خبرگزاری مهر، گروه استانها- سالهاست که جمعیت پرشماری از ارادت مندان به امام حسین علیه السلام به مناسبت فرا رسیدن اربعین حسینی عازم کربلای معلی می‌شوند، پیاده روی در فصل تابستان بایستی همراه با رعایت اصولی باشد تا از بروز مشکلات پیشگیری کرده و لذت زیارت را دوچندان کند.
هرچند که موکب‌های بسیاری در طول مسیرهای پیاده روی اربعین اقدام به پذیرایی از زائران امام حسین و حضرت ابوالفضل علیهم السلام می‌کنند اما بهتر است از مواد غذایی همه آنها مصرف نکرده و از پرخوری اجتناب شود.
دمای بالای هوا و گرما خود عاملی برای بروز برخی بیماری‌ها از جمله گرمازدگی و مسمومیت است از این رو رعایت نکاتی همچون برنامه ریزی و تنظیم روند پیاده روی در ساعات مناسب و توجه به نکات تغذیه‌ای، افرد به ویژه کودکان و سالمندان را از مشکلات و بیماری‌ها مصون نگه می‌دارد.
سالمندان قبل از شروع سفر با پزشک خود مشورت کنند
دکتر محمد صابری رئیس اورژانس کرمان و دبیر ستاد اربعین دانشگاه علوم پزشکی کرمان در گفتگو با خبرنگار مهر، به بیان توصیه‌های بهداشتی ویژه سالمندان حاضر در پیاده روی اربعین حسینی پرداخت.
صابری اظهار کرد: سالمندان برای پیاده روی طولانی، نیاز به آمادگی جسمانی دارند، از این رو قبل از شروع سفر بایستی با پزشک خود مشورت کنند.
وی با اشاره به اینکه باید از پیمودن مسیری که برای سالمندان مناسب نیست، خودداری شود، افزود: لازم است در طول مراسم محلول ضدعفونی کننده به همراه داشته باشند.
صابری بیان کرد: به دلیل احتمال اختلال روانشناختی در سالمندان توصیه می‌شود کارت حاوی مشخصات فرد و تماس خانواده، محل سکونت، بیماری مزمن و داروهای مهم نظیر انسولین و.. همراه ایشان باشد.
دبیر ستاد اربعین دانشگاه علوم پزشکی کرمان تصریح کرد: همچنین سالمندان بهتر است قبل از ترک منزل و بعد از بازگشت، دست‌های خود را با آب و صابون بشویند.
وی با تاکید بر اینکه باید از لمس چشم‌ها، بینی و دهان اجتناب شود، گفت: لازم است داروهای ضروری فرد سالمند همراه وی باشد.
صابری تاکید کرد: همچنین زائران باید آب آشامیدنی به همراه داشته باشند و از به اشتراک گذاشتن بطری آب خود به دیگران نیز اجتناب کنند.
دبیر ستاد اربعین دانشگاه علوم پزشکی کرمان با تاکید بر همراه داشتن لباس متناسب با فصل، خاطرنشان کرد: برای پرهیز از خستگی، لازم است در ساعاتی از روز به استراحت پرداخته شود.
صابری تصریح کرد: از قرار گرفتن در معرض تشعشعات، دود سیگار، افراد دارای بیماری تنفسی و عفونی، محیط آلوده و غیر بهداشتی، محیط شدیداً گرم و یا سرد نیز خودداری شود.
دبیر ستاد اربعین دانشگاه علوم پزشکی کرمان یادآور شد: بهتر است یک کپی از پرونده درمانی فرد سالمند به همراه ایشان باشد.
در طول پیاده روی از کودکان و خردسالان بیشتر مراقبت شود
وی سپس به توصیه‌های بهداشتی ویژه کودکان در اربعین حسینی نیز اشاره و خاطرنشان کرد: در این سفر آموزش کودکان برای انجام مکرر بهداشت دست، توصیه می‌شود.
صابری تاکید کرد: کودکان و خردسالان در برابر ریزگردها نسبت به سایر افراد آسیب پذیرتر هستند بنابراین باید از آنها بیشتر مراقبت شود.
دبیر ستاد اربعین دانشگاه علوم پزشکی کرمان بیان کرد: خانواده باید قبل از سفر از واکسیناسیون کودک مطمئن شود.
وی ادامه داد: همچنین خانواده بایستی در طول سفر، برای کودک خود از کلاه و کرم ضد آفتاب استفاده کند.
صابری تاکید کرد: ضروری است خانواده در طول سفر کودک خود را در محل امن و دور از حادثه قرار دهد.
دبیر ستاد اربعین دانشگاه علوم پزشکی کرمان اظهار کرد: خانواده باید قبل از دادن آب و مواد غذایی به کودک، حتماً از سالم بودن آن مطمئن شود.
وی یادآور شد: در طول سفر باید به علائم بیماری در کودک توجه و در صورت مشاهده، کودک به واحد یا پایگاه ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی منتقل شود.
صابری تاکید کرد: در صورت داشتن علائم خطر مانند عفونت تنفسی، اسهال، عفونت گوش، گزش حشرات، مسمومیت غذایی و… بهتر است از بردن کودک بیمار به این سفر خودداری شود.
وی با اشاره به اینکه خانواده باید لباس متناسب فصل برای کودک را همراه ببرد، گفت: تاکید می‌شود در طول سفر کودک شیرخوار همچنان با شیرمادر تغذیه شود.
صابری خاطرنشان کرد: از قرار دادن کودک در معرض تشعشعات، دود سیگار، افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی، محیط‌های آلوده، گزش حشرات و… خودداری شود.
دبیر ستاد اربعین دانشگاه علوم پزشکی کرمان درپایان تصریح کرد: خانواده باید مکمل‌های دارویی کودک را همراه داشته باشد و آنها را دور از گرما و نور قرار دهد.
زائران از بهداشت و تمیز بودن مواد غذایی مطمئن شوند
دکتر عادله خدابخشی متخصص تغذیه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: به دلیل گرمای هوا در ایام اربعین، رعایت یک سری نکات تغذیه‌ای برای زائران ضرورت دارد.
وی افزود: از آنجا که مصرف آب در این روزهای گرم بسیار زیاد می‌شود بنابراین بهتر است به صورت خالی مصرف نشود و با اقلامی مانند دانه چیا، تخم شربتی و خاکشیر ترکیب شود.
خدابخشی بیان کرد: همچنین مصرف شربت بیدمشک، تمشک، گلاب و شربت آبلیمو و سکنجبین نیز در روزهای گرم برای پیشگیری از گرمازدگی توصیه می‌شود.
این متخصص تغذیه تصریح کرد: در حین پیاده‌روی می‌توان از میوه‌های خشک و مغزیجات خشک و بسته‌بندی شده استفاده کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: به دلیل اینکه شستن میوه‌های تازه ممکن است در این مسیر دشوار باشد و همچنین برای جلوگیری از کپک زدن و نفوذ سم آفلاتوکسین در مغزها، بایستی از میوه و مغزیجات خشک و بسته بندی استفاده و از خرید این مواد خوراکی به صورت فله‌ای خودداری شود.
خدابخشی یادآور شد: به علاوه، برای جلوگیری از بروز مسمومیت و گرمازدگی می‌توان از دوغ کم نمک همراه با نعنا و پونه استفاده کرد.
این متخصص تغذیه گفت: زائران بهتر است با خود لیمو ترش به همراه ببرند و علاوه بر ترکیب آن با آب، در غذا نیز از لیموترش استفاده کنند تا از بروز مسمومیت و گرمازدگی جلوگیری کند.
وی ادامه داد: زائران در پیاده روی اربعین حسینی بایستی از مصرف مواد غذایی حاوی سس مایونز و تخم مرغ، مانند سالاد الویه که سریع فاسد می‌شود نیز خودداری کنند.
این متخصص تغذیه خاطرنشان کرد: افراد همچنین باید از مصرف غذاهای چرب و شور خودداری کنند چراکه این غذاها احساس تشنگی را بیشتر می‌کنند.
خدابخشی تصریح کرد: موکب‌ها بایستی بعد از طبخ غذا بلافاصله آن را توزیع و زائران نیز بلافاصله پس از دریافت غذا از موکب، آن را مصرف کنند.
وی با اشاره به اینکه زائران از بهداشت و تمیز بودن مواد غذایی اطمینان حاصل کنند، تاکید کرد: همانطور که گفته شد گرمای شدید موجب فساد مواد غذایی می‌شود بنابراین زائران بایستی از دریافت چند بسته غذایی و نگه داشتن آن برای وعده‌های بعد خودداری کنند.
خدابخشی اظهار کرد: در لیوان‌های پلاستیکی نباید چای و نوشیدنی‌های داغ مصرف شود.
این متخصص تغذیه گفت: بهتر است برای بسته‌بندی موادغذایی ازظروف پلی پروپیلن P.P استفاده شود.
وی افزود: برای پیشگیری از یبوست بهتر است از نان سبوس‌دار مانند نان جو استفاده شود، همچنین می‌توان آلو و انجیر خشک را در طول مسیر مصرف کرد.
خدابخشی بیان کرد: با توجه به اینکه شیر در هوای آزاد به سرعت فاسد می‌شود می‌توان به جای آن از ماست و دوغ کم نمک، به همراه سبزیجات خشک استفاده کرد.
این متخصص تغذیه در پایان خاطرنشان کرد: مصرف غذاهایی مثل ماهی نیز به دلیل فساد سریع، توصیه نمی‌شود، ضمن اینکه بایستی مصرف قهوه و چای نیز به دلیل مدر بودن محدود شود.
توصیه‌های طب ایرانی به زائران پیاده روی اربعین
دفتر آموزش و ارتقا سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز جهت پیشگیری و کمک به رفع خستگی و گرفتگی عضلات در پیاده روی اربعین، اقدام به ارائه توصیه‌های طب ایرانی کرده است.
در قالب توصیه‌های طب ایرانی بیان شده است؛ از جوراب کلفت نخی استفاده و کفش طبی ورزشی پوشیده شود که حدود ۳ سانتی‌متر پاشنه داشته باشد و دور مچ پا را بپوشاند.
همچنین تاکید شده است؛ بهتر است از یک عصای طبی سبک استفاده شود تا فشار کمتری به زانوها وارد شود
در این توصیه‌ها عنوان شده است؛ در ابتدای پیاده‌روی گام‌ها کوتاه‌تر برداشته و هر دو ساعت، یک ربع استراحت شود.
همچنین توصیه می‌شود؛ پس از پیاده‌روی در صورت امکان حمام کرده و یا پاها در آب ولرم به آرامی مالش داده شود.
در بیان این توصیه‌ها تاکید شده است؛ در صورت احساس کوفتگی شدید، عضله‌های پا با روغن‌هایی مثل زیتون یا بابونه مالیده شود.
از دیگر توصیه‌های طب ایرانی به زائران پیاده روی اربعین این است که برای بهبود خستگی شدید، انگشتان پاها را با روغن چرب کنند.