خبرگزاری مهر، گروه استانها- قائم پورباقر: استان گیلان بعد از استان مازندران دومین تولید کننده برنج کشور میباشد، که علاوه بر عرضه برنج در کشور، برنج این استان به خارج از کشور هم صادر میشود.
امروزه کشت برنج در بیش از ۱۷ استان کشور از گونههای مختلف انجام میشود که هر کدام از آنها ویژگی و خصوصیات خودش را دارد. اما برنج شالیزارهای گیلان خصوصاً شهرستان شفت از آن دسته برنجهایی است که ویژگیهای واقعی یک برنج درجه یک را دارا است که شامل عطر و طعم و پخت خوب میباشد.
از استان گیلان به عنوان ارائه کننده مرغوب ترین برنج ایرانی در کشور نامبرده میشود که دلیل این مرغوبیت برنج گیلان و استانهای شمالی را باید لطف خداوند نسبت به این استان و شرایط آب و هوایی مناسب و خاک حاصلخیز استان گیلان دانست.
نکته قابل توجهی که در مورد برنج گیلان و خصوصاً شهرستان شفت باید اشاره کنیم این است که کشاورزان زحمتکش گیلانی و شفتی بر خلاف کشاورزان استانهای دیگر از برنجهای با کیفیت نظیر هاشمی، علی کاظمی، صدری بیشتر کشت و برداشت میکنند.
در ادامه باید به این موضوع توجه کنیم که یکی از دغدغههای تولیدکنندگان و شالیکاران در استان و خصوصاً شهرستان واردات بیرویه برنج و قیمت پایین آن نسبت به هزینههای آن بوده است.
هزینههایی که گرچه بالا است اما با احیای یکی از روشهای سنتی قابل کنترل است و آن سنت چیزی جز رونق سنت یاور دهی در بین برنج کاران نیست. سنت دیرینه و شیرینی که هنوز در مزارع روستاهای شهرستان شفت پا برجا است.
در خصوص این سنت باید گفت؛ در زمان برداشت محصول برنج، همیاری و کمک کردن کشاورزان به همدیگر بیش از پیش قابل مشاهده است و این رسم دیرینه که به یاور دادن و یا یاور دهی معروف است همچنان کارآمد و دلنشین است.
اگرچه در سالهای اخیر، بخشی از کار پر زحمت شالیزار و شالیکاران به صورت مکانیزه به جهت کاهش هزینهها انجام میشود، اما هنوز غالب کشاورزی در استان گیلان و شهرستان شفت سنتی است و این رسم یکی از سنتهای حسنه محسوب میشود که در کنار روش مکانیزه برای کاهش هزینهها جا دارد به آن توجه ویژه ای شود.
در این سنت بسیار زیبا، همسایهها و هم محلیها در کنار یکدیگر در مزرعه مشغول به کار و یاور دادن به هم دیگر هستند تا کارها سریعتر و به موقع تمام شود.
حمایت از کشاورزان باید در اولویت دولتمردان باشد
آقای چابک از کشاورزان شفتی در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بخش اعظمی از تولید برنج حاصل دسترنج کشاورزان شمال کشور است، گفت: تقویت سطح کشت و افزایش بهره وری و همچنین حمایت از کشاورزان باید در اولویت قرار گیرد.
وی، تأمین معیشت و اقتصاد را اولویت اصلی کشاورزان برشمرد و افزود: توانمندسازی کشاورزان و شالیکاران باید در دستور کار دولت و متولیان امر قرار گیرد.
چابک با تاکید بر حمایت ویژه متولیان امر از کشاورزان تصریح کرد: اگر بسته حمایتی و تسهیلاتی برای کشاورزان در نظر گرفته نشود بسیاری از برنجزارها در سالهای نه چندان دور دستخوش تغییر کاربری میشود.
قیمت برنج در بازار برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد
«رضا شعبانپور» دیگر کشاورز شفتی نیز در گفت و گو با مهر اظهار میکند: این کشاورز با اظهار اینکه بیش از ۱۰۰ هزار تومان تولید هر کیلوگرم برنج هزینه دارد، گفت: قیمتهایی که برای خرید پیشنهاد میشود به نوعی با هزینههای تولید برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد.
وی ادامه داد: بین هزینه کردها و تلاشهای بی وقفه با درآمد فروش برنج ناترازی عجیبی وجود دارد که میبایست از سوی متولیان امر به نحوی جبران شود در غیر این صورت کمر اقتصاد کشاورز خواهد شکست.
شعبانپور با اشاره به نرخ گذاری ناعادلانه روی برنج بیان کرد: قیمت برنج گیلان علی الخصوص شفت متناسب با کیفیت عالی این محصول نیست که باید چارهای برای آن اندیشیده شود.
این کشاورز شفتی با بیان اینکه فروش هر کیلو برنج با این قیمت در بازار صرفه اقتصادی ندارد، گفت: حاضر هستم برنجم در انبار بماند اما با این قیمت عرضه نکنم چرا که از این فروش هزینههایی که کردهام جبران نمیشود.
رفع ناترازی بازار برنج در گرو مدیریت واردات
«صالح محمدی» رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان در گفت و گو با خبرنگار مهر ۱۲۰ هزار هکتار از شالیزارهای استان را در مرحله رسیدگی دانست و اظهار کرد: شاهد برداشت برنج در ۶۱ هزار هکتار از شالیزارهای استان هستیم.
وی از پیشبینی برداشت مکانیزه ۲۱۰ هزار هکتار از اراضی شالیزاری استان خبر داد و گفت: در ۴۹ هزار هکتار از شالیزارهای استان برداشت مکانیزه برنج انجام شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان نرخ تبدیل هر کیلوگرم شلتوک را در شالیکوبیهای سنتی ۲,۸۵۰ تومان و در شالیکوبی های مدرن ۲,۹۵۰ تومان دانست و بیان کرد: شالیکاران در صورت دیدن رعایت نشدن نرخ تبدیل شلتوک به برنج میتوانند موضوع را برای پیگیری به سامانه ۱۳۵ تعزیرات حکومتی و ۱۲۴ صنعت، معدن و تجارت استان اطلاع دهند.
محمدی با اشاره به شرایط آب و هوایی مناسب در روزهای اخیر و بارشهای مناسب، گفت: کشاورزان از این فرصت برای برداشت دوم برنج (راتون) استفاده کنند.
وی از برنامهریزی برای برداشت راتون در ۷۰ هزار هکتار از شالیزارهای استان خبر داد و افزود: ارقام هاشمی، علی کاظمی، آنام، گیلانه، توکا و کیان راتون دهی بیشتری دارند و گاهی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد برداشت اول، محصول میدهند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان همچنین از اجرای مدیریت تلفیقی محصول(ICM) در بیش از ۱۰۰۰ هکتار از شالیزارهای استان برای نخستین بار در سال جاری خبر داد و تاکید کرد: یکی از راهبردهای وزارت جهاد کشاورزی، ارتقای سلامت محصولات کشاورزی از طریق کاهش مصرف نهاده هاست که حمایت از محیط زیست و سلامت مواد غذایی را به دنبال دارد.
وی با اشاره به مشارکت ۸۷۹ کشاورز در کشت برنج به روش «ICM»، عنوان کرد: مدیریت تلفیقی محصول را از برنج آغاز کردیم و به زودی در محصولات صادراتی گیلان همچون کیوی و فندق نیز اجرا میشود.
محمدی هدف از کشت «ICM» را ارتقای سلامت محصول با رویکرد تصاحب بازارهای داخلی، منطقهای و بین المللی دانست و ادامه داد: فاکتورهای مبارزه بیولوژیکی با آفات در این محصولات رعایت شده و کود و نهادههای گیاه پزشکی را متناسب با نیاز هر محصول استفاده خواهیم کرد و لذا به دنبال معرفی گیلان به عنوان استان پیشرو در تولید محصولات «ICM» هستیم.
وی رفع ناترازی بازار برنج را در گرو مدیریت واردات دانست و تصریح کرد: ۱۹ استان برنج خیز داریم و لذا باید آمار تولید برنج در کشور را مشخص و میزان کسری را محاسبه کنیم و بر اساس کسری، ثبت سفارش واردات داشته باشیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه با پیگیریهای استان گیلان در سال جاری شاهد اجرای ممنوعیت چهار ماهه واردات برنج خواهیم بود، متذکر شد: یکی از شروط آغاز به کار وزیر جهاد کشاورزی، تنظیم بازار برنج و چای با واردات معقولانه است.