خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: تنش نهفته‌ای که ده‌ها سال در حال جوشیدن بین فلسطینیان و اسرائیلی‌ها بوده اکنون به اوج خود رسیده و تشدید خشونت، این منطقه را به کانون علایق ژئوپلیتیکی تبدیل کرده است. اما در عین حال به منبعی ضروری برای یادگیری تاریخ تبدیل شده است.
علی معروفی آرانی پژوهشگر حوزه صهیونیسم و یهودیت در همین زمینه یادداشتی را با محوریت بیانات مقام معظم رهبری و عنوان «فلسطین، فلسطینِ از نهر تا بحر است» نوشته که برای انتشار در اختیار مهر قرار گرفته است.
مشروح متن این‌یادداشت را در ادامه می‌خوانیم؛
می‌گویند شعارش (فلسطین، فلسطینِ «از نهر تا بحر» است)از دل خاورمیانه بیرون آمده و حالا سر از تجمعات اعتراضی درکشورهای اروپایی و آمریکایی آن هم در دل آمریکا در آورده، شعاری که این روزها در خیابان‌های لندن هم شنیده می‌شود،این شعاربازتاب سخنان حضرت آیت‌الله خامنه ای در ایران است و به دنبال حذف کامل رژیم صهیونیستی است.
رویای اسرائیل سلطه بر نیل تا فرات است؛ شعاری که نیت شوم سران رژیم جعلی صهیونیست و هم پیمان اصلیشان آمریکا را برمال کرده و زنگ خطری برای حا کمانی است که با طناب پوسیده سران آمریکایی به چاه عادی سازی روابط با رژیم غاصبی می روند که ابایی از بمباران بیمارستانها و مدارس ندارد و با پشتیبانی نهادهای بین الملل عروسک خیمه شب بـازی آمریکا، بابت هیچ کـدام از جنایتهای سبعانه مورد بازخواست و مواخذه قرار نمی گیرند.
مراد از «نهر» رود اردن و حوضه آبخیز مربوط به آن است و در نقشه نیز نشان داده شده که این حوزه از بلندی های جولان آغاز می‌گردد و تا صحرای سینا ادامه دارد. از اتصال دو سوی این حوضه آبخیز به دریای مدیترانه، همه سرزمین فلسطین اعم از کرانه باختری، غزه، بیت المقدس، حیفا و حتی تل آویو را در بر می‌گیرد. در نتیجه همان‌گونه که در میثاق حماس و رهبر مسلمین جهان آمده بود، همه سرزمین فلسطین را شامل شده و حتی یک وجب از آن را نیز واگذار نمی‌نماید. لذا هر نوع طرح که دو حکومت بیان نماید یا آنکه بخواهد در بخشی از این سرزمین مصالحه نماید، محکوم به شکست است. زیرا با آرمانهای فلسطینی و وظایف اسلامی مسلمانان منافات دارد.
سران کشورهای عربی تا حدی خام وعده های روسـای جمهور آمریکا شده اند که خطر توسعه طلبی و عدم ا کتفای اسرائیل به مرزهای فعلی را درک نمی کنند و دهه هاست نظاره گر جنایتی هستند که اسرائیل با همدستی آمریکا و پشتیبانی تمام عیار دولـتهـای اروپـایـی در غـزه انجام می دهد اما گذشت زمان نشان می دهد که رژیم غاصب قدس با اتخاذ سیاست گام به گام درصدد دستیابی به این هدف نهایی اسـت و طـرحهـای سازشکارانه راهـی بر تحقق ایـن نقشه است و دور نیست زمانی که دولتهای عربی باید هزینه گزافی درخصوص بیعملی خود در قبال فجایع فلسطین بپردازند.
«نیل تا فرات»، بعنوان شعار کلیدی اسرائیل محسوب می‌شود که از ابتدای شکل گیری این غده سرطانی مطرح و تشکیل «اسرائیل بزرگ» از رودخانه نیل تا رودخانه فرات به‌عنوان یکی از مهمترین اهداف و آرمانهای صهیونیسم به شمار می رود. هم چنان که بنیانگذار صهیونیسم هرتزل، نقشه حکومت اسرائیل را از نیل تا فرات نقشه کشی کرده است. صهیونیست‌ها معتقدند یهودیان از سراسر جهان باید به فلسطین آورده شوند و کشور اسرائیل در گستره‌ای از رودخانه نیل تا رودخانه فرات به وجود آید. در پرچم این رژیم نیز ستاره داود (نماد صهیونیسم) در بین دو نوار آبی رنگ قرار دارد. که گفته می‌شود این دو نوار آبی، نمادی از رودهای «نیل» و «فرات» هستند، آنها معتقد بودند بالاخره روزی خواهند توانست بر این منطقه بزرگ و استراتژیک مسلط شوند.
معترضان آمریکایی می‌گویند، فلسطین، فلسطینِ «از نهر تا بحر» است ؛از دریای مدیترانه تا رود اردن جزیی از سرزمین فلسطینیان است و باید از دست رژیم صهیونیستی آزاد شود، شعاری که حالا محدود به دانشگاه‌های ایالات متحده نشده و پایش به خیابان‌های آمریکا و انگلیس هم باز شده است.
شعاری که این روزها در خیابان‌های لندن هم شنیده می‌شود، سخنگوی نخست‌وزیر انگلیس در واکنش به سر دادن شعار از نهر تا بحر گفته؛ این شعار حامیان فلسطین در تظاهرات لندن در روز شنبه برای خیلی‌ها «بسیار توهین‌آمیز» است.
اعتراض‌ها به جنگ غزه، از همان ابتدای شدت گرفتن حملات اسرائیل از کف خیابان‌ها شروع شد، قشرهای مختلف مردم در کشورهای جهان در اعتراض به کشتار کودکان و مردم غیرنظامی غزه و در انتقاد به سیاست دولتهای خود در دفاع از اسرائیل، دست به تظاهرات زدند.
این اعتراض‌ها زمانی به اوج خودش رسید که جامعه علمی ایالات متحده هم با مردم معترض به جنگ غزه همراه شد و گروه‌های اعتراضی دانشجویان دانشگاه‌های دنیا شکل گرفت.
بیش از ۷۰ سال است که مقاومت مردم فلسطین در مقابل این هجوم آغاز شده است. مسأله‌ای که در ابتدا تنها مقاومت بود اما بدون راهبرد کلان و مشخص. ارائه راهبرد «فلسطین از نهر تا بحر» از سوی رهبر انقلاب، در واقع تعیین تکلیف راهبرد مقاومت بود.
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار میهمانان سیزدهمین اجلاس بین المجالس کشورهای اسلامی در موضوع فلسطین، در سخنانی فرمودند صهیونیست‌ها، روزی شعار «از نیل تا فرات» را می‌دادند اما اکنون برای محافظت از خود مجبور به دیوارکشی شده‌اند. بدون تردید فلسطین یک مجموعه و تاریخ «از بحر تا نهر» است و قدس نیز پایتخت آن است و امکان هیچ خدشه ای بر این حقیقت، وجود ندارد.مقام معظم رهبری اقدامات اخیر امریکا نسبت به دیوارکشی قدس را «غلط زیادی» خواندند و گفتند: آنها قادر به انجام چنین کاری نخواهند بود و تلاش های آنها به سرانجام نخواهد رسید.(۱)
این عبارت اندکی پس از تاسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ ابداع شد. در آن زمان، رهبری فلسطین همچنان در آرزوی «بازپس گیری تمام فلسطین» بود، تا جایی که این شعار به فراخوانی برای ایجاد یک کشور واحد، دموکراتیک و سکولار در سراسر فلسطین تاریخی تبدیل شد، جایی که یهودیان و اعراب از حقوق برابر برخوردار باشند.
نهری که در این شعار به آن اشاره می شود، رودخانه اردن است و منظور از بحر نیز دریای مدیترانه است. در حال حاضر دولت اسرائیل و همچنین سرزمین های فلسطینی بین این نهر و آن بحر قرار دارد.
یاسر عرفات در دهه ۱۹۸۰، رسماً اسرائیل را به رسمیت شناخت ولی اسرائیل هرگز نسبت به یک کشور فلسطینی چنین مشروعیتی قائل نشد، اما شعار «از نهر تا بحر» همچنان در جریان بود. طرفداران حقوق فلسطینی‌ها طی هفته‌های گذشته در آمریکا و اروپا بارها شعار «از نهر تا بحر، فلسطین آزاد می‌شود» سر داده‌اند. عده‌ای بر این باور هستند که این شعار تنها در حمایت از فلسطینی‌ها سر داده می‌شود و جنبه یهودستیزانه ندارد.
امام خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، با حضور در پنجمین اجلاس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین بر عزم جدی نظام جمهوری اسلامی بر حمایت از نهضت مقاومت فلسطین تا آزادی کامل سرزمین فلسطین تأکید می‌کنند و یادآور می‌شوند: «مدعای ما آزادی فلسطین است نه بخشی از فلسطین. هر طرحی که بخواهد فلسطین را تقسیم کند، یکسره مردود است. طرح دو دولت که لباس حق به جانب «پذیرش دولت فلسطین به عضویت سازمان ملل» را بر آن پوشانده‌اند، چیزی جز تن دادن به خواسته صهیونیست‌ها یعنی پذیرش «دولت صهیونیستی در سرزمین فلسطین» نیست، این به معنی پایمال کردن حق ملت فلسطین، نادیده گرفتن حق تاریخی آوارگان فلسطینی و حتی تحدید حق فلسطینیان ساکن سرزمین‌های ۱۹۴۸ است، به معنای باقی ماندن غده سرطانی و تهدید دائمی پیکره امت اسلامی، مخصوصاً ملت‌های منطقه است، به معنای تکرار رنج‌های ده‌ها ساله و پایمال کردن خون شهداست.»(۲)
نکته‌ای که در طرح راهبردی رهبر انقلاب هم به وضوح آمده است: "هر طرح عملیاتی باید بر مبنای اصل: «همه فلسطین برای همه مردم فلسطین» باشد. فلسطین، فلسطینِ «از نهر تا بحر» است، نه حتی یک وجب کمتر. البته این نکته نباید نادیده بماند که ملت فلسطین همانطور که در غزه عمل کرده‌اند، هر بخش از خاک فلسطین را که بتوانند آزاد کنند، به وسیله‌ی دولت برگزیده‌ی خود، اداره‌ی امور آن را برعهده خواهند گرفت ولی هرگز هدف نهائی را از یاد نخواهند برد." این راهبرد کلان، با صراحت بیانگر و و ویرانگر توطئه ها و بنیانهای رژیم غاصب صهیونیستی است. زیرا راهبرد تصاحب اراضی فلسطین توسط رژیم صهیونیستی را مورد حمله قرار داده و غیر مشروع می‌داند.
اما نگاه راهبردی رهبر انقلاب تنها به طرح مسأله از بحر تا نهر خلاصه نمی‌شود ایشان در سخنان روز قدس (سال۱۴۰۰) بار دیگر بریک طرح روشن دیگر برای حلّ قضیه فلسطین و التیام این زخم کهنه نیز تاکید فرمودند: «منطق مبارزه‌ی فلسطینی که از سوی جمهوری اسلامی در اسناد سازمان ملل به ثبت رسیده، منطقی مترقّی و جذّاب است؛ مبارزان فلسطینی می‌توانند یک همه‌پرسی از همه‌ی ساکنان اصلی فلسطین را مطرح کنند. این همه‌پرسی، نظام سیاسی کشور را معیّن می‌کند و ساکنان اصلی از هر قوم و دین، از جمله آوارگان فلسطینی در آن شرکت خواهند کرد؛ آن نظام سیاسی، آوارگان را به داخل برمی گرداند و سرنوشت بیگانگان سُکنی‌گزیده را تعیین می‌کند. این مطالبه بر مبنای دموکراسی رایجی است که در دنیا پذیرفته شده و هیچ کس در مترقّی بودن آن نمی تواند خدشه کند.»(۳)
در مقابل، بسیاری از هواداران اسرائیل معتقدند که این شعار فراخوانی برای «نسل‌کشی یهودیان» است زیرا به معنای نابودی اسرائیل خواهد بود.
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل سال گذشته با سخنرانی در مراسمی که نقشه‌ای از ارض اسرائیل را نشان می‌داد، جنجال برانگیخت.بنیانگذار اسرائیل، دیوید بن گوریون، پس از اعلام استقلال اسرائیل به این مفهوم اشاره کرد، اما امروزه به معنای سیاسی‌تر آن، عمدتاً توسط ملی گرایان مذهبی استفاده می‌شود.
عبارت «از نهر تا بحر» بیشترین ارتباط را با جهاد اسلامی و حماس دارد که درمنشورهای خود «آزادسازی کامل فلسطین از رودخانه اردن تا دریای مدیترانه» را تعریف می‌کنند.این عبارت همچنین با جمله معروف احمد شقیری، سلف یاسر عرفات و رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین در هم آمیخته شده است که خواستار «جاروب کردن یهودیان به دریا» شد.(۴)
یهودی‌ها و شخصیت های سیاسی جهان چه می‌گویند؟
در اعتراض‌ها در حمایت از فلسطینیان، در رسانه‌های اجتماعی و روی اقلام تبلیغی از سوییشرت گرفته تا شمع، شعار «از نهر تا بحر» به چشم می‌خورد.اما از یهودی‌های اروپا بپرسید، بسیاری معتقدند این نشانه‌ای از وقایع هولناک بعدی است.در نامه سرگشاده‌ای که ۳۰ خبرگزاری یهودی سراسر جهان امضا و منتشر کردند، آمده است: «تردیدی نیست که حماس شعار از نهر تا بحر را تشویق می‌کند، زیرا فلسطینی که بین نهر تا بحر واقع شود حتی یک وجب خاک برای اسرائیل باقی نمی‌گذارد.» برخی، از جمله گروه‌هایی مانند اتحادیه ضدافترا، معتقدند که این شعار نه فقط ضداسرائیلی، بلکه ضدیهودی است.
معاون دوم نخست وزیر اسپانیا
معاون دوم نخست وزیر اسپانیا پس از آنکه مادرید کشور مستقل فلسطین را به رسمیت شناخت، در ویدئویی حمایت تمام‌قد خود را از فلسطین اعلام کرد.دیاز در این ویدئو با تکرار شعار نمادین فلسطینیان گفت: از نهر تا بحر، فلسطین آزاد خواهد شد.
نخست وزیر اسپانیا
پدرو سانچر، نخست وزیر اسپانیا نیز پس از به رسمیت شناختن فلسطین تاکید کرد: کشورهای دیگر اروپایی نیز از اسپانیا تبعیت خواهند کرد. هرچه تعداد ما بیشتر شود، آتش‌بس زودتر محقق خواهد شد. ما تسلیم نخواهیم شد.رژیم صهیونیستی در واکنش به تصمیم اسپانیا، نروژ و ایرلند مبنی بر به رسمیت شناختن کشور فلسطین، به سفرای تل‌آویو در این سه کشور دستور داد به اراضی اشغالی بازگردند.
دیوان بین‌المللی دادگستری آفریقای جنوبی
دیوان بین‌المللی دادگستری با شکایت آفریقای جنوبی پرونده نسل‌کشی علیه رژیم صهیونیستی گشوده است. همچنین دیوان بین‌المللی کیفری (لاهه) نیز در حال بررسی درخواست دادستان عالی این دیوان مبنی بر صدور قرار بازداشت برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی است.
جمال بومن منتقد سرسخت اسرائیل و عضو کنگره آمریکا
جمال بومن منتقد سرسخت اسرائیل وعضو کنگره آمریکا در یک مناظره تلویزیونی شرکت کرده بود، از معترضان ضد اسرائیلی که از این شعار استفاده می کنند، به رغم انتقاد «اتحادیه ضد افترا» (یک سازمان حقوق بشری مستقر در نیویورک که مهمترین وظیفه خود را یهودی ستیزی می داند) دفاع کرد.
بومن در این مناظره با جورج لاتیمر به عنوان یکی از مدیران شهری وستچستر (منطقه‌ای در شمال نیویورک) گفت: «می دانم که برخی این کار را انجام می دهند و برخی دیگر انجام نمی دهند، من هم این شعار را نمی دهم.لاتیمر در مقابل گفت: «فکر می‌کنم این سخنان نفرت‌انگیز است، زیرا به عقیده من واضح است که شعار از نهر تا بحر به معنای ریشه‌کن کردن جمعیت یهودیان از سرزمین اسرائیل است».
بومن به عنوان یک قانونگذار آمریکایی منتقد سرسخت اسرائیل، در پی آغاز حمله ۷ اکتبر حماس، بارها خواستار برقراری آتش بس دائمی شده و همچنین انتقادات تندی علیه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل مطرح کرده است.وی همچنین پیش از این به دلیل آپارتاید خواندن اسرائیل با خشم بسیاری از سیاستمداران آمریکایی روبر شده بود.
نتیجه
جمهوری اسلامی ایران با توجه به اصول اسلامی خود، همه آن نواحی را بخشی از سرزمین اسلام معرفی نموده و هر گونه تعریض به آن را محکوم می نماید. در آغازین سالهای پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی با اعلام آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به نام «روز قدس» حمایت رسمی خود را از مقاومت فلسطین اعلام نمود. در طی چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی نیز این مسیر پر رنگتر ادامه یافت. در دهه چهارم پیروزی انقلاب اسلامی رهبری انقلاب با اعلام رسمی راهبرد «فلسطین؛ از نهر تا بحر» خط بطلانی بر راهبردهای جریان سازش و شعار «از نیل تا فرات» کشید. اکنون جریان مقاومت اسلامی با ادراک حقیقی این راهبرد در برابر دشمن غاصب ایستادگی می نماید.
منابع:
۱- در دیدار میهمانان سیزدهمین اجلاس بین المجالس کشورهای اسلامی در موضوع فلسطین
۲- مهرماه۱۳۹۰
۳- روزنامه انتخاب /معین ضابطی
۴- احمد دوست محمدی، ساکنان و صاحبان اولیه و اصلی سرزمین فلسطین، دانشکده حقوق و علوم سیاسی(دانشگاه تهران) ، پاییز ۱۳۸۲ ، شماره ۶۱، ص ۹۰