خبرگزاری مهر -گروه دین و اندیشه: امروز جمعه پانزدهم تیرماه مرحله دوم چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشود و ملت ایران از میان مسعود پزشکیان و سعید جلیلی نهمین رئیس جمهور تاریخ ایران را انتخاب میکنند.
پیش از ۲۲ بهمن سال ۵۷ اساساً رأی و نظر مردم برای رژیم پهلوی، ارزشی نداشت. این روند بی توجهی به مطالبات و انتخاب مردم با وقوع انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی به کلی تغییر کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی، مردم ایران برای نخستین بار در طول تاریخ پر فراز و نشیب خود، طعم واقعی مشارکت دادهشدن در تعیین حق سرنوشت خود و کشور را احساس کردند.
نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری در بهمن ماه ۱۳۵۸ برگزار شد و در طول چهار دهه از حیات نظام جمهوری اسلامی مردم ایران چهارده بار پای صندوق انتخاب رئیس جمهور رفته اند. جمله معروفی که از امام خمینی در طول این سالها روی در و دیوار شعب رأی گیری نصب شده است را میتوان خلاصه دیدگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی دانست؛ میزان رأی ملت است.
امام خمینی در سخنرانی خود در ۲۵ خرداد ۱۳۵۸ در جمع پرسنل نیروی هوایی برای نخستین بار جمله معروف میزان، رأی ملت است را بیان میکنند.
امام در این سخنرانی اظهار داشتند: «ما به اشخاصی که اطلاع ندارند از قوانین اسلام، اطلاع ندارند از روح اسلام، نمیدانند که اگر اسلام تحقق پیدا بکند چه خواهد شد، ما به آنها اجازه نمیدهیم که دخالت در این امور بکنند. بله، حق رأی دارند؛ رأی بدهند که اسلام نه؛ چنانکه دادند. مختارند که رأی بدهند؛ لکن نگویند که ما مجلس مؤسسان کوچک را نمیخواهیم. یک مجلس مؤسسان پانصد - ششصد نفری میخواهیم! بهانه نگیرند. مگر مجلس مؤسسان چیست؟ جز این است که اشخاصی که مردم آنها را انتخاب میکنند باید بنشینند و قانون را ملاحظه کنند؟ باید حتماً ششصد - هفتصد نفر باشند تا نوبت به شما هم برسد! اگر تمام ملت پنجاه نفر را تعیین کنند، اینها وکیل ملت نیستند؟ این مجلس مجلس مؤسسان نیست؟ ما بعد از اینکه بررسی شد در قانون اساسی، به نظر خبرگان اسلامی رسید، به نظر روحانی اسلامی رسید، به نظر علمای متعهد رسید، به نظر نمایندگان مردم رسید، باز هم در افکار عمومی میگذاریم، خود ملت میزان است. مجلس مؤسسان اگر اعتبار دارد برای این است که مجلس مبعوث از ملت است. خود ملت حق ندارد رأی بدهد، لکن وکیل ملت حق دارد؟! این چه غلطی است! خود من حق ندارم تصرف بکنم در مالم، وکیل من حق دارد؟! خود شما حق ندارید رأی بدهید، وکیل شما حق دارد؟! وکلا برای این حق دارند که وکیل شما هستند، و الّا چه حقی دارند؟ یک نفر چه حقی دارد برای ۵۳ میلیون جمعیت رأی بدهد؟ پنجاه نفر - ششصد نفر چه حقی دارد برای یک ملت ۵۳ میلیونی رأی بدهد؟ این حق برای این است که شما میخواهید رأی بدهید. رأی شماست. میزان؛ رأی ملت است. ملت یک وقت خودش رأی میدهد. یک وقت یک عدهای را تعیین میکند که آنها رأی بدهند: آن در مرتبه دوم صحیح است. و الّا مرتبه اول، حق مال خود ملت است. شما خون دادید، حقوقدانان برای شما تکلیف معین کنند؟! خودتان باید تکلیف معین کنید. شمایید، همین ملت، همین مردم محروم دانشگاه، جوانهای محروم دانشگاه، همین جوانهای محروم مدرسه فیضیه، همین جوانهای محروم در ارتش، همین جوانهای محروم در بازار، همین جوانهای محروم در کارخانهها و در کشاورزی، اینها باید رأی بدهند. بهانهها را کنار بگذارید؛ از خدا بترسید؛ با ملت شوخی نکنید؛ رأی مردم را هیچ حساب نکنید؛ مردم را به حساب بیاورید.»
بررسی بیانات حضرت امام خمینی درباره انتخابات، شاخصهایی را رهنمون میشود که میتواند راهگشای مردم و مسئولان نظام برای برگزاری هرچه باشکوهتر انتخابات باشد.
اول. توجه دارید که دشمنان اسلام در نظر دارند کاری بکنند که انتخابات درست صورت نگیرد و از دست مسلمانها و متعهدین خارج شود. ولی شما باید تمام قدرتتان را صرف کنید که به خوبی انجام شود. انتخابات یک محکی هم برای خودتان است که ببینید آیا میخواهید انتخاب اصلح بکنید برای خودتان، یا برای اسلام؟ اگر برای خودتان باشد، شیطانی است.
دوم. اگر انتخاب اصلح برای مسلمانهاست، «کی و از کجاست» مطرح نیست، از هر گروهی باشد، حزب باشد یا غیرحزب، نه حزب اسباب این میشود که غیرآن فاسد، و نه صددرصد حزبی بودن باعث صلاح آنهاست. و انتخاب اصلح برای مسلمین یعنی انتخاب فردی که تعهد به اسلام و حیثیت آن داشته باشد؛ و همه چیز را بفهمد.
سوم. هیچکس در انتخابات بر دیگری مقدم نیست، همه افراد ملت یک جور هستند در انتخابات، یعنی همان آدمی که یک کار کوچکی انجام میدهد با آن کسی که در رأس همه امور هست در باب انتخابات هیچ با هم فرقی ندارند، این یک رأی دارد، آن هم یک رأی دارد.
چهارم. مردم، کشور را حالا از خودشان میدانند و میدانند که سرنوشت کشور با انتخابات است. اینطور نیست که حالا بگویند ما انتخاب کنیم برای کی. انتخاب میکنند برای خودشان. پیشتر این حرف بود که خوب، به ما چه ربط دارد انتخابات، به ما کاری ندارند، آنها به مصالح ما کاری ندارند. اما امروز این حرف نیست، مردم شرکت میکنند و من امیدوارم که هرچه بیشتر شرکت بکنند در انتخابات. این وظیفهای است الهی، وظیفهای است ملی، وظیفهای است انسانی، وظیفهای است که ما باید عمل به آن بکنیم، همهمان باید در انتخابات شرکت بکنیم.
پنجم. باید مردم را برای انتخابات آزاد گذاریم، و نباید کاری بکنیم که فردی بر مردم تحمیل شود. بحمداللَّه مردم ما دارای رشد دینی و سیاسی مطلوب میباشند، و خودْ افراد متدین و درد مستضعفان چشیده و آگاه به مسائل دینی- سیاسی و همگام با محرومین را انتخاب خواهند کرد.
ششم. در انتخابات توجه کنند، مردم را توجه بدهید به اینکه شما میخواهید اسلام را حفظ کنید، باید منتخبین شما اشخاصی باشند که توجه به اسلام داشته باشند، متعهد به اسلام باشند، بازیگر نباشند، به شرق و غرب توجه نداشته باشند. باید تکلیف کرد به مردم که وقتی انتخابات پیش آمد بهطور شایسته، روحانیین عمل کنند، وعاظ عمل کنند و مردم هم به تبع آنها عمل کنند تا یک مجلسی داشته باشیم که دیگر در آن هیچ اشخاصی که مخالف با وجهه جمهوریت هستند نداشته باشیم. است که همه امور کشور را چه در داخل و چه در خارج باید بگذراند.
هشتم. شما باید کوشش کنید که این چیزی که الآن در ذهن مردم هست، که دولت را از خودشان میدانند و انتخابات را از خودشان میدانند، این از دل آنها بیرون نرود. یعنی، شما در طول خدمتی که انجام میدهید خدای تبارک و تعالی را در نظر داشته باشید. شما مسئول هستید پیش خدا. فردا از شما سوال میشود.
پی نوشت:
[۱] صحیفه امام، ج ۱۸، ص: ۱۹۶
[۲] صحیفه امام، همان، ص: ۱۹۷
[۳] صحیفه امام، همان، ص: ۳۸۱
[۴] صحیفه امام، همان، ص: ۳۸۱
[۵] صحیفه امام، ج ۲۰، ص: ۲۹۵
[۶] صحیفه امام، همان ص: ۴۰۳
[۷] صحیفه امام، همان، ص: ۳۷۹