خبرگزاری مهر، گروه استانها – بهرام قربانپور: اردیبهشت از نیمه گذشته بود که در یک شبی هولناک، وهم انگیز و تلخ روزگار روستایی در دل جنگلهای بهشتی گیلان، «جهنمی» شد.
روستای امامزاده ابراهیم (ع) شفت را می گویم که به «دهکده چوبی» گیلان معروف است، این دهکده چوبی به جهت بافت و معماری چوبی ساختمانها و بناهایش مکرر در تیررس آتش قرار داشته و بارها طعمه حریق شده است؛ اما آتش سوزی اخیر در روستای سیاحتی و زیارتی امامزاده ابراهیم (ع) شفت به گونهای رقم خورد که بخش قابل توجهی از ساختمانهای چوبی این روستا به تلی از خاکستر تبدیل شد و اگر روزهای اول آتش سوزی به این روستا سفر میکردید، آنجا را با منطقه جنگ زده اشتباه میگرفتید.
آنطور که مسؤولان آمار دادهاند حدود ۴۰۰ واحد و ۱۰۰ ساختمان چوبی اعم از مسکونی و تجاری طعمه حریق شده و هیچ کاربردی ندارد، ساختمانهایی که دریچه امرار معاش اهالی این روستا بوده و ساکنین روستای امامزاده ابراهیم شفت با اجاره این ساختمانهای چوبی به زوار و گردشگران روزگار میگذراندند.
تیم خبری «مهر» بعد از گزارش روزهای نخست وضعیت آسیب دیدگان روستای «سوخته» شفت که با عنوان «روایتی از جدال یک هفتهای «یاس و امید» در دهکده چوبی سوخته شفت» منتشر شد با گذشت ۳۹ روز از آن واقعه دردناک دوباره به سراغ مردمان امامزاده ابراهیم (ع) شفت رفتند تا از نزدیک و به صورت میدانی وضعیت و شرایط آسیب دیدگان این دهکده چوبی را مورد واکاوی قرار دهند.
اگرچه همچنان بهار نفس نفس میزد اما حکمرانی داغِ خورشید به گونهای بود که تابستان پیش چشمانت به نظر میآمد. بعد از ساعتی پیمایش مسیر به دهکده سوخته شفت رسیدیم؛ اینجا هوا خنکتر به نظر میرسید و بادهای شرقی از لابه لای درختان سوزنی برگ و راش به سر و صورت میخورد اما خورشید همچنان «داغ» میتابید.
کارگاه عمران و آبادی در دهکده چوبی
عبور و مرور ادوات و خودروهای سنگین از جمله کامیونها و بولدوزرها در روستا حکایت از «خدمت» میدهد از دورنما که به چهره روستای سوخته شفت نگاه میکنید کارگاهی از عمران و آبادی را میبینید؛ کار آواربرداری دهکده سوخته شفت به سرعت در حال انجام است و طبق گفته فرماندار شفت بیش از ۷۰ درصد آواربرداری روستای دچار حریق شده امامزاده ابراهیم (ع) انجام شده و این روند با سرعت و جدیت بیشتری دنبال میشود.
«مهدی نقدی» فرماندار شفت که لحظات ابتدایی حریق در امامزاده ابراهیم (ع) پای کار بوده و دستگاههای خدمات رسان را برای خدمت در این منطقه مدیریت کرده، میگوید؛ از تمامی ظرفیتها برای خدمات رسانی به مردم آسیب دیده شهرک امام زاده ابراهیم (ع) استفاده شده و این روند تا حصول نتیجه و خروج از بحران ادامه خواهد داشت.
سرعت بخشی به عملیات آواربرداری و همچنین انجام نقشه کشی منطقه آسیب دیده که از تأکیدات فرماندار شفت بوده، از همه مسؤولان و دستگاهها خواسته تا جهت برون رفت دهکده چوبی شفت از بحران و چالشها، شب از روز نشناسند.
نقدی که ایجاد آرامش و امنیت خاطر ساکنان روستای سوخته شفت را جزو اولویتهای کاری میداند، به ساکنان این روستا اطمینان خاطر داده تا از تمامی ظرفیتها برای برطرف کردن مشکلات روستا استفاده کند.
پرداخت تسهیلات ۳۵۰ میلیون تومانی برای هر واحد
کمی جلوتر که میروی و در دل آوارهای سوخته و در لابه لای آوارهای دپو شده جمعیتی را میبینی که گردِ چند مسؤول استانی جمع شدند و درد و دلهایشان را با آنها در میان میگذارند؛ یکی از این مسؤولان «موسی فکور» معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار گیلان است که به اتفاق مدیرکل بنیاد مسکن گیلان برای چندمین بار به این دهکده سوخته آمده تا از نزدیک در جریان شرایط و وضعیت آسیب دیدگان امامزاده ابراهیم شفت قرار گیرد.
معاون استاندار گیلان میگوید: پس از آواربرداری منطقه آسیب دیده، آزمایش خاک خواهد شد و بر اساس دادههای آزمایش خاک طراحی سازهها و در نتیجه کار ساخت و ساز انجام میشود.
فکور از پرداخت تسهیلات ۳۵۰ میلیون تومانی برای هر واحد خبر داد و اضافه کرد: در کنار این تسهیلات موضوع پرداخت وام بلاعوض و کم بهره در صورت تأیید هیأت وزیران به آسیب دیدگان روستای امامزاده ابراهیم شفت پرداخت میشود.
از آنجایی که برخی اهالی دهکده سوخته شفت در مدرسه روستا اسکان موقت داده شدند و از طرفی بعد از اتمام تعطیلات تابستانه و با شروع فصل بازگشایی مدارس، مردمان روستا نگرانِ زمان بَر شدن روند ساخت و سازها هستند و در اوج بلاتکلیفی ذهنی و روانی به سر میبرند، معاون استاندار در این باره نیز اظهار کرد: تمام تلاش مجموعه مسؤولان استانی این است تا پایان فصل تابستان بخش قابل توجهی از ساخت و سازها در این شهرک سوخته انجام شود تا مردم روستا دچار سرگردانی و اضطراب نشوند.
لزوم ضابطه مندی در ساخت و ساز
«حامد دائمی» مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گیلان که بخش مهمی از مسؤولیتها و خدمات در روستای آسیب دیده شفت متوجه این نهاد و دست اندکاران بنیاد است، میگوید: نقشه کشی این منطقه به صورت کامل انجام شده و عملیات آوار برداری هم در مراحل پایانی قرار دارد.
آن طور که دائمی مدعی شده؛ پرداخت تسهیلات ۳۵۰ میلیون تومانی که چشم امید آسیب دیدگان دهکده چوبی شفت است قابل پرداخت بوده و در در مسیر اجرا قرار دارد.
به گفته مدیرکل بنیاد مسکن گیلان، ضابطه مندی ساخت و ساز مجدد در روستای سوخته شفت اعم از تعداد طبقات، تراکم و سطح اشغال انجام شده و آماده برای صدور پروانه ساختمانی است.
دائمی گریزی هم به موانع و محدودیتهای واگذاری عرصهها در امامزاده ابراهیم شفت زد و گفت: مستندات و درخواستها برای واگذاری برخی عرصهها که به صورت تصرفی در اختیار ساکنین بود برای تصویب به مرکز ارسال شده و به زودی نتایج آن مشخص میشود.
به گفته وی، پرداخت تسهیلات برای هر واحد ۳۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده و تا قبل از مصوبه هیأت وزیران این تسهیلات به صورت انبوه ساز در اختیار افراد قرار میگیرد و پس ابلاغ مصوبه هیأت وزیران تقسیط تسهیلات صورت میگیرد.
مشکل ما نداشتن مسکن است
آفتاب گیری پیرمرد و پیرزن شفتی در آلاچیقی بالای تپههای این شهرک نظرم را به خود جلب کرد به سمت شأن رفتم و بعد از خوش و بِش کوتاه، پیرمرد سفره دلش را برایم پهن کرد و از نداریهایش گفت و از بغض در صدای نحیفش میشد تا آخر داستان را فهمید.
«حاج یعقوب یوسف پور» که کاسه صبرش لبریز شده بود، میگوید: دیگر هیچ چیزی ندارم و تمام داراییهایم در آتش سوخت و فقط چند رأس گوسفند برایم باقی مانده و به آنها دلم را خوش کردهام.
حاج یعقوب قصه که از نان بخور و نمیر هم راضی بود میگوید: قبل از این اتفاق زندگی خوبی داشتیم و دست مان جلوی کسی دراز نمیشد یک لقمه نان «بخور و نمیری» داشتیم اما حالا نمیدانیم باید از سرِ نداری و فقر چه کار کنیم.
پیرمرد شفتی که از کمکهای مردمی ابراز رضایت و خرسندی میکرد، ادامه میدهد: مردم ایران از برنج گرفته تا چای و روغن به ما کمک کردند و ما شرمنده محبتهای این مردم هستیم اما اکنون مشکل ما مسکن است.
بازار به راه است
«بهروز مرادی» یکی از جوانان شفتی که رونق بازار امامزاده ابراهیم را منوط بر حضور گردشگران میداند، اظهار کرد: گردشگران و مسافران فکر میکنند که کل بازار امامزاده ابراهیم سوخته در حالی که بخشی از بازار این روستا فعال است و مردم و گردشگران میتوانند با خیال آسوده به این منطقه سفر کنند.
به گفته وی، حضور مردم و گردشگران به روستای سیاحتی و زیارتی امامزاده ابراهیم شفت موجب دلگرمی اهالی شده و آنها را برای ادامه فعالیت و زندگی امیدوار میکند.
«زندگی موقتی» در کلاس
پس از شنیدن صحبتهای مسؤولان و چند تن از مردم در روستا، پُرسان پُرسان به مدرسه ابتدایی روستای سوخته شفت رسیدیم، مدرسهای که حالا به اسکان موقت اهالی تبدیل شده و بوی زندگی میدهد.
وارد یکی از کلاسهای درس شدیم، کلاس درسی که حالا دانش آموزان را به اتفاق خانوادههایشان در خود می بیند نه برای تدریس ریاضی و املا و انشا، بلکه برای یک «زندگی موقتی».
گلایه از وضعیت نامطلوب
«مرضیه کرمی» بانوی شفتی که از وضعیت بهداشتی و استحمام در روستای سوخته شفت گلایه مند است، میگوید: در حال حاضر در مدرسه روستا اسکان داریم ولی شرایط اینجا اصلاً مطلوب نیست.
اسکان در مدرسه ابتدایی روستای امامزاده ابراهیم شفت اگرچه به صورت موقت و گذرا است اما نبود امکانات اولیه، زندگی و شرایط را برای ساکنان این روستا سخت کرده است و از این رو اسکان یافتگان این مدرسه خواستار رسیدگی بیشتر و حل مشکلات به صورت ویژه هستند.
از مدرسه خارج شدیم و چرخی در بین آوارهای سوخته و خاکستر شده روستا زدیم، روستایی که بعد حدود ۴۰ روز حالا کم کم رنگ زندگی گرفته و بازار نیمه جانش فعال گشته و در انبوهی از غم و ناراحتی روی پاشنه «امید» می چرخد.
کنار ستون سمت راست خانه سوخته، صدای مویه کنان پیرزن روستایی توجهم را به خود جلب کرد در حالی که کنجکاوانه در فحوای مویه ها و نالههایش «شنود» شده بودم نزدیکش شدم تا مرا دید نگاه و صدایش را از من دزدید و بغض در گلو فرو برد.
کاش آقای رئیسی بیاید
با ادبیات رسانه به روان کاوی اجتماعی پرداختم تا جایی که احساس اعتماد به او دست داد و پنجره داغها و دردهایش را به رویم گشود، خودش را «زهرا آبادگر» معرفی کرد اما خانه رویاهایش «ویران» شده بود.
این بانوی دل سوخته شفتی که بیش از سوختن خانه و کاشانهاش دلش برای «شهید جمهور» سوخته، میگوید: چشم انتظار خادم الرضا بودیم قرار بود شهید رئیسی عزیز به گیلان بیاید از بخت بد و اقبال تنگ ما شهید شد من یقین دارم آقای رئیسی اگر زنده بود الان مشکلات ما را حل کرده بود.
خانم آبادگر که از خدمات و دلسوزیهای آیت الله شهید رئیسی صحبت میکرد، گفت: چشم انتظار حضور «سید محرومان» بودیم که بیاید و مشکلات ما را حل کند حالا با شهادتش دیگر هیچ امیدی نداریم، این عزیز چشم امید محرومان بود.
وی که نمیخواهد بپذیرد آیت الله رئیسی شهید شده میگوید: کاش آقای رئیسی بیاید یک راهی پیش پای ما بگذارد، کاش بیاید مشکلات ما را حل کند.
سرعت سرعت؛ زمستان نزدیک است
با توجه به اینکه تاکنون ۳۹ روز از حادثه آتش سوزی در روستایی سیاحتی و زیارتی امامزاده ابراهیم شفت میگذرد اما اقدامات انجام شده در راستای آواربرداری و همچنین بازسازی این شهرک چوبی سوخته مطابق انتظارات مردم روستا نبوده و سرعت بخشی به روند آواربرداری و بازسازی منطقه آسیب دیده و همچنین تسهیل گری در امر پرداخت تسهیلات از مطالبات جدی آسیب دیدگان حریق دهکده چوبی سوخته شفت است.
با توجه به شرایط اقلیمی روستای امامزاده ابراهیم شفت اجرای فعالیتهای عمرانی باید در فصل خشک سال صورت گیرد چرا که در فصول پاییز و زمستان امکان ساخت و ساز و فعالیتهای عمرانی در این منطقه بسیار پایین خواهد بود.
از آنجایی که در حال خروج از یک فصل خشکی یعنی بهار هستیم و یک فرصت سه ماهه (تابستان) برای عملیات بازسازی روستای سوخته شفت باقی میماند انتظار میرود روند کارها با سرعت و جدیرت بیشتری صورت گیرد.