خبرگزاری مهر -گروه دین و اندیشه: زیارت با پای پیاده بزرگداشتی است که از گذشته بوده و اختصاص به زمان خاصی ندارد همانگونه که نقل شده حضرت آدم هزار بار به زیارت خانه خدا رفت؛ در حالی که این مسیر را به وسیله قدمهایش پیمود.این شیوه، اختصاص به دین و فرهنگ خاصی ندارد؛ همان گونه که قیصر پادشاه روم با خدا پیمان بسته بود که هرگاه در نبرد با امپراتوری ایران پیروز شود به شکرانه این پیروزی بزرگ از مقر حکومت خود (قسطنطنیه پیاده به زیارت بیت المقدس برود. او پس از پیروزی به نذر خود عمل کرد و پای پیاده رهسپار بیت المقدس شد. در دین مبین اسلام، نیز زیارت با پای پیاده سنتی حسنه شمرده شده و سفارش بسیاری بر آن شده است.
امام صادق (ع) محبوبترین وسیله تقرب بنده به خداوند را زیارت خانه او با پای پیاده دانسته و میفرمایند یک حج با پای پیاده برابر با هفتاد حج است. تشرف با پای پیاده به بارگاه ائمه اطهاره نیز مورد تأکید بسیاری قرار گرفته و امام صادق (ع) میفرمایند: هر که پیاده به زیارت امیر مؤمنان میرود خداوند متعال به هر گامی ثواب یک حج و یک عمره برای او مینویسد، و اگر پیاده برگردد، به هر گامی برای او ثواب دو حج و دو عمره مینویسند
زیارت امام حسین (ع) نیز با پای پیاده مورد سفارش بسیاری قرار گرفته و امام صادق میفرمایند هر که پیاده به زیارت او رود هر گامی که بردارد و بگذارد ثواب آزاد کردن بندهای از اولاد اسماعیل را دارد و در روایت دیگری نیز میفرمایند هر که پیاده به زیارت قبر امام رود، خداوند متعال به عدد هر گام برای او هزار حسنه مینویسد و هزار گناه را از او محو میکند و روایات در این باب بسیارند.
اهل بیتها نیز به این سنت نیکو اقدام کرده اند و نقل شده است که امام حسن مجتبی بیست و پنج مرتبه از مدینه با پای پیاده به زیارت خانه خدا رفتند. امام حسن در مسیر زیارت خانه خدا، از مرکب پیاده شده و مسافت بین مدینه تا مکه را با پای پیاده طی نموده و تمام کاروان نیز به تأسی از ایشان از مرکب پیاده شدند؛ به گونهای که دیگر سواره ای در کاروان وجود نداشت. در روایت دیگری نیز بیان شده است که امام حسین راه را پیاده میپیمود در حالی که محملها و جهازها در کنار ایشان حرکت میکردند
از نقلهای تاریخی این گونه به دست میآید که تشرف به بارگاه ائمه اطهار با پای پیاده از زمان حضور ائمه رایج بوده ولی در قرنهای گوناگون اسلامی و به مقتضای حکومتهای مختلف سیاری به خود دیده و همان گونه که زیارت ائمه اطهار در زمانها و مکانهای مختلف دچار فراوان بوده این سنت نیز دارای فراز و نشیب بوده است.
حاکمان حکومتهای شیعی مانند حکومت آل بویه و حکومت صفویه، به این سنت حسنه اقدام کرده و سعی در تبلیغ آن بین شیعیان داشته اند. بنا به نوشته ابن جوزی جلال الدولمه یکی از نوادگان عضدالدوله، در سال ۴۳۱ ق با فرزندان و جمعی از یاران خود برای زیارت رهسپار نجف شده و از خندق شهر کوفه تا مشهد امیرالمؤمنین در نجف را که یک فرسنگ فاصله بود، پیاده و با پای برهنه پیمود. در زمان حکومت صفویه نیز اهتمام بسیاری بر زیارت با پای پیاده صورت گرفته است شاه عباس صفوی و علمای بزرگ عصر ایشان همچون مرحوم شیخ بهایی برای رواج فرهنگ زیارت در بین مردم در سال ۱۰۰۹ ق از اصفهان عزم مشهد کرده و با پای پیاده به زیارت امام علی بن موسی الرضا رفت.
به مناسبت فرارسیدن ماه صفر و ایام پیاده روی اربعین حسینی، در سلسله مطالبی، به مهمانی خاطرات این بزرگان از راهپیمایی اربعین و زیارت حرم امام حسین (ع) میرویم و میتوانید تمامی بخشهای این مجموعه را در اینجا مشاهده نمائید.
شهید آیت الله سید محمد صدر متولد شمسی معروف به شهید صدر ثانی از عالمان و مراجع تقلید شیعه عراق و از مبارزان علیه حکومت صدام بود. سید محمد صدر تحصیلات را نزد پدر بزرگش، محمد رضا آل یاسین و نیز پدرش آغاز کرد در ۱۱ سالگی لباس روحانیت به تن کرد. دروس ابتدایی را نزد پدر و سپس سید طالب رفاعی و شیخ حسن طراد عاملی فرا گرفت و بقیه مقدمات را نزد سید محمدتقی حکیم و شیخ محمدتقی ایروانی آموزش دید. در ۱۴ سالگی وارد دانشکده فقه شد و علاوه بر علوم اسلامی زبان انگلیسی، جامعه شناسی، روان شناسی و تاریخ را نیز فرا گرفت. در سال ۱۳۷۹ قمری شروع به فراگیری کلیات فقه کرد. فلسفه را نزد محمدرضا، مظفر اصول و فقه مقارن را نزد سید محمدتقی حکیم و فقه را نزد شیخ محمدتقی ایروانی فرا گرفت.
سید محمد صدر در این دوره همچنین از شیخ مهدی مظفر در کلیات، فقه سید عبدالوهاب کربلایی در زمینه زبان انگلیسی دکتر حاتم کعبی در علم نفس و دکتر فاضل حسین در تاریخ بهره برد وی در ۱۹ سالگی از دانشکده فقه فارغالتحصیل شد. دروس عالی فقه و اصول را از اساتید حوزه علمیه نجف آموخت. هدف او پیگیری حرکتی بود که توسط سید محمدباقر صدر به منظور تشکیل حکومت اسلامی آغاز شده بود. او اعتقاد داشت: «اسلام همه را به تأسیس حکومت اسلامی در همه جوامع مسلمان دستور میدهد.» علی رغم اینکه حکومت بعث دعا برای سلامتی صدام در قنوت نماز جمعه را الزامی دانسته، بود ایشان برای سلامتی صدام دعا نکرد و فتوا داد: «دعا برای هیچ بشری غیر از معصوم در نماز جایز نیست».
برپایی نماز جمعه تشکیل دادگاه اسلامی، احیای عزاداری و راه اندازی پیاده روی به سوی کربلا در نیمه شعبان از فعالیتهای اجتماعی-سیاسی او به شمار میرفت ایشان از نرمش رژیم بعث با خودش در اواخر دهه ۶۰ شمسی بهره بردند و زیارت اربعین حسینی و پیاده روی را دوباره در عراق احیا کردند.
آیت الله سید محمدتقی مدرسی خاطرهای را از ایشان نقل میکنند که روزی جمعی از استادان دانشگاه و پزشکان نزدشان آمدند مقلد شما باشیم و از شما تبعیت کنیم و گفتند: «می خواهیم وظایف خود را در خدمت شما انجام دهیم». ایشان تنها یک کار از آنها خواست و گفت: «پای پیاده به زیارت اربعین حسینی بروید.»
این هیأت از استادان و پزشکان از این سخن شهید صدر ثانی تعجب کردند، اما ایشان اصرار داشت که هیچ چیز از آنها نمیخواهد فقط به آنها توصیه میکند به زیارت اربعین حسینی بروند.
وقتی هیأت اساتید و پزشکان پذیرفت که به زیارت اربعین حسینی برود، در طول مسیر، فقط راجع به مسائل اسلامی و شرعی و درباره اهل بیت عصمت و طهارت و پیامبر اسلام و حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و نهضت عاشورا بحث و گفتگو کرده و ناخواسته یک دوره کامل را از فرهنگ و تعالیم اسلامی طی نمودند.»