خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: زیارت یعنی دیدار، دیداری از جنس عشق و معرفت در پیشگاه آنانی که روح و توجه آنان معطوف به زائرین و مخاطبینشان است. زیارت سلوک معنوی و تقرب به اولیای الهی است که در دین اسلام و مذهب تشیع به عنوان مسیر میانبری برای رسیدن به قرب الهی معرفی شده است. زیارت عملی از جنس قرابت و نزدیکی است، تا زائر با نزدیکی به امام و معصوم، توفیقات معنوی را برای خویش حاصل کند، چنانچه همنشینی و مجاورت با گل، نتیجه اش می‌شود گرفتن عطر آن.
زیارت از همان صدر اسلام عملی مشروع و رایج بوده است در کتاب «تاریخ المدینة المنورة» آمده است که پیامبر (ص) زمانی که از فتح مکه به سمت مدینه بازمی‌گشت، به زیارت قبر مادر گرامی اش حضرت آمنه رفت و گفت: «این قبر مادر من است. از خداوند زیارت او را خواسته بودم و او اجازه این کار را به من داد.». در منابع روایی شیعه، احادیث فراوانی در فضیلت و استحباب زیارت بارگاه پیامبر (ص) و امامان شیعه (ع) و قبور مؤمنان وارد شده است. کلینی در کتاب الکافی بابی را با عنوان «بَابُ فَضْلِ الزِّیَارَاتِ وَ ثَوَابِهَا؛ باب فضیلت زیارت‌ها و ثواب آن»، تنظیم کرده و احادیثی در این زمینه گردآوری کرده است.
به منظور داشتن زیارتی با فضیلت تر و آمادگی قلب و روح مؤمن برای حضور در پیشگاه معصومین اهل بیت (ع) سفارش‌ها و دستورالعمل‌های گوناگونی عنوان شده است که بخش قابل توجهی از آن در کتاب‌هایی چون مفاتیح‌الجنان نقل شده است. از جمله زیارات سفارش شده که پایه گذاری آن توسط اهل بیت و نزدیکان سیدالشهدا (ع) پس از قیام عاشورا صورت گرفت زیارت اربعین است. پس از شهادت حضرت سید الشهدا (ع) و اصحاب و یارانش در دهم محرم سال ۶۱ نقل است که بعد از ۴۰ روز و بازگشت اسرا از شام، کاروان اسرا به کربلا رسید. این است که اولین زائران سیدالشهدا، و پایه گذاران اربعین حسینی اصحاب و بستگان امام حسین (ع) بودند.
فضیلت‌های بی شماری برای زیارت اربعین و بهره مندی درست زائران از این سفر معنوی که به نوعی دستورالعمل این سفر از سوی بزرگان دین است آورده شده. چنانچه زیارت اربعین را یکی از پنج نشانه مؤمن می‌دانند و از قرن‌ها پیش این زیارت به عنوان اجتماع شیعیان برای نشان دادن وحدت برگزار می شده که در سال‌های اخیر پس از سقوط صدام و ایجاد فضای آزاد بیشتر شیعیان، به صورت پرشوری با شرکت میلیون‌ها زائر از نقاط مختلف جهان برگزار می‌شود. برای درک بهتر این زیارت و بهره گیری بهتر از حضور در حماسه فرهنگی و معنوی اربعین نیازمند توصیه و دستوراتی برگرفته از سخنان معصومین هستیم، توصیه‌هایی که می‌تواند به ما در انجام زیارتی با کیفیت تر کمک کند.
قدم دوازدهم: صلوات بر محمد (ص)
روایاتی وجود دارد که به زائران حسینی و زائران حج توصیه به مداومت گفتن ذکر می‌کند. علاوه بر ذکر زیاد گاه اذکار خاصی را نیز ائمه هدی توصیه کرده اند که از جمله آن «لا اله الا الله» و «الله اکبر» است. از ذکرهایی که در سفر زیارت حضرت سیدالشهدا به آن توصیه شده صلوات بر پیامبر و اهل بیت (ع) است. امام صادق (ع) در توصیه‌ای به محمد بن مسلم در سفر زیارتی اباعبدالله فرموده اند: «بر تو لازم است فروتنی، زیاد نماز خواندن و بسیار صلوات فرستادن بر محمد و آل محمد.» این صلوات علاوه بر اینکه دعا و ذکر است باعث تقویت محبت و پیوند قلبی با خدا و اهل بیت (ع) نیز می‌شود. در حقیقت صلوات فرستادن واسطه قرار دادن واسطه‌های فیض الهی برای تقرب به درگاه الهی، همنوا شدن با خداوند و همراهی با فرشتگان الهی است.
امام رضا (ع) فرموده‌اند: «صلوات بر محمد و آل محمد معادل تسبیح و تکبیر نزد خداوند است.» از این رو در کنار سفارش به تلاوت قرآن، دعا و ذکر زیاد در سفر زیارتی اربعین توصیه به ذکر صلوات بسیار نیز شده است.
قدم سیزدهم: چشم بر گناه فروبند
شیطان در هیچ لحظه‌ای برای به گناه کشاندن انسان و دوری او از خدا غافل نمی‌شود و همواره در همه حال تقوای آدمی را به چالش می‌کشد. لغزش‌ها باعث می‌شود عبادات بزرگ تباه شده و آدمی را دچار غفلت زدگی و انجام گناه کند. انسان باید همیشه مراقب نگاه و چشم خود باشد تا مرتکب حرام نشود. زمینه بسیاری از گناهان به واسطه چشم رخ می‌دهد. حضرت امیرالمومنین درباره فضیلت نگه داشتن چشم فرموده‌اند: «چشم را برآنچه خداوند بر آن حرام کرده است می‌بندد.»
از آنجا که نفس سفر زیارتی دوری از گناه برای نزدیک شدن به ائمه اطهار است باید مراقب بود تا چشم‌ها به دنبال حرام نرود و مرتکب گناه نشود. امام صادق (ع) به محمد بن مسلم توصیه می‌کند که در سفر زیارتی امام حسین (ع) چشم از گناه و آلودگی بسته نگاه دار و فرموده‌اند: «برتو لازم است (در این سفر) چشم (را بر آنچه که حلال و روا نیست) بسته نگه دارید.»