به گزارش خبرنگار مهر، شب گذشته اولین مناظره نامزدهای راه‌یافته به مرحله دوم چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، با حضور کاندیداها؛ مسعود پزشکیان و سعید جلیلی با موضوع فرهنگی سیاسی برگزار شد که البته در این مناظره هر دو کاندیدا، مباحثی در حوزه اقتصاد مطرح کردند که در ادامه به بخشی از این مطالب اشاره شده است.
نقش دانشگاه‌ها در زمینه اشتغال و ارزآوری
سعید جلیلی نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در بخشی از سخنان خود به موضوع اشتغال و رشد اقتصاد اشاره کرد؛ او اعتقاد دارد «اینکه کشور طی ۸ سال رشد منفی و صفر داشته باشد و متوسط رشد ۰.۷ باشد به معنای رکود و عدم اشتغال است. در حالی که ما میلیون‌ها دانشجو داریم که نیاز به آینده شغلی دارد، رشد ۸ درصدی اقتصادی که خود به خود رخ نمی‌دهد. یکی از اولویت‌های ما این است که برای این رشد باید مأموریت تعریف کنی و به دانشگاه بگویی شما هم در این برنامه و تحقق آن نقش داری. باید در زمینه اشتغال و ارزآوری هم برای دانشگاه نقش تعریف کرد. بنابراین یکی از اولویت‌های ما این است که برای این رشد باید مأموریت تعریف کنی و به دانشگاه بگویی شما هم در این برنامه و تحقق آن نقش داری. باید در زمینه اشتغال و ارزآوری هم برای دانشگاه نقش تعریف کرد.»
در برجام و FATF ما طلبکاریم
جلیلی در بخش دیگری به مبحث مربوط به FATF و برجام اشاره کرد و گفت که «۷ میلیارد دلار روابط ما با یک کشور همسایه که مشکلی نداشتیم به ۲۰۰ میلیون دلار رسید. بازار صنایع پایین دستی پتروشیمی در منطقه ۱۳۵ میلیارد دلار است. ما چه سهمی از این بازار داریم؟ شما با FATF توافق کرده‌اید و ۴۱ بند را امضا کردید. این‌طور نیست که همه کشورها همه این بندها را اجرا کنند ولی شما همه بندها را اجرا کردید ولی می‌گوید من اینها را قبول ندارم و بعد باید اقدام دیگری انجام دهید. بعد ملت خود را متهم کرده و معطل کنیم و بگوییم واکسن می خریم. سخنگوی دولت روحانی گفت تا FATF اجرا نشود نمِی‌توانیم واکسن بخریم. نامه نوشتند اعضای دولت که اگر FATF اجرا نشود نمی‌توانیم حقوق بدهیم. خب هنوز داریم حقوق می‌دهیم.»
جلیلی تاکید دارد که «در برجام و FATF ما طلبکاریم. آژانس ۱۵ بار تأیید کرده است شما تعهدات خود را اجرا کردید و طرف مقابل اجرا نکرده است. شما باید طلبکار باشید و اگر می‌گوئید برجام ادامه یابد باید اول تعهداتش را اجرا کند. آن موقع نباید معطل او کنید و بگویید نمی‌توانم واکسن وارد کنم و رو به قبله شده‌ام. باید با قدرت فرصت‌های دیگر را پیدا کنید و اشتباه است فقط همین دو سه قدرت وجود دارند و اگر اخم کردند کار انجام نمی‌شود. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می‌گوید شکست فاحش خورده‌ایم بعد می‌گوئیم که خودش نخواسته است. مگر ما نفت نمی‌فروشیم؟ مگر از بلینکن سوال نکردند چرا ایران ۲ میلیون نفت می‌فروشد؟»
مشابه دنیا نفت می‌فروشیم
او همچنین به وضعیت فروش نفت نیز اشاره‌ای کرد و خطاب به پزشکیان ضمن بیان اینکه آمار فروش نفت دقیق مشخص است، گفت که «شما در مجلس هستید امسال قیمت نفت را چند گذاشته‌اید؟ دیوان محاسبات باید آن را حساب کند و وزارت نفت باید پاسخگو باشد. قیمت نفت در دنیا متفاوت است و ممکن است ۸۰ دلار یا صد دلار است و ما مشابه دنیا می‌فروشیم، آمارش وجود دارد می‌توانید نگاه کنید. در زمان برجام بیشتر تخفیف داده می‌شد. باید با دقت عمل کرد و مساله را درست شناخت. می‌گوید ایران ۲ میلیون نفت می‌فروشد بله ما معطل نماندیم که برجام کی درست می‌شود. ما هنوز ۲ میلیون نمی‌فرشیم اما آنها می‌گویند ۲ میلیون ایران می‌فروشد. خب چه کسی این نفت را می‌خرد؟ کسانی هستند.»
جلیلی در پاسخ به سوال پزشکیان مبنی بر اینکه اگر نفت فروخته می‌شود چرا وضع مردم اینگونه است؟ تاکید کرد که «احسنت. پس همه مسائل آن نیست و باید مسائل داخلی پرداخته شود. متعارف است که نفت ۲ تا ۴ درصد نفت پرتی دارد که می‌شود چند میلیارد دلار. -این پرتی ها- نزدیک سی میلیاد دلار می‌شود.»
هر سفارتخانه باید سکویی برای صادرات کشور شود
نامزد انتخابات ریاست جمهوری به تجارت خارجی هم اشاره‌ای کرد و گفت که «برنامه من مشخص است. در اقتصاد، بانکداری، کشاورزی و نقدینگی و … در این موارد ما باید به جمع بندی برسیم. باید اقتصاد ایران جانمایی شود. باید فرصت‌های جدید شناخته شود. برنامه من این است که باید اولویت‌ها را شناخت. هر سفارتخانه باید سکویی برای صادرات کشور شود. واردات پاکستان ۷۰ میلیارد است که باید حداقل ۱۶ میلیارد ما حضور داشته باشیم. باید از فرصت ترانزیت استفاده کنیم. باید حواس جمع شود. شما با هیچ کشوری عقد اخوت نمی‌بندی، بلکه منافع ملت خود را با قدرت دنبال می‌کنید، اما باید برنامه داشته باشید و نباید بگویید این برنامه‌ها را ولش کنید. اگر مطالعه و برنامه نداشته باشید حتماً کشور عقب می‌ماند.»
قیمت بنزین افزایش نمی‌یابد
مسعود پزشکیان دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری در اشاره‌ای به مباحث مطرح شده در مورد گرانی بنزین، گفت که «یک خبری از ما پخش شد که بنزین را گران می‌کنیم که ما گفتیم این کار را نمی‌کنیم ولی متأسفانه این رسانه‌ها این خبرها را پخش می‌کنند. قاطع عرض می‌کنم که بدون رضایت مردم هیچ اقدامی نخواهیم کرد.
خودروی ۲۰ هزار دلاری را ۱۰۰ هزار دلار می‌فروشیم
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد که «گفتیم خودمان می‌خواهیم تولید کنیم. چه بلایی با تولید ماشین سر مردم آورده‌ایم. بنزین را در صد کیلومتر، ۲۰ لیتر مصرف می‌کند بعد بگوییم بنزین را گران می‌کنیم. مگر می‌شود؟ اگر بازار را باز کنیم، قابلیت ایجاد می‌شود نه اینکه دور خود قفس درست کنیم و بگوییم هرچه تولید می‌کنیم باید استفاده کنید. ما داریم از چرخه تکنولوژی خارج می‌شویم. دنیا خیلی پیچیده است و خود آمریکا هم از این چرخه نمی‌تواند خارج شود. شدنی نیست که بگوییم همه کار را خودمان انجام می‌دهیم. قیمت ماشینی که ۲۰ هزار دلار است، می‌فروشیم ۱۰۰ هزار دلار که مردم که ۲۰۰ یا یا ۳۰۰ دلار حقوق می‌گیرند، خواب آن را هم نمی‌بیینند. مردم چه گناهی کرده‌اند؟ مشکل ما در کشور این است که ۹۹ درصد مدیران اصلاً نمی‌دانند قانون برنامه چیست، حتی خود وزیر هم اطلاع ندارد. وزیری که نمی‌داند قانون برنامه چیست، رئیس دانشگاه و دانشکده‌ای که نمی‌داند، چه چیزی را می‌خواهید از اینها سوال کنید؟ قدم اول این است که ابلاغ که در مجلس انجام شد، دستورالعمل در دولت این باشد که وظایف آن مسئول و مدیر مشخص شود، منابع و امکاناتش هم فراهم شود و به او بگویند این وسط را هم باید انجام دهی، اگر مسؤول انجام نداد با او برخورد کنیم.»
او اعتقاد دارد که «ما بلدیم تا جایی که زنده بمانیم از ظرفیت خود استفاده کرده و اقتصاد مقاومتی را اجرا و مشکلات مردم را حل کنیم ولی از تمدن دور خواهیم بود. اگر تورم، ناترازی انرژی، سوخت‌های پرت شده و ناترازی بانک‌ها را مدیریت کنیم خیلی از مشکلات کسری بودجه را می‌توانیم حل کنیم ولی رشد نخواهیم کرد. بابت FATF و برجام چقدر ضرر می‌کنیم؟ شاید روزانه ۱۰ هزار میلیارد ضرر می‌کنیم. ۳۰ درصد ارزان می‌فروشیم و گران می‌خریم تازه جنس آشغال و بنجل به ما می‌دهند. یک عده هم کاسب تحریم هستند و تا دلشان می‌خواهد می‌خورند و ما هم بی‌خبریم چون شفاف نیست و بلا سر مردم می‌آید.»
نفت را چند می‌فروشیم؟
پزشکیان همچنین به نحوه فروش نفت اشاره‌ای کرد و با بیان اینکه ما به دلیل نداشتن تکنولوژی سرمایه نسل‌ها را به نابودی می‌بریم. ارزان می‌فروشیم، گفت که «قیمت را نمی‌گویند چون از راهی که دور می‌زنند، می‌روند. مساله خیلی روشن است؛ همین الان به دلیل نداشتن تکنولوژی، نفتی که از زمین استخراج می‌کنیم ۱۸ درصد است؛ در صورتی در دنیا این رقم ۴۰ الی ۴۸ درصد است؛ معنای این موضوع آن است که ما در حال به نابودی بردن سرمایه نسل‌ها هستیم یعنی چنانچه الان ۱۰۰ میلیارد وجود دارد ما ۲۰۰ میلیارد را زیر خاک دفن می‌کنیم و ارزان نیز می‌فروشیم.»
به گفته او «-از سویی دیگر- قیمت و میزان فروش نفت را نیز اعلام نمی‌کنند؛ چراکه برای دور زدن تحریم‌ها نفت را دست کسی می‌دهند که می‌بینیم یک مرتبه فردی پیدا می‌شود و ۳ میلیارد بشکه نفت را برده و پول‌ها را خورده است؛ مگر او خودسرانه می‌توانست یک کشتی نفت ببرد و ۳ هزار میلیارد پول را برنگرداند؟ بسیاری از این پول‌ها در آن مسیر گم می‌شوند. از طرف دیگر بازارها را از دست داده‌ایم، بازاری برای فروش محصولات نفت و گاز خود نداریم و امروز در مملکتی که دومین گاز دنیا را دارد، زمستان‌ها گاز کارخانجات قطع می‌شود. اگر مشکل دولت‌ها هستند، خب زمان آقای رئیسی مشکل را برطرف می‌کردند اما این مشکل همچنان وجود دارد. ما باید بپذیریم که این ۱۵۰۰ تحریم زمانی است که نفت، بانک ملی، کشتیرانی و بیمه را تحریم می‌کنند و زمانی است که حسن، حسین و قاسم را تحریم می‌کنند؛ این هم یک عدد تحریم است آن هم یک عدد تحریم است؛ در زمان شهید رئیسی تعداد تحریم به ۲۵۰۰ رسید و تحریم‌هایی که فلج کننده هستند، ایجاد شده است. در مجلس نیز وقتی موضوع برجام مطرح بود من از آقای دکتر سوال کردم و گفتم اگر برجام را قبول نکنیم راهی که در پیش داریم چیست؟»
وی ادامه داد: بگویید که می‌خواهیم در این مملکت چه کار کنیم؟ واقعیت قضیه این است که باید نقشه‌ای داشته باشیم که بعد از ۱۵ سال بگوییم که اگر برجام را امضا نکردیم انقدر ضرر خواهیم کرد و انقدر نیز منفعت خواهیم کرد. ما به دلیل سوءمدیریت و نبود مدیریت در حال ضرر زدن به سرمایه‌های مملکت هستیم و کسی پاسخگو نیست. اینکه چگونه باید گفت‌وگو کنیم و حرف بزنیم خودش یک هنر است و قرار نیست که بلد نباشیم حرف بزنیم و هر زمانی که حرف بزنیم آنها ما را محکوم کنند.
چرا چین پول ما را نمی‌دهد و هر جنسی که دلش خواست را به ما قالب می‌کند؟
پزشکیان در پاسخ به پرسش مجری مبنی بر اینکه که در شرایطی که آمریکا سردار سلیمانی را به شهادت می‌رساند و می‌خواهد فروش نفت شما را به صفر برساند، چه فضایی برای گفت‌وگو وجود دارد؟ تصریح کرد که «موضوع شهید سلیمانی جداست؛ آمریکا او را به شهادت رساند به خاطر اینکه شهید سلیمانی در بحث‌هایی که در غزه سوریه وجود داشت موی دماغ آنها بود؛ این چه ربطی به دعوای قبل از این قضیه دارد؟ حرف من این است که آمریکایی یا اروپایی‌ها چرا دیگر راحت به تاجران بازرگانان و دانشگاهیان‌مان ویزا نمی‌دهند؟ ما چه کار کردیم که دنیا با ما اینگونه است؟ در همسایه‌ها، چرا ترکیه پول ما را نمی‌دهد و چرا چین پول ما را نمی‌دهد و هر جنسی که دلش خواست را به ما قالب می‌کند و همان قرارداد ۲۵ ساله را اجرا نمی‌کند؟ FATF مانند فیفا است؛ اگر ما زیر بار حرف‌هایی که فیفا می‌زند، نرویم، ما را بازی نمی‌دهند؛ FATF نیز به همین صورت است. حال ممکن است ما ۱۰ جای دیگر بازی کنیم اما نخواهیم توانست در بازی‌های جهانی بازی کنیم.»
او اشاره کرد که «می‌گویند راه دیگری داریم، بگویند که اگر این کار را نکردند، می‌خواهند چه بلای دیگری سر مردم بیاورند؟ بگویند که ما به این صورت تحریم‌ها را دور می‌زنیم، چرا پول نفت‌هایی که با دور زدن تحریم‌ها به فروش رساندند بازنگشته است؟ در ابتدا باید در داخل همگرایی پیدا کنیم و پِرت‌هایی که در نفت و گاز و تورم‌های موجود وجود دارد و سو مدیریت‌هایی که وجود دارد را به صورت علمی برطرف کنیم و به دنیا ثابت کنیم که «ایستادن» را می‌توانیم. در عین حال برای عقب نماندن از قافله باید گفت‌وگو کنیم و بر اساس سه اصل که رهبری فرمودند یعنی عزت حکمت و مصلحت معامله کنیم؛ در معامله باید یک چیزی بگیریم و چیزی بدهیم و اینکه بگوییم ما نخواهیم داد و نخواهیم گرفت، اصلاً معامله‌ای شکل نخواهد گرفت چراکه گفت‌وگو روش و علم دارد. اینکه ما حرفی بزنیم و طرف مقابل قبول نکند، هنر نیست بلکه ما باید معامله را جوش دهیم.»
باید به اقتصاد مقاومتی توجه کنیم
به اعتقاد پزشکیان «ما در داخل باید به اقتصاد مقاومتی توجه کنیم و سعی کنیم که درست مدیریت کنیم، سوخت‌مان را هدر ندهیم و سعی کنیم دولت را بزرگ نکنیم، پول چاپ نکنیم و با هم دعوا نکنیم و بعداً وقتی توانستیم با دنیا بر اساس سه اصل عزت، حکمت و مصلحت مذاکره کنیم.»
او در بخش دیگری تصریح کرد که «قیمت گوشت، برنج، ماشین و خانه چقدر است؟ چند بود و چند شده است؟ کاری نکنید که آدم چیزی را که نباید، بگوید. ما زندگی مردم را با چالش مواجه کردیم و مردم ناراضی هستند و شما می‌گوئید می‌ایستیم. شما می‌توانید بایستید ولی زندگی مردم نمی چرخد. ما می‌گوئیم که هر کاری باید بکنیم که زندگی مردم بهتر شود. کسی که می‌گوید رشد هشت درصدی ممکن نیست یعنی نمی‌خواهد مشکلات را حل کند. شما تمام افرادی که استخدام کرده‌اید، افراد دور بر خودتان هست و همه کسانی که در سیستم هستند استخدام می‌شوند و بقیه معطل هستند.»
قائل به پیوستن به FATF و عادی‌سازی روابط بانکی ایران با جهان هستم
پزشکیان به مبحث سیاست خارجی اشاره‌ای کرد و گفت که «سیاست خارجی من بر مبنای واقع‌بینی است. من قائل به پیوستن به FATF و عادی‌سازی روابط بانکی ایران با جهان هستم. من به سیاست خارجی یک نگاه ملی دارم و برای من معنی خنثی‌سازی تحریم این است که جوان ایرانی بتواند با کمترین امکانات به یک مشتری در یک کشور محصولات و خدمات خود را بفروشد و پول خود را مستقیم در حساب بانکی خود در ایران دریافت کند. برای من سیاست خارجی یعنی ایجاد پیوندهای متعدد و منافع مشترک با همه کشورهای جهان در راستای رشد اقتصادی و توسعه ایران اما در روند دیگری، توسعه در قفس دنبال می‌شود و ما باید در قفس زندگی کنیم.»