خبرگزاری مهر، گروه استانها: عزاداری برای سیدالشهدا علیه‌السلام یکی از بافضیلت ترین اعمال در مذهب تشیع است که آثار و برکات بسیاری برای آن در روایات ذکر شده است و توصیه علما و عرفا نیز در این رابطه اهتمام ویژه بر تعزیه‌داری حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام است چنانچه در وصیت نامه عارف بزرگ آیت الله سید علی قاضی طباطبایی آمده است «در مستحبات تعزیه داری و زیارت حضرت سیدالشهدا مسامحه ننمایید و روضه هفتگی ولو دو سه نفر باشد، اسباب گشایش امور است»؛ از آثار دنیوی این اهتمام به عزاداری سیدالشهدا علیه‌السلام زنده نگه‌داشتن روح ظلم ستیزی در یکایک افراد و آماده نگه داشتن آن‌ها برای ایثار و شهادت است از این رو حکام مستکبر و ظالم و جریانات ضاله همواره برای دشمنی با مکتب سیدالشهدا علیه‌السلام شمشیر از رو کشیده‌اند و تلاش کرده‌اند به هر نحوی یا شکوه این مکتب انسان ساز را از بین ببرند و یا اینکه گرایش به این جریان را به حداقل ممکن برسانند بر همین اساس با وارد کردن بدعت‌هایی به آئین‌های عزاداری که منافی عقل، حکمت و مصلحت است تلاش کرده‌اند چهره‌ای غیر منطقی، جاهلانه و خرافه پرستانه را از شیعه به نمایش بگذارند و در این مسیر شیعیان احساس مدار و ساده لوح نیز به کمک جریانات تحریف آمده‌اند.
یکی از این بدعت‌ها در عزاداری سیدالشهدا علیه‌السلام قمه زنی است که در این گزارش تلاش کرده‌ایم در رابطه با آن اطلاعاتی کسب کنیم که در ادامه گفت‌وگوی ما با حجت‌الاسلام والمسلمین محمد علی عطاریه را می‌خوانید.
ورود قمه زنی به عزاداری‌ها از قرن هیجدهم
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد علی عطاریه، کارشناس علوم دینی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: طبق تاریخ مسئله قمه زنی از قرن هیجدهم به بعد وارد فرهنگ عزاداری شیعیان شده است و قبل از آن هیچ گزارشی در رابطه با آن وجود نداشته است که لازم است بر روی تأمل شود.
وی افزود: وقتی به قرن هیجدهم نگاه می‌کنیم شاهد استقرار امپراطوری‌های مسلمان هند، ایران و عثمانی در منطقه هستیم و در نقطه مقابل استعمار و استکبار تحت تأثیر زرسالاران صهیونیسم و مسیحیان صلیبی که هر دو جریان جزو متعصبان دینیِ مقابل اسلام هستند قرار دارند که از هیچ تلاشی برای از بین بردن اسلام فروگذار نمی‌کنند.
این کارشناس علوم دینی و مذهبی تصریح کرد: استعمارِ متأثر از نژاد پرستیِ یهودی و مسیحی قائل بر این است که باید جهان اسلام را متلاشی کند و خود بر کشورهای مسلمان مسلط شود از این رو برنامه‌ریزی‌های بلند مدتی انجام داده است که جنگ‌هایی چون جنگ‌های ایران و روسیه و درگیری‌های کشورهای اسلامی در منطقه بر اساس آن شکل می‌گیرد و سیاست منحوس «تفرقه بیانداز و حکومت کن» در دستور کار قرار می‌گیرد.
عطاریه بیان کرد: استعمار برای اینکه بتواند به اهداف شوم خود دست پیدا کند از هر ابزاری نخست برای نفوذ و در گام بعدی برای تحریف حقیقت اسلام و تشیع استفاده کرد و بر این اساس ضمن تلاش برای در دست گرفتن اکثر جایگاه‌های حساس در کشورهای اسلامی به فرهنگ شیعی تعرض کردند و با هدف نمایش چهره غیر واقعی از فرهنگ اسلامی و شیعی در قرن ۱۸ مباحث کاپیتولاسیون مطرح شد.
مسؤول دفتر نمایندگی ولی فقیه در تیپ مردم پایه امام سجاد (ع) ادامه داد: تأیید و تصویب کاپیتولاسیون در کشورهای اسلامی در واقع تأییدی برای نمایش چهره واقعی از مسلمانان بود، غربی‌ها این نگاه را در دنیا گسترش می‌دادند که مسلمانان خویی وحشیانه دارند و از این بابت بایست آن‌ها را اداره کرد تا آسیبی به خود و دیگران نزنند و وقتی کشورهای اسلامی خودشان بحث پرداخت حق توحش و کاپیتولاسیون را می‌پذیرفتند دیگر دلیلی برای نپذیرفتن چنین امری در جامعه جهانی وجود نداشت بر همین اساس بدعت‌هایی را مانند قمه‌زنی، قفل‌زنی و تیغ زنی را وارد فرهنگ عزاداری‌ها کردند.
خرید منبری‌ها و مداحان شهرت طلب و تصویرسازی جاهلانه از تشیع راهبرد استعمار در برابر اسلام ناب
وی ادامه داد: روحانیت یکی از موانع اصلی اجرای برنامه‌های استعماری در کشورهای اسلامی بود از این رو یا باید روحانیت را کاملاً حذف می‌کردند و یا اینکه کنش‌گری آن‌ها را بر اساس خواست خودشان تنظیم کنند بر همین اساس خریدِ سخنرانان و مداحان شهرت طلب و سودجو، تصویرسازی جاهلانه، احمقانه و خشونت طلب از کشورهای اسلامی بود و بر همین اساس بدعت‌ها بسیار در پیشبرد این اهداف مؤثر بودند.
علامه سید محسن امین مخالف سر سخت قمه زنی
عطاریه با بیان اینکه راهبرد منزوی کردن دین یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های استعمار و استکبار بوده است، گفت: قمه زنی اول در منطقه عثمانی باب شد و در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم قمه زنی در کشورهای عربی نیز ورود پیدا می‌کند و یکی از اولین مخالفان این نوع از عزاداری علامه سید محسن امین بود که مبارزه جدی با قمه زنی را آغاز کرد و متأسفانه جبهه‌ای در مقابل او ایجاد شد تا او را به واسطه مبارزه‌ای که آغاز کرده است و مخالفتش با قمه زنی تکفیر کنند.
این سخنران مذهبی با بیان اینکه در مسائل شرعی بدون دلیل نمی‌شود حلال، حرام، مستحب و مکروه را تعیین کرد، گفت: عده‌ای از فقها قمه زنی را بر اساس اینکه آن را شیوه‌ای برای تعظیم شعائر دینی و روشی برای ترس انداختن در دل دشمنان می‌دانند مباح دانسته‌اند.
بررسی فتوای میرزای نائینی در رابطه با قمه زنی
وی افزود: خیلی‌ها در این رابطه به فتوای میرزای نائینی استناد می‌کنند؛ این مرجع تقلید بزرگ جهان تشیع چنین فتوا داده است که «درباره بیرون‌آمدن خون از پیشانی در اثر زدن شمشیرها و قمه‌ها، اقوی جواز آن است در صورتی که از زیانش محفوظ باشند و تنها خون از پیشانی بیرون بیاید و صدمه‌ای به استخوان پیشانی وارد نشود و همچنین به‌صورت عادی خونی که از بدن خارج می‌شود، آن‌قدر نباشد که به بدن ضرر بزند» میرزای نائینی در ادامه فتوای خود جوانان را از این کار منع کرده و می‌گویند: «لکن احوط و سزاوار است کسانی‌که عارف به استعمال شمشیر و قمه نیستند، از انجام آن خودداری کنند؛ خصوصاً جوانانی که به‌خاطر عظمت این مصیبت و لبریز شدن دل‌هایشان از محبت حسینی علیه‌السلام اهمیت نمی‌دهند که چه ضربه‌هایی به بدن خویش وارد می‌کنند» اما متأسفانه کسانی که به سمت قمه‌زنی می‌روند فقط به بخش نخست فتوا توجه می‌کنند.
مسؤول دفتر نمایندگی ولی فقیه در تیپ مردم پایه امام سجاد (ع) تأکید کرد: طبق فتوای میرزای نائینی جواز قمه‌زنی در صورتی است که ضرری نداشته باشد در حالی که بدون ضرر نمی‌توان این کار را متصور شد چنانچه مرحوم آیت الله العظمی بهجت نیز جواز قمه زنی را متوقف به عدم داشتن ضرر دانسته‌اند.
سید ابوالحسن اصفهانی و امامین انقلاب مخالفان قمه زنی
عطاریه ادامه داد: یکی از مخالفان قمه زنی در بین فقها آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی بود و از فقهای معاصر نیز حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری مخالف قمه زنی هستند و جواز این موضوع را مبتنی بر شرایط زمان می‌دانند و با توجه به اینکه قمه‌زنی موجب وهن و تمسخر دین اسلام می‌شود آن را حرام می‌دانند چرا که راهبرد استعمار این بوده که شیعیان و مسلمانان را انسان‌هایی دور از عقلانیت و خطرناک معرفی کند تا از تمایل به آن‌ها جلوگیری کند.
مسؤول دفتر نمایندگی ولی فقیه در تیپ مردم پایه امام سجاد (ع) خاطرنشان‌کرد: بدعت بودن و غیر عقلانی بودن از دیگر دلایل رد قمه زنی است که باید مورد توجه قرار گیرد و بر همین اساس امروز بسیاری از مراجع با این بدعت مخالف هستند.