌ها بدون مراقبت رها شده و جدول زمانی خاصی نیز برای تولیدات مشخص نیست.
تاثیر حملات حزب‌الله بر شهرک‌نشینان شمال سرزمین‌های اشغالی
حملات همه‌جانبه حزب‌الله که به صورت مستمر مناطق مختلف در مرز لبنان با رژیم صهیونیستی را زیر آتش دارد، تاثیرات متعددی را در شهرک‌های صهیونیست در این منطقه ایجاد کرده است.
تخلیه و ممنوع ورودی شهرک‌ها
مهم‌ترین تاثیر این حملات، تخلیه شهرک‌های صهیونیست است. ارتش رژیم صهیونیستی در ۱۶ اکتبر اعلام کرد که قصد دارد ۲۸ شهرک در مناطق شمالی را به دلیل افزایش تنش در مرز با لبنان تخلیه کند. اداره ملی مدیریت اضطراری وزارت جنگ رژیم صهیونیستی اعلام کرد که شهرک‌نشینان تخلیه شده به مهمان‌خانه‌ها منتقل خواهند شد. برخی از شهرک‌هایی که تخلیه شدند شامل روستاهای مرزی اشغالی لبنان، غجر، دیشون، کفر یووال، مارگالیوت، متولا، آویویم، دووو و ... بود. همچنین بیش از ۶۰ هزار شهرک نشین از این منطقه فرار کرده‌اند. برخی از این شهرک‌ها در پنج کیلومتری و برخی نیز در فاصله ۵ تا ۸ کیلومتری مرز لبنان قرار گرفته‌اند. بعد از اوج‌گیری حملات حزب‌الله در اواخر می ۲۰۱۴ برخی از شهرک‌ها به عنوان منطقه نظامی اعلام شد. برای مثال فرماندهی جبهه شمالی رژیم صهیونیستی اعلام کرد که شهرک‌های حد فاصل لیمان تا راس الناقوره را منطقه بسته نظامی و ورود ممنوع اعلام کرده است.
گسترش اعتراضات داخلی
حملات حزب‌الله اعتراضات بسیاری را در منطقه شمال برانگیخته است. بعد از هشتم اکتبر که حزب‌الله حمله به این مناطق را آغاز کرد، بسیاری از شهرک‌نشینان درگیر اعتراض به وضعیت این منطقه هستند. از جمله در اواخر دسامبر ۲۰۲۳ صدها شهرک نشین با شعار «دولت شمال را از دست داده است»، «شمال در حال فروپاشی است» و «کسی که جنوب را رها کرد، شمال را نجات نخواهد داد» اعتراض‌های خود را به وضعیت این منطقه نشان دادند. شهرک‌نشینان همچنین در این مناطق در واقع معتقدند که رهبران و فرماندهان ارتش تلاشی برای امنیت این منطقه نمی‌کنند و بر همین اساس بسیاری از آنها خود را نه شهروند بلکه پناهنده تصور می‌کنند.
چنددستگی جوامع داخلی
حملات حزب‌الله جوامع داخلی و مقامات آنها را در شمال سرزمین‌های اشغالی را به چند دسته تقسیم کرده است. برخی از مقام‌های صهیونیست در شمال فلسطین اشغالی خواستار جدایی از این رژیم شدند. در ماه می ۲۰۲۴ برخی از روسای شهرک‌های صهیونیست‌نشین در شمال فلسطین اشغالی اظهار کردند: «ما ۳۰ سال به عقب بازگشتیم. وضعیت منطقه الجلیل ثابت می‌کند که نظریه امنیتی اسرائیل از هم فروپاشیده است» همچنین در پی حملات پهپادی و موشکی حزب‌الله به شهر نهاریا، رادیو ارتش رژیم صهیونیستی گزارش داد که شهردار شهر نهاریا گفته است که ما نمی‌توانیم به این شکل زندگی کنیم و باید در مورد خروج یک طرفه از نوار غزه گفت و گو شود. در طرف دیگر نیز بسیاری در این مناطق خواستار دخالت نظامی رژیم صهیونیستی در لبنان شده‌اند. برای مثال یک نظرسنجی که در می ۲۰۲۴ توسط شبکه عمومی رژیم صهیونیستی منتشر شد، ۴۶ درصد از پاسخ دهندگان از اقدام نظامی در لبنان حمایت کردند همچنین ۲۹ درصد نیز مخالف حمله نظامی به لبنان بودند.
هزینه‌های سنگین بازسازی
یکی دیگر از مسائلی که شهرک‌نشینان با آن روبرو هستند، مواجه با میزان بالایی از ویرانی و هزینه‌های بالای بازسازی آن است. یکی از نهادهای وزارت جنگ رژیم صهیونیستی در یک گزارش در ابتدای سال جدید میلادی اعلام کرد که حدود هزار گزارش خسارت دریافت کرده که حدود یک سوم آنها در طبقه‌بندی متوسط تا بحرانی قرار گرفته‌اند و اکثریت قریب به اتفاق آنها نیز به ساختمان های مسکونی وارد شده است. راکت‌های حزب‌الله همچنین باعث آتش‌سوزی گسترده‌ای در خارج از شهر کریات شمونا در شمال اسرائیل شد.
در بسیاری از شهرک‌ها و جوامع شمالی سرزمین‌های اشغالی مانند عرب الارمشه، مناره و متولا نیز ورود بازرسان به دلیل وضعیت بسیار خطرناک آن انجام نشده است. بازسازی در مناطقی که بیشترین آسیب را دیده‌اند ممکن است چند ماه تا یک سال به طول بیانجامد. نکته قابل توجه این است که گزارش‌ها نشان می‌دهد که ۲۶ درصد از خسارات این شهرک‌ها توسط خود نیروهای اسرائیلی وارد شده که در این شهرها و روستاهای تخلیه شده حضور دارند. این امر اظهار تاسف ارتش اسرائیل برای آسیب‌رسانی به اموال ساکنان را به دنبال داشت.
نتیجه
بعد از آغاز عملیات طوفان الاقصی، حملات حزب‌الله به مناطق شمالی سرزمین‌های اشغالی، این رژیم را با یک معضل جدی مواجه کرده است. بخش‌های عمده‌ای از زمین های کشاورزی در این منطقه قرار گرفته است. معضل دیگر رژیم تخلیه بسیاری از شهرک‌هایی است که در فاصله نزدیکی از مرز لبنان قرار گرفته‌اند. این حملات اعتراض‌های داخلی را نسبت به کم کاری رژیم صهیونیستی برای تامین امنیت این منطقه در بین بسیاری از شهرک نشینان برانگیخته است. در عین حال به دلیل مواجهه رژیم صهیونیستی با مشکل مهاجرت‌های اجباری، شهرک‌نشینان انتظار بازسازی سریع اماکن خسارت دیده را دارند که خود معضل دیگری برای سرکردگان رژیم صهیونیستی است. اهمیت این منطقه و ناکامی رژیم صهیونیستی در تامین امنیت آن باعث شد تا برخی مقامات همچون وزیر مهاجرت رژیم صهیونیستی، گشودن جبهه در شمال در مراحل اولیه جنگ را اشتباه بدانند.
سجاد مرادی کلارده، پژوهشگر روابط بین‌الملل