بندرعباس- در این گزارش تلاش کردیم با بررسی بخشی از عهدنامه مالک اشتر که منشوری اعلی برای همه کارگزاران نظام اسلامی است بخشی از ویژگی‌های انتخاب اصلح را استخراج کنیم.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - علی ستاری: تا چند روز دیگر ملت بزرگ ایران در آستانه انتخابی بزرگ قرار خواهند گرفت انتخابی که دست کم تا چهار سال آتی مردم ایران را در حوزه‌های مختلف به خود درگیر خواهد کرد و از تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های ناشی از این انتخاب متأثر خواهند شد بر همین اساس یکی از ضرورت‌های این روزهای جامعه ایران و تمام ملت توجه به انتخاب اصلح است.

قطعاً اصلح کسی است که نسبت به دیگران خیر بیشتری داشته باشد اما تشخیص این ویژگی به آسانی امکان‌پذیر نیست چرا که هیچکدام از ۶ گزینه‌ای که امروز برای تصدی پست ریاست جمهوری تأیید صلاحیت شده‌اند تاکنون رئیس جمهور نبوده‌اند که بخواهیم ارزیابی دقیقی از آن‌ها داشته باشیم بر همین اساس باید یک سری ویژگی‌ها را در شخصی که دارای خیر کثیر است دنبال کنیم، اگر نامزد مورد نظر چنین ویژگی‌هایی را داشت می‌توانیم او را اصلح بدانیم و خیال‌مان راحت باشد که بعد از آغاز دوره ریاست جمهوری دست‌مان در پوست گردو رنگین نخواهد شد چرا که امروز همه برای ترغیب مردم به خود حرف‌های قشنگی می‌زنند اما اینکه در مسند قدرت چگونه عمل کنند نامشخص است.

بدون شک بهترین و متعالی‌ترین منشور برای سنجش مدیران و حکمرانان نامه امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام به «مالک بن حارث اشتر» است که امروزه به عنوان «عهدنامه مالک اشتر» باید چراغ راه همگان به ویژه کارگزاران نظام مقدس اسلامی باشد.

امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام مالک اشتر را به عنوان مجری سیاست‌های حکومت علوی به فرمانداری مصر منصوب کرد و توصیه‌نامه‌ای را همراه او کرد که می‌توانیم با توجه به اصول آن خوب را از بد سوا کرده و تشخیص دهیم.

تقوا اولین ملاک یک کارگزار در تراز حکومت اسلامی

مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام نخستین توصیه‌ای که نسبت به فرماندار مصر و یا به تعبیری رئیس جمهور مصر دارند؛ توصیه به «تقوا» و «خداترسی» است، تقوای الهی باید در تمام سکنات و وجنات کسی که رئیس جمهور می‌شود مانند خون در رگ‌ها جاری شود چرا که این مقام جایگاهی است که بی‌تقوایی می‌تواند آثار بسیار بدی را در پی داشته باشد، آثاری که خلاصی از آن‌ها به همین راحتی نیست و به تعبیر شهید رجایی رئیس جمهور با هر بی‌تقوایی در هر سطحی که باشد باید در عالم باقی پاسخ کل ملت ایران را بدهد.

تقوا سطوح مختلف دارد اما طبیعتاً اولین نوع از رعایت تقوا باید در امورات سیاسی خود را نشان دهد امروز در مناظرات انتخاباتی عرصه برای سنجش این نوع تقوا و خداترسی در بین نامزدهای انتخاباتی مهیا است و می‌توان تشخیص داد که چه کسی در اظهارنظرهای خود بیش از دیگران اخلاق را رعایت می‌کند؛ قطعاً همه ما مناظرات دو انتخابات گذشته را که با حضور «شهید آیت الله رئیسی» برگزار شد را به یاد داریم، در برابر هجمه‌های متمادی و غیر منصفانه شهید رئیسی که سال‌ها در صدر عالی‌ترین مناصب قضائی بود تقوا را رعایت کرد و با تسری دادن آن به سایر شئون مدیریتی خود توانست به مقامِ عالی «شهید خدمت» برسد و برای همیشه نام خود را در میان خدمتگزاران به امت مسلمان ثبت و ضبط کرد.

امیرالمومنین علیه السلام در ادامه ایثار و فداکاری در راه اطاعت خداوند و تبعیت از کتاب خداوند را به عالی‌ترین نماینده خود در مصر توصیه کرده است از این رو بر ماست تا نامزدهای انتخاباتی را از این حیث نیز مورد ارزیابی قرار دهیم و دقت کنیم که اعمال و رفتار کدام یک از نامزدها در طول زندگی سیاسی و اجرایی‌شان منطبق با دستورات الهی بوده است.

رئیس جمهور باید منبع رحمت و محبت نسبت به ملت باشد

امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در عهدنامه مالک اشتر به وی تاکید می‌کنند که قلبش را نسبت به ملت خود مملو از رحمت، محبت و لطف کند؛ رحمت، محبت و لطف نسبت به مردم ویژگی‌هایی حیاتی به شمار می‌آید چرا که بسیاری از مشکلات مردم با حکومت‌های مختلف حاصل فقدان این خصایص در حکمرانان است که آنها را به سمت ظلم سوق می‌دهد، رسول گرامی اسلام به عنوان نخستین رهبر در جامعه اسلامی منبع رحمت است، امام معصوم نیز به حدی در گسترش رحمت و محبت فعال است که مهربان‌تر از پدر و مادر معرفی می‌شود؛ ولی فقیه نیز منبع همین لطف و رحمت هستند و در تمام تصمیم‌گیری‌هایشان خیر مردم را لحاظ می‌کنند؛ قطعاً کسی که به فرامین الهی عمل می‌کند و خود را عامل به دستورات الهی می‌داند نمی‌تواند جز خیر برای مردم چیزی بخواهند بنابراین امروز باید مردم این موضوع را نیز در ارزیابی‌هایشان مورد توجه قرار دهند تا بتوانند بهترین انتخاب را داشته باشند.

رئیس جمهور باید کسی باشد که رضایت مردم را بر رضایت هم‌حزبی‌ها ارجح بداند

حجت‌الاسلام مرتضی سالاری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، فروتنی و تواضع را جزو ویژگی مورد اشاره در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه دانست و گفت: کبر، عُجب و خودپسندی سه رذیله‌ای هستند که امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام به شدت کارگزار ارشد خود در مصر را از آن‌ها بر حذر می‌دارد از این رو رئیس جمهور اصلح باید فاقد این خصایص منفی باشد و در اوج فروتنی نسبت به مردم قرار داشته باشد که برای این موضوعات نیز الگوهای عینی وجود دارد و خوشبختانه «شهید آیت الله رئیسی» به عنوان الگویی تمام نما در مقابل چشمان همگان قرار دارد.

وی افزود: رعایت انصاف، تلاش برای تحقق عدالت و تلاش برای جلب رضایت مردم دیگر ویژگی‌هایی است که طبق نهج‌البلاغه باید در کارگزار اصلح وجود داشته باشد، امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام به مالک اشتر تاکید دارند که بین کاری که با خشنودی خواص همراه است اما خشم مردم را در پی دارد با کاری که رضایت مردم را جلب می‌کند و خشنودی خواص را از بین می‌برد گزینه دوم را برگزیند از این رو رئیس جمهور باید شخصیتی باشد که بین منافع مردم و منافع حزب و جناح خود تمییز واقع شده و منافع مردم را ارجح بداند.

دقت در مشاوران و اطرافیان نامزدها راهی برای شناخت آن‌ها

این کارشناس علوم دینی، عنوان‌کرد: امیرالمؤمنین علیه السلام به خوبی خط و مشی کارگرانش را در گزینش مشاوران مشخص کرده است، نخست اینکه رئیس جمهور باید شخصیتی مشورت پذیر باشد اما در گزینش اطرافیان باید دقت لازم را به خرج دهد امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه مالک اشتر را از مشورت با بخیلان منع می‌کند چرا که این دسته از افراد او را از احسان و نیکوکاری منع می‌کنند و از فقر می‌ترساند در حالی که کارگزار ارشد حکومت اسلامی وظایف سنگینی نسبت به تهی‌دستان دارد.

وی ادامه داد: دومین دسته‌ای امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام مالک را از مشورت با آن‌ها بر حذر داشته انسان‌های ترسو است، امروز دشمن مقابل ما آمریکا است خب اگر در سابقه افراد، اطرافیان و مشاورانشان دقت کنیم مشخص خواهد شد که چه کسانی مصداق این منع امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام هستند و متأسفانه افراد ترسو را در کنار خود نگه‌داشته‌اند اگر ترس این دسته از افراد نبود رهبر معظم انقلاب چند سال پیش دستور نمی‌دادند که تور نظامی برای برخی دولتمردان برگزار شود.

سالاری عنوان کرد: نهج‌البلاغه و نامه‌های امیرالمؤمنین گنجینه‌ای عظیم و دریایی بی‌پایان است اما باید سخن را کوتاه کنیم از این رو آخرین شاخصه را به این بخش از نامه به مالک اشتر اختصاص می‌دهیم که مولا می‌نویسند: «بدترین وزرا کسانی هستند که وزیر زمامداران بد و اشرارِ پیش از تو بوده‌اند» امیرالمؤمنین به شدت به کارگیری کسانی که قبلاً مسئولیت داشته و در مسئولیت خود ناکارآمد بوده‌اند را منع کرده است بنابراین با تمرکز بر روی کسانی که ممکن است در دولت هر یک از این نامزدها مسئولیت بگیرند نیز می‌توان به اصلح دست پیدا کرد بالاخره به قول یکی از آقایان قرار نیست که کسی از مریخ مدیر بیاورد و از همین مدیران دور و بر استفاده خواهد شد.