خبرگزاری مهر، گروه استانها: مرداد ماه زمان برداشت خوشه‌های طلایی و آغشته به رنج برنج در مازندران و شمال است و شالیکاران ثمره چندماه زحمت و تلاش خود را درو می‌کنند.
قصه برنج و شالیکاری در این دیار غصه پر درد و رنجی است که با سفره مردمان و ساکنان حاشیه خزر و کوهستان‌های البرز گره خورده است و گاه سیاست‌های نابجا و اشتباه سبب شده، دست برنجکار از شالیزار کوتاه و برنج از سفره‌های مردم تهی شود.
داستان دلال و واسطه و نقشه‌هایی که برای خارج کردن برنج از دست کشاورز و شالیکار می کشند، یک سو، قصه واردات و سیاست‌هایی که ارز را به سفره خارجی‌ها می‌دهند و تولید داخل را زمین گیر می‌کنند، یک سوی دیگر.
سال هاست بحث ممنوعیت واردات برنج و یا واردات به اندازه نیاز کشور روی میز دولت‌ها و مجالس قرار گرفته است و همه روی کاغذ حق را به کشاورز و شالیکار می‌دهند و در عمل، به نفع واردکننده و مافیا عمل می‌کنند.
بیش از ۴۰ درصد برنج سفید و مورد نیاز کشور از شالیزارهای مازندران تأمین می‌شود و برداشت برنج حدود دو هفته‌ای است از مزارع مازندران آغاز شد. آرام آرام ماشین آلات و کمباین‌های دروگر جای خود را برای برداشت مکانیزه برنج باز کرده‌اند اما هنوز هستند شالیکارانی که علاقه دارند به صورت سنتی و دستی درو کنند.
مشهدی صفر کشاورز و شالیکار مازندرانی که حدود دو هکتار مزرعه شالیزاری خود را از دست وسوسه‌های ویلاسازان و بساز و بفروش‌ها حفظ کرده است، می‌گوید: همه دل خوشی عمر ۷۰ ساله من این است که فصل شالی و شالیکاری در مزرعه کار کنم و دسترنج خود را درو کنم.
وی در گفت وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه محصول برنج به نسبت دیگر اقلام نظیر گوشت و ماهی قیمت ناچیزی دارد، گفت: برای تولید هر کیلوگرم برنج باید ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان خرج کنیم و سپس موقع برداشت، با واردات بی رویه و سیاست‌هایی که به ضرر کشاورز تمام می‌شود، قیمت برنج را زمین می‌زنند.
وی افزایش هزینه‌های کارگری، بذر، سم، نهاده و ماشین آلات برداشت و کرایه حمل و شالیکوبی را سرسام آور دانست و افزود: رنج و مشقت برنجکاری سبب شده تا جوانان انگیزه‌ای برای فعالیت در این حرفه نداشته باشند و بیشتر تمایل به فروش مزرعه و شالیزار داشته باشند.
طی سال‌های اخیر با ترکیب دانش و بهره گیری از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان، تولید برنج به روش مدیریت تلفیقی و با هدف کاهش مصرف سموم کشاورزی و دستیابی به محصول ارگانیک در مازندران در دستور کار قرار گرفته است. شهرستان بابل از جمله مناطقی است که طرح مدیریت تلفیقی برنج در آن اجرا شده است.
محسن آهنگری مدیر جهاد کشاورزی بابل گفت: در تولید برنج سالم مواردی چون امنیت غذایی، کاهش هزینه تولید، کاهش مصرف سموم شیمیایی مورد اهمیت است.
وی در گفت وگوبا خبرنگار مهر افزود: از جمله راهکارهای مهم در برنامه مدیریت تلفیقی برنج (ICM ) می‌توان رعایت فاصله کاشت، مدیریت تلفیقی کرم ساقه خوار برنج از طریق کنترل فیزیکی و نصب انواع تله‌ها (نوری، فرمونی، فرولایت) نام برد.
آهنگری عنوان کرد: در برنامه مدیریت تلفیقی محصول برنج (ICM) جهت مدیریت بیماری بلاست برنج می‌توان از طریق کنترل مکانیکی و حذف پنجه‌های آلوده و ترکیب زیستی کانگ می استفاده کرد.
اجرای مدیریت تلفیقی برنج در ۷۶۳ هکتار مزرعه
آهنگری متذکر شد: درسال جاری در شهرستان بابل در ۷۶۳ هکتار از اراضی شالیزاری طرح icm (تولید برنج به روش تلفیقی) در کشت اول برنج اجرا شد و در سطح ۱۵۰ هکتار در کشت دوم برنج در دست اجرا است.
همزمان با فصل برداشت برنج، از دغدغه‌های مهم و دیرینه کشاورزان، جلوگیری از واردات و حذف ارز ترجیهی برای واردات این محصول به شمار می‌رود. این مصوبه در جریان آخرین سفر استانی رئیس جمهور شهید به مازندران نیز در دستور کار قرار گرفت و وزارت جهاد کشاورزی و استانداران شمالی، متولی اصلی ساماندهی عرضه و بازار برنج تعیین شدند.
حذف ارز ترجیحی برای واردات بلاتکلیف
بررسی‌ها حکایت از آن دارد که دستور رئیس جمهور شهید هنوز اجرایی نشده و رضا حاجی پور رئیس مجمع نمایندگان مازندران در این زمینه می‌گوید: حذف ارز ترجیحی برای واردات برنج بلاتکلیف مانده است.
وی در گفت وگو با خبرنگار مهر با اظهار اینکه مازندران نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی و برنج در کشور دارد، گفت: سالانه مقادیر زیادی برنج وارد می‌شود درحالی که به ۶۰۰ هزار تن نیاز داریم و اگر ارز ترجیهی به تولید داخلی داده می‌شد، اکنون در تولید برنج خودکفا می‌شدیم.
وی با اظهار اینکه طبق مصوبه سفر رئیس جمهور، حذف ارز ترجیهی برای واردات برنج باید عملیاتی می‌شد، افزود: هنوز اجرای این مصوبه بلاتکلیف است و نگرانی وجود دارد که این ارز در اختیار مافیا برای واردات قرار گیرد.
احمد خانی نوذری معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی نیز با بیان اینکه سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد حذف ارز ترجیحی برای واردات برنج را داده و در جلسه کمیسیون فرعی اقتصادی دولت هم این موضوع مطرح شد، گفت: در نهایت تصمیم بر این گرفته شد تا اجرای آن به پایان دوره فصل برداشت برنج موکول شود.
وی افزود: در دوره ممنوعیت واردات برنج ثبت سفارش برنج، ترخیص برنج و پرداخت ارز ترجیحی در این مقطع صورت نمی‌گیرد مگر واردات برنجی که در سال گذشته یا در چهار ماه اول امسال انجام گرفته و با قیمت ارز ترجیحی بوده و بدهی آن طبق روال تسویه می‌شود.
خانی گفت: با توجه به تغییر و تحول دولت و ضرورت حضور دولت جدید در حوزه تصمیم سازی ها و عدم با توجه به اینکه در پایان دوره تولید برنج ایرانی دولت جدید تصمیم خواهد گرفت آیا ضرورت دارد برنج بیشتر وارد شود یا خیر و با کدام ارز برای این کار اختصاص پیدا کند.
اوضاع بازار برنج در مازندران نیز در حالت سکوت و معلق قرار دارد و بنکداران و واسطه‌ها چشم به روزهای آینده و فعالیت دولت جدید دوخته‌اند و منتظر هستند با ورود برنج جدید و نوبرانه به بازار، قیمت گذاری جدیدی داشته باشند.