به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، شرکت زیستا ژن آفرین با هدف ساخت امکانات و تجهیزات پزشکی در حوزه ژنتیک در قالب یک گروه تخصصی از بهترین دانشجویان دانشگاه‌های کشور فعالیت خود را آغاز کرده است و در سال 1399 موفق به ساخت کیت استخراج DNA از بزاق دهان، محلول پایدار کننده بزاق برای طولانی کردن مدت پایداری بزاق و استخراج DNA با کیفیت و دستگاه saliva collector شده است.
سید ابوالفضل مطهری، مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان، مرسوم ترین راه استخراج DNA را استفاده از سلول‌های خونی برشمرد و اظهار کرد: این روش برای بیماران مسن، مادران باردار و نوزادان و کودکان کم سن و سال دشوار است و بعضا به سختی اتفاق می افتد. این سختی برای بیمارانی که خون آن ها سریعا لخته می شود و یا بیماری کم خونی دارند بسیار بیشتر است.
وی، استخراج DNA از بزاق دهان را یک روش جایگزین برای این مساله خواند و افزود: استخراج از بزاق دهان به دلیل درگیر بودن دهان با باکتری، آلودگی دارد که باید در طی یک پروسه مشخص و با شست‌وشو میزان باکتری موجود را کاهش داد و سپس با استفاده از یک کیت پایدار کننده می‌توان بزاق را برای مدت مشخصی در دمای اتاق پایدار نگه داشت تا آزمایشگاه‌ها بتوانند در مدت زمان طولانی تری از آن استخراج با کیفیت داشته باشند.
انواع تجهیزات ازمایشگاهی سلولی و مواد مصرفی حوزه درمان ناباروری
مطهری در ادامه به تشریح انکوباتور محفظه عایق بندی شده که در آزمایشگاه‌های زیستی برای کشت و رشد نمونه‌های زنده مانند سلول یا میکروب‌ها و انکوبه کردن تخمک ها و اسپرم سازها به کار می‌رود، پرداخت و گفت: انکوباتور رومیزی از 11 محفظه کشت جداگانه و یک محفظه گرمایش بزرگتر تشکیل شده است.
به گفته او، دستگاه PLT01 دارای یک سیستم گرمایشی با استفاده از انتقال حرارت سیال است که جهت ذوب و گرم کردن مایعات موجود در کیسه یا بطری های آزمایشگاهی که برای انتقال پزشکی یا تزریق در بافت‌های زنده در نظر گرفته شده اند، استفاده می شود و به طور معمول این مایعات، خون کامل، فرآورده های خونی، پلاسما و سایر محلول های تزریق هستند.
مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان زیستا ژن آفرین، یکی از نیاز های اساسی برای انتقال خون و فرآورده های پزشکی یا تزریق در بافت های زنده را گرم کردن کیسه های حاوی این مایعات فریز شده عنوان و تصریح کرد: در حال حاضر برای گرم کردن کیسه های حاوی مایعات فریز شده در بیشتر مراکز از روش های سنتی و غیرعلمی استفاده می‌شود. بنابراین وجود دستگاهی منطبق با استانداردهای جهانی برای این امر بسیار حیاتی است. دستگاه PLT01 دارای مخزن آبی است که به وسیله المنت گرم می شود، سیال(آب) گرم شده به درون بالشتک های مجاور کیسه های منجمد آزمایشگاهی رفته و باعث گرمایش و ذوب آن ها می شود.
مطهری اذعان کرد: کیسه های خون، پلاسما، HPC یا دارو های آزمایشگاهی در بین دو بالشتک گرمایشی دستگاه قرار گرفته و به کمک جریان پیوسته گرمایی ایجادشده توسط پمپ ها و سیستم کنترل دما ، به دمای مطلوب قابل تزریق و استفاده برای بیمار می‌رسند.
وی در خصوص محصولات دیگر این شرکت دانش‌بنیان به دستگاه انکوباتور INC03 اشاره کرد و افزود: این دستگاه یک محفظه ی عایق بندی شده ای است که در آزمایشگاه‌های زیستی برای کشت و رشد دادن نمونه‌های زنده مانند سلول‌ها یا میکروب‌ها به کار می‌رود و با کنترل رطوبت، دما و ترکیب گازهای موجود در هوا مانند اکسیژن و دی اکسید کربن شرایطی مناسب برای رشد میکروارگانیسم‌های زنده فراهم می‌کند.
به گفته او، انکوباتور یکی از از ابزارهای مهم در آزمایش‌های میکروبیولوژی، زیست‌شناسی سلولی و لقاح آزمایشگاهی (IVF) به خصوص برای انکوبه کردن تخمک ها، اسپرم سازها… به حساب می‌آید. انکوباتور از روش های مختلف انتقال گرما و کنترل محیطی جهت رسیدن به شرایط لازم برای فعالیت‌های ویژه آزمایشگاهی استفاده می‌کند.
مدیر عامل شرکت دانش‌بنیان زیستا ژن آفرین یادآورد شد: محیط‌های کشت بعد از کشت دادن در درون این دستگاه قرار گرفته و درجه حرارت موردنیاز باکتری تنظیم شده و تا مدت معینی محیط های کشت در دستگاه باقی می مانند.
سید ابوالفضل مطهری، Viral Transport Medium را محیطی جهت انتقال نمونه های بالینی از محل جمع آوری تا آزمایشگاه برشمرد و گفت: این محیط اجازه بقای به نسبت طولانی را به ویروس ها در دمای اتاق می‌دهد. نمونه ها ممکن است در دمای محیط (25-10 درجه سانتیگراد) یا در دمای یخچال ارسال شوند تا به آزمایشگاه برسند.
وی در پایان خاطر نشان کرد: در صورت تاخیر در آزمایش یا حمل و نقل، نمونه ها باید در دمای 70- درجه سانتیگراد یا پایین تر منجمد شوند. این در حالی است که باید از انجماد مکرر و ذوب نمونه ها اجتناب شود زیرا ممکن است بازیابی موجودات زنده را کاهش دهد.