خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ فعالیت در زمینه خیریه حس و حال خوبی را در آدم‌ها ایجاد می‌کند و به مرور سخت‌ترین قلب‌ها نیز رقیق و مهربان شده و از کمک به هم‌نوعان لبریز عشق و عاطفه می‌شوند اما باید مراقب بود که برخی مشکلات ساختاری این فعالیت ارزشمند را تبدیل به زمینه‌ای برای گداپروری نکند.
فاطمه خسروی زاده ۴۶ ساله و دارای مدرک فوق لیسانس است. وی دبیر آموزش و پرورش شهرستان طبس خراسان جنوبی و مدیر مرکز نیکوکاری حضرت فاطمه زهرا (س) بوده و از سال ۱۳۷۹ به عنوان نیروی افتخاری مدیر مجتمع فرهنگی امام مهدی (عج) کمیته امداد طبس مشغول به فعالیت است. او بعد از مدتی برای توسعه فعالیت‌هایش مرکز بانوان نیکوکاری «فاطمه الزهرا» را با کمک دوستان خود راه اندازی کرد و خود رئیس هیئت مدیره شد. سه نفر مددکار نیز جهت رسیدگی به پرونده‌ها به مجموعه اضافه شدند.
این افراد پس از راه‌اندازی مرکز نیکوکاری ابتدا ظرفیت‌ها را شناسایی کردند. آن‌ها برخی خیرین خارج از شهرستان و شهرهای بزرگ را در کنار خیرین شهر کوچک خودشان را جمع کردند. خیرینی که مبلغ اندکی کمک می‌کنند. اما آن‌ها اعتقاد داشتند باید فرهنگ احسان و نیکوکاری گسترش یابد تا برکت آن در جامعه جاری و ساری شود. به همین دلیل این مرکز از حضور خیرین با وسع اندک هم استقبال می‌کنند.
مرکز نیکوکاری فاطمه‌الزهرا با توجه به علایق و اعتقادات خیرین سعی کرد در همه زمینه‌ها ورود پیدا کند. برخی دوست داشتند در زمینه تأمین جهیزیه کمک کنند و عده‌ای معتقد به تأمین و توزیع سبدهای کمک معیشتی بودند. بعضی‌ها هم کمک به ایتام را دوست داشتند و تمایل داشتند که لوازم ضروری زندگی نیازمندان را تهیه کنند.
آن‌ها از همه مناسبت‌های ملی و مذهبی که توجه و عواطف مردم درگیر نیازمندان است برای جمع‌آوری کمک استفاده می‌کردند. این مرکز هزار خانواده تحت پوشش دارد که جز محرومان و نیازمندان جامعه هستند. حدود پانصد دانش‌آموز در این خانواده‌ها زندگی می‌کنند که برای این مرکز نیکوکاری اولویت داشتند. برخی از این دانش‌آموزان بی‌سرپرست و برخی هم بدسرپرست هستند.
اعطای تسهیلات برای تأمین مسکن مددجویان با وجود کمک‌های دولتی و کمیته امداد، باید آورده‌ای ابتدایی هم وجود داشته باشد. خیلی از مددجوها این مبلغ را نداشتند و به همین دلیل ساختمان‌های در دست ساخت آن‌ها نیمه‌تمام مانده بود. اما با مشارکت خیرین و کمک این مرکز نیکوکاری این ساختمان‌ها تکمیل و به مددجوها تحویل داده شد.
در مقطعی دیگر برای ایجاد اشتغال تعدادی چرخ ریسندگی تهیه کردند و در اختیار خانواده‌ها قرار دادند. البته برایشان بازار کار هم فراهم کردند. آن‌ها در زمینه خیاطی هم ورود کرده و تعدادی از نیروهای مستعد را آموزش دادند که اکنون به اشتغال و کسب درآمد رسیده‌اند.
کار خیر پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. مثلاً برای تهیه غذا برای نیازمندان باید ابتدا مواد اولیه تهیه شده و پس از پخت غذا، به دست آنان برسد که این خودش کار سختی است. خیرین این مرکز برای این کار از ظرفیت‌های مردمی استفاده کردند.
آن‌ها همیشه در حال تدارک نیروهای جدید برای ورود به چرخه کمک به نیازمندان هستند. مثلاً در مقطعی نیاز به برگزاری کلاس‌های تقویتی و کنکور داشتند که با شناسایی معلمانی که مایل به همکاری بودند کلاس‌های تقویتی به صورت رایگان برای دانش آموزان برپا شد.
در کنار توجه به نسل‌های آینده نگاهی هم به افراد سالمند داشتند و صد نفر سالمند را تحت پوشش قرار داده و روزانه برای آن‌ها غذای گرم تهیه می‌کردند.
یکی دیگر از اولویت‌های این مرکز مسئله تحصیل دانش آموزان است. اما از کار پرورشی هم غافل نمی‌شوند و تابستان‌ها کلاس‌هایی برگزار می‌کنند که بیشتر نمود کارآفرینی و توانمندسازی دارد. حتی در طراحی بازی‌های این کلاس‌ها هم سعی بر این است که از همان سنین کم ذهن بچه‌ها به سمت کارآفرینی برود و بتوانند در آینده فردی باشند که در این حوزه فعالیت می‌کنند. توانمندسازی و آموزش مهارت‌های زندگی به افراد نیز بخشی از هدف این کلاس‌ها است.
از دیگر فعالیت‌ها می‌توان به کمک به زنان مطلقه اشاره کرد. در مقطعی از فعالیت‌ها پرونده صد و بیست نفر از این افراد از کمیته امداد تحویل این مرکز شد و طی هماهنگی با حوزه علمیه برای آن‌ها مددکار دینی مشخص شد تا به این گروه از جامعه نیز توجه کافی شود.
این مرکز نیکوکاری برای ظرفیت‌های جدیدی که وارد کار می‌کند اسامی جدید انتخاب کرده تا افراد احساس تعلق و هویت گروهی داشته باشند. مثلاً مجموعه‌ای از افراد در قالب تشکلی به نام حضرت زینب (س) در مناطق محروم وارد کار و خدمت‌رسانی شدند که به مرور هویت مستقلی پیدا کردند. هیچیک از نیروهایی که با آن‌ها همکاری می‌کنند حقوق نمی‌گیرند و تمام خدمات و فعالیت‌های آن‌ها به صورت رایگان و برای رضای خدا است.
ساختار مجموعه به گونه‌ای تنظیم شده است که در صورت نبود مدیر مرکز هم کارها روی زمین نماند. همیشه ارتقای فعالیت‌ها برایشان اهمیت دارد. شاید شکل کار همیشه یکسان باشد اما همواره برای اینکه کیفیت و نحوه اجرای کار در هر سال بهتر از سال بعد باشد تلاش کرده‌اند.
این مرکز نیکوکاری برای فعالیت‌های خود به صورت سالانه برنامه‌ریزی دارد و با خیرین تفاهم می‌کنند که در طول سال و در زمان‌بندی‌های مشخص چه فعالیت‌هایی را انجام دهند. مثلاً در شهریور ماه برای دانش‌آموزان لوازم‌التحریر بسته‌بندی می‌کنند. که امسال حدود دوهزار بسته آماده و تحویل دانش‌آموزان نیازمند شد. انجام این کار از ماه‌ها قبل با خیرین هماهنگ می‌شود.
یکی از نکات مهم و کلیدی در بحث فعالیت‌های خیریه این است که مؤسسات نباید به صورت انتزاعی و بدون در نظر گرفتن فعالیت‌های مؤسسات دیگر و بدون ارتباط با آن‌ها کار کنند. به همین دلیل مرکز نیکوکاری فاطمه‌الزهرا با مؤسسات خیریه دیگر ارتباط و هماهنگی تنگاتنگ دارد. چون نباید افرادی با با سو استفاده از خلأ نبود ارتباط با مؤسسات دیگر، از دو یا چند جا کمک معیشتی بگیرند و در کنار آن افراد نیازمندی باشند که از هیچ خیریه‌ای کمک معیشتی دریافت نکنند.
نتیجه ناهماهنگی در این حوزه به گداپروری منجر می‌شود و افراد نیازمند هیچگاه انگیزه تلاش برای توانمندشدن و بهبود شرایط خود را نخواهند داشت. به همین دلیل این مجموعه تجربیات خود را با مؤسسات دیگر به اشتراک می‌گذارد و از تجربیات موفق دیگران استفاده می‌کند. البته اعتماد سازی برای بالابردن مشارکت مردم در امور خیریه هم مهم است. جذب مشارکت مردمی این مرکز در سال جاری به مبلغ چهل میلیارد و هفتصد میلیون تومان برای کمک به خانواده‌های نیازمندان بوده است.